Mówią Wieki 1998_12.pdf

(96299 KB) Pobierz
\1
NAUKOWE PWN
WYDAWNI®TWO
poleca
•
Rozmowy
o
Bib/ii
•
Wiek V-XV
wźródlach
wybór
t.kstów
źródl~
wych#<z propozycjami
m
todycznymi dla
nau-
"'"dyc/ell
historII I stu-
dentów
•
Wiek XVI-XVIII
wźródlach
Wybór tekstów
źródl~
wych
z
propozycjami
metodycznymi dla
nau-
czycieli historii I stu-
dentów
•
WIekXIX
wźródlach
Wybór tekstów UóG'I~
Anna Świderkówna
wych
z
propozycjami
metodycznymi dla nł.U-
.czyc/ellhistorii,
stud4łn-
tów
I uczniów
Oprac.
Melania Sobańska-
-Bondaruk
Stanisław Bogusław
Lenard
cena 15 zł
Oprac.
Melania Sobańska-
-Bondaruk
Stanisław Bogusław
Lenard
cena 19 zł
Oprac.
Melania Sobańska-
-Bondaruk
Stanisław Bogusław
Lenard
cena ok. 25 zł
•
Rozmów
O
Bib/i" ciąg a/szy
Anna Świderkówna
cena 15 zł
Biblia jest jedynym
niepowtarzalnym zja-
wiskiem w dziejach
cywilizacji. Bez znajo-
mości ksiąg biblijnych
nie jesteśmy w stanie
zrozumieć do końca
ani Nowego Testamen-
tu, ani naszej kultury,
ani nawet nas samych.
Jest osnuta tajemnicą,
pełna niezrozumiałego
dla nas symbolizmu.
Anna Świderkówna krok
PQ kroku wCiąga Czy-
telalka do wspólnego
odk
ania Biblii od
nowa.
Zamieszczone do
wszechnej i Polski, rleZlł~
• .,.~,-~
,
są do prezento
nia, powtarzania i sy~
teriału histo-
rycznego. Są one możliwe do wykorzystania w cyklu zarówno
kształcenia, jak i zdobywania wiedzy dydaktycznej. Służą konstruowaniu
krótkiej interpretacji źródłowej czy dłuższej wypowiedzi w postaci np.
eseju bądź rozprawki. Propozycje pytań i ćwiczeń, sformułowane przez
Autorów są zweryfikowane w praktyce szkolnej i mają na celu pomóc
nauczycielom przygotować siebie i
mtddzież
do prawidłowego zrozu-
mienia materiału źródłowego, do sp rządzenia eseju, wykazującego
umiejętność właściwego badania źr deł. Te opracowania źródłowe,
sporządzone przez wykładowcę akademickiego, dydaktyka, oraz
doświadczonego nauczyciela,
prezentpją
także pełen materiał przygo-
tOflujący do egzaminów dojrzało
oraz na studia wyższe.
W
przygo-
towaniu jest kolejny tom
Wiek
w
ródfach
opracowany przez tych
samych Autorów. Ukaże się we wrze iu
1998
r.
.
\
~o~
~
WYDAWNICTWO NAUKOWE PWN·
00-251
Warszawa, ul. Miodowa
1
,tel.
(O 22) 6954321
fax
(O 22) 826
7
63
BEZPŁATNAINFOLlNIAO
800 20145
-,...-------
spis treści
TELEGRAF
HISTORYCZNY
3
WYDARZENIA
ALEKSANDER
WOLlCKI
Mitologia
według
Kubloko
CZAS
PRZESZlY
I ZAPRZESZlY
____________________________________
5
DARIUSZ
JAROSZ
Dziadek
Mróz i plan sześcioletni
JACEK
NOWICKI
_
9
Diariusze
sejmowe z
XVIII
wieku
KLASYKA
ESEJU
HISTORYCZNEGO
14
ADOLF
PAWIŃSKI
Sejmiki
ziemskie - "potok falisty"
___________
NA UDEPTANEJ
ZIEMI
18
HIERONIM
GRALA
Nóż
za cholewą
OKRUCHY
HISTORYCZNE
23
PIOTR
MACIEJ MAJEWSKI
..Kibole"
i dyplomaci
WOJENKO,
WOJENKO
•••
_____________________________
25
PIOTR
SZLANTA
Mazurskie
Kanny. Tannenberg
1914
HISTORYCZNA
JERZY
AGENCJA
TURYSTYCZNA
29
s.
MAJEWSKI
W
kotlinie pałaców i parków
WERNISAZ
HISTORYCZNY
--:--
36
MARIA POPRZĘCKA
Krzyżowcy
w Konstantynopolu
VIDEOHISTORIA
TADEUSZ ŚWISTAK
42
Ryszard
III
KOMPUTER
I HISTORIA
47
PIOTR
MACIEJ
MAJEWSKI
Z
wizytą u króla Stasia
RECENZJE
JERZY ROHOZIŃSKI
45
Z
sacrum przez dzieje - część
3
PIOTR
WĘCOWSKI
50
52
Śladami
Długosza
Z KSI
GARN I
MACIEJ JANOWSKI
Nowości
historyczne.
Noty
55
od redakcji
To
był ciekawy
rok,
także dla nas.
Nowy
wydawca,
no-
wa
formuła
Magazynu, nowe możliwości. Jednak dokoła
też dużo
się
działo,
zwłaszcza
na rynku książkowym.
Naj-
większe wydarzenie wydawnicze
mijającego roku to głośna
Mitologia starożytnych Greków
i Rzymian
Zygmunta Kubia-
ka. Niespotykany
i
w
gruncie rzeczy krzepiący sukces
książki bądź co bądź o
starożytności
każe i nam zabrać głos
w dyskusji, ożywionej zwłaszcza po ogłoszeniu wyników
prestiżowej
literackiej Nagrody NIKE.
Wyłamiemy się
jed-
nak z dość
zgodnego chóru entuzjastycznych
recenzji
z
Mi-
tologii
Kubiaka, by zastanowić się,
czym ona jest,
a
czym
w
istocie
być
nie
może. Bo
starożytna
mitologia to
wbrew
pozorom
sprawa poważna. Każde niemal pokolenie ma
swoją
własną wizję greckich
mitów.
Pamiętając o tym, Au-
tor
Mitologii
oraz
jego
Wydawca
zaproponowali polskiemu
czytelnikowi książkę,
która
nie
jest zwykłą opowieścią
o bogach
i
bohaterach,
ale czymś więcej
-
próbą pogłębio-
nej
refleksji nad człowiekiem
i
jego miejscem
w świecie bo-
gów i innych
ludzi.
Panująca dotychczas,
z pozoru
prostsza
i mniej ambitna mitologia Jana Parandowskiego
(nota bene
również ponownie
wydana w
mijającym
roku) zdaje się
ustępować przed
wizją Zygmunta
Kubiaka.
A
jednak ..
RADA
REDAKCYJNA
RYSZARD
KAPUŚCIŃSKI,
KRYSTYNA
KERSTEN,
MARCIN
KULA, ANDRZEJ
PACZKOWSKI,
ANNA RADZIWIŁŁ,
HENRYK
SAMSONOWICZ,
BARBARA
SZACKA,
JANUSZ TAZBIR,
WŁADYSŁAW TERLECKI, WIESŁAW WŁADYKA
R
E
D
A
K
C
J
A
BOGDAN BORUCKI
(zastępca
red.
naczelnego),
KRZYSZTOF
FINDZIŃSKI
(grafik),
HIERONIM
GRALA,
KRZYSZTOF
KOWALEWSKI,
JAROSLAW
KRAWCZVK (_
""",,"ny),
ELŻBIETA
LEWCZUK
(sekretarz
redakcji), PAWEŁ
MACHCEWICZ, PIOTR MACIEJ MAJEWSKI,
MAREK WĘCOWSKI, EWA WIPSZVCKA
w
Y
D
A
W
C
PWN
A
WYDAWNICTWO
NAUKOWE
Prezes
Zarządu
GRZEGORZ
BOGUTA
Redaktor Naczelny
Publikacji
Audiowizualnych
ZBIGNIEW ZAWADZKI
05-251
Warszawa,
ul.
