Korporowicz L - Ewaluacja w edukacji.pdf

(23363 KB) Pobierz
OFICYNA NAUKOWA
WARSZAWA 1997
REDAKTOR NAUKOWY
L E SZ E K K O R P O R O W IC Z
H R. Ilouse,
r.iwluutiitf' wilh Validity,
s 15— 139-157, tłumaczenie za zgodj|
*13,
Suge 1’ublinilmns, Inc/Corwin Press, Inc.
I. Simons, CcJfiug /> Kihhu
S
c
U I
s
in Dcrnwracy,
s. 7-53, tłumaczenie za /goili)
<
do
Falmcr Press
E. R. Mouse (ed,),
New Direclions in Eduattional Ewituaiion,
s. 15-29,
tłumaczenie za zgodą Falmer Press
N. K. Denzin, Y S. Lincoln (ed.),
llandlwok of Qualitatiiv Research,
s. 236-2-18,
tłumaczenie za zgodą Sage Publications, Inc/Corwin Press, Inc.
C, Robson,
Real World Research. A Rcsource for Social Scieniists and
Practitioner-Researchers,
s. 170-186, tłumaczenie za zgodą Blackwell
Publishcrs Ltd.
M. Q. Patton,
llow to use Qutditatiix Mcthods in Etmluation,
ch. 4, s. 70-106,
tłumaczenie za zgodą Sage Publicalions, Inc/Corwin Press, Inc.
li. J. Rubin, 1. S. Rubin,
Q uatilalhv lntervietoiiig.
The
Art of Hearing Dala,
s 42 64, tłumaczenie za zgodą Sage Publications, Inc/Corwin Press, Inc.
li. Chelimsky,
Wherc We Slatid Today in Ihe Practice of Ewlualion: Sonie
RePeclions,
„Knowledge Policy" 1995, I. 8, nr 3, tłumaczenie za zgodą
Transaction Publishers & „Knowledge and Policy"
O Copyright (nr Ihe Pułisli editiun by Program TERM FRSE,
Ministerstwo Edukacji Narodowej
Wszelkie formy kopiowania są prawnie zastrzeżone
Redakcja merytoryczna
Wanda Lipnik
Projekt graficzny okładki i stron tytułowych
Piolr Mqdnich
Wydawnictwa finansowane z funduszy Programu PIlARE Unii Europejskiej
PROGRAM TERM
OFICYNA NAUKOWA
ul Mokotowska 65/3, 00-533 Warszawa
teł. (0-22) 622-02-11; (ax (0-22) 622-02-12
ISBN 83-85505-67-9
Spis treści
Przedmowa.............................................................................. .....................
Rozdział I. Czym jest i dlaczego potrzebna jest ewaluacja
Ernest R. House: Ewaluator w społeczeństwie ...................................
Helen Simons: Specyfika i rozwój sludiów ewaluacyjnych .............
Rozdział II. Elementy teorii
David Nevo: Konceptualizacja ewaluacji edukacyjnej. Analityczny
przegląd literatury .................................................. .......................... .
Helen Simons: Polityczne implikacje teorii ewaluacyjnych. Przybli­
żenie problemu .................................... ...............................................
7
15
21
51
65
Rozdział Tli. Różnorodność podejść i ujęć
Ernest R. I louse: Ewaluacja i jej uprawomocnianie. Główne podej­
ścia ............................................................................................................
95
Robert E. Stake: Studium przypadku ................................................... 120
Rozdział IV. Projektowanie i metody badawcze
Colin Robson: Projektowanie ewaluacji ................................................. 147
Michael Q. Patton: Obserwacja — metoda badań terenowych —
163
Herbert J. Rubin, Irene S. Rubin: Jak zmierzać do celu nie wiążąc
sobie rąk. Projektowanie wywiadów jakościowych .................... 201
Rozdział V. Społeczny kontekst ewaluacji
Ernest R. House: Demokratyzacja ewaluacji ....................................... 225
Elcanor Chelimsky: Praktyka ewaluacyjna dzisiaj. Kilka refleksji .. 244
6
Spis IreŚci
B ib lio g r a f ia
................................................................................................. ..261
Słownik podstawowych pojęć ................................................................ ..278
Indeks............................................................................................................281
,iv’ .
Przedmowa
Przedstawiamy Pańslwu zbiór tekstów dotyczących dziedziny, która
nie jest nowa. Nie pretenduje do odkrywania nie zbadanych czy choćby
nie docenianych aspektów rzeczywistości. Korzenie systematycznie po­
jętej ewaluacji sięgają lat dwudziestych naszego wieku, a ostatnie
dwadzieścia-trzydzieści lat zaowocowały tak szybkim i wszechstron­
nym jej rozwojem, iż nawet najlepsi znawcy problemu mają istotne
trudności z przedstawieniem i analizą współczesnej ewaluacji jako ca­
łości. W znacznej mierze wynika to z faktu, iż jest ona tworem wysoce
niejednorodnym, wyrastającym z pogranicza działalności naukowo-ba­
dawczej i administracyjnej, wkomponowanej w różnorodne strategie
interwencji społecznej, działań planistycznych i kontrolnych wraz z ich
kulturowym i politycznym kontekstem.
Ten ostatni sprawił właśnie, że stosunkowo wysoka popularność,
a nawet swoiste zadomowienie ewaluacji % systemie instytucji pub­
v
licznych stało się fenomenem jedynie krajów rozwiniętych, w których
zaawansowanej gospodarce rynkowej towarzyszy ugruntowana demo­
kratyzacja wszystkich podstawowych dziedzin życia. Nie bez powodu
więc znajomość praktyk, jak i rozwój teorii ewaluacyjnych musiał być
w
polskich warunkach ostatnich dziesięcioleci niezwykle ograniczony,
a ich obecny renesans jest ściśle związany z dynamiką przeobrażeń nic
tyle świata nauki, ile całego systemu tych właśnie instytucji.
Analiza, a następnie zastosowanie profesjonalnych instrumentów
oceny różnorodnych działań i programów społecznych poza bezpośred­
nim naciskiem scentralizowanych i wysoce upolitycznionych ośrodków
władzy staje się wielkim wyzwaniem współczesnych strategii zarządza­
nia, ale także elementem stymulującym rozwój, efektywność, a przede
wszystkim jakość owych działań.
Zgłoś jeśli naruszono regulamin