trudna pamiec wolyń 1943.PDF

(343 KB) Pobierz
 
Warszawa, lipiec 2013
BS/93/2013
TRUDNA PAMIĘĆ: WOŁYŃ 1943
 
Znak jakości przyznany CBOS przez Organizację Firm Badania Opinii i Rynku 11 stycznia 2013 roku
Fundacja Centrum Badania Opinii Społecznej
ul.
Żurawia
4a, 00-503 Warszawa
e-mail: sekretariat@cbos.pl; info@cbos.pl
http://www.cbos.pl
(48 22) 629 35 69
TRUDNA PAMIĘĆ: WOŁYŃ 1943
Obecne relacje między Polską i Ukrainą najczęściej oceniane są
ambiwalentnie. Blisko połowa badanych (46%) określa je
jako ani dobre, ani złe, a 18% respondentów nie ma
wyrobionego
zdania
w
tej
sprawie.
Odsetek
osób
postrzegających stosunki polsko-ukraińskie jako dobre, jest
tylko nieznacznie większy niż odsetek tych, które oceniają je
krytycznie (21% wobec 15%).
Wspólna historia Polaków i Ukraińców postrzegana jest raczej
jako potencjalna przyczyna konfliktu niż podstawa, na której
można budować partnerskie relacje. Ponad połowa badanych
(54%) uważa,
że
przeszłość dzieli oba narody, a tylko jedna
czwarta (24%) sądzi,
że
je
łączy.
Mniej więcej połowa ankietowanych (47%) nie ma podstawowej
wiedzy na temat rzezi wołyńskiej, niemniej wydarzenia te
najczęściej są postrzegane jako zbrodnia popełniona przez
Ukraińców na Polakach (30%). Tylko dwóch na stu badanych
(2%) skłonnych jest twierdzić,
że
ofiary i sprawcy byli
po obu stronach.
Badanie „Aktualne problemy i wydarzenia” (277), 6–12 czerwca 2013 roku, reprezentatywna próba losowa
dorosłych mieszkańców Polski (N=1010).
Jedenastego lipca 1943 roku oddziały Ukraińskiej Powstańczej Armii zaatakowały
blisko sto wsi położonych w powiatach horochowskim, włodzimierskim i kowelskim,
w dawnym województwie wołyńskim, co było kulminacją zbrodni dokonanej na ludności
Wołynia przez ukraińskich nacjonalistów. Dramaturgii tym wydarzeniom – oprócz skali
1
–
dodaje fakt,
że
sprawcami zbrodni byli nie tylko członkowie formacji militarnych, ale też
cywile. Część morderstw miała miejsce w
świątyniach,
ich ofiarami były również kobiety
i dzieci, a same zbrodnie cechowały się wyjątkowym okrucieństwem. W tym roku mija
siedemdziesiąta rocznica tych wydarzeń.
Wypadki, jakie miały miejsce na Wołyniu w latach 1943–1944, nadal stanowią jedną
z białych plam we wspólnej historii Polski i Ukrainy. Są również polem konfliktu o pamięć
zarówno dla zwykłych ludzi, zawodowych historyków, jak i przedstawicieli władz obu
krajów. Rozbieżność stanowisk dotyczy nie tylko sposobu interpretacji tych tragicznych
wydarzeń, ale też podstawowych kwestii faktograficznych. Przedmiotem sporu jest
odpowiedzialność za wydarzenia sprzed siedemdziesięciu lat, ich motywy, sprawstwo,
a także liczba ofiar.
Kontrowersje wokół tragedii wołyńskiej widoczne są również w warstwie
semantycznej. Wydarzenia z 1943 roku nazywane są rzezią, ludobójstwem (nawet
ludobójstwem okrutnym –
genocidum atrox),
czystką etniczną, masakrą, antypolskimi
akcjami, wspólną tragedią czy też wojną domową lub konfliktem sąsiedzkim.
W czerwcowym sondażu
2
poprosiliśmy ankietowanych o ocenę obecnych stosunków
polsko-ukraińskich i znaczenia przeszłości dla tych relacji. Podjęliśmy również próbę
rekonstrukcji polskiej pamięci o rzezi wołyńskiej w zakresie znajomości tego faktu oraz
funkcjonujących opinii na temat tego, kto był ofiarą, a kto sprawcą tej zbrodni.
Według szacunków przyjmuje się,
że
na Wołyniu i w Galicji Wschodniej zostało zamordowanych około
stu tysięcy Polaków i kilkanaście tysięcy Ukraińców. Por. G. Motyka,
Od rzezi wołyńskiej do akcji „Wisła”.
Konflikt polsko-ukraiński 1943-1947,
Kraków 2011, s. 446 i n.
2
Badanie „Aktualne problemy i wydarzenia” (277) przeprowadzono w dniach 6–12 czerwca 2013 roku
na liczącej 1010 osób reprezentatywnej próbie losowej dorosłych mieszkańców Polski.
1

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin