Rajzer D - Chemiczne metody analizy ilościowej środków leczniczych.pdf

(604 KB) Pobierz
AKADEMIA MEDYCZNA W GDAŃSKU
CHEMICZNE
METODY ANALIZY ILOŚCIOWEJ
ŚRODKÓW
LECZNICZYCH
pod redakcją Danuty Rajzer
GDAŃSK 2008
Autorzy:
Danuta Rajzer, Lucyna Konieczna, Alina Plenis,
Ewelina Dziurkowska
Recenzent:
Prof. dr hab. Marek Wesołowski
Wydano za zgodą
Senackiej Komisji Wydawnictw Akademii Medycznej w Gdańsku
© Copyright by Medical University of Gdańsk
ISBN 978-83-602534-1-0
Wydawca: Akademia Medyczna w Gdańsku
Druk: Dział Wydawnictw AMG
ul. Marii Skłodowskiej-Curie 3a,
Zlecenie KW/195/2008
SPIS TREŚCI
WSTĘP .................................................................................................................................. 5
1. ALKACYMETRIA.......................................................................................................... 6
1.1. Acydymetria............................................................................................................ 6
1.2. Alkalimetria ............................................................................................................ 7
1.2.1. Oznaczanie soli amonowych metodą formalinową.................................... 15
2. ARGENTOMETRIA ..................................................................................................... 17
2.1. Miareczkowanie bezpośrednie – metoda Mohra ................................................... 17
2.2. Miareczkowanie pośrednie – metoda Volharda .................................................... 18
3. AZOTYNOMETRIA ..................................................................................................... 23
4. BROMIANOMETRIA................................................................................................... 25
5. CEROMETRIA.............................................................................................................. 30
6. JODOMETRIA .............................................................................................................. 31
6.1. Oznaczanie jodków w obecności innych halogenków .......................................... 33
7. KOMPLEKSOMETRIA ................................................................................................ 34
7.1. Miareczkowanie bezpośrednie .............................................................................. 34
7.2. Miareczkowanie pośrednie.................................................................................... 38
8. MANGANOMETRIA.................................................................................................... 42
9. MIARECZKOWANIE W
ŚRODOWISKU
NIEWODNYM ........................................ 44
9.1. Acydymetria.......................................................................................................... 44
9.1.1. Oznaczanie amin i zasad heterocyklicznych .............................................. 45
9.1.2. Oznaczanie soli zasad organicznych.......................................................... 52
9.1.2.1. Oznaczanie soli zasad organicznych z niektórymi kwasami
nieorganicznymi i organicznymi ................................................ 52
9.1.2.2. Oznaczanie soli zasad organicznych z kwasami
chlorowcowodorowymi metodą bezpośrednią ........................... 56
9.1.2.3. Oznaczanie soli zasad organicznych z kwasami
chlorowcowodorowymi metodą pośrednią
(Pifera - Wollish’a) .................................................................... 59
9.1.2.4. Oznaczanie soli silnych zasad nieorganicznych ze słabymi
kwasami organicznymi............................................................... 78
9.2. Alkalimetria .......................................................................................................... 80
SKOROWIDZ ..................................................................................................................... 83
5
WSTĘP
Ćwiczenia
laboratoryjne z chemii leków mają na celu zapoznanie studentów farmacji z
teoretycznymi i praktycznymi zagadnieniami związanymi z analizą substancji leczniczych.
Poniższe opracowanie umożliwi studentom uzyskanie wiedzy koniecznej do wyboru
właściwej metody ilościowego oznaczania substancji leczniczych oraz prawidłowego jej
przeprowadzenia.
Skrypt obejmuje zagadnienia dotyczące analizy ilościowej substancji leczniczej i jest
dopełnieniem wcześniej opracowanego przez pracowników Katedry i Zakładu Chemii Far-
maceutycznej AMG skryptu pt „Chemiczne metody identyfikacji
środków
leczniczych”.
Poprzednie opracowanie obejmowało tematykę jakościowej oceny oraz zasady badania czy-
stości wybranych substancji leczniczych.
Niniejsze opracowanie stanowi uzupełnienie i zawiera komentarze do monografii znaj-
dujących się w FP VI.
Skrypt podzielono na rozdziały zgodnie z klasycznymi metodami ilościowego oznacza-
nia związków. Każda z metod została krótko scharakteryzowana. Zasadniczym celem tego
opracowania było przedstawienie schematów reakcji oznaczania szeregu substancji leczni-
czych zarówno farmakopealnych, jak i znajdujących się w USL, które sprawiają trudności
studentom w poprawnym ich przedstawieniu.
Mamy nadzieję,
że
tak opracowany skrypt przyczyni się do lepszego przygotowania stu-
dentów III roku farmacji do
ćwiczeń
z chemii leków, zarówno teoretycznego jak i praktycz-
nego.
Zgłoś jeśli naruszono regulamin