Samoloty Mysliwskie PZL P.1, P.6, P.7, P.8.pdf

(14376 KB) Pobierz
ndrzej
Glass
Samolot myśliwski PZL P.1
ROZWÓJ KONSTRUKCJI
Na początku 1928 rozpoczęły działalność Państwowe Zakłady
Lotnicze przekształcone z Centralnych Warsztatów Lotniczych.
Miały one służyć lotnictwu wojskowemu produkując samoloty
o konstrukcji duralowej. Wśród pierwszych zadań zakładów było
opracowanie własnego typu samolotu myśliwskiego. Powierzono
je młodemu, 27-letniemu konstruktorowi, inż. Zygmuntowi Pu-
ławskiemu.
Na wiosnę 1928 r. PZL nabyły we Francji licencję na budowę me-
talowego samolotu myśliwskiego Wibault 70 oraz prawa stosowania
nitowania systemem Wibault. Ten udany samolot stał się dla Puław-
skiego szkołą nowoczesnej konstrukcji. W szczególności zaintereso-
wało konstruktora krycie skrzydeł i usterzeń cienką blachą usztyw-
nioną przez żłobki według systemu Wibault oraz system nitowania
Wibault, polegający na tym, że do brzegu płaskich blaszanych żeber
(płata czy usterzenia) był}' nitowane od zewnątrz - odgięte do góry
- krawędzie pokrycia płata. Po znitowaniu brzegi żeber wraz z brze-
gami pokrycia tworzyły grzebienie w poprzek skrzydła. Konstrukcja
taka była lekka, łatwa do nitowania, a niewysokie grzebienie, biegnące
w przybliżeniu zgodnie z kierunkiem opływających je strug powie-
trza, prawie nie psuły aerodynamiki płata.
Puławski dość szybko opracował projekt samolotu myśliw-
skiego PZL P.1, stosując w nim dwa swoje bardzo interesujące
pomysły, później opatentowane. Jeden z pomysłów dotyczył kon-
strukcji płata. Do tego czasu górnopłaty miały płat zamocowany
nad kadłubem do piramidki z rur. Puławski nadał skrzydłom
kształt mewi, tzn. przy kadłubie były one załamane do dołu i za-
mocowane bezpośrednio do kadłuba. Rozwiązanie Puławskiego
zapewniało bardzo dobrą widoczność do przodu i na boki, zwłasz-
cza że płat przy kadłubie był zwężony i ścieniony. Połączenie ob-
rysu zwężonego przy kadłubie z załamaniem płata bynajmniej nie
komplikowało konstrukcji, lecz opierało się na logicznym wniosku
z przestudiowania wytrzymałości skrzydła podpartego zastrzała-
mi. Skrzydło takie musi mieć konstrukcję o największej wytrzy-
małości w miejscu podparcia zastrzałami, natomiast w pobliżu
kadłuba może być znacznie słabsze, a więc węższe i cieńsze.
W koncepcji mewiego płata Puławski nawiązał do skrzy-
deł niemieckiego samolotu dwupłatowego Aviatik CV z 1917 r.
Pomysł zaś zwężenia płata przy kadłubie wzorował na skrzydłach
samolotu amerykańskiego Kinner „The Spirit of Ether" z 1928 r,
a pogrubienie - na skrzydłach polskiego samolotu Prauss PS-1
z 1928 r. Pierwszy projekt płata Puławskiego miał maksymalną
grubość na załamaniu w pobliżu kadłuba, dopiero później Puław-
ski przeniósł największe zgrubienie w miejsce podparcia zastrzała-
mi, co było znacznie korzystniejsze z punktu widzenia wytrzyma-
łości i lekkości konstrukcji.
Samoloty myśliwskie PZL P.1, P.6, P.7, P.8
PKL
ROZWÓJ KONSTRUKCJI PZL P.1
Keson skrzydła PZL P. 1/l po załamaniu się podczas pierwszego lotu w sierpniu 1929 r.
Fot.
ze
zbiorów Tomasza Co worka
PZL P1/1 na
terenie
wytworni PZL przy Polu Mokotowskim
Fot.
ze
zbiorów Tomasza Goworko
PKL
Samoloty myśliwskie PZL P.1, P.6, P.7, P.8
PZL P. 1/l po przesunięciu chłodnicy za podwozie
Fot. ze zbiorów Tadeusza Żychiewicza
Płat Puławskiego, zwany później za granicą „płatem polskim",
łączył w sobie odpowiednią widoczność z kabiny, dobrą aerodyna-
mikę, dużą wytrzymałość i niezbyt skomplikowaną konstrukcję.
W świecie został spopularyzowany dopiero przez następny samo-
lot Puławskiego, P. 6. Płat ten uznany w świecie za duże osiągnię-
cie techniczne, rozsławił nie tylko nazwisko Puławskiego, lecz
również wytwórnię PZL i polskie konstrukcje lotnicze. Jednym
z wyrazów zainteresowania płatem Puławskiego było zbudowanie
za granicą wielu samolotów o tym układzie płata. We Francji na
przykład powstały samoloty Loire 43 (1932 r.), Loire 45 (1933 r.)
i Loire 46 (1934 r. - 70 sztuk), Mureaux 170 (1933 r.) i Mureaux
180 (1934 r.), Dewoitine D 560 (1934 r.) i Arsenal-Delanne 10
(1940 r.); w Niemczech - Dornier Do-Cl (1933 r.) i Henschel
Hs-121 (1934 r.); w Czechosłowacji - Aero A-102 (1933 r.), w Ju-
gosławii -IkarusIK-1 (1935 r.) iIK-2 (1936 r.); w ZSRR-Polikar-
pow D J-4, a z projektów niezrealizowanych: na Węgrzech Weiss
MW-18 i w Anglii Armstrong Whitworth AW-32 (1934 r.). Amery-
kański obserwacyjny Douglas 0-31 (1930 r.) miał płat Puławskie-
go usztywniony linkami, zgodnie z drugim patentem Puławskiego
na płat mewi.
Szersze zastosowanie znalazł płat Puławskiego w samolo-
tach dwupłatowych. Miały go sowieckie myśliwce Polikarpow
I-15 (1933 r. - 450 sztuk) i I-153 Czajka (1938 r. - 3400 sztuk),
włoskie Romano R-90 i R-92 (1935 -1936 r.) oraz Romeo 41 (1933 r.),
Romeo 43 (1935 r. - 100 sztuk) i Romeo 44 (1938 r. - 25 sztuk), ka-
nadyjski Gregor FDB (1933 r.), czechosłowacki Avia B-422 (1938 r.),
angielski Westland F7/30 (1931 r.) i sowiecki IS-2 (1941 r.)
Ponadto układ mewi znalazł zastosowanie w samolotach wie-
losilnikowych. Byty to: amerykański Douglas 0-35 (1931 r.) oraz
wodnosamoloty: angielski Short S.18 (1933 r.), niemiecki Dornier
Do26 (1938 r.) i amerykański Martin Mariner (1939 r. - 1325
sztuk) oraz sowieckie Berijew Be-6 (1939 r.) i Be-12 Czajka
(1963 r. - 132 sztuki). Łącznie mewi płat został zastosowany
w 800 jednopłatowcach, 4000 dwupłatowcach i 1500 wodnosamo-
lotach - czyli łącznie u ponad 6000 samolotów.
Drugim oryginalnym pomysłem Puławskiego było zastosowa-
nie w samolocie podwozia nożycowego z amortyzatorami ukrytymi
wewnątrz kadłuba w celu zmniejszenia oporu aerodynamicznego.
Golenie podwozia miały postać dźwigni dwuramiennych, na któ-
rych jednym końcu znajduje się koło, a na drugim - amortyzator.
Puławski w swym samolocie zastosował pokrycie płatów i uste-
rzenia systemu Wibault. Jako napęd zastosował silnik rzędowy
o układzie V ze względu na mały przekrój czołowy, a w wyniku tego
- dobrą widoczność z kabiny i lepsze kształty aerodynamiczne ka-
dłuba. Samolot otrzymał konstrukcję całkowicie metalową -jako
pierwszy w Polsce.
Samoloty myśliwskie PZL P.1, P.6, P.7, P.8
PKL

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin