Dzieje Śląska - Koneczny Feliks.pdf

(52627 KB) Pobierz
DZIEJE
LiZKi
OZDOBIONE
LICZNYMI
OBRAZKAMI
NAPISA
Pi\.
Felix
Koneczny.
^S^—rM^
BYTOM
NAKADEM
I
G.-S.
„KATOLIKA".
CZCIONKAMI
WYDAWNICTWA
1897.
I.
Wstp
i
ogólne
pouczenie,
akom
kraju,
opisa
przeszo
ich
ziemi,
cieszc
si,
e
ksika
ta
przejdzie
przez
tysice
rk
uczciwych.
gdzie
nikt
nie
wstydzi
si
cikiej
Wysyam
j
do
pracowitego
pracy
w
pocie
czoa,
gdzie
ma
z
lud
niema
zwyczaju
marnowa
i
dnia,
a
co
kto
posiada,
to
krwa-
wicy
swego
znoju
rozumnie
a
oszczdnie
tego
uywa.
To
Slzk,
to
lud
kochany
przez
Polaków,
szanowany
przez
uczciwych
Niemców,
lzki,
który
sobie
i
ju
dawno
podajemy
za
wzór
ludowi
jak
caej
Polski,
aby
ztd
bra
przykad,
polepszy.
wasn
prac
dobrze,
i
zasug
mona
polski
swój
los
to
kraju
Wiemy
my
e
Slzk,
jakby
ani
wielkie
mrowisko
pracowitego
ludu;
przecie
w
tym
kraju
niema
wieków!
jednego
i
kcika,
nie
któryby
nie
i
by
sowicie
zroszony
poczciwym
potem
to
nie
raz,
ale
setki
tysice
razy,
od
tylu
jeszcze
obficie;
jej
ju
Ale
i
tylko
potem,
to
obficie,
nieraz
a
nadto
krwi
przodków,
którzy
sporo
dobrowolnie,
tu
czem
innem
ta
ziemia
zroszona
krwi
swych
rodaków,
serdeczn
przelali
w
obronie
wiary
i
mowy
wytoczyy
im
róne
zawieruchy
ojczystej,
a
drugie
tyle
i
wojenne,
które
bez
ich
woli
najgorszy
wicher
i
bez
winy,
przeleciay
ponad
krajem,
jak
niejedne
zrobiy
ruin,
któr
potem
usilna
praca
poarów,
a
rzeki
jego
nieraz
ten
kraj
naprawia
musiaa.
miay
ju
nieraz
czerwon
od
krwi
wod!
Tak
to
kada
ziemia,
gdy
na
niej
przez
dugie
czasy
naród
siedzi,
ma
swoje
historyczne
Pon
un
wspomnienia,
róne,
radosne
i
bolesne,
i
bo
jak
czowiek,
niedol.
1*
tak
te
kraj
cay,
przechodzi
przez
zmienn
dol
Opisa
jest
te
dobre
i
ze
losy,
pociechy
pracy
i
dopuszczenia
Boe,
zadaniem
historyi
kraju.
do
pracy,
czem
i
Gzem
bardziej
ludno
pewnej
ziemi
garna
si
lepiej
speniaa
swoje
obowizki
wzgldem
Boga,
ojczyzny,
rodziny
bliniego,
tern
chwalebniej
sze
ma
taka
ziemia
wspomnienia
historyczne.
Spisa
historye,
to
tak,
jak
ale
zrobi
rachu-
rachunek
su-
nek
sumienia
z
caego
ycia,
kraj,
od
samego
pocztku,
i
mienia
za
cay
yli,
a
których
za
wszystkie
czasy
wszystkich
ludzi,
którzy
tu
my
jestemy
synami
i
dziedzicami.
to
byli
Nie
powstydzimy
ludzie!
si
ojców
naszych,
zobaczymy,
podniósszy
z
ich
e
i
dzielni
W
gór
gow,
miao,
gono
hardo
przyznamy
si,
emy
ko
koci
i
krew
z
ich
krwi
i
pragniemy
by
godnymi
ich
nastp-
kade
przecie
pokolenie
dwiga
musi
jaki
ciar
Wiemy,
cami.
nieszcz;
ale
kiedy
poznamy,
jak
przodkom
naszym
bywao
nieraz
o
duo
gorzej,
a
jednak
rk
nie
opucili,
natenczas
tem
bardziej
po-
kochamy
ojczyzn
i
jej
historye
i
tylko
chcie
bdziemy,
ebymy
w
przeciwnociach
umieli
bra
sobie
przykad
ze
sawnych
ojców
Daj
nam
Boe
w
nieszczciach
tyle
si,
co
im
i
tyle
wiary,
naszych.
bo
tylko
w
ten
sposób
bdziemy
godni
by
ich
nadziei
i
mioci
e
spucizn
ich
potu
i
krwi.
