Kraków - Kier Przewodnik.PDF

(12037 KB) Pobierz
WYDANIE
POLSKIE
NAJKRÓTSZY PRZEWODNIK
Królewskie miasto Kraków, dawna stolica państwa, to najdostojniej­
sze i najpiękniejsze z polskich miast, miasto niezwykłe, serce Polski.
Położone jest w górnym biegu Wisły, na jej lewym brzegu w miejscu,
gdzie rzeka natrafia na południowe wzniesienia Jury Krakowskiej. Tutaj
ludzie tysiące lat temu znaleźli dogodne warunki do bezpiecznego bytu
i rozwoju, tutaj rozkwitło rolnictwo i rzemiosło, tu krzyżowały się szlaki
handlowe biegnące z południa na północ, z zachodu na wschód.
Kraków jest kolebką polskiej państwowości i polskiej kultury. Po­
znając miasto z zewnątrz, jak też zagłębiając się w jego zaułki i taje­
mnice poznajemy historię Polski - czasy jej potęgi i chwile upadku. Ale
Kraków to nie tylko skarbnica pamiątek narodowych, historycznych
i dzieł sztuki, miejsce nawarstwiania się stylów i kultur. Jest to szcze­
gólne miejsce, gdzie wszystkie te różnorodne elementy stworzyły har­
m onijną całość. Całość urokliwą, malowniczą, piękną. Śledząc stare
sztychy i obrazy, oglądając panoramę miasta z Krzemionek, Błoń, ko­
pców, wież czy tarasów widokowych, przyglądając się placom, ulicom
i poszczególnym budowlom, penetrując wnętrza i odkrywając urok detali
zauważamy, że w różnych epokach miasto to miało wiele szczęścia do
ludzi, którzy nieraz mimo przeciwności losu, potrafili zachować z prze­
szłości to co cenne i piękne. W zbogacając jednocześnie podwawelski
gród o elementy nowe nie zburzyli oni harmonii całości, nie zagubili po
drodze jego ludzkiej skali. Dotyczy to prawie całego Krakowa, a przede
wszystkim jego najstarszej części z Rynkiem i Wawelem, która od cza­
sów średniowiecza do dziś stanowi tętniące życiem centrum miasta.
Kraków był i pozostaje wciąż ważnym ośrodkiem życia kulturalnego
i naukowego. Funkcjonuje tu kilka wyższych uczelni, działają teatry,
opera i filharmonia, odbywa się wiele Imprez kulturalnych, czynne są
muzea, galerie, zapraszają do siebie wyśmienite restauracje.
Herbem miasta jest otwarta brama z białym orłem pośrodku. Sko­
rzystajmy z zaproszenia i wejdźmy przez tę bramę do środka.
i
W zgórze wawelskie.
W yniosła skała jurajska malowniczo usytuo­
wana nad W isłą (ok. 228 m n.p.m.) wraz ze swą zabudową dominuje
w panoramie starego Krakowa. Jeden z najcenniejszych w świecie ze­
społów zabytkowych, na który składają się: zamek królewski, katedra
krakowska i fortyfikacje. Najstarsze ślady pobytu człowieka na wzgórzu
pochodzą z epoki paleolitu, ale dopiero po uformowaniu się państwa
polskiego z końcem X w. zaczął Wawel pełnić rolę ośrodka władzy
politycznej i kościelnej, stając się w XIV w. stołecznym grodem - główną
siedzibą władców Polski.
