38 BT-Ewangelia wg sw.Lukasza 2006.pdf

(43598 KB) Pobierz
^BIBLIA
^TYSIĄCLECIA
Ewangelia wg św. Łukasza
PISMO ŚWIĘTE
STAREGO I NOWEGO
TESTAMENTU
B]B£1A
ryS)ĄC£€CIA
EWANGELIA
WEDŁUG ŚW. ŁUKASZA
W PRZEKŁADZIE Z JĘZYKÓW ORYGINALNYCH OPRACOWAŁ ZESPÓŁ
BIBLISTÓ W POLSKICH
Z IN ICJATYW Y BENEDYKTYNÓW TYNIECKICH
WYDANIE PIĄTE
NA NOWO OPRACOWANE I POPRAWIONE
ILUSTROW ANE
http://chomikuj.pl/KosciolKatolicki
http://chomikuj.pl/WiDI19
http://www.exsite.pl/user/azoon94
PALLOtTTN UM
HACHETTE
BIBLIA TYSIĄCLECIA
WYDANIE ILUSTROWANE
Tekst na podstawie Wydania Piątego
REDAKTOR
Ks. Kazimierz Dynarski SAC (f)
Maria Przybył
REDAKCJA NAUKOWA
O. Augustyn Jankowski OSB (f)
Ks. Lech Stachowiak (f), Bp Kazimierz Romaniuk
Ks. Tomasz Hergesel, Ks. Ryszard Rubinkiewicz SDB
PRZEKŁAD
O. Walenty Prokulski TJ
WYBÓR ILUSTRACJI I KOMENTARZE
Ks. Michał Janocha
Irina Tatarova
IMPRIMATUR
Poznań, dnia 29 marca 2005 r., N. 1622/2005,
t Stanisław Gądecki, Arcybiskup Metropolita Poznański,
Ks. Ireneusz Dosz, Kanclerz Kurii Metropolitalnej
Ilustracje: EAST NEWS
Projekt okładki: Maciej Sadowski
Ilustracje na okładce:
Umywanie nóg apostołom, Giovanni Boccaccio, Galleria dell’Accademia, Wenecja (przód)
Naigrywanie, Fro Augelico, Fresk w klasztorze San Marco, Florencja (tył)
© Copyright by Wydawnictwo Pallottinum, Poznań 2007
© Copyright for this edition by Hachette Livre Polska sp. z o.o., Warszawa 2007
KONTAKT Z CZYTELNIKAMI I PRENUMERATA
tel. (067) 210 86 50
WYDAWNICTWO PALLOTTINUM
Al. Przybyszewskiego 30, 60-959 Poznań 2
skr. poczt. 23
tel. (061) 867 52 33, faks (061) 867 52 38
www.pallottinum.pl,www.biblia.pl
KOLEKCJA HACHETTE
Hachette Livre Polska sp. z o.o.
ul. Dzielna 60, 01-029 Warszawa
tel. (022) 536 49 20 lub 22, faks (022) 536 49 21
Skład i łamanie:
Page Graph
- Izabella Dolińska, Warszawa
Druk: Olsztyńskie Zakłady Graficzne S.A., Olsztyn, Polska
ISBN 978-83-7448-348-3
EWANGELIA
WEDŁUG ŚW. ŁUKASZA
Św. Łukasz Ewangelista
Ikona serbska, tempera na desce, XIV wiek,
Góra Athos, monaster Hilandar, Grecja.
'c
' ■• *
Na ikonach, malowanych zgodnie z kanonem
artystycznym tradycji bizantyjskiej.
Ewangeliści trzymają w lewej ręce -
osłoniętej na znak szacunku - zwój
albo księgę Pisma. Św. Łukasz został
przedstawiony z ozdobnym ewangeliarzem,
zawierającym owoc jego wsłuchiwania się
w Boże natchnienie i wysiłku całego jego
życia. Błogosławiąca ręka na tle księgi
przyzywa łaskę na każdego, bo wedle słów
Ewangelisty: „Wszyscy ludzie ujrzą
zbawienie Boże” (Łk 3,6)
WSTĘP
u to rem trz e c ie j E w an gelii jest, w ed łu g
n ajsta rsz ej tr a d y c ji*, św. Ł u k asz, z zaw o d u le k a rz 2,
1
u cz eń i to w a rz y sz w y p ra w m isy jn y c h ap o sto ła P aw ­
ła (D z 1 6 ,10-17; 2 0 ,5 -2 1 ,1 8 ; 2 7 ,1 -2 8 ,1 6 ). O d sw ego
m istrz a p rzejął Ł u k asz ty p o w y dla listó w św. Pawła
u n iw e rsa liz m n au k i o zb aw ien iu . Tak w ięc A u to r
trz e c ie j E w an gelii zap o w iad a, że
w sz y scy lu d z ie ujrzą
z b a w ien ie B o ż e
(3 ,6 ), a k ie d y g en ealo g ię Je z u s a
d o p ro w ad z a aż do A d am a (por. R z 5 ,1 2 -2 1 ), ro b i to
w ty m celu , ż e b y p o k az ać, że Je z u s b ęd zie ta k sam o
Z b aw cą w s z y s tk ic h lu d z i, ja k p rz y c z y n ą za trace n ia
w s z y s tk ic h był A dam . B ędąc Z b aw icielem w s z y s t­
k ich , Je z u s z E w an gelii w ed łu g św. Ł u k asza, sam
pełen d o b ro ci i p rz e b y w a ją c y ta k cz ęsto na m o d li­
tw ie (3 ,2 1 ; 5 ,16 ; 6,12; 9 ,1 8 .2 9 ; 11,1; 2 3 ,4 6 ), sz c z e ­
g ó ln ą m iło ścią d a r z y b ie d n y c h , u p o ś le d z o n y c h ,
p ro staczk ó w , złam an ych na d u ch u (4 ,1 8 n ), w z g a r­
d zo n ych p o w sz ech n ie , ja k np. c e ln ic y i g rz e sz n ic y
(por. 5 ,27 -32 ; 7 ,3 7 -5 0 ). Z E w an g e listó w ty lk o Ł u­
k asz p rze k azał nam p ięk n e p rz y p o w ieści o z g u b io ­
nej d rach m ie i o syn u m arn o tra w n ym (1 5 ,8 -3 2 ).
S łu szn ie w ię c zo stał n a z w a n y
p ie w c ą łask aw ości
C h rystu sa
3.
W sposobie p rze d staw ian ia zb aw czego dzieła J e ­
zu sa Ł uk asz, p o d o b n ie z re sz tą ja k Paweł, bardzo
w y ra ź n ie na p ie rw sz y p lan w y su w a te m at m ęki
i zm artw y ch w stan ia Je z u sa , co je st w id o cz n e naw et
w sam ej stru k tu rz e E w an gelii. R o z p o czy n ając d z ia­
łalność w G alilei, Je z u s z b liż a się p o w o li, lecz z d e c y ­
dow anie, do Jero z o lim y, gd zie m a u m rzeć i zm ar­
tw ych w stać. Je z u s Ł u k asza je st ciąg le w d ro d ze do
sw ej śm ierci i z m artw y ch w stan ia. W ścisłym z w ią z ­
ku z tem atem zm artw y ch w sta n ia p o z o staje ró w n ież
ty tu ł Pana (
K y rio s
), p rz y p isy w a n y Je z u so w i z cz ę­
sto tliw o ścią, k tó ra p rzy p o m in a p od ty m w zględ em
ró w n ież lis ty św. Pawła. N astęp stw em w m yślan ia się
w zb aw czą śm ierć i sk u tk i zm artw y ch w sta n ia są ta k ­
że, lic z n ie jsz e u Ł u k asza n iż w p o zo stałych E w an ge­
liach sy n o p ty c z n y c h , w z m ian k i o D uch u Ś w iętym .
W p raw d z ie A u to r p o św ięca sw e dzieło
d o sto jn e­
m u T eofilow i,
lecz w rz e c z y w isto śc i p isze je dla
ch rz e śc ijan n a w ró c o n y c h w o g ó le z p o g ań stw a.
D lateg o w łaśn ie o p u sz c z a w sw ej E w an g e lii to
w sz y stk o , co b yło zro zu m iałe ty lk o dla Ż yd ó w (por.
te k s ty p araleln e: M t 5,17.19; M k 7,1-23) lub szc ze­
g ó ln ie p rz y k re dla p o gan (np. M k 7 ,24 -30 ). B y zaś
zd o b yć sobie ty c h o statn ich , z w y ją tk o w y m u p o d o ­
b an iem ak cen tu je r z e c z y m iłe dla p o gan (2,32; 9,55;
10,37; 17,16n n ).
B ard ziej n iż p o z o stali dw aj S y n o p ty c y Ł ukasz
u siłuje b yć h isto ry k ie m w zn aczen iu zb liż o n y m n ie­
co do n aszego sp o so bu p o jm o w an ia h isto rii. Po d o ­
k ład n ym zb ad an iu w sz y stk ie g o p rze d staw ia po k o lei
rz e c z y i z d arz en ia (1 ,3 ). L ecz i jeg o E w an gelia jest
p rzed e w sz y stk im h isto rią zb aw ien ia, o p o w iad an ą po
to , ż e b y ch rz eścijan ie n aw ró cen i z p o g ań stw a z o sta­
li u tw ie rd z e n i w w ierz e. N ie b rak w niej ró w n ież a k ­
cen tó w h isto rio z o fic z n y c h , z d o m in an tą w p o staci
id ei „w yp ełn ien ia się cz asu ” lub „śro d ka cz asu ”, k tó ­
r y p rzyp ad a na czas zie m sk ie g o ż y c ia Jez u sa . J ę z y k
E w an gelii w ed łu g św. Ł u kasza jest bogaty, e la s ty c z ­
ny, p iękn y, co p o zw o liło św. H iero n im o w i u zn ać Ł u­
k a sz a z a n a jb a rd z ie j b ieg łe g o w g rece sp o śró d
w sz y stk ic h E w an gelistó w 4.
(R ed .)
Przypisy do wstępu
1 Ireneusz, Tertulian, Klemens A leksandryjski, O rygenes, Euzebiusz, H iero­
nim.
2 Zob. term inologię medyczną: 4,38; 5,18.31; 7,10; 8,44; 22,44; por. Kol 4,14.
3 Dante,
D e m onarchia
, 1,18.
4
Epist. a d D am asum
, 19,4 - PL 22,378.
4
EWANGELIA WEDŁUG ŚW ŁUKASZA
Zgłoś jeśli naruszono regulamin