Matura_Zbiór_zadań_Historia_Cz_II.pdf

(33404 KB) Pobierz
1. Zadania testowe 93
1.4. Wiek XIX
Zadanie 101.
Źródło
1.
Odezwa legionowa,
20 I 1797 r. [fragment]
Do współobywateli! Wierny ojczyźnie mojej do ostatniego momentu walczyłem za jej
wolność pod nieśmiertelnym Kościuszką. […]. Polacy, nadzieja powstaje […]. Francja
pozwala nam schronienia, czekając lepszych losów dla kraju naszego, idźmy pod jej
chorągwie […]. Legiony Polskie formują się […] na tej ziemi niegdyś
świątyni
wolności.
Już oficerowie i
żołnierze,
towarzysze trudów waszych i męstwa, są ze mną; już się
bataliony formują; przybywajcie koledzy, rzucajcie broń, którą was nosić przymuszono;
bijmy się za sprawę wspólną wszystkich narodów, za wolność, pod walecznym Bonaparte
[…].
[…] Generał lejtnant polski Jan Dąbrowski.
Źródło:
Teksty
źródłowe
do nauki historii w szkole,
nr 26, Warszawa 1960, s. 11.
Źródło
2. Fragment listu polskiego legionisty z San Domingo
Jan Wójcikiewicz do rodziny, maj 1804.
Po wypłynięciu z Genui […] przybiliśmy do miasta Port-au-Prince […]. Cała nasza podróż
była dni 42 i dosyć szczęśliwa. […]. Po odbytej kampanii z czarnymi, którzy się kryją w góry
największe, gdzie Europejczykowi nie są w stanie dla upałów wielkich sfatygowawszy się, im
nic zrobić, gdyż tak umierają w tych krajach, iż z wojska, które było do 45000 w dwa lata teraz,
jak opuściliśmy kolonie nie zostało 4000, nie miałem
żadnego
przypadku i po górach latałem
z
żołnierzami
jak koza […]. To miejsce było grobem dla nas Polaków, z którego wyrwaliśmy się
nie mając już nic jeść […].
Źródło:
Teksty
źródłowe
do nauki historii w szkole,
nr 26, Warszawa 1960, s. 17–18.
Czy
źródło
2.
świadczy
o tym,
że
polska jednostka walczyła w obronie idei, o których mowa
w
źródle
1.? Odpowiedź uzasadnij.
Wskazówki do rozwiązania zadania
Znajdź w
źródle
1. ideę, w obronie której walczyły legiony. Następnie zdecyduj, czy w
źródle
2.
możemy znaleźć informacje potwierdzające realizację tej idei. Po dokonaniu rozstrzygnięcia
sformułuj argumenty potwierdzające Twoją decyzję.
Przykład poprawnej odpowiedzi
Nie. Ze
źródła
2. wynika,
że
mieszkańcy San Domingo walczyli o wolność z francuskimi
kolonizatorami, co przeczy ideom głoszonym w odezwie legionowej.
94 Egzamin maturalny. Historia. Poziom rozszerzony. Zbiór zadań
Zadanie 102.
Źródło
1. Mapa. Królestwo Polskie w latach 1815–1846
Źródło:
A. Galos, J. Gierowski, J. Leszczyński,
Historia dla klasy 3 liceum ogólnokształcącego. Część pierwsza,
Warszawa 1980, s. 44.
Źródło
2. Fragment wspomnień Johanny Schopenhauer
1
Im większy był w głębi kraju dobrobyt, tym większa była pomyślność miasta, które z rozbiorem
Polski [...] zupełnie upadło. [...] Zajęcie [miasta] w roku 1814 przez wojska rosyjskie, przy
nikłym współudziale Prus, nie przesądziło jeszcze o przyszłości miasta, gdyż sprawę granic
miał dopiero rozsądzić kongres w Wiedniu, na który pięciu […] senatorów opracowało memoriał
dla swego przedstawiciela, doktora Wilhelma Keidla. Wykluczano możliwość ponownego zajęcia
[miasta] przez Prusy, nie chciano tworzenia wolnego miasta, ale domagano się przyłączenia
do powstającego przy wsparciu Rosji Królestwa Kongresowego. W maju 1814 roku złożył
Keidel carowi […] memoriał, a następnie udał się do Paryża, gdzie zetknął się z Adamem
Czartoryskim. Czartoryski zachwycony był działalnością Keidla i wyprawił go do Londynu.
Tam znalazł on poparcie w kołach wielkich kupców i w stronnictwach opozycyjnych, ale premier
[…] i minister spraw zagranicznych [byli mu przeciwni].
1
Johanna Schopenhauer (ur. w Gdańsku w 1766– zm. w Jenie w 1838)
niemiecka pisarka, matka Artura
Schopenhauera.
Źródło:
J. Schopenhauer, [...]
wspomnienia młodości,
Gdańsk 2010, s. 342
343.
102.1. Podaj nazwę miasta, które reprezentował Wilhelm Keidl.
Wskazówki do rozwiązania zadania
Dokonaj analizy tekstu
źródłowego
oraz treści mapy. Zwróć uwagę na informacje zawarte
w tekście dotyczące losów miasta po rozbiorach oraz informacje dotyczące autorki wspomnień.
Na ich podstawie dokonaj identyfikacji miasta.
1. Zadania testowe 95
Przykład poprawnej odpowiedzi
Gdańsk
102.2. Czy z treści mapy wynika,
że
na kongresie wiedeńskim podjęto decyzję zgodną
z oczekiwaniami Wilhelma Keidla? Odpowiedź uzasadnij.
Wskazówki do rozwiązania zadania
Dokonaj analizy tekstu
źródłowego
i treści mapy, dobierz argumenty uzasadniające odpowiedź.
Skonfrontuj informacje zawarte w treści mapy, która ilustruje sytuację polityczną ziem polskich
po roku 1815, z informacjami zawartymi w tekście.
Przykład poprawnej odpowiedzi
Nie. Gdańsk nie został włączony do Królestwa Polskiego, o co zabiegał Wilhelm Keidl.
102.3. Wyjaśnij, dlaczego misja Wilhelma Keidla w Londynie zakończyła się porażką.
Wskazówki do rozwiązania zadania
Dokonaj analizy informacji zawartych w tekście
źródłowym
i dobierz argumenty wyjaśniające
przyczyny niepowodzenia misji Wilhelma Keidla w Londynie. Rozwiązanie zadania wymaga
znajomości pojęć związanych z funkcjonowaniem kongresu wiedeńskiego (równowaga sił)
oraz zasad, którymi kierowała się dyplomacja brytyjska.
Przykład poprawnej odpowiedzi
Angielscy politycy, zgodnie z zasadą równowagi sił, nie chcieli dopuścić do wzrostu pozycji Rosji
w wyniku przyłączenia Gdańska do Królestwa Kongresowego, więc popierali dążenia pruskie.
Zadanie 103.
Źródło
1. Tabela. Rozwój terytorialny oraz posiadłości zamorskie USA w XIX w.
Rok
1790
1803
1819
1845
1846
1848
1853
1867
1898
1899
Terytorium (w tys. km
2
)
USA
2311
4454
4642
5652
6392
7762
7839
9358
9358
9358
17
324
Kolonie
Razem
2311
4454
4642
5652
6392
7762
7839
9358
9375
9682
Zakup terytorium Luizjany od Francji
Zdobycie i zakup terytorium Florydy i szeregu innych
terytoriów meksykańskich
Aneksja Teksasu
Podział Oregonu w porozumieniu z Anglią
Zdobycie i zakup szeregu terytoriów, które weszły
w skład stanów: Teksas, Nowy Meksyk, Kalifornia
Zakup szeregu terytoriów meksykańskich, które weszły
w skład stanów: Nowy Meksyk, Arizona
Zakup Alaski od Rosji
Aneksja Hawajów
Zdobycie, po pokonaniu Hiszpanii, Filipin, wysp Guam,
Wake i innych wysp na Pacyfiku oraz wyspy Puerto-Rico
Uwagi
Na podstawie: L. Mendelson,
Teoria i historia kryzysów i cykli ekonomicznych,
t. 2, Warszawa 1960, s. 587.
96 Egzamin maturalny. Historia. Poziom rozszerzony. Zbiór zadań
Źródło
2. Amerykański rysunek satyryczny, 1899 r.
Na podstawie: http://overwroughtmusings.files.wordpress.com/2012/04/victor-gillam-a-lesson-for-anti-
espansionists-1899.jpg [dostęp: 16.12.2014].
Interpretując odpowiednie elementy graficzne rysunku, wyjaśnij skutki, jakie według
autora karykatury miał proces, do którego odnoszą się dane statystyczne.
Wskazówki do rozwiązania zadania
Nazwij proces, do którego odnoszą się dane statystyczne. Zwróć uwagę,
że
dane w tabeli pokazują
powiększanie się Stanów Zjednoczonych do roku 1867 oraz, od 1898, zdobywanie przez to
państwo kolonii. Zauważ,
że
dane te można dopasować do zmieniających się pod względem
gabarytów postaci na rysunku satyrycznym. Rozpoznaj w Wuju Samie, noszącym ubranie
skrojone z amerykańskiej flagi, symbol Stanów Zjednoczonych. Zauważ,
że
każda z postaci nosi
takie samo ubranie, a więc personifikuje Stany Zjednoczone w różnych okresach ich historii.
Żeby
wyjaśnić skutek procesu, przeczytaj napis w ostatniej ramce na rysunku i powiąż go
z wyciągniętymi w kierunku Wuja Sama rękoma symbolizującymi chęć nawiązania przyjaźni.
Zadanie 104.
Wykres. Ruch naturalny ludności w Galicji w latach 1817–1913
Na podstawie:
Zarys historii Polski w liczbach. Społeczeństwo i gospodarka,
pod red. J.
Łukasiewicza,
Warszawa 2012, wklejka po stronie 124.
Czy na podstawie danych z wykresu możemy sądzić,
że
warunki
życia
w Galicji w ostatnim
dwudziestopięcioleciu XIX w. poprawiły się? Odpowiedź uzasadnij.
1. Zadania testowe 97
Wskazówki do rozwiązania zadania
Rozwiązywanie zadania powinieneś rozpocząć od interpretacji wykresu. Przedstawia on krzywe
obrazujące wskaźniki narodzin i zgonów. Powinieneś zadać sobie pytanie, od czego (od jakich
czynników) zależy przebieg tych krzywych. Spadek poziomu umieralności jest uzależniony
od
śmiertelności
wśród dzieci. Widać z niego,
że
w II połowie XIX w. nastąpiło zmniejszenie
się poziomu umieralności, co oznacza,
że
umieralność dzieci zmniejszyła się. Może to
świadczyć
o poprawie warunków
życia
mieszkańców Galicji. Dzięki tej interpretacji możliwe
jest udzielenie odpowiedzi na pytanie.
Zadanie 105.
Źródło
1.
Odezwa legionowa,
20 I 1797 r. [fragment]
Do współobywateli! Wierny ojczyźnie mojej do ostatniego momentu walczyłem za jej wolność
pod nieśmiertelnym Kościuszką. […] Polacy, nadzieja powstaje […]. Francja pozwala nam
schronienia, czekając lepszych losów dla kraju naszego, idźmy pod jej chorągwie […]. Legiony
Polskie formują się […] na tej ziemi niegdyś
świątyni
wolności. Już oficerowie i
żołnierze,
towarzysze trudów waszych i męstwa, są ze mną; już się bataliony formują; przybywajcie
koledzy, rzucajcie broń, którą was nosić przymuszono; bijmy się za sprawę wspólną wszystkich
narodów, za wolność, pod walecznym Bonaparte […].
[…] Generał lejtnant polski Jan Dąbrowski.
Źródło:
Teksty
źródłowe
do nauki historii w szkole,
nr 26, Warszawa 1960, s. 11.
Źródło
2. Mapa. Powstanie i szlak bojowy Legionów Polskich we Włoszech
Źródło:
http://wlaczpolske.pl/index.php?etap=10&i=1242&nomenu=1&oe=UTF- [dostęp: 13.02.2015].
Wyjaśnij, dlaczego legiony, o których mowa w tekście, sformowano na terenie Republiki
Cisalpińskiej.
Zgłoś jeśli naruszono regulamin