Katedra krakowska
ŚŚ. Stanisława i Wacława, usytuowana na
Wawelu, jest najdostojniejszym kościołem w Polsce, świątynią korona­
cyjną i nekropolią królów. Około r. 1000, wraz z utworzeniem diecezji
krakowskiej wybudowano na wzgórzu kilka kościołów, w tym częściowo
zachowaną do dziś rotundę NP Marii. Z romańskiej katedry (XI-XII w.),
zachowała się część wieży Srebrnych Dzwonów i krypta Św. Leonarda,
gdzie miejsce wiecznego spoczynku znaleźli obok królów najwybitniejsi
przywódcy Polaków - marszałek Józef Piłsudski i generał W ładysław
Sikorski. Obecny, gotycki kościół katedralny, został wzniesiony w XIV w.
przez królów: W ładysława Łokietka i Kazimierza W ielkiego. We wnętrzu
katedry znajduje się konfesja z trum ną św. Stanisława - "Ołtarz Ojczy­
zny", gdzie królowie składali trofea wojenne; stoją tam również sarkofagi
królewskie, m.in. Kazimierza Jagiellończyka, dłuta W ita Stwosza. Bib­
lioteka Kapitulna i Skarbiec należą do najcenniejszych w Polsce. W jed­
nej z w ież znajduje się n ajw iększy w P olsce dzw on "Zygm unt",
ufundowany przez króla Zygmunta Starego w r. 1520.
W ygląd gotyckiej katedry na Wawelu w ciągu kolejnych stuleci ulegał
zmianom. Monarchowie, możnowładcy i biskupi przebudowywali dawne
i wznosili nowe kaplice z przeznaczeniem na mauzolea, podwyższono
nawy boczne prezbiterium, budowlę z początkiem XVII w. otoczono
murem z trzema bramkami. Przez południową bramkę przechodzili kró­
lowie w czasie uroczystości koronacyjnych.
Kaplica Zygm untowska,
uważana jest za najpiękniejszy po północnej stronie Alp zabytek rene­
sansowej sztuki włoskiej. W zniesiona została z woli króla Zygmunta
Starego w I. 1517-33 przez włoskiego artystę Bartłomieja Berrecciego.
W e wnętrzu znajdują się rzeźbione nagrobki królewskie: Zygmunta Sta­
rego, Zygmunta Augusta i Anny Jagiellonki (dwa ostatnie dłuta Santi
Gucciego) oraz srebrny ołtarz szkoły norymberskiej. Kopułę pozłocono
na zlecenie królowej Anny Jagiellonki. Sąsiednia kaplica, ukończona
w r. 1676, jest mauzoleum królów z dynastii Wazów.
Widok katedry od południa z kaplicami Wazów i Zygmuntowską
Srebrna trumna św. Stanisława w katedrze
Zam ek królewski.
Początki książęcej rezydencji na W awelu sięgają
niewielkiego palatium z 1. połowy XI w. Na przełomie XI i XII w. w znie­
siono romański zameczek, zastąpiony w XIV w. okazałą budowlą go­
tycką przez królów W ładysława Łokietka i Kazimierza Wielkiego. W 1.
połowie XVI w. król Zygmunt Stary wzniósł nowy, renesansowy zamek,
którego budową kierowali głównie artyści włoscy: Franciszek Florent-
czyk i Bartłomiej Berrecci. Przy dekoracji wnętrz pracowali przeważnie
artyści niemieccy, wśród nich Hans Dürer. Po pożarze w r. 1595 pół­
nocne skrzydło odnowił król Zygm unt III Waza. Najpiękniejszą częścią
architektury zamku jest trzykondygnacyjny dziedziniec arkadowy. Z zew­
nątrz, od strony wschodniej, renesansowej bryle malowniczo towarzyszą
gotyckie pozostałości: wieża Jordanka, wieża Duńska, Kurza Stopa
oraz późniejsza wieża narożna zw. Zygmunta III. W zamku mieszczą
się ekspozycje muzealne:
Komnaty, Skarbiec Koronny, Zbrojownia,
W schód w zbiorach wawelskich, Wawel zaginiony.
Do najcenniejszych
eksponatów należą: miecz koronacyjny "Szczerbiec" i bogata kolekcja
arrasów, wykonanych we Flandrii w połowie XVI w. na zamówienie
króla Zygmunta Augusta.
6
Dziedziniec arkadowy zamku kólewskiego na Wawelu
Zamek królewski, widok na wieżę Zygmunta III oraz Kurzą Stopę

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin