PRZEWODNIK: Choroby autoimmunologiczne
Guide to Autoimmune Diseases
Czym są?
Układ odpornościowy zwalcza szkodliwe drobnoustroje i inne rzeczy których nie powinno być w organizmie. Ale niekiedy coś się psuje i atakuje zdrowe tkanki nie stanowiące zagrożenia. To może doprowadzić do stanu zapalnego i uszkodzić stawy, nerwy, mięśnie, skórę i inne części organizmu.
Dlaczego tak jest?
Naukowcy uważają, że mogą wystąpić 2 rzeczy prowadzące do zaburzeń immunologicznych. Od rodziców dostajesz geny prawdopodobnie z jedną z nich, która uruchamia się na skutek czegoś w środowisku, np. wirusa. Ponieważ w większym stopniu dotyka to kobiet, lekarze uważają, że mogą tu odgrywać rolę niektóre hormony.
Reumatoidalne zapalenie stawów [RA]
To zaburzenie autoimmunologiczne wpływa na stawy, wywołuje opuchliznę i ból. Z czasem stan zapalny może uszkodzić chrząstkę i kości, przez co nie możesz swobodnie się poruszać. RA może też wywołać problemy z sercem i płucami. Leki mogą pomóc z objawami i spowolnić chorobę.
Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa / Ankylosing Spondylitis
Ten rodzaj artretyzmu w większości dotyka kręgosłupa, ale może też klatkę piersiową, szyję, biodra i kolana. Wywołuje ból i sztywność. Kości mogą w końcu się połączyć i utrudniać poruszanie w tych miejscach. Może też dotknąć innych narządów. Leczenie: specyficzne rozciąganie i ćwiczenia oraz leki mogą łagodzić ból. Możesz też potrzebować operacji chirurgicznej zastąpienia uszkodzonych stawów.
Cukrzyca typ 1
Zwykło się ją nazywać cukrzycą "młodzieżową", gdyż zwykle dotyka dzieci i nastolatków. Występuje kiedy układ odpornościowy zabija komórki w trzustce produkujące hormon pn. insulina, potrzebną organizmowi do przetwarzania pokarmu w energię. Jeśli Maszy typ 1, będziesz mieć ją zawsze, ale możesz radzić sobie z nią pilnując poziomu cukru we krwi i podawanie sobie insuliny kiedy potrzebujesz.
Stwardnienie rozsiane / Multiple Sclerosis (MS)
Kiedy masz MS, twoje mechanizmy obronne funkcjonują nieprawidłowo i wywołują stan zapalny uszkadzający cały system nerwowy. Wzdłuż nerwów przekazujących sygnały do mózgu i innych części ciała gromadzi się tkanka bliznowata, co wywołuje ból, problemy z poruszaniem i zachowaniem równowagi, oraz osłabienie. Leki mogą pomóc w objawach i mogą spowolnić chorobę. [po lewej zdrowy, po prawej uszkodzony nerw]
Zapalenie jelit / Inflammatory Bowel Disease (IBD)
Choroba Crohna i wrzodziejące zapalenie jelita grubego / ulcerative colitis (UC) są rodzajami IBD. Mechanizm obronny atakuje jelita i wywołuje stan zapalny, ból brzucha i krwawienie. Choroba Crohna zwykle występuje w ostatniej części jelita cienkiego i okrężnicy /jelito grube, a UC w ściankach okrężnicy. Leczenie: leki przeciwzapalne, antybiotyki i spowalniające funkcję układu odpornościowego, oraz zabieg chirurgiczny – zwykle usuwa UC, ale choroba Crohna może wracać.
Toczeń / Lupus
Ta choroba dotyka kilku części organizmu jednocześnie. Objawy: ból stawów, wrażliwość na światło, problemy z nerkami i zmęczenie, oraz wysypka na policzkach i nosie. Leczenie: niesteroidowe leki przeciwzapalne (NSAID) i sterydy mogą pomóc w lepszym samopoczuciu, a modyfikujące chorobę leki przeciwreumatyczne (DMARD) mogą hamować dalszy rozwój choroby. Bardzo złe objawy – leki spowalniające funkcjonowanie układu odpornościowego albo chemoterapia.
Choroba Addisona
Na nerkach znajdują się nadnercza. Kiedy atakuje je i uszkadza układ odpornościowy, nie są w stanie produkować wystarczającej ilości pewnych hormonów, i wtedy organizm może mieć kłopoty z przetwarzaniem pokarmu na energię i utrzymywaniem stałego ciśnienia krwi. Wczesne objawy tej choroby mogą być: zmęczenie i plamy na skórze ciemniejsze niż otaczające je miejsca. Leczenie: leki uzupełniające brakujące hormony.
Choroba Gravesa-Basedowa
Gruczoł tarczycy wytwarza hormony pomagające w funkcjonowaniu organizmu na wiele sposobów. Kiedy produkują ich nadmiar – występuje nadczynność tarczycy. Objawy: drżenie rąk, utrata wagi, niepokój i lekko wyłupiaste oczy. Leczenie: leki spowalniające produkcję hormonów, albo zabieg chirurgiczny – usunięcie części lub całości tarczycy.
Choroba Hashimoto
Jeśli tarczyca nie produkuje wystarczającej ilości hormonów, może wystąpić ta choroba nazywana przewlekłym limfocytowym zapaleniem tarczycy. Możesz tyć, czuć się bardziej zmęczona, być wrażliwa na zimno, gubić włosy. Możesz zauważyć obrzęk przedniej części szyi i twarzy. Leczenie: leki uzupełniające te hormony i łagodzące objawy.
Łysienie plackowate / Alopecia Areata
Kiedy organizm atakuje mieszki włosowe, może spowodować ich kurczenie się i przestają działać. To może prowadzić do łysych łat albo całkowitej utraty włosów na ciele. Leczenie: leki uspokajające układ odpornościowy i odrost włosów.
Miastenia / Myasthenia Gravis
Ta dolegliwość wywołuje problemy z sygnałami między nerwami i mięśniami, co prowadzi do osłabienia i utrudnia kontrolę pewnych ruchów. Możesz zauważyć najpierw problem z okiem, co może wpłynąć na wyraz twarzy i sposób mówienia, przełykania i żucia. Leczenie: leki lub operacja chirurgiczna – usunięcie grasicy, która może odgrywać tu rolę.
Zespół Guillaina-Barré (GBS)
Organizm atakuje układ nerwowy, ręce i nogi mogą być osłabione i odczuwać mrowienie/kłucie, możesz nie odczuwać ciepła lub bólu. Lekarz może zalecić procedurę pn. wymiana plazmy/osocza: spuszcza się krew, i usuwa jej część (plazma), następnie krew wprowadza się z powrotem.
Łuszczyca
Występuje kiedy obrona organizmu wywołuje stan zapalny, co sprawia szybki przyrost komórek skóry. One podnoszą się na powierzchnię zanim są w pełni rozwinięte. To powoduje grube czerwone łaty, mogą swędzić lub sprawiać ból. Leczenie: kremy lub światło ultrafioletowe łagodzące objawy, albo leki uspokajające układ odpornościowy.
https://www.webmd.com
Markowski