Edukacja przedszkolna.pdf

(967 KB) Pobierz
Niezbędnik Dobrego Nauczyciela
Redakcja: prof. dr hab. Anna Izabela Brzezińska
Seria III
Edukacja w okresie dzieciństwa i dorastania
TOM 2
Marta Molińska, Aleksandra Ratajczyk
Edukacja przedszkolna
wiek: 2/3–5/6 lat
Niezbędnik Dobrego Nauczyciela – seria III.
Edukacja w okresie dzieciństwa i dorastania
Tom
Etap
edukacji
Faza
rozwoju
Wiek
w latach
Miejsce
1
Wczesna edukacja
2
Edukacja przedszkolna
3
Pierwszy etap edukacji szkolnej
Wczesne dzieciństwo
Wiek przedszkolny
Wczesny wiek szkolny
0–2/3
Dom/żłobek/klub dziecięcy
kształtowanie umiejętności
poruszania się w przestrzeni
fizycznej (lokomocja)
2/3–5/6
Dom/przedszkole
kształtowanie wyobraźni,
poczucia inicjatywy
i motywacji wewnętrznej
5/6–8/9
Szkoła podstawowa, klasy I–III
kształtowanie poczucia
kompetencji i wzmacnianie
motywacji wewnętrznej
kształtowanie umiejętności
posługiwania się
przedmiotami (manipulacja)
kształtowanie umiejętności
porozumiewania się
niewerbalnego i werbalnego
z otoczeniem (komunikacja)
kształtowanie umiejętności
niezbędnych do rozpoczęcia
nauki w szkole
kształtowanie
złożonych umiejętności
porozumiewania się
z otoczeniem
nauka podstawowych
umiejętności szkolnych
(czytanie, pisanie, liczenie)
nauka podstawowych
umiejętności współpracy
w grupie
Cele
kształcenia
Kształtowanie kompetencji kluczowych (wg listy Strategii Lizbońskiej z roku 2000)
budowanie podstaw
kompetencji kluczowych
budowanie zasad integracji
podstawowych kompetencji
kluczowych
kształtowanie umiejętności
korzystania z kompetencji
kluczowych w typowych
sytuacjach szkolnych
uczenie się we współpracy
w parach i zespołach
udział w projektach
wsparty zabawami i grami
zespołowymi
identyfikowanie się dziecka
z „nauczycielem”
swobodna eksploracja
zabawa spontaniczna
nauka okolicznościowa
Metoda
kształcenia
naśladowanie dorosłego
w sytuacji uczenia się
eksperymentowanie
indywidualne i zespołowe
zabawy z regułami i gry
udział w projektach
modelowanie zachowań
dziecka w sytuacji uczenia się
Rola
nauczyciela
„instruktor”
mediator
mediator
facylitator
Opracowanie: Anna I. Brzezińska, Monika Mielcarek i Aleksandra Ratajczyk.
Niezbędnik Dobrego Nauczyciela
Redakcja: prof. dr hab. Anna Izabela Brzezińska
Seria III
Edukacja w okresie dzieciństwa i dorastania
TOM 2
Marta Molińska, Aleksandra Ratajczyk
Edukacja przedszkolna
wiek: 2/3–5/6 lat
1
Redakcja serii Niezbędnik Dobrego Nauczyciela:
prof. dr hab. Anna Izabela Brzezińska, Zespół Wczesnej Edukacji, Instytut Badań Edukacyjnych w Warszawie
Autorzy tomu 2 serii III pt.:
Edukacja przedszkolna
mgr Marta Molińska, Instytut Psychologii, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
mgr Aleksandra Ratajczyk, Instytut Psychologii, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Konsultacja merytoryczna:
prof. dr hab. Anna I. Brzezińska, Zespół Wczesnej Edukacji, Instytut Badań Edukacyjnych w Warszawie
dr Joanna Matejczuk, Instytut Psychologii, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Recenzent:
prof. dr hab. Zbigniew Kwieciński, Wydział Nauk Pedagogicznych, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Wydanie I Tom 2
Wszystkie tomy i pakiet narzędzi gotowe do druku dostępne na
http://eduentuzjasci.pl/dziecko-nastolatek
©Copyright by Instytut Badań Edukacyjnych, Warszawa 2014
ISBN – 978-83-61693-81-9
Wydawca:
Instytut Badań Edukacyjnych
ul. Górczewska 8
01-180 Warszawa
Tel. +48 22 241 71 00; www.ibe.edu.pl
Korekta, skład, łamanie, druk:
Business Point Sp. z o.o.
ul. Erazma Ciołka 11A/302
01-402 Warszawa
Tel. +48 22 188 18 72
biuro@businesspoint.pl
www.businesspoint.pl
Projekt okładki oraz koncepcja graficzna serii:
Beata Czapska, Instytut Badań Edukacyjnych w Warszawie
Publikacja opracowana w ramach projektu systemowego:
Badanie jakości i efektywności edukacji oraz instytucjonalizacja
zaplecza badawczego,
współfinansowanego przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego,
realizowanego przez Instytut Badań Edukacyjnych
Wzór pasów łowickich wykorzystanych w publikacji zainspirowany ilustracją z książki:
Świątkowska, J. (1953).
Strój łowicki,
seria „Atlas Polskich Strojów Ludowych”, t. 7, cz. IV Mazowsze i Sieradzkie, z. 2,
Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Publikacja została wydrukowana na papierze ekologicznym
Egzemplarz bezpłatny
2
Spis treści
Wstęp
Rozdział 1. Zadania rozwojowe a cele edukacji przedszkolnej
1.1. Wprowadzenie, czyli o edukacji między zabawą a obowiązkami i pracą
1.2. Zadania rozwojowe wieku przedszkolnego a cele kształcenia
1.3. Właściwości dziecka w wieku przedszkolnym a sposoby kształcenia
Najważniejsze…
Rozdział 2. Pułapki w edukacji przedszkolnej
2.1. Wprowadzenie, czyli o trudnościach w edukacji przedszkolnej
2.2.
Słodka beztroska,
czyli pułapka idealizacji
2.3.
Za mamusię, za tatusia…,
czyli pułapka infantylizacji
2.4.
Era małego inżyniera,
czyli pułapka instrumentalizacji
Najważniejsze…
Rozdział 3. Edukacja w środowisku naturalnym
3.1. Wprowadzenie, czyli o uczeniu się w rodzinie
3.2. Środowisko fizyczne i społeczne rodziny jako „galeria ofert edukacyjnych”
3.3. Rodzice i inni dorośli jako nauczyciele
3.4. Rola rodzeństwa i rówieśników w edukacji dziecka
Najważniejsze…
Rozdział 4. Edukacja w środowisku instytucjonalnym
4.1. Wprowadzenie, czyli o nauce przez zabawę w przedszkolu
4.2. Rola i zadania nauczyciela edukacji przedszkolnej
4.3. Organizacja fizycznego i społecznego środowiska uczenia się w przedszkolu
4.4. Nowoczesne technologie w edukacji przedszkolnej
Najważniejsze…
Zakończenie
Warto przeczytać…
Korzystano z…
5
7
7
8
20
29
31
31
31
33
35
37
39
39
39
44
51
54
55
55
55
57
59
63
65
67
68
3
Zgłoś jeśli naruszono regulamin