Miodowa
10.
ter.
(022) 695-40-31
ADRES
REDAKCJ
OFICYNA WYDAWNICZA
"MÓWIĄ
WIEKI"
SP. Z
0.0.,
UL. LWOWSKA 15,00-660 WARSZAWA,
tel. 629-72-52 (sekretariat). 629-72-51
(redakcja)
Redakcja nie zwraca materiałów nie zamówionych i
zastrzega sobie
prawo
dokonywania formalnych
zmian
W
tekstach.
CZASOPISMO
ZOSTAŁO WYDANE PRZY POMOCY
MINISTERSTWA
KULTURY
I SZTUKI
FINANSOWEJ
telegraf historyczny
Średniowieczny skarb
zawierający
•
ponad 6 tys. srebrnych monet, a tak-
że liczne klejnoty odkryto w austriackiej wsi
w pobliżu Freistadt niedaleko granicy z Cze-
chami. O znalezisku archeolodzy niemieccy
i
austriaccy
mówią, że jest to największy
zbiór dzieł jubilerskich z końca średniowie-
cza kiedykolwiek odkryty w Europie.
Według ekspertów z Centralnego Mu-
zeum Romańsko-Germańskiego w Moguncji
oraz Kunsthistorisches Museum w Wiedniu
skarb został zakopany około 1270 roku. Mo-
nety pochodzą z różnych
regionów: od
Wielkiej Brytanii aż po Jerozolimę. Zdaniem
historyków właściciel skarbu dużo podróżo-
wał. Najprawdopodobniej
był jubilerem lub
kupcem, gdyż w płóciennych
workach,
w których znaleziono zakopane przedmioty,
są także surowce jubilerskie.
Skarb ma zostać wystawiony w przyszłym
roku w muzeum w linzu, stalicy prowincji
Górnej Austrii, gdzie został znaleziony. Dwie
osoby, które odkryły skarb, otrzymały po 500
tys. szylingów.
PAN. Obozowisko znajduje się na wysokim
tarasie górującym nad doliną rzeki Opatów-
ki. Zdaniem archeologów zapewniało to do-
brą obserwację okolicy i możliwość śledzenia
zwierząt korzystających z wodopoju.
Znaleziono wiele kościanych i kamien-
nych wyrobów - narzędzi i przyborów my-
śliwskich, a także czerwony barwnik - ochrę
- używany prawdopodobnie
do wyprawia-
nia skór. Niektóre z kamiennych narzędzi
wykonano z surowca pochodzącego spoza
naszych ziem. Na terenie obozowiska zacho-
wały się też liczne kości zwierząt.
Zdaniem archeologów jest to pierwsze
w Polsce i zarazem najdalej wysunięte na
wschód stanowisko kultury magdaleńskiej. Jej
przedstawiciele byli twórcami wspaniałych
malowideł jaskiniowych znanych z Francji
i Hiszpanii.
w czasach antycznych
funkcje
nie tylko higie-
niczne, ale były też miejscem spotkań towa-
rzyskich i zabaw.
Amerykańscy weterani wojny w Ko-
rei
w latach
1950-1953
pomagajq
obecnie Rosjanom w wyjaśnianiu losów oko-
ło 40 radzieckich
lotników zaginionych
w trakcie walk. W Stanach Zjednoczonych
przebywa sześciu rosyjskich wojskowych po-
szukujących na miejscu informacji o zaginio-
nych pilotach.
Wizyta odbywa się na mocy ustaleń
z 1992 roku, kiedy to powołano Amerykań-
sko-Rosyjską Wspólną Komisję ds. Jeńców
Wojennych. Rosyjska misja bada amerykań-
skie archiwa z lat wojny koreańskiej, doku-
menty Pentagonu, a także prowadzi rozmo-
wy z amerykańskimi weteranami, przede
wszystkim z pilotami mającymi na swym
kon-
cie zestrzelenie rosyjskich migów.
ZSRR w czasie wojny koreańskiej utrzy-
mywał eskadrę myśliwców bojowych, a także
artylerię przeciwlotniczą w Chinach, tuż przy
granicy koreańskiej. Siły te miały nie dopu-
ścić do amerykańskich bombardowań i zni-
szczenia głównych ośrodków przemysłowych
na północy Półwyspu Koreańskiego.
•
Kamień z wyrytym
3,5
tys. lat leniu
•
wizerunkiem łosia znaleziono w rzece
Oere pod Nordmaling w północnej Szwecji.
Według sztokholmskiego dziennika
.Dcqens
Nyheter" znalezisko jest ewenementem, gdyż
kamień z epoki brązu został odkryty w "natu-
ralnym otoczeniu" powyżej wodospadu.
Poza łosiem na kamieniu widnieją rysun-
ki trzech statków oraz dwa odciski stopy.
By-
ły
to po prostu ówczesne wizytówki -
mówi
o kamieniu na łamach dziennika archeolog
Erik Sanden.
Kości upolowanych zwierząt,
przy-
•
bory łowieckie, kamienne narzędzia
-
ślady
obozowiska myśliwskiego sprzed
15
tys. lat, odkryła w Wilczycach w Tarnobrze-
skiem ekipa Instytutu Archeologii i Etnologii
Na
terenie
odkrytych w ostatnich la-
•
tach zespołów wielkich łaźni publicz-
nych i warsztatów rzemieślniczych, w których
wyrabiano
ceramikę,
koncentrowały
się
w tym roku polskie wykopaliska w Tell Atrib
(starożytnym
Athribls]
w Egipcie.
Tell Atrib to jedno z najstarszych polskich
wykopalisk w Egipcie. Nasi archeolodzy już
40
lat pracują w ruinach starożytnego miasta
Athribis, które istniało od czasów faraońskich
aż po średniowiecze. Wcześniejsze badania
ujawniły ślady zabudowy z
111-1
wieku p.n.e,
w tym unikatowe łaźnie publiczne. Pełniły one
Na cmentarzu w Promnej w Radom-
•
skiem
zakończyła
się ekshumacja
szczątków krewnej Kazimierza Pułaskiego.
Pobrano próbki do badania jej kodu gene-
tycznego oraz porównania go z DNA znale-
zionych w Savannah domniemanych kości
bohatera narodowego Polski i USA.
Ekipa uczo-
nych z USA po-
brała do badań
ząb, kość palca
ręki oraz kość
piszczelową ze
szczątków Tere-
sy Witkowskiej,
zmarłej w 1861
roku prawnuczki
jednej z pięciu
sióstr generała.
Kierujący
tym
przedsięwzię-
Fot.
Archiwm
PWN
ciem amerykań-
ski historyk polskiego pochodzenia Edward
Pinkowski uznał badania w Polsce za sukces.
Wynik badań DNA będzie znany za kilka
miesięcy. Jeśli kod genetyczny Witkowskiej
okaże się zgodny z DNA kości spod Savan-
nah, będzie to potwierdzenie tezy, iż jest tam
pochowany bohater rewolucji amerykańskiej
gen. Pułaski.
Do niedawna przyjmowano, że prochy
generała, śmiertelnie rannego w 1779 roku
w bitwie pod Savannah, spoczywają na dnie
morza. Dwa lata temu Pinkowski odkrył
w krypcie pod pomnikiem poległych w Sa-
vannah metalową skrzynię z napisem:
Bryga-
dier genera/ Cassimir Pu/aski.
Od tego czasu
rozpoczęto badania,
na które Pinkowski
przeznaczył już ponad 30 tys. dolarów.
(/)
«
o
....J
O
o..
O
er:
:::J
w
LL
a
3

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin