Legutko R. Esej o duszy polskiej.pdf

(4965 KB) Pobierz
RYSZARD
LEGUTKO
Esej o duszy polskiej
„Polak współczesny ma poważne kłopoty tożsamościowe, bo nie wie, co
konstytuuje jego dzisiejszą rzeczywistość, co go ukształtowało, co ma chwalić,
a co ganić, jakie są jego możliwości, miejsce i rola we współczesnym świecie,
z czego w przeszłości powinien czerpać oraz jakie wyzwania przyszłe przed
nim stoją. Od siedemdziesięciu lat Polacy są niemal wyłącznie przedmio­
tem, w znikomym zaś stopniu podmiotem historii. Od siedemdziesięciu lat
określają się nie wobec tego, czym są, lecz czym mają się stać, przyjmując
bezrefleksyjnie, że osiągnięcie tego przyszłego celu nie może się udać bez
zrzucenia ciężaru przeszłości".
Ryszard Legutko
- profesor filozofii, wykładowca Uniwersytetu Jagielloń­
skiego i Wyższej Szkoły Europejskiej im. ks. Józefa Tischnera, prezes Ośrodka
Myśli Politycznej w latach 1 9 9 2 -2 0 0 5 , w latach 2 0 0 5 -2 0 0 7 wicemarszałek
Senatu RP, w 2 0 0 7 r. Minister Edukacji Narodowej, od 2 0 0 7 r. Sekretarz
Stanu w Kancelarii Prezydenta RP; autor książek
Platona krytyka demokracji
(1 990),
Spory o kapitalizm
(1 994),
Tolerancja. Rzecz o surowym państwie,
prawie natury, miłości i sumieniu
(1997, Nagroda Ministra Edukacji Na­
rodowej),
Traktat o wolności
(2007), przekładów dialogów Platona wraz
z komentarzem
Fedon
(1 995),
Eutyfron
(1 998),
Obrona Sokratesa
(2003),
wyborów esejów i felietonów
Bez gniewu i uprzedzenia
(1 9 8 9 , Nagroda PEN
Clubu),
Nie lubię tolerancji
(1 993),
Etyka absolutna i społeczeństwo otwarte
(1 994, Nagroda im. Andrzeja Kijowskiego),
Frywolny Prometeusz
(1995),
I kto tu jest ciemniakiem
(1996),
Czasy wielkiej imitacji
(1998),
Złośliwe
demony
(1 999), O
czasach chytrych i prawdach pozornych
(1 999),
Society
as a Departament Storę
(wydanie amerykańskie, 2 002 ),
Raj przywrócony
(2005),
Podzwonne dla błazna
(2006).
RYSZARD
LEOUTKO
Esej o duszy polskiej
Ośrodek Myśli Politycznej
Kraków 2 0 0 8
Projekt okładki
IGOR STANISŁAWSKI
Redakcja
KATARZYNA WĘGLARCZYK
Opracowanie techniczne
AGNIESZKA KUCZKIEWICZ-FRAŚ
© Copyright by Ryszard Legutko
Na okładce wykorzystano
obraz Teodora Axentowicza „Anachoreta”, 1881 r.,
ze zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie (płótno, olej,
129x95 cm, nr inw. MP 870, foto T. Żółtowska-Huszcza)
ISBN 978-83-60125-44-1
Ośrodek Myśli Politycznej w Krakowie
www.omp.org.pl; omp@omp.org.pl
SPIS TREŚCI
Zerwana ciągłość.......................................................................
Kataklizm....................................................................................
Polskie opow ieści.....................................................................
Polskie racjonalizacje..............................................................
Zbir i cham........................................
Polska komunistycznej stabilizacji.........................................
Polska komunistycznego konsumpcjonizmu..........................
Dylematy opozycji.....................................................................
Marzec ’68 i opozycja................................................................
Legalizm praw człow ieka........................................................
Naród przykościelny................................................................
Nowy ład i jego strażnicy..........................................................
Rzeczpospolita kibiców............................................................
We władzy prostaka..................................................................
Elity i polskie doświadczenie...................................................
Skrócona perspektywa..............................................................
Polacy i buldożery historii........................................................
7
9
18
25
35
44
51
59
66
71
79
87
96
105
115
123
132
Zgłoś jeśli naruszono regulamin