Pomnijmy
te,
e
pierwszym
naszym
obowizkiem
jest
zostawi
te
po
sobie
jaki
dorobek
naszym
nastpcom,
potomnemu
pokoleniu,
aeby
kiedy
nie
narzekano
na
nas,
emy
polskie
ojczyste
dziedzictwo
na
dziedzicami,
my,
którzy
dostalimy
po
nich
lzku
opucili,
i
emy
jzyka
nie
zachowali
ojczystego.
w^ola
skarbów
po
ojcach,
skarbów
du-
szczep
na
chowych
wiary
Zaszczepia
boa
ten
polski
naszym
kochanym
lzku,
a
wic
trzeba
go
pielgnowa;
dzisiaj
ten
szczep
w
naszym
i
pilnowa,
aeby
wzrasta.
rku,
jutro
dzieci
nasze
strzedz
go
Staramy
si
robi
dobrze,
jak
umiemy,
a
postaramy
si,
aby
dzieci
Póki
si
da
nasze
umiay
t
polsk
robot
jeszcze
lepiej
od
nas.
pracowa
koo
tego
szczepu,
wida
taka
wola
Opatrznoci,
eby
si
pracowao,
a
oczywicie
rzeko
i
sumiennie;
jak
bdzie
za
duo,
sam
Pan Bóg
ju
to
sprawi,
eby
znowu
byo
mniej.
Ale
my
nie
mo-
emy
wiedzie,
kiedy
roboty
tej
koniec,
bo
to
nie
naley
do
ludzkiego
bd
przejrzenia;
robi
wszystko,
co
w
naszej
mocy,
aeby
zostao
drzewo
polsko-lzkie,
nad
którem
nas
Bóg
zrobi
ogro-
byh
ogrodnikami
zdatnymi
dnikami.
A
poczem
bdzie
pozna,
drzewo
bdzie
coraz
wysze
i
coraz
a pracowitymi
?
Tylko
po
tem,
bujniejsze!
Jeeli
za
naszych
czasów
opadnie
mu
która
ga,
bdzie
my
tylko
mamy
robi
i
emy
e
to
znak
naszego
niedbalstwa,
nasza
wina
przed
sumieniem
a
haba
przed
history.
Chcemy
wic
pozna,
jak
tu
przed
nami
pracowaH
i
bronili
polskoci,
chcemy
si
dowiedzie,
jakiemi
to
cnotami
sprawili,
e,
chocia
seciny
byo
przeszkód
i
czasy
jak
najgorsze,
jednak
polsko
tutaj
nie
zgina
i
zostao
tu
jeszcze
dla
nas
ziemi
i
chleba.
Otwie-
ramy
ksig
tej
dziejów,
bomy
i
ciekawi,
dla
kogo
te
najpierw
Opatrzno
chleb
z
ziemi
przeznaczya?
e
my
tutaj
przybdy
tylko
z
praszamy
panów
Niemców,
sobie
e
Bo
nam
mówi
czsto
po
niemiecku,
aski
cierpieni
na
komomem.
Prze-
te
i
my
czyta
umiemy
i
zajrzymy
to
sami do
historyi.
Dawno
ju
trzeba
byo
zrobi,
ale
lepiej
cho
póno,
ni
nigdy;
moemy
si
zreszt
jeszcze
poprawi
i
dogo-
ni
tych,
którzy
si
po
niemiecku
historyi
lzkiej
uczyli,
a
z
bo
pomoc,
moe
ich
te
jeszcze
nawet
przegonimy.
Nie
brakuje
nam
do
tego
szczerej
chci,
ciekawa,
a
zreszt,
o
niej,
to
ta
history
lzkiej
ziemi
taka
jest
e
pouczy
si
miy
i
atwy
obowizek,
to
tylko
sta-
prcy
gow,
rzy,
a
drugie
przyjemnej
zabawy.
tej
Zabawi
si
a
modych
tak
zawczasu
do
zabawy
w
czytaniu
zaprawi,
e
bdzie
ju
na
Slzku
ani
jednego
takiego
Polaka,
któryby
si
Niemca
dopiero
potrzebowa
pyta
o
history
swego
kraju.
za
lat
kilka
nie
boego
dzieli
si
rodzaj
ludzki
na
rasy
i
szczepy,
Chiczyk
jest
óty,
Indyanin
amerykaski
ma
a
szczepy
na
narody.
skór
koloru
brudnej
miedzi,
a
Murzyn
cay
czarny,
bo
kady
z
nich
przejrzenia
Z
do
innej
naley
rasy.
Ale
i
wród
rasy,
tej
samej
rasy
jakie
rónice!
Jakto
atw^o
pozna
yda;
chocia
take
biay,
a
przecie
inaczej
wy-
glda;
chocia
on
tej
samej
ale
innego
szczepu;
jego
szczep
semicki,
a
nasz
aryjski.
Za
oswoili
czasów
Starego
jeszcze
Testamentu,
praojcowie
nasi,
Aryo-
wie,
siedzieli
Oni
pierwsi
zajli
si
rolnictwem,
oni
pierwsi
sobie
poyteczne
zwierzta
i
zrobili
z
nich
domowe,
a
co
naj-
Azyi.
z
w
waniejsza,
oni
pierwsi
zaprowadzili
u
siebie
porzdek
rodzinny,
wspólne
ycie
rodziców
Nie
sia
ciaa,
dziemi
i
osobny
dla
kadej
rodziny
majtek,
co
czyli
prawo
wasnoci
bo
do
tego,
rasy
i
wasn
prac
rodzina
sobie zyska.
s
szczepy
silniejsze,
ale
sia
i
moralna
daa
im
przewag
nad
innemi:
poszanowanie
wasnoci
cze
czystoci
rodzinnego
ogniska;
sia
moralna
wyrobia
w
nich
te
przymioty,
któ-
Zgłoś jeśli naruszono regulamin