Kosiński Rafał - Dziecko na tronie. Panowanie Leona II, cesarza w latach 473-474.pdf

(564 KB) Pobierz

ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU JAGIELLOŃSKIEGO

MCCCIV – 2009

Prace Historyczne z. 136

AFAŁ

OSIŃSKI

DZIECKO NA TRONIE. PANOWANIE LEONA II, CESARZA

W LATACH 473–474

Leon II był synem Zenona oraz Ariadny, córki cesarza Leona I, panującego w la-

tach 457–474. Tradycyjnie przyjmuje się,

że

urodził się około 467 r., a następnie prze-

jął władzę cesarską w 474 r. W tym też roku wyniósł do godności cesarza swego ojca,

Zenona, a następnie, po kilkumiesięcznych wspólnych rządach, zmarł.

Jednakże

źródła

podają niewiele wiadomości o panowaniu Leona II, a co gorsza, są

one sprzeczne. Nie posiadamy

żadnych

pewnych informacji ani o tym, kiedy się naro-

dził, ani też nie znamy dokładnych ram chronologicznych jego panowania. Niedawno

Brian Croke zaproponował nową chronologię

życia

i panowania młodego cesarza

Niniejszy artykuł jest próbą uporządkowania przekazów historycznych i zmodyfiko-

wanie zaproponowanej przez Croke’a chronologii dotyczącej Leona II. Przede wszyst-

kim skupi się on na dacie jego narodzin, co wiąże się z ustaleniem daty

ślubu

jego

rodziców, a następnie przeanalizuje chronologię jego panowania.

DATA NARODZIN LEONA

Tradycyjna datacja narodzin Leona oparta jest w zasadzie wyłącznie na Malalasie,

który podaje,

że

Leon młodszy zmarł w wieku lat 7, co oznaczałoby, iż urodził się

około 467 r.

Kronika Jana Malalasa powstała jednak dopiero pod koniec panowania

Zob. B. C r o k e ,

The Imperial Reign of Leo II,

„Byzantinische Zeitschrift”, 96, 2003, s. 559–575.

Por.

Ioannis Malalae Chronographia,

XIV, 47, recensuit I. T h u r n , Berolini-Novi Eboraci 2000

(dalej: M a l a l a s ): „

Á Ù àØ

… º¸·è

´Ð

…

¦ ‚

… „

™

”.

Kronika paschalna

błędnie przekształciła liczbę lat siedmiu na siedemnaście, por.

Chronicon

Paschale

s. a. 474, ed. L. D i n d o r f i u s , t. I, Bonnae 1832 (dalej:

Chronicon Paschale).

Por. także

Chroni-

que de Michel le Syrien

IX, 5, éd. pour le première fois et traduite en français par J.-B. C h a b o t , t. II, Paris

1901 (dalej: M i c h a

S y r y j c z y k ) oraz

The Chronography of Gregory Abű'l Faraj, the son of Aaron, the

Hebrew physician, commonly known as Bar Hebraeus,

VIII (dalej: B a r H e b r a e u s ), s. 70, którzy infor-

mują,

że

Leon zaczął panować w wieku sześciu lat. Natomiast P r o c o p i u s ,

De bellis

III, 7 –

Procopii

Caesariensis Opera Omnia,

ed. J. H a u r y , vol. I,

De bellis libri I–IV,

Leipzig 1962 (dalej: P r o k o p i u s z ),

podaje,

że

miał mieć wtedy zaledwie kilka dni. Ta ostatnia wzmianka jest z pewnością błędna. Rok 467

AFAŁ

OSIŃSKI

Justyniana

, podczas gdy posiadamy

źródło

znacznie wcześniejsze,

Żywot

Daniela

Stylity,

napisany między 492 a 496 r. przez anonimowego autora bardzo dobrze zo-

rientowanego w wydarzeniach politycznych, który prawdopodobnie był związany dwo-

rem cesarskim w okresie panowania Leona I

. Czytamy w nim,

że

cesarz Leon I wydał

swą córkę Ariadnę za Zenona, którego uczynił konsulem

. Opis zawarty w

Żywocie

dotyczy

ślubu

rodziców Leona II – Zenona i Ariadny, starszej córki cesarza Leona

Autor

łączy

ślubem

fakt mianowania Zenona konsulem. Ponieważ godność tę Zenon

dzierżył w 469 r.

, wydaje się prawdopodobne,

że

wesele miało miejsce rok wcze-

śniej

. Robin Lane Fox uważa wprawdzie,

że ślub

miał miejsce w 469 r., ale wydaje się

bardziej prawdopodobne, iż konsulat otrzymał Zenon na rok następujący po tym uro-

jako data narodzin Leona Młodszego jest przyjmowana powszechnie, por.

The Prosopography of the Later

Roman Empire,

ed. J.R. M a r t i n d a l e , vol. II, Cambridge 1980 (dalej: PLRE II), s. 664, A.P. K a z h d a n ,

Leo II

[w:]

The Oxford Dictionary of Byzantium,

ed. A.P. K a z h d a n , vol. II, New York–Oxford 1991,

s. 1207 oraz A.D. L e e ,

The eastern empire: Theodosius to Anastasius

[w:]

The Cambridge Ancient History,

vol. XIV,

Late Antiquity: Empire and Successors, A.D. 425–600,

ed. Av. C a m e r o n , B. W a r d -

- P e r k i n s , M. W h i t b y , Cambridge 2000, s. 49.

Zob. B. C r o k e ,

Malalas, the man and his work

[w:]

Studies in John Malalas,

ed. E. J e f f r e y s ,

B. C r o k e , R. S c o t t , Sydney 1990, s. 1–25 oraz I. T h u r n ,

Einleitung

[w:]

Ioannis Malalae Chrono-

graphia,

recensuit I. T h u r n , Corpus Fontium Historiae Byzantinae 35, ser. Berolinesis, Berlin 2000, s. 1*–4*.

Zob. H. D e l e h a y e ,

De fontibus Vitae S. Danielis Stylitae,

„Analecta Bollandiana”, 32, 1913, s. 225;

E. D a w e s , N. B a y n e s ,

Three Byzantine Saints,

London 1948, s. 6; R. L a n e F o x ,

The Life of Daniel

[w:]

Portraits: Biographical Representation in the Greek and Latin Literature of the Roman Empire,

ed. M.J. E d w a r d s , S. S w a i n , Oxford 1997, s. 204–210 oraz R. K o s i

s k i ,

ΑΓΙ

ΣΥΝΗ ΚΑΙ ΕΞΟΥΣΙΑ.

Konstantynopolitańscy

święci

mężowie

władza

V wieku po Chr.,

Warszawa 2006, s. 116–119.

Por.

Vita Danielis Stylitae

65, ed. H. D e l e h a y e , „Analecta Bollandiana”, 32, 1913 (dalej:

Vita

Danielis Stylitae):

„

‚ ™ …

ù Ð Ù

Ù Õ

”.

‚

Por. także C a n d i d u s I s a u r u s (dalej: K a n d y d ) [w:] P h o t i u s ,

Bibliothéque,

kod. 79, texte établi

et traduit par R. H e n r y , t. I, Paris 1959, s. 163; M a l a l a s XIV, 46;

The Ecclesiastical History of Evagrius

III, 15, edited with introduction, critical notes, and indices by J. B i d e z , L. P a r m e n t i e r , London 1898;

Theophanis Chronographia

AM 5951, recensuit C. d e B o o r , t. I, Lipsiae 1883 (dalej: T e o f a n e s );

M i c h a

S y r y j c z y k IX, 5;

Ioannis Zonarae Epitome Historiarum cum Caroli Ducangii suisque

annotationibus,

XIV, 2, 52, ed. L. D i n d o r f i u s , vol. III, Lipsiae 1870; B a r H e b r a e u s VIII, s. 70.

Por. R. S. B a g n a l l , Al. C a m e r o n , S.R. S c h w a r t z , K.A. W o r p ,

Consuls of the Later Roman Em-

pire,

Atlanta 1987, s. 472–473.

Zupełnie inną datację podaje Teofanes, który umieszcza to wydarzenie pod 5951 r. od założenia

świata,

co odpowiada 458/459 r. n.e. Pomyłkę tę powiela Cedrenus, por. Georgius C e d r e n u s ,

Compen-

dium historiarum,

ed. I. B e k k e r , t. I, Bonnae 1838 (dalej: C e d r e n u s ) , s. 609: „

Ù ù

‚

…

Õ £

Í š

…”.

Wydaje się to niewiarygodne w konfrontacji z innymi

źródłami,

gdyż przybycie Tarasikodissy na dwór

Leona I w związku ze spiskiem Ardabura można datować dopiero na ok. 466 r. (po wielkim pożarze Kon-

stantynopola w 465 r. i wizycie króla Laziki Gubaziosa w stolicy, por.

