S. Wolszczak - Miniodbiorniki tranzystorowe.pdf

(15079 KB) Pobierz
Sławomir
Wolszczak
MINIODBIORNIKI
TRANZVSTORO'NE
Wydanie
2
poprawione i
uzupełnione
Wydawnictwa
Naukowo-Tedmiczne
Warszawa
SPIS
TREŚCI
Od autora
l.
Wiadomości
wstępne
9
11
1.1. Charakterystyczne
właściwości
miniodbiorników
1.2. Ograniczenie minimalnego
układu
. . . . . .
1.3. Wymagania stawiane elementom i
podzespołom
1.3.1. Oporniki
. . . . . . .
. . . . .
1.3.2. Kondensatory
1.3.3. Cewki i transformatory
1.3.4. Tranzystory
1.3.5. Diody . . . . . . . . .
2. Zalecane
układy
11
12
19
20
23
26
36
40
stopni miniodbiornika
2.1. Wskazania ogólne
.....
2.2. Wzmacniacz mocy m. cz.
.
2.2.1. Wzmacniacz mocy m. cz. klasy A
2.2.2. Wzmacniacz mocy m. cz. klasy B
2.3. Wzmacniacz
wstępny
m. cz.
. . . . .
2.4.
Przykłady różnych rozwiązań
wzmacniaczy m. cz.
. . . . . . . . .
2.5. Detektory
2.5.1. Detektory
sygnałów
AM
2.5.2. Detektory
sygnałów
FM
2.6. Wzmacniacz w. cz.
. . . . .
2.7. Mieszacz i oscylator
2.8.
źródła
zasilania
. . . . . .
2.9. Szkodliwe
sprzężenia pasożytnicze
3. Anteny odbiorcze . . . . . . . . .
3.1. Anteny ferrytowe
. . . . . .
3.2. Anteny
prętowe
(teleskopowe)
3.3. Inne praktyczne rodzaje anten . . . .
3.3.1. Antena z sieci elektroenergetycznej
3.3.2. Antena pokojowa
. . . . . . .
3.3.3. Antena ramowa . . . . . . . . . .
4. Praktyczne
przykłady
42
42
42
43
49
56
61
66
66
74
79
89
94
97
101
103
108
lll
111
112
112
115
konstrukcji miniodbiorników
4.1. Miniodbiorniki l-tranzystorowe o
bezpośrednim
wzmocnieniu
4.1.1. Miniodbiornik z
układem
scalonym wzmacniacza w. cz.
4.1.2. Miniodbiornik z
układem
scalonym wzmacniacza m. cz.
i
W. CZ.
o
• • • • • • • • • • • • • • • • • • •
117
117
118
5
4.1.3. Miniodbiornik detektorowy . . . . . . . . . . . . . •
4.1.4. Miniodbiornik z detektorem tranzystorowym . . . . .
4.1.5. Miniodbiornik z detektorem diodowym i pojedynczym
stopniem wzmacniacza m. cz. . . . . . . . . • . . . .
4.1.6. Miniodbiornik z detektorem diodowym i wzmacnia-
czem m.cz.
4.1.7. Miniodbiornik
Czarek
4.1.8. Miniodbiornik
Maciuś
4.1.9. Miniodbiornik
Bajka
4.1.10. Miniodbiornik
Ania
4.1.11. Miniodbiornik
Agata
4.2. Miniodbiorniki 2-tranzystorowe o
bezpośrednim
wzmocnieniu
4.2.1. Miniodbiornik detektorowy ze
słuchawką
. . . . .
. . . . .
4.2.2. Miniodbiornik detektorowy z
głośnikiem
4.2.3. Detektor ze wzmacniaczem m. cz. w
układzie
Darling-
tona
4.2.4. Miniodbiornik z dwustopniowym wzmacniaczem reflek-
sowym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . • . . . .
4.2.5. Miniodbiornik refleksowy ze
wstępną polaryzacją
dio-
dy detekcyjnej . . . . . . . . . . . . . . . . . · . .
4.2.6. Miniodbiornik o
bezpośrednim
wzmocnieniu w
układzie
refleksowym
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.2.7. Miniodbiornik z
reakcją
i detektorem tranzystorowym
4.2.8. Miniodbiornik refleksowy z
regulowaną reakcją
4.2.9. Miniodbiornik refleksowy
z
reakcją
. . . . . . . . .
4.2.10. Miniodbiornik dwuzakresowy refleksowy z
reakcją
4.2.11. Miniodbiornik refleksowy
z
transformatorowym
sprzę-
żeniem między
stopniami
. . . . . . . . . . . . . .
4.2.12. Miniodbiornik refleksowy ze
stałą reakcją
. . . . . .
4.2.13. Miniodbiornik refleksowy z trzema transformatorami
sprzęgającymi
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
121
122
124
4.3.11. Miniodbiornik refleksowy z przeciwsobnym stopniem
.
•
k oneowym
4.3.12. Miniodbiornik. .
r~fie~s~w·y
ze .wzmacniaczem • m • .
. . • • .
.
.
. . 0
transformatorowym . . . . .
· cz.
.
.
. . . . . .
4.4. Mmwdbwrmkl 4-tranzystorow
4.4.1. Miniodbiornik z det kt e o bezposredmm wzmocnieniu
.
e orem tranzystorowym i wzmac-
m~c~em.
m.
w
układzie
Darlingtona . . . . .
4.4.2.
:vr~mod~wrm~
reakcyjny z detektorem
tranzystora~;~
l .
e_zpos_redmm
sprzężeniem między
stopniami
4.4.3. Mmwdbwrnik z t ranzys t arami o
sprzężeniu bezpośred-
.
· · · ·
nim
192
194
197
197
199
201
203
~prz~ż~niu
126
128
130
132
135
137
140
14.0
141
:z.
144
145
148
150
152
154
157
160
162
164
4.3. Miniodbiorniki 3-tranzystorowe
o
bezpośrednim
wzmocnieniu
4.3.1. Miniodbiornik na dwie radiostacje lokalne -
367
m
i
1322 m . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.3.2. Miniodbiornik z tranzystorami
n-p-n
i
p-n-p
4.3.3. Miniodbiornil{ na
wybraną radiostację lokalną długo-
falową
. , .......... .
4.3.4. Miniodbiornik refleksowy z
regulowaną reakcją
4.3.5. Miniodbiornik refleksowy z
ARW . . . . . . .
4.3.6. Miniodbiornik z dwoma stopniami refleksowymi
4.~.7.
Miniodbiornik refleksowy z
głośnikiem
. . . . .
4.3.8. Miniodbiornik refleksowy z
bezpośrednio sprzężonymi
tranzystorami stopnia
końcowego
. . . . . . . . . . .
. . . . .
4.3.9. Miniodbiornik refleksowy ze
stałą reakcją
4.3.10. Miniodbiornik refleksowy z przeciwsobnym stopniem
końcowym
bez transformatora
sterującego
. . . . .
166
168
168
171
173
175
178
180
182
185
187
190
4.6. Miniodbiorniki
superhete;ody~~w~
• · · · · • • • • • • · •
4.6.1.
M~n~odbi_ornik
l-tranzystorowy
~- u.kł.ad.zi·e·
. . . . . .
462 M
db
refleksowym
3
4;6: :
n:~~ak~~~:~Y ~~~~:r~~~ro_wy
w
układzie
reflel{sowym
3
4.7. Miniodbiorniki na zakres fal
~ ~tn~~
hw.
układzie
refleksowym
4
7 l
M' . db'
.
.
ro lC l ultrakrótkich
· · ·
mw wrmk reakc ·
b
·
4.7.2. Miniodbiornik bez o!Jr;J. ezposredniego wzmocnienia
refleksow
p sre mego wzmocnienia w
układzie
4
ym
... • •••••
.7.3.
O~b~orn~ki ~uperheterodynowe
z
·z~k;e:e:n
•fa•l • • • ,,-,.
4.7.4. Mmwdbwrmk superreakc YJny na zakres
UKF
krótkich
.
Literatura
4.4.4. Miniodbiórnik
Małysz-Z
· · · • •
4.4.5. Odbiornik refleksowy z
pr~e~i~~obn~~ .st~p.ni~~
?ez transformatora
4.4.6.
z detektorem
i przeciw-
0
nym stopniem
końcowym
4.5. Miniodbiorniki 5-tranzystorow
. . . . . ·. . . . . . . . .
4 5 l M' . db'
.
e o bezposredmm wzmocnieniu
mw wrmk z detektorem tranzystorowym i przeciw-
. . .
sobnym stopniem
końcowym
4.5.2. Miniodbiornik
Wiosna
typu 2-V:3 . . . . . . . . . . .
4.5.3. Miniodbiornik refleksowy ze st bT . : . . . . . . . .
tranzystorów
a
1
IzacJą
punktu pracy
................
co_w~m
~lbmodbwrnik
głośnikowego
tranzystorowy~
koń-
206
208
212
212
214
218
221
221
225
228
231
233
237
241
245
248
......
-.·
.....
-
..
..
_---
..
......
-
:
6
OD
AUTORA
.
i
W ostatnich latach obserwujemy dynamiczny rozwój konstruk-
cji fabrycznych
różnego
typu odbiorników tranzystorowych.
W wyniku
2..większania
liczby zakresów fal,
czułości,
selektyw-
ności,
mocy
wyjściowej,
a
więc
i liczby elementów
składowych
-
układy
elektryczne tych odbiorników
stają się
coraz bardziej
złożone,
przy czym ich opisy zamieszczane w prasie fachowej na
ogół
nie
mogą być przykładem
odwzorowania dla radioamatorów
ze
względu
na
trudności
skompletowania potrzebnych elementów
i
podzespołów,
ich wysokie ceny,
konieczność
dysponowania wie-
lu
przyrządami
pomiarowymi,
pracochłonność montażu,
urucha-
miania i strojenia. Opracowania tego typu odbiorników We
włas­
nym zakresie
mogą się podjąć
jedynie radioamatorzy
mający
od-
powiednią wiedzę, praktykę
i
sprzęt.
Dla
pozostałych
natomiast
radioamatorów pozostaje konstruowanie miniodbiorników tran-
zystorowych.
Nazwałem
tak odbiorniki o
bezpośrednim
wzmocnieniu
i
super-
heterodynowe,
zawierające
od l do 4 tranzystorów.
Odznaczają
się
one
małą mocą wyjściową- poniżej
50 m W i z
reguły są
przystosowane do odbioru na
słuchawki
miniaturowe. Nazwa nie-
koniecznie wymaga
małych
ich wymiarów
zewnętrznych.
Nie-
mniej jednak prostota
układów
daje dogodne warunki do daleko
idącej
miniaturyzacji tych odbiorników. Warto
zwrócić uwagę,
że
zastosowana tu nazwa "miniodbiorniki" nie oznacza wcale kon-
strukcji na obwodach scalonych, aczkolwiek takie zamierzenia
istnieją
w
światowej
technice nawet w zastosowaniach
radioama~
torski ch.
Miniodbiorniki
charakteryzują ·Się
bardzo ciekawym
rozwiąza­
niem elektrycznym, opartym na
ogół
na podwójnym wykorzysta-
niu zastosowanych tranzystorów.
Radioamatorży mają duże
mo-
9
żliwości
wykazania
własnej pomysłowości
i inicjatywy przy
ic~
konstruowaniu.
Modyfikując
opisane tu
układy, mogą
uzyskac
jeszcze
większą
ich
prostotę
i
jednocześnie
lepsze parametry
elektryczne.
.
.
Zainteresowani
znajdą
w
książce
schematy 1deowe, montazo-
we, opisy
działania
i konstrukcji 50 prostych
odbiornik~w.
na
różne
zakresy fal radiowych - od
długich
do
u~trakrotk,1ch.
Blisko
połowa
opisanych
układów została
praktyczme wyprobo-
wana przez autora.
. ,
W drugim wydaniu
uwzględniono życzenia
Czytelmkow wyra-
żane
w licznej korespondencji i wprowadzono dadatkowy,
p~d­
rozdział
z opisem kilku miniodbiorników na zakres fal krotklch
i
ultrakrótkich.
Składam
w tym miejscu
podziękowanie
wszystkim osoboU:,
których
współpraca przyczyniła się
do wydania niniejszej,
~ubll­
kacji. Wszelkie uwagi
dotyczące treści książki, je~
wartosc1 me-
rytorycznej, szaty graficznej itp.
proszę nadsyłac
pod adresem
wydawcy: WNT, Warszawa, ul. Mazowiecka 2/4.
1.
WIADOMOŚCI WSTĘPNE
1.1. Charakterystyczne
właściwości
miniodbiorników
Konstruowanie miniodbiorników, obok
pogłębiania
wiedzy i umie-
jętności
fachowych, sprawia radioamatorom wiele osobistego za-
dowolenia. Wynika to z szeregu specyficznych
właściwości róż­
niących
takie
właśnie
odbiorniki od
układów
konwencjonalnych.
Zespół
tych
właściwości
stanowi charakterystyczne cechy mml-
odbiorników.
Można
je
podzielić
na trzy grupy: ogólne, elek-
tryczne
i
mechaniczne.
Najważniejszą
z
właściwości
ogólnych jest koszt miniodbior-
nika. Wynika on z niewielkiej
ilości
prostych elementów
i
pod-
zespołów, stanowiących części składowe.
Nie bez znaczenia,
zwła­
szcza dla tych, którzy w krótkim czasie chcieliby
widzieć
owoc
swojego majsterkowania, jest
możliwość
szybkiego skonstruowa-
nia takiego odbiornika, a to
dzięki
prostocie jego
układu.
Istotne
są również: wyjątkowo oszczędna
eksploatacja, wygodny sposób
noszenia,
możliwość słuchania interesujących
nas audycji w do-
wolnym miejscu itp.
Najistotniejszą właściwością elektryczną
jest
możliwość
uzy-
skania najlepszych efektów elektroakustycznych przy odbiorze
stacji lokalnych. Miniodbiorniki powinny
być
konstruowane
w zasadzie do takich
właśnie zastosowań. Największą
skutecz-
ność
odbioru w takim przypadku
osiąga się
przy tzw. cichym
słuchaniu,
tj. przy odtwarzaniu za
pomocą
miniaturowych
słu­
chawek.
Oczywiście możliwy
jest
też
odbiór przy
użyciu głośnika.
Należy
jednak
podkreślić, że
odtwarzanie za
pomocą słuchawek
jest zalecane w przypadku odbiorników
przenośnych również
z wielu innych
względów.
Wiadomo powszechnie,
że
nadmierny
hałas,
jaki towarzyszy
współczesnemu człowiekowi,
jest
źródłem
wielu
poważnych
chorób psychicznych. Dlatego
też
radioamato-
11

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin