6 BT-Księga Jozuego.pdf

(42413 KB) Pobierz
§
BIBLIA
TYSIĄCLECIA
Księga Jozuego
PALLÓtTlN UM
HACHETTE
PISMO ŚWIĘTE
STAREGO I NOWEGO
TESTAMENTU
B1B£1A CV$1ĄC£eClA
KSIĘGA JOZUEGO
http://chomikuj.pl/KosciolKatolicki
http://chomikuj.pl/WiDI19
W PRZEKŁADZIE Z JĘZYKÓW ORYGINALNYCH OPRACOWAŁ ZESPÓŁ
BIBLISTÓ W POLSKICH
Z IN ICJATYW Y BENEDYKTYNÓW TYNIECKICH
skan WiDI19
barabba@o2.pl
http://vorek.pl/user/barabba/
WYDANIE PIĄTE
NA NOWO OPRACOWANE I POPRAWIONE
ILUSTROWANE
PALLOfTlN UM
HACHETTE
BIBLIA TYSIĄCLECIA
WYDANIE ILUSTROWANE
Tekst na podstawie Wydania Piątego
REDAKTOR
t Ks. Kazimierz Dynarski SAC
Maria Przybył
REDAKCJA NAUKOWA
t O. Augustyn Jankowski OSB
t Ks. Lech Stachowiak, Bp Kazimierz Romaniuk
Ks. Tomasz Hergesel, Ks. Ryszard Rubinkiewicz SDB
PRZEKŁAD
Bp Henryk Strąkowski
(przypisy uzupełnił Ks. Paweł Leks SCJ)
WYBÓR ILUSTRACJI I KOMENTARZE
Ks. Michał Janocha
Irina Tatarowa
IMPRIMATUR
Poznań, dnia 29 marca 2005 r., N. 1622/2005,
t Stanisław Gądecki, Arcybiskup Metropolita Poznański,
Ks. Ireneusz Dosz, Kanclerz Kurii Metropolitalnej
Ilustracje: EAST NEWS
Projekt okładki: Maciej Sadowski
Ilustracje na okładce:
Zwycięstwo Jozuego nad Amalekitami, Nicolas Poussin, 1625-1626, Sankt Petersburg, Ermitaż (przód)
Zdobycie Jerycha, fragment fresku w Loggiach Watykańskich (tył)
© Copyright by Wydawnictwo Pallottinum, Poznań 2006
© Copyright for this edition by Hachette Livre Polska Sp. z o.o., Warszawa 2006
KONTAKT Z CZYTELNIKAMI I PRENUMERATA
teł. (0-67) 210 86 50
KOLEKCJA HACHETTE
Hachette Livre Polska Sp. z o.o.
ul. Dzielna 60, 01-029 Warszawa
tel. (0-22) 536 49 20 lub 22, faks (0-22) 536 49 21
WYDAWNICTWO PALLOTTINUM
Al. Przybyszewskiego 30, 60-959 Poznań 2
skr. poczt. 23
tel. (0-61) 867 52 33, faks (0-61) 867 52 38
www.pallottinum.pl,www.biblia.pl
Skład i łamanie:
Page Graph -
Izabella Dolińska, Warszawa
Druk: Olsztyńskie Zakłady Graficzne S.A., Olsztyn, Polska
ISBN 83-7448-277-X
KSIĘGA JOZUEGO
Zdobycie Jerycha
mozaika z cyklu historii M ojżesza i Jozuego, V w., Rzym , Santa M aria Maggiore.
Dwie kolejne mozaiki, ze znanego już nam cyklu 36 kompozycji w Santa Maria Maggiore,
są syntezą Księgi Jozuego. Naród wybrany przekracza Jordan, Izraelici docierają
do Ziemi Obiecanej. Przeniesienie Arki Przymierza symbolizuje przewodnictwo Boże,
które sprawia, że podbój Kanaanu staje się wojną świętą, a mury Jerycha burzą się
od samego dźwięku trąb Izraelitów oblegających miasto.
WSTĘP
sięga Jozuego, jakkolw iek niezależna od P ię­
cioksięgu, zaliczana przez kanon żydow ski do „Proro­
ków Starszych”, kontynuuje w ątek histo ryczny p o ­
przedniej księgi - Pwt. N a w yraźn y rozdział m iędzy Pra­
wem (Tora) a księgam i następnym i w skazuje zarówno
odrębny gatunek literacki, jak i centralna postać księgi.
O bejm uje ona trz y części, dość różne: 1) rozdz. 1-12
opisują w ydarzenia związane z przejęciem ziem i Kanaan
przez Izraelitów ; 2) rozdz. 13-19 przedstawiają podział
kraju na ziem ie poszczególnych pokoleń, dokonany
przez Jozuego, częściowo zaś bieg poszczególnych gra­
nic (przynależność m iast); 3) rozdz. 20— ukazują
24
zależność całkowitego zajęcia ziem i Kanaan od prze­
strzegania Prawa, jawiącego się już jako zw arta całość.
Pierw szą część m ożna b y określić jako opowiadania
0 w alce zdobyw czej. Bazują one na etiologiach opar­
tych na relacjach, które pochodzą częściow o z czasów
Jozuego. W tej części księgi poszczególne pokolenia
Izraela zm ieniają koczow niczy tryb życia na osiadły.
N a etio lo giczn y (w yjaśniający pochodzenie nazw geo­
graficznych) gatunek opowiadań, bardzo różnego po­
chodzenia, w skazuje częsta ch arakterystyczn a formuła:
„aż do dnia d zisiejszego” (np. 4,9; 5,9; 8,29; 9,27). Jest
ona właściwa najdaw niejszym opowiadaniom biblijnym
ST. D ruga część księgi ma in n y charakter, ale w yw odzi
się także z daw nych przekazów, pozostając być może
w zw iązku z Lb rozdz. 32-36. O czyw iście podział kra­
ju dokonany przez Jozuego nasuw a! w iele ind yw idual­
nych problemów, które omawia część trzecia (rozdz. 22)
obok w yliczen ia m iast u cieczki (20,1-9) i m iast ka­
płańskich (rozdz. 21). Specjalny problem stanow iły
p okolenia zajordańskie, które w yw ołały spór zako ń ­
cz o n y p o w szech n ym p o ro zu m ien iem (2 2 ,30 -34 )
1 p rzym ierzem zaw artym w Sychem (24,25-28).
Główną postacią księgi jest Jo zu e, następca M o jże­
sza. Jego autorytet jest niezaprzeczalny, jego p o czyn a­
nia przypom inają pod w ielu w zględam i M ojżesza (np.
3,5.7; 4,14; 7,13), ale w łaściwą norm ą postępow ania jest
Prawo Pańskie ogłoszone przez M ojżesza. Końcowa
część księgi stylizow ana jest na testam ent Jozuego,
a 24,29-31 opowiada o jego śm ierci. N a kom pozycji
księgi w yraźne piętno w ycisnęła tradycja deuterono-
m iczna (zob. W stęp do P w t). W pływ jej nie sprowadza
się jedynie do bliskości z w ątkiem dziejow ym Pwt oraz
do podobnego stylu , zw łaszcza w części trzeciej, lecz
jest w yraźnie w yczu w aln y także w argum entacji teo lo ­
gicznej. P okolenia izraelsk ie są oceniane jako lud
posłuszny w oli Pana, w yrażonej w nakazach (inaczej
ju ż będzie w Sdz 2 ,1 0 !). Jak długo Izrael w ytrw a w tym
posłuszeństw ie, m oże liczyć na realizację zbaw czych
obietnic, zw łaszcza na w yparcie pogańskich m ieszkań­
ców Kanaanu. Pokolenie Jo zuego oceniane jest p o zy­
tyw n ie, ale teologiczna perspektyw a, zachęcając do
w ytrw an ia w w ierności Panu i Jego Prawu, przestrzega
przed m ieszaniem się z m iejscow ą ludnością i przed
tego następstw em - synkretyzm em religijnym .
K olejne etap y redakcji deuteronom icznej (zob.
W stęp do Pw t) w ycisn ęły sw oiste piętno na w ielu opo­
w iadaniach, w śród k tó rych nie brak rem iniscencji nader
daw nych. D zisiaj trudno pow iedzieć, k ied y powstała
ostateczna, obecna w ersja księgi; jeszcze trudniej było­
b y oddzielić p rzekazy o w ydarzeniach od faktów h isto ­
ryczn ych i od teologicznej interpretacji.
Z naczenie Jo z polega przede w szystkim na zesta­
w ieniu i ocenie w czesnych etapów dziejów narodu
w ybranego w św ietle założeń teo lo gicznych , które
przyśw iecają znacznej części ksiąg ST. Poszczególne
późniejsze księgi, jak rów nież NT, będą chętnie wracać
do w ydarzeń i postaci tu opisanych (np. Syr 46,1-10;
Dz 7,45; H br 4,8).
(Red.)
Mojżesz zdejmuje sandały przed krzewem gorejącym
mozaika, XIII w., Wenecja, San Marco
Nie tylko wojna o Ziemię Obiecaną jest święta,
świętą jest sama ziemia. Mojżeszowi, który zdejmował sandały
na polecenie anioła, aby uczcić miejsce Bożego objawienia,
nie dane było wejść do Kanaanu. Ale Jozue,
wybrany przez Boga następca Mojżesza, powtórzył ten gest,
bo on też był prowadzony, trwał w łączności z Panem.
4
KSIĘGA JOZUEGO
Zgłoś jeśli naruszono regulamin