Umowy.pdf

(70 KB) Pobierz
RODZAJE
UMÓW
„o pracę”
UMOWY CYWILNO PRAWNE – o dzieło, zlecenie
Umowa zlecenia
– umowa cywilnoprawna uregulowana w kodeksie cywilnym (art.
734-751). Przedmiotem umowy zlecenia jest wykonanie określonej czynności prawnej
(odpłatnie lub nieodpłatnie). Ścisła definicja kodeksowa nie obejmuje zleceń dotyczących
wykonania czynności faktycznych, choć niektórzy prawnicy rozszerzają znaczenie umowy
zlecenia także na takie umowy, poprzez odniesienie do art. 750 K.C. dotyczącego umów o
świadczenie usług gdzie indziej nieuregulowanych, których przedmiotem może być także
wykonanie czynności faktycznych. Z uwagi na fakt, że do tej umowy nie mają zastosowania
przepisy Kodeksu Pracy osobie wykonującej zlecenie przysługują tylko takie prawa jakie
bezpośrednio wynikają z treści umowy.
Stronami umowy zlecenia mogą być dowolne osoby fizyczne lub osoby prawne (pod
warunkiem posiadania zdolności do czynności prawnych). Strony umowy zlecenia tradycyjnie
nazywa się zleceniodawcą (zlecający wykonanie określonych czynności) i zleceniobiorcą
(wykonującym zlecenie).
Domniemywa się, że za wykonanie zlecenia, zleceniobiorcy należy się wynagrodzenie.
Zlecenie może być nieodpłatne, jednak wtedy brak wynagrodzenia powinien być zawarty w
umowie. Przy braku dokładnego określenia wysokości wynagrodzenia należy się
"wynagrodzenie odpowiadające wykonanej pracy", przy ustalaniu którego bierze się pod
uwagę czas poświęcony na wykonanie zlecenia, stopień skomplikowania czynności będących
przedmiotem zlecenia, przygotowanie zawodowe zleceniobiorcy (jego profesjonalizm).
Zleceniobiorca ma obowiązek informować zleceniodawcę o przebiegu wykonywania umowy,
a na zakończenie - przedstawić mu sprawozdanie z jej wykonania.
Umowę zlecenia określa się jako umowę starannego działania. Oznacza to, iż w
umowie zlecenia ważna jest wykonywana praca (wykonywanie czynności) na rzecz
zleceniodawcy, która niekoniecznie będzie prowadzić do określonego rezultatu.
Wynagrodzenie z umowy zlecenia przysługuje za samo "staranne działanie", nie zaś za jego
rezultat.
Atrakcyjną dla pracodawcy formą zatrudnienia pracowników, jest umowa zlecenia.
Pomimo, że pracodawca przy umowie zlecenia zobowiązany jest do odprowadzania składek
na ubezpieczenia społeczne czy przestrzegania przepisów BHP, to jednak ma on swobodę w
zakresie regulacji czasu pracy czy rozwiązania samej umowy.
Należy jednak pamiętać, że jeżeli z treści umowy zlecenia wynika konieczność
wykonywania pracy w warunkach podporządkowania, osobiście oraz odpłatnie, w
określonym miejscu i czasie, to umowa ta jest w rzeczywistości umową o pracę. Sam
zainteresowany albo inspektor pracy może wnieść powództwo o ustalenie istnienia stosunku
pracy, jeżeli wbrew nazwie łączącego strony stosunku odpowiada on cechom stosunku
pracy. W takiej sytuacji „pracownik” może domagać się np. zapłaty wynagrodzenia za
godziny nadliczbowe.
Umowa zlecenie może być zawarta w dowolnej formie i nie musi mieć formy
pisemnej. Zmiana treści umowy następuje w takiej samej formie w jakiej doszło do zawarcia
umowy zlecenia.
W umowie zlecenia brak jest charakterystycznego dla umowy o pracę
podporządkowania się i pozostawania w dyspozycji zlecającego. Zleceniobiorca powinien
jedynie stosować się do wskazówek dającego zlecenie, które ujęte powinny zostać w treści
umowy zlecenia. Zazwyczaj przyjmuje się, że wykonawca zlecenia musi wykonać czynność,
do której się osobiście zobowiązał. Jednakże, jeżeli strony tak postanowią to możliwe jest
2
Radosław Obuchowicz
wykonanie zlecenia przez osobę trzecią (podwykonawcę). Za wybór zastępcy odpowiada
zleceniobiorca.
Strony mają możliwość swobodnego ustalenia terminu i miejsca wykonania
przedmiotu umowy.
Ponieważ do umów zleceń nie mają zastosowania przepisy Kodeksu Pracy lecz
Kodeksu Cywilnego zleceniobiorcy nie przysługują uprawnienia pracownicze takie jak prawo
do urlopu wypoczynkowego czy innych przerw w pracy. Takie uprawnienia mogą jednak
przysługiwać wykonawcy zlecenia, gdy zapisano je w umowie.
Umowa zlecenia może być w każdym czasie jednostronnie rozwiązana przez
którąkolwiek ze stron. Na podstawie art. 746 Kodeksu Cywilnego, dający zlecenie może
wypowiedzieć umowę w każdym czasie, jednakże powinien on zwrócić przyjmującemu
zlecenia poniesione nakłady związane z dotychczasowym wykonaniem zlecenia. W razie
odpłatnego zlecenia jest on również zobowiązany uiścić zleceniobiorcy część wynagrodzenia
odpowiadającą jego dotychczasowym czynnościom, a jeżeli wypowiedzenie nastąpiło bez
ważnego powodu, powinien także naprawić wynikłą stąd szkodę. W sytuacji gdy to
zleceniobiorca wypowiada zlecenie odpłatne, a wypowiedzenie nastąpiło bez ważnego
powodu, jest on również odpowiedzialny za szkodę jaką poniósł zleceniodawca.
Zleceniodawca jest zobowiązany do odprowadzenia składek ZUS, jeśli umowa
zlecenia zostaje zawarta z obecnym pracownikiem lub z osobą, która nie ma żadnego innego
tytułu rodzącego obowiązek ubezpieczenia. W przypadku zawarcia umowy z własnym
pracownikiem, pracodawca ma obowiązek sumowania przychodów pracownika należnych z
obu umów oraz obliczania składek od łącznej kwoty przychodów pracownika
(zleceniobiorcy).
Jeżeli natomiast umowę zawarto z osobą, która nie jest ubezpieczona z innego tytułu,
to składka na ubezpieczenie emerytalno-rentowe jest obowiązkowa, natomiast w przypadku
ubezpieczenia chorobowego - dobrowolna. Ubezpieczeniu wypadkowemu dana osoba
podlega obowiązkowo, w przypadku gdy świadczenie wykonywane jest w siedzibie lub w
miejscu prowadzenia działalności przez Zleceniodawcę. Bez względu ma miejsce
wykonywania pracy objęcie ubezpieczeniem zdrowotnym jest obowiązkowe.
Osoby uczące się do 26 roku życia z którymi zawarto umowę zlecenia nie podlegają
obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu. Nie ma znaczenia, czy studiują
w systemie dziennym, wieczorowym czy też zaocznym.
Ze względu na to, iż umowa zlecenia jest umową regulowana na podstawie przepisów
kodeksu cywilnego, roszczenia z niej wynikające dochodzone są przed sądem rozpoznającym
sprawy z zakresu prawa cywilnego. Zgodnie z art. 751 kodeksu cywilnego, roszczenia z tytułu
umowy zlecenia przedawniają się z upływem dwóch lat. Roszczenie to przysługuje obu
stronom umowy zlecenia.
3
Radosław Obuchowicz
Umowa o dzieło
- umowa cywilnoprawna określona Kodeksem cywilnym art. 627-646.
Zakres tej umowy określa Art. 627. Przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie
zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty
wynagrodzenia. Warunkiem zaistnienia umowy o dzieło jest określenie w umowie dzieła
jakie ma wykonać przyjmujący zamówienie.
