Wieliczka-Szarkowa - Czarna księga Kresów.pdf

(1236 KB) Pobierz
CZARNA KSIĘGA
KRESÓW
Joanna Wieliczka-Szarkowa
Wstęp
prof. Andrzej Nowak
© Copyright by Wydawnictwo AA, Kraków 2011
Fotografia na okładce przedstawia dowódcę 5 Brygady AK,
mjr. Zygmunta Szendzielarza „Łupaszkę”.
Skład, łamanie, projekt okładki:
Agnieszka Siekierżycka
\
ISBN 978-83-62927-37-1
Wydawnictwo AA s.c.
30-332 Kraków, ul. Swoboda 4
teł. 12 292 04 42, fax 12 292 09 05
e-mail: klub@religijna.pl
www.religijna.pl, www.aa.com.pl
Wykaz skrótów
AK - Armia Krajowa
AK-NIE - Armia Krajowa - Niepodległość
Galrewkom — Galicyjski Komitet Rewolucyjny
GPU - Gosudarstwiennoje Politiczeskoje Uprawlenije
(Państwowy Zarząd Polityczny)
GRU - Gławnoje Razwiedywatielnoje Uprawlenije
(Główny Zarząd Wywiadowczy)
KC KP(b) - Komitet Centralny Komunistycznej Partii
(bolszewików)
KC WKP(b) - Komitet Centralny Wszechrosyjskiej Ko­
munistycznej Partii (bolszewików)
KGB — Komitet Gosudarstwiennoj Bezopasnosti (Komi­
tet Bezpieczeństwa Państwowego)
KOP - Korpus Ochrony Pogranicza
KPP - Komunistyczna Partia Polski
MSZ - Ministerstwo Spraw Zagranicznych
NKGB - Narodnyj Komissariat Gosudarstwiennoj
Bezopasnosti (Ludowy Komisariat Bezpieczeństwa
Państwowego)
5
Czarna księga Kresów
NKWD — Narodnyj Komissariat Wnutriennych Dieł
(Ludow)' Komisariat Spraw Wewnętrznych)
ONZ - Organizacja Narodów Zjednoczonych
OUN - Organizacja Ukraińskich Nacjonalistów
PCK - Polski Czerwony Krzyż
PKWN - Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego
POW - Polska Organizacja Wojskowa
PUR - Państwowy Urząd Repatriacyjny
SRS - Socjalistyczna Republika Sowiecka
TASS - Tielegrafnoje Agientstwo Sowietskogo Sojuza
(centralna agencja prasowa ZSRS)
UPA - Ukraińska Powstańcza Armia
UWO - Ukraińska Wojskowa Organizacja
WCzK (Czeka) - Wszechrosyjska Nadzwyczajna Ko­
misja do Spraw Walki z Kontrrewolucją i Sabotażem
(Czieriezwyczajka)
WP - Wojsko Polskie
ZPB - Związek Polaków na Białorusi
ZSRS - Związek Socjalistycznych Republik Sowieckich
ZURL - Zachodnioukraińska Republika Ludowa
6
Wstęp
Elegia o Kresach
Książka ta nawiązuje w tytule do sporządzanych niekiedy
„czarnych ksiąg”, które mają za zadanie skatalogowanie
wydarzeń tragicznych, przewin albo zarzutów. Tak czyni­
ła np. głośna przed 15 laty
Czarna księga komunizmu
pod
redakcją Stephane’a Courtois. Tutaj chodzi o spojrzenie -
z takiej właśnie tragicznej perspektywy, w której dominują
zbrodnie - na Kresy. To one są ofiarą zbrodni.
Nie jest to oczywiście jedyne możliwe spojrzenie na hi­
storię Kresów, z tylu już rozmaitych punktów widzenia opi­
sywanych i opiewanych. Można przedstawiać Kresy jako
miejsce wielkiej i nieskończonej cywilizacyjnej pracy albo
scenerię przygody międzycywilizacyjnego spotkania; można
je zobaczyć — jak uczynił to choćby Henryk Sienkiewicz -
jako arenę rycerskich walk toczonych na przedmurzu. Moż­
na je wspominać jako „kraj lat dziecinnych” - raj utracony.
Są w tej książce elementy wszystkich tych doświadczeń.
Nade wszystko jednak jest w niej doświadczenie tragedii.
7
Zgłoś jeśli naruszono regulamin