Vita Danielis Stylitae

46, 51 i 55).

Być może pomyłka ta wynika z błędnego odczytania przez kronikarza tekstu, z którego korzystał. W takim

przypadku pomyłka rzędu dekady wydaje się najbardziej prawdopodobna, szczególnie, jeżeli domniemane

źródło

podawało chronologię w latach panowania władcy (podobną pomyłkę, jak wspomniałem wyżej,

widzimy w

Chronicon paschale,

por. przypis 2; a także słowiańskie tłumaczenie Malalasa, por.

Chronika

Joanna Malały w sławianskom pieriewodie, knigi odinadcataja-czetyrnadcataja,

red. W. I s t r i n , Sankt-

-Peterburg 1913, s. 20:

ëh2

.ƒ_.

L CëA).

Por. także B. C r o k e ,

The Imperial Reign,

s. 562–563 oraz

R. K o s i

s k i ,

Początki kariery Tarasikodissy-Zenona

[w:]

Byzantina Europea. Księga jubileuszowa ofia-

rowana Profesorowi Waldemarowi Ceranowi,

red. M. K o k o s z k a , M.J. L e s z e k ,

Łódź

2007, s. 295–297.

Dziecko na tronie. Panowanie Leona II, cesarza w latach 473–474

czystym wydarzeniu

. Przyjmując,

że ślub

miał miejsce w 468 r., nie jest możliwe, aby

Leon II urodził się w 467 r., jak przyjmuje tradycyjna chronologia. Co więcej, sądzę,

że

wykorzystując wiadomości z

Żywota

Daniela,

jesteśmy w stanie ustalić rok naro-

dzin syna Ariadny i Zenona.

Wiemy bowiem,

że

wraz z małżeństwem Zenon otrzymał obok konsulatu urząd

magistra militum per Orientem

. Niedługo później został jednak wysłany do Tracji po

wybuchu tam niepokojów, które można

łączyć

z fragmentem z dzieła Jana z Antiochii,

mówiącym o buncie Anagastesa w Tracji

, datowanym (zgodnie z Teofanesem i Ja-

nem z Antiochii

) na 469 r.

Wydaje mi się uzasadnione przyjęcie wiadomości z

Żywota

Daniela,

iż syn Zenona

narodził się w czasie jego pobytu w Tracji, a zatem jesienią 469 r.

W trakcie swej

misji Zenon znalazł się w bardzo poważnym niebezpieczeństwie, związanym ze spi-

skiem z poduszczenia Aspara, mającym pozbawić go

życia

. Sądzę,

że

jedną z przy-

czyn próby usunięcia Zenona w Tracji mogły być właśnie narodziny jego syna, co

burzyło klarujące się coraz bardziej perspektywy odziedziczenia tronu cesarstwa przez

rodzinę alańską. Zenon w tym momencie stał się dla Aspara bardzo niewygodną osobą,

której pozbycie się zdawało się gwarantować przejęcie w przyszłości tronu przez jego

syna Patrikiosa

. Jest to również zgodne z przyjętą przeze mnie datacją

ślubu

Zenona

z Ariadną, który miał miejsce w 468 r.

Brian Croke wysunął wprawdzie przypusz-

Por. R. L a n e F o x , op.cit., s. 191–192. Datowanie

ślubu

Zenona z Ariadną na rok poprzedzający

dzierżenie przezeń konsulatu w 469 r. może potwierdzać pełnienie tej funkcji przez Marcjana po raz drugi

w 472 r., co zdaje się

łączyć

z jego

ślubem

z młodszą córką cesarza Leona – Leontią, por. PLRE II, s. 717.

Por. B a r H e b r a e u s VIII, s. 70; K a n d y d , s. 163; T e o f a n e s , AM 5956 (błędna datacja);

C e d r e n u s , s. 611. Za taką datacją argumentem jest również fakt, iż bezpośrednio po upadku Ardabura

(466/467)

magistrem militum per Orientem

został Jordanes, który pełnić tę funkcję miał do 469 r. Fakt ten

jednocześnie wspiera tezę o

ślubie

Zenona z Ariadną w 468 r. oraz o pełnieniu przezeń wcześniej funkcji

comes domesticorum,

por. PLRE II, s. 1201.

Por.