Poprzez zawarcie umowy o dzieło wykonawca zobowiązuje się do wykonania
oznaczonego dzieła, to znaczy zobowiązuje się do uzyskania pewnego wyniku swoich działań,
a zamawiający do wypłaty wynagrodzenia określonego w umowie. Wysokość wynagrodzenia
powinna być określona w umowie, choć niekoniecznie kwotowo, zamiast tego mogą znaleźć
się tam wskazówki do określenia wynagrodzenia po zakończeniu pracy, wskazówki te
miałyby określić, czego spodziewa się zamawiający i za co mógłby zapłacić wyższe
wynagrodzenie, a co będzie odpowiadało za to, że wykonawca otrzyma znacznie niższe
wynagrodzenie.
Dzieło może mieć również charakter działalności twórczej - więc niematerialnej.
Materialny rezultat umowy powinien być z góry określony (uszycie ubrania, remont
budynku, naprawa powierzonej rzeczy) lub niematerialny np.: organizacja koncertu,
konferencji, prezentacji nowego produktu firmy.
Umowa o dzieło powinna być uwieńczona konkretnym i sprawdzalnym rezultatem,
wynagradzany jest sam rezultat, a nie samo działanie. Czyli np. uzyskanie obrotu jest
dziełem, ale praca z klientem na rzecz obrotu nie może zostać nazwana dziełem lecz
zleceniem, ponieważ stanowi ona sposób wykonania dzieła.
4
Radosław Obuchowicz
UMOWY O PRACĘ – w oparciu o prawo pracy.
Umowa o pracę
- jeden ze sposobów nawiązywania stosunku pracy. Czynność
prawna polegająca na złożeniu zgodnych oświadczeń woli przez pracownika i pracodawcę, w
których pracownik zobowiązuje się do osobistego świadczenia pracy na rzecz pracodawcy
pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie przez niego określonym, a pracodawca do
zapłaty umówionego wynagrodzenia.
Zasady zawierania umów o pracę są określone w Kodeksie Pracy, który definiuje i
określa prawa i obowiązki zarówno pracodawcy jak i pracownika. W sprawach spornych
spory rozpatrywane są przez Sąd Pracy. W Kodeksie Pracy określone są również świadczenia
jakie należą się pracownikowi zatrudnionemu na umowę o pracę (świadczenia socjalne –
choć szczegóły ich przyznawania mogą różnić się w zależności od pracodawcy i określone są
w regulaminach pracy i regulaminach wynagradzania u poszczególnych pracodawców).
Rodzaje umów o pracę
Umowy bezterminowe:
•
na czas nieokreślony
Umowy terminowe:
•
na czas określony
•
na okres próbny
•
na czas wykonania określonej pracy
•
na zastępstwo
Elementy umowy o pracę
•
data zawarcia umowy
•
określenie rodzaju umowy
•
określenie stron umowy
•
określenie rodzaju pracy
•
określenie czasu pracy
•
określenie wynagrodzenia
•
określenie miejsca pracy
Co do zasady umowa o pracę powinna być zawierana w formie pisemnej.
Dopuszczalne jest jednak zawarcie umowy w formie ustnej oraz jej późniejsze potwierdzenie
przez pracodawcę na piśmie. W myśl przepisów kodeksu pracy brak pisemnego
potwierdzenia umowy ustnej stanowi wykroczenie przeciwko prawom pracownika (jednak
sama umowa zawarta w formie ustnej jest ważna).
W zależności od okresu na jaki została zawarta umowa zgodnie z Kodeksem Pracy
obowiązują różne okresy wypowiedzenia takiej umowy. Czas trwania umowy może być
dowolny. Trzecia z kolei umowa o pracę (umowa na okres próbny i na zastępstwo nie liczą
się) u tego samego pracodawcy, z zachowaniem ciągłości pracy z mocy Kodeksu Pracy jest
traktowana jak umowa na czas nieokreślony.
5
Radosław Obuchowicz

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin