Józef Kossecki - (2015) Metacybernetyka [57MB].pdf

(58674 KB) Pobierz
Józef
Kossecki
METACYBERN ETYKA
ISBN 978-83-940955-2-9
© ®
Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons
Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe
Przedruk w całości lub w części dozwolony z podaniem źródła
Wydawca: Narodowa Akademia Informacyjna
http://NAIwarszawa.pl
Wydanie I
Druk i oprawa: OSDW Azymut Sp. z o.o.
METACYBERNETYKA
PRZEDMOWA
Obok procesów integracji zachodzących we współczesnym
świecie (zwłaszcza w gospodarce), w nauce występuje dziś proces
odwrotny - coraz dalej postępującej specjalizacji i dezintegracji. Do-
chodzi wręcz do tego, że specjaliści z jednych dziedzin nauki coraz
częściej nie są w stanie zrozumieć tego, co mówią specjaliści z innych
dziedzin, nie mówiąc już o wykorzystywaniu wiedzy spoza własnej
dyscypliny.
Główną przyczyną tego stanu rzeczy jest odmienność języka
naukowego i metod badawczych w różnych dyscyplinach.
W latach czterdziestych XX wieku podjęto próbę integracji
nauki na gruncie cybernetyki rozumianej jako nauka o procesach ste-
rowania w organizmach żywych i maszynach. Tak rozumiana cyber-
netyka - chociaż stanowiła wielki krok w kierunku integracji nauki -
nie była w stanie wyjaśnić, a nawet opisać wielu bardzo istotnych
zjawisk, w szczególności różnicy między organizmami żywymi
a urządzeniami technicznymi, w których zachodzą procesy sterowa-
nia, jak również procesów reprodukcji gatunkowej organizmów
żywych. Nie zostały też wystarczająco precyzyjnie określone relacje
między cybernetyką a fizyką i jej zastosowaniami technicznymi,
w szczególności zaś nie był rozwiązany problem: czy cybernetyka
zakłada jako aksjomaty prawa fizyki, czy też odwrotnie jest w stosun-
ku do fizyki metadziedziną.
Dla wyjaśnienia tych właśnie problemów została opracowana
metacybernetyka stanowiąca syntezę fizyki i cybernetyki, a także
metadziedzinę w stosunku do nauk technicznych, biologicznych
i społecznych (humanistycznych). Było to możliwe dzięki oparciu
metacybernetyki na aksjomatycznej teorii poznania i jakościowej
teorii informacji stworzonej przez głównego twórcę polskiej szkoły
-5-
JózefK
ossecki
cybernetycznej Mariana Mazura, a następnie uogólnionej przeze
mnie.
Aksjomatyczna teoria poznania, ogólna jakościowa teoria
informacji i metacybernetyka operują językiem i metodami, które -
jak staram się wykazać w tej książce - mogą być narzędziem integracji
nauki współczesnej. Chodzi przy tym nie tylko o to, że można przy
ich użyciu opisywać, ale także w wielu wypadkach rozwiązywać
zagadnienia z różnych dziedzin nauki. Warunkiem jest przy tym od-
powiednio precyzyjne sformułowanie zagadnienia oraz jego dosta-
tecznie ogólny charakter. Dla opisu i rozwiązywania specyficznych
i szczegółowych problemów, którymi zajmują się wyspecjalizowane
dziedziny nauki, konieczne jest stosowanie odpowiednich dla nich
metod.
Warto w tym miejscu dodać, że - podobnie jak nauka - rów-
nież dwie inne wielkie dziedziny ludzkiego poznania - filozofia
i sztuka, ulegają procesom coraz dalej posuniętej dezintegracji.
Aksjomatyczna teoria poznania, ogólna jakościowa teoria informacji
i metacybernetyka oferują język i metodę analizy, które mogą być
użyteczne dla integracji również tych dwu dziedzin, a ponadto okre-
ślenia wzajemnych relacji sztuki, filozofii i nauki.
Opisywaniu i rozwiązywaniu problemów interdyscyplinar-
nych poświęcone było seminarium, zorganizowane przez zmarłego
w 2003 roku wybitnego polskiego antropologa Andrzeja Wiercińskie-
go, które odbywało się co dwa tygodnie, począwszy od jesieni 1994
roku, na Wydziale Zarządzania i Administracji Akademii Świętokrzy-
skiej (dawnej Wyższej Szkoły Pedagogicznej) w Kielcach, jak rów-
nież coroczne Konferencje organizowane przez Zakład Antropologii
Ogólnej i Politycznej tejże Akademii.
Wiele fragmentów niniejszej książki było prezentowanych
i dyskutowanych w trakcie powyższych seminariów i konferencji,
a następnie publikowanych w okresie 1995-2003 r., w wydawanych
przez Akademię Świętokrzyską (dawniej Wyższą Szkołę Pedagogicz-
ną w Kielcach) periodykach i książkach wyszczególnionych w biblio-
grafii.
Niektóre prace przedstawiałem też w latach 2003 i 2004
na międzynarodowych konferencjach naukowych w Sewastopolu,
Zgłoś jeśli naruszono regulamin