Vita Danielis Stylitae

65; T e o f a n e s , AM 5962;

Ioannis Antiocheni Fragmenta ex Historia

chronica,

fr. 298, introduzione, edizione critica e traduzione a cura di U. R o b e r t o , Berlin 2005 (dalej: J a n

z A n t i o c h i i ).

Jan z Antiochii

łączy

chronologicznie bunt Anagastesa z konsulatem Jordanesa, który przypadał na

470 r., por. J a n z A n t i o c h i i , fr. 298.

Mniej więcej w tym samym czasie Zenon otrzymał także godność patrycjusza, zob.

Vita Danielis

Stylitae

66.

Por.

Vita Danielis Stylitae

66. Por. K. T w a r d o w s k a ,

Cesarzowe bizantyjskie 2 poł. V w. Kobiety

a władza,

Kraków 2006, s. 84–85. Rok 469 jako datę narodzin Leona II przyjął początkowo również Nor-

man Baynes, por. N.H. B a y n e s ,

The Vita S. Danielis Stylitae,

„English Historical Review”, 40, 1925, s. 400.

Por.

Vita Danielis Stylitae

65; T e o f a n e s , AM 5962. Zob. także R. K o s i

s k i , op.cit., s. 298–299.

Chodzi o wyniesienie syna Aspara, Patrikiosa, do godności cezara oraz jego

ślub

z Leontią, młodszą

córką cesarza Leona. Wydarzenie to jest datowane przez Teofanesa, a za nim przez Cedrenusa, na r. 468/69,

bezpośrednio poprzedzający wysłanie Zenona do Tracji (T e o f a n e s , AM 5961, C e d r e n u s , s. 613 – dwuna-

sty rok panowania Leona). Wydaje się,

że

wydarzenie to oznaczało osiągnięcie przez Aspara przewagi nad

Leonem w trwającym kilka lat konflikcie.

Ślub

z córką panującego oraz godność cezara miała zapewnić Patri-

kiosowi, a tym samym rodzinie Aspara, przejęcie tronu po

śmierci

Leona. Wprawdzie

Żywot

zdaje się umiesz-

czać narodziny Leona młodszego chronologicznie po wspomnianym spisku Aspara, to jednak logika podawa-

nych przezeń informacji sugeruje, iż narodziny syna miały miejsce przed usiłowaniem zabójstwa Zenona.

Przyjmując za prawdziwą informację Marcelina Komesa,

że

Ariadna zmarła w 515 r. w wieku sześć-

dziesięciu lat, oznaczałoby to,

że

urodziła się około 455 r.

Ślub

z Zenonem zawarłaby zatem w wieku

trzynastu lat, natomiast syna urodziłaby w wieku piętnastu lat, zob.

The Chronicle of Marcellinus

s. a. 515,

translation and commentary by B. C r o k e , Sydney 1995 (dalej: M a r c e l i n K o m e s ). Por. także

K. T w a r d o w s k a , op.cit., s. 66–67.

AFAŁ

OSIŃSKI

czenie,

że

kampania w Tracji wspominana w

Żywocie

Daniela

to nie wyprawa z 469 r.,

lecz jedna z wypraw przeciw Gotom i Hunom w 467 r.

, jednak wewnętrzna chrono-

logia

źródła

sprawia,

że

koncepcję tę należy odrzucić

CHRONOLOGIA PANOWANIA LEONA II

Przyjmuje się powszechnie,

że

Leon I miał wpierw wynieść swojego wnuka do

godności cezara, a następnie augusta

. Teza ta opiera się przede wszystkim na trzech

źródłach:

kronice Marcelina Komesa, historii Teodora Lektora oraz dziele Jana Mala-

lasa. Malalas w swym przekazie jest wybitnie mało precyzyjny. Podaje on bowiem: „‘

™

Ù à ƒÕ

Ù Õ

š ¤

Ù ù

Ð Ù Õ

‹

Õ ù „

…

™

¦ ‚

”. Wynika stąd,

że

Leon został augustem, co sugeruje zarówno użycie słowa

, jak i fakt korona-

cji. Z kolei następnie określony został wyraźnie jako cezar (

‹

)

. Marcelin Ko-

mes jest już w tym miejscu jednoznaczny:

Leo senior imperator Leone iuniore a se iam

Caesare constituto morbo periit…

. Podobnie Teodor Lektor pisze wyraźnie: „

š Ð

…

ƒÕ ‚

à Ñ à

”. Przekazy te nie pozostawiają

Por. B. C r o k e ,

The Imperial Reign,

s. 562.

Wydarzenia opisane w rozdziale 66

Żywota

są poprzedzone informacją o wyniesieniu Zenona do

godności konsula i wysłaniem go do Tracji, co miało miejsce w 469 r. (rozdz. 65), natomiast po nim nastę-

puje seria informacji o unicestwieniu rodziny Aspara w 471 r. (rozdz. 66).

Por. chociażby E. S t e i n ,

Histoire du Bas-Empire,

t. I,

De l’État Romain à l’État Byzantin (284–

–476),

Paris–Bruxelles–Amsterdam 1959, s. 361 (który powołuje się przy tej okazji na Kandyda);

R.S. B a g n a l l , Al. C a m e r o n , S.R. S c h w a r t z , K.A. W o r p , op.cit., s. 94; inaczej jedynie John Bagnell

Bury, który podał,

że

Leon starszy uczynił swego wnuka augustem w październiku 473 r., nie wspominając

nic o wcześniejszej godności cezara, por. J.B. B u r y ,

History of the Later Roman Empire from the Death of

Theodosius I to the Death of Justinian,

vol. I, New York 1958, s. 322–323.

Por. M a l a l a s XIV, 46: „Cesarz Leon ukoronował w Konstantynopolu Leona Młodszego, swego

wnuka, syna Zenona, czyniąc go z sobą współcesarzem. Cezar Leon Młodszy został konsulem w miesiącu

styczniu 12. indykcji, w roku 522 ery antiocheńskiej”.

Istnieje także możliwość odczytania słowa

basileus

w znaczeniu

władca

(=cezar), wtedy przekaz

Malalasa nie jest wewnętrznie sprzeczny, a autor nie określałby, kiedy Leon II został augustem.

Por. M a r c e l i n K o m e s s. a. 474.

Por. T h e o d o r o s A n a g n o s t e s ,

Kirchengeschichte, Epitome

398, hrsg. von G.Ch. H a n s e n , Berlin

1971 (dalej: T e o d o r L e k t o r ): „Cesarz Leon uczynił cezarem Leona młodszego, syna swej córki Ariadny

i swego zięcia Zenona”. Por. V i t t o r e d a T u n n u n a ,

Chronica

473, 1, ed. A. P l a c a n i c a , Firenze 1997

(dalej: W i k t o r z T o n n u n y ):

Leo Aug. Leonem nepotem suum, Zenonis uxoris, filiae suae, filium

Caesarem facit et imperat ann. II;

N i k e p h o r o s K a l l i s t o s ,

Historia Ecclesiastica,

XV, 29,

Patrologia

Ý š Ð š

Õ »

‚

‹

Graeca,

t. 147, 84C: „

‘

…

š ‘

… ¢ Ò

”.

Dziecko na tronie. Panowanie Leona II, cesarza w latach 473–474

żadnych

wątpliwości, iż Leon, nim został augustem, był wcześniej wyniesiony do god-

ności cezara

Kiedy zatem nastąpiło wyniesienie Leona II do tych godności? Współczesna historio-

grafia przyjmuje,

że

oba wydarzenia miały miejsce w 474 r.

Brian Croke wszakże za-

proponował umieszczenie wyniesienie młodszego Leona do godności cezara już w 472

Opiera się przy tym na występującej u Teodora Anagnostesa i, prawdopodobnie ko-

rzystającego z niego, Cedrenusa korelacji uroczystości z tym związanej z erupcją Wezu-

wiusza, która miała pył wulkaniczny donieść aż do Konstantynopola

. Wybuch ten miał

miejsce według Marcelina Komesa właśnie w 472 r.

Hipoteza Croke’a budzi jednak

pewne wątpliwości, gdyż opiera się przede wszystkim na datowaniu erupcji Wezuwiusza

w kronice Marcelina Komesa

. Nie sposób nie dostrzec niebezpieczeństwa w posługi-

waniu się

świadectwem

Marcelina odnośnie do wybuchu Wezuwiusza jako argumentu za

wczesnym datowaniem wyniesienia Leona młodszego do godności cezara. Sam Marcelin

bowiem w ogóle nie

łączy

tych dwóch wydarzeń, co więcej, pod 474 r. umieszcza infor-

mację,

że

Leon I zmarł zaraz (iam) po tym, jak uczynił swego wnuka cezarem

. Należy

także podkreślić,

że

część

źródeł

nie wspomina o tym wydarzeniu

, nie posiadamy tak-

że,

co równie ważne,

żadnych śladów

numizmatycznych posiadania przez Leona II god-

ności cezara, a jedynie godność augusta

Łącząc

te wiadomości z pogmatwaną wiado-

Por. także

De cerimoniis aulae Byzantinae

I, 94, ed. I. R e i s k i i , vol. I, Bonnae 1829 (dalej:

cerimoniis),

gdzie autor, opisując wyniesienie Leona II do godności augusta, podaje,

że

był on już wtedy

cezarem: „™

à Á

…

š Ð

‹

í ™ š

”.

Por. PLRE II, s. 665; R.S. B a g n a l l , Al. C a m e r o n , S.R. S c h w a r t z , K.A. W o r p , op.cit., s. 94.

Wcześniejsza literatura przyjmowała wyniesienie Leona do godności augusta w 473 r. Ernest Stein uważał,

że

nastąpiło ono 17 listopada 473 r., por. E. S t e i n , op.cit., s. 361, John Bagnell Bury uważał natomiast,

że

koronacja nastąpiła w październiku 473 r., por. J.B. B u r y , op.cit., s. 322–323, ogólnie o jesieni pisze

z kolei Adolf Lippold, por. A. L i p p o l d ,

Zenon

[w:]

Paulys Realencyclopädie der klassischen Altertums-

wissenschaft,

neue Bearbeitung begonnen von G. W i s s o w a , fortgeführt von W. K r o l l und K. M i t t e l -

h a u s , unter Mitwirkung zahlreicher fachgenossen herausgegeben von K. Z i e g l e r , zweite Reihe, 10 A,

München 1972, kol. 157.

Por. B. C r o k e ,

The Imperial Reign,

s. 563–567.

Por. T e o d o r L e k t o r ,

Epitome

398 oraz C e d r e n u s , s. 614.

Por. M a r c e l i n K o m e s s. a. 472.

Należy jednak podkreślić,

że

Teodor i Cedrenus,

łącząc

wyniesienie Leona młodszego do godności

cezara z opadem pyłów i ciemnością w Konstantynopolu, nie wspominają w ogóle o erupcji Wezuwiusza.

Por. M a r c e l i n K o m e s s. a. 474.

Informację o wyniesieniu Leona II czerpie od Teodora Anagnostesa Teofanes, z tym,

że

informuje on

pod 5965 r. od stworzenia

świata

o tym,

że

Leon młodszy został wyniesiony do godności Augusta, a nie

Ý š

ƒÕ

cezara (por. T e o f a n e s AM 5965: „

‚

Á „ …

š ¢ Ò

”) Kandyd, z kolei,

podaje jedynie,

że

przed

śmiercią

Leon I wyznaczył swego wnuka na cesarza (

), a we wcześniej-

szym passusie wyraźnie określa,

że

Patrikios uzyskał godność cezara (

‹

), por. K a n d y d , s. 163.

Por. J.P.C. K e n t ,

The Roman Imperial Coinage,

vol. X,

The Divided Empire and the Fall of the

Western Parts 395–491,

London 1994, s. 103. Na wspólnych monetach obaj Leonowie noszą koronę tego

samego rodzaju, a właśnie brak korony głównie odróżniał cezara od augusta, por. chociażby

Vita Marceli

34, ed. G. D a g r o n , „Analecta Bollandiana”, 85, 1968, gdzie autor podkreśla,

że

cezar otrzymuje wszystkie

insygnia cesarskie z wyjątkiem korony – opis dotyczy zresztą wyniesienia do godności cezara Patrikiosa.

Philippe Grierson przyjmuje,

że

jeden z solidów (W. H a h n ,

Die Ostprägung des römischen Reiches im 5.

Jahrhundert (408–491),

Wien 1989, nr 11), emitowanych za czasów Leona I, pokazuje postaci Leona I wraz

z cezarem Patrikiosem, podczas gdy wcześniejsza literatura (np. J.P.C. K e n t ,

Zeno and Leo, the most noble

Ceasars,

„The Numismatic Chronicle and Journal of the Royal Numismatic Society”, XIX, 1959, s. 93)

uznała,

że

cezarem owym jest właśnie Leon II, por. Ph. G r i e r s o n , M. M a y s ,

Catalogue of Late Roman

Plik z chomika:

bacha67

Kosiński Rafał - Dziecko na tronie. Panowanie Leona II, cesarza w latach 473-474.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: