Charaktery 2015.06.pdf

(13109 KB) Pobierz
Cena 12,50 zł (w tym 8% VAT). Nakład 70 000 egz.
NR 6 (221). CZERWIEC 2015. Rok XIX. Ukazuje się od 1997
Jak czerpać moc ze słabości
– radzą
Norman E. Rosenthal
i Joanna Wrześniowska
18
Niedoskonali,
wolni,
szczęśliwi
Podwójne życie
Polaków
62
Jaka praca
rozwija
42
Związki tylko
na weekend
38
Kiedy bieganie
staje się chorobą
72
R Z E C Z Y
P I E R W S Z E
Wojtek Urbanek
Każdy z nas ma dwa wyjątkowe ta-
lenty. Pierwszy to zdolność do wyobra-
żania sobie różnych możliwych wersji
własnego Ja, w tym także Ja idealnego.
Zarówno możliwe, jak i idealne Ja są
inne niż Ja rzeczywiste, a idealne jest
w dodatku o wiele korzystniejsze. Ta-
lent drugi to zdolność do porównywa-
nia siebie z innymi. Trudno przecenić
pożytki z tych dwóch zdolności, ale
trudno też nie zauważyć, że obie mogą
obrócić się przeciwko nam. Łysy, zezo-
waty mężczyzna, w dodatku niskiego
wzrostu, wyobraża sobie, że mógł-
by być wysokim blondynem o fioł-
kowych oczach. Mógłby być, nieko-
niecznie chciałby, ale i to wystarcza,
żeby uświadomił sobie, że jest gorzej
niżby chciał. Co więcej, może on nade
wszystko zapragnąć być modelem
u Versacego i wtedy dobitnie rozumie
swoje ograniczenia.
To samo dotyczy porównań społecz-
nych, najczęściej korzystnych dla
Ja, ale wcale nierzadko porównań
„w górę”, które z natury rzeczy oka-
zują się źródłem przykrości. Wcho-
dząca w kryzys wieku średniego
50-latka dostrzega nie tylko to, że pod
wieloma względami jest u niej gorzej
niż było (bo – jak myśli – jest mniej
zdrowa, mniej urodziwa, mniej by-
stra), ale widzi i to, że inni sobie lepiej
radzą pod wymienionymi względami.
To przecież – jak wiadomo każdemu,
kto z kryzysem wieku średniego się
zetknął – bolesne doświadczenie.
W obu opisanych wypadkach z całą
jasnością uświadamiamy sobie swoje
słabe strony, rozliczne defekty, bolesne
ograniczenia. Co gorsza, dostrzegamy
to lepiej niż inni, ale zarazem żywimy
przekonanie, że nasze ograniczenia
inni widzą z daleka, a w dodatku (co
raczej wątpliwe, ale nie zmienia istoty
rzeczy) przywiązują do nich dużą
wagę. Nasze oczy oraz cudze oczy jak
złośliwe lustro ujawniają to, co nie
Moc słabości
Moje ograniczenia są częścią mojego Ja,
więc zamiast ukrywać je i jęczeć, lepiej
nauczyć się wbrew nim optymalizować
swoje życie.
Wiesław Łukaszewski
jest dla nas – a w każdym razie tak my-
ślimy – powodem do dumy.
Po takim odkryciu mamy kilka możli-
wości. Pierwsza i bodaj najczęstsza to
próby ukrywania swoich ograniczeń.
„Byłoby lepiej, gdyby inni się tego nie
dowiedzieli, bo wtedy ja sam też rza-
dziej będę o tym myślał”. To przy-
padek mężczyzn, którzy wstydzą się
swojej łysiny i uciekają się do tak zwa-
nych „pożyczek” czy tupecików.
Możliwość druga, częsta, to ostenta-
cyjne pokazywanie wszystkim swoich
słabości – po to, by współczuli, wzru-
szali się, no i pomagali. Przykładem
scenariusz „taka/taki jestem głupia/
głupi, nieporadna/nieporadny i tak
mi przez to w życiu źle. Sam/sama nie
wiem, co mam robić”.
Możliwość trzecia, wcale nierzadka, to
chwalenie się swoimi ograniczeniami.
To przypadek pewnego znanego mi
uczonego, który chwali się, że nie po-
trafi pływać i jeździć rowerem, a co
więcej – uważa, że te (nie)umiejętności
przydają mu sokratejskiej wzniosłości.
Wreszcie strategia czwarta to przeku-
wanie swojej słabości w siłę. To uzna-
nie, że moje ograniczenia są częścią
mojego Ja, więc zamiast ukrywać je,
jęczeć lub przechwalać się nimi, lepiej
nauczyć się wbrew nim optymalizo-
wać swoje życie. Żyć – jak to się mawia
– własnym życiem. Z niewielką pomocą
przyjaciół, jak śpiewał Joe Cocker. Przy-
kładów jest bardzo wiele, wystarczy, je-
śli wspomnę Stephena Hawkinga.
O wyborze decydują osobiste prefe-
rencje i oczekiwana suma szczęścia.
Każdy z nas oblicza ją po swojemu.
Jednym szczęście przynoszą prze-
chwałki, innym cierpienie, a jesz-
cze innym walka z przeciwnościami
losu. W najgorszej sytuacji są ci, któ-
rzy swoje słabości usiłują (najczęściej
bezskutecznie) ukrywać.
WIESŁAW ŁUKASZEWSKI,
psycholog
osobowości, autor m.in. książki
Udręka życia,
za którą w 2011 roku otrzymał Nagrodę
Teofrasta.
CHARAKTERY
• CZERWIEC 2015
3
Odpowiedź na duchowe poszukiwania współczesnych ludzi
NOWOŚĆ
Richard Rohr
SIEWCA MIŁOŚCI.
Własna droga Franciszka z Asyżu
Proste życie poza systemem
konsumpcji.
Richard Rohr
Richard Rohr
NAGIE TERAZ.
Widzieć tak, jak widzą mistycy
Zaakceptować i pokochać paradoks,
zamiast walczyć o swoje racje.
PROSTOTA.
Sztuka odpuszczania
Jak odnaleźć stan, w którym niczego
nie trzeba udowadniać ani niczego
bronić?
Szukaj na www.sklep.charaktery.eu
Musi się znaleźć w dniu taka pora, kiedy człowiek
mający przemawiać – milknie.
I umysł jego nie snuje już rozważań, ale pyta:
czy one w ogóle coś znaczą?
Thomas Merton
W najnowszym numerze:
• Chrześcijański zen?
• Mistyka dnia codziennego
• Medytacja poza religią
autopromocja
Do kupienia w salonach
prasowych i na www.sklep.charaktery.eu
autopromocja
Oddychając pod wodą. Duchowość i program Dwunastu Kroków
Jesienią ukaże się kolejna książka Richarda Rohra:
NA TEMAT
18 NIEDOSKONALI, WOLNI, SZCZĘŚLIWI
Joanna Wrześniowska podpowiada, jak czerpać
moc z niedoskonałości.
28 KCIUK MUSI ODEJŚĆ
O tym, że nie trzeba być idealnym, by być skutecznym,
przekonuje Norman E. Rosenthal.
MO C S Ł ABO Ś CI
PRAKTYCZNIE
34 TATA NA 40 SEKUND
Beata Banasiak-Parzych przygląda się problemom
dzieci ojców pracoholików.
38 MIŁOŚĆ TYLKO NA WEEKEND
Kiedy wspólne życie rozbija związek? – zastanawia się
Aleksandra Ćwięk.
42 SZCZĘŚLIWI JAK W PRACY
Dorota Szczepan-Jakubowska i Jacek Jakubowski o tym,
co sprawia, że praca daje szczęście.
48 W ERZE SZCZEPIEŃ
Czy warto rezygnować ze szczepień, zastanawia się
Katarzyna Girczys-Połedniok.
52 ZRÓB MAPĘ SWOJEGO ŻYCIA
– zachęca Adriana Klos.
JAK CO
MIESIĄC
7
PSYCHOWIEŚCI
57
MOJA HISTORIA
61
KRZYSZTOFOWICZ
84
KTO, CO, GDZIE, KIEDY
87
MARUSZEWSKI
98
AWDIEJEW
99
MAKSYMIUK
1
00
BORTNOWSKA
101
GADACZ
02
KARPOWICZ
1
03
MĄDZIK
1
1
06
KIOSQUE
110
POCZTA POETYCKA
112
LISTY
114
CICER CUM CAULE
8
8 ROZMAWIAM ZE ŚMIERCIĄ
O współczesnej chorobie
nieistnienia i swoim najnowszym
filmie opowiada Lech Majewski.
92 MOJE KILIMANDŻARO
Po wypadku lekarze dawali Piotrowi
pół procenta szansy na przeżycie.
Stracił nogi, ale odzyskał sens
istnienia. I zdobył „dach Afryki”!
Tę niezwykłą wyprawę opisuje
Stanisław Zasada.
96 SPÓR
Jak go toczyć, by zbliżyć się do
prawdy, pisze Jacek Wojtysiak.
Okładka:
Igor Morski / fot. Getty Images
LABORATORIUM
62 PODWÓJNE ŻYCIE INTYMNE
Trójkąty i czworokąty analizuje Zbigniew Izdebski.
66 JAKI UROCZY... POTWÓR
Kim są wysokofunkcjonujący psychopaci – ujawniają
Sarah F. Smith, Ashley L. Watts, Scott O. Lilienfeld.
70 ZABÓJCZA GRA
O konsekwencjach psychologicznych grania w agresywne
gry komputerowe pisze Brad J. Bushman.
72 GDY SPORT TO NIE ZDROWIE
Miriam Berger bada uzależnienie od aktywności fizycznej.
76 PAMIĘĆ ZRESETOWANA
Stacy Lu o możliwościach usunięcia z mózgu
traumatycznych wspomnień.
80 MASON I JEGO GABINET
Sylwetkę psychiatry Rafała Radziwiłłowicza przypomina
Cezary W. Domański.
ELEMENTY
INTERAKTYWNE
wzbogacające treść artykułów:
25, 31, 33, 67
CHARAKTERY
• CZERWIEC 2015
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin