Księga Psalmów z Biblii z komentarzem edycja św. Pawła.pdf

(7028 KB) Pobierz
PISMO ŚWIĘTE
Psalmy
N a j n o w s z y
p r z e k ł a d
z jeżyków oryginalnych z komentarzem
SW iĘTY PAW Et
Nihil obstat
NOWY TESTAMENT i PSALMY
ks. Stanisław Włodarczyk, Częstochowa, 20 maja 2005 r.
ks. Henryk Witczyk, Lublin, 13 czerwca 2005 r.
Imprimatur
NOWY TESTAMENT i PSALMY
bp Zygmunt Zimowski
Przewodniczący Komisji Nauki Wiary Konferencji Episkopatu Polski
Radom, 30 czerwca 2005 r„ L.dz. 939/05
PISMO ŚWIĘTE
NOWEGO TESTAMENTU I PSALMY
Najnowszy przekład z języków oryginalnych
z komentarzem
Opracował Zespół Biblistów Polskich
z inicjatywy
Towarzystwa Świętego Pawła
ŚWIĘTY PAWEŁ
KSIĘGA PSALMÓW
W
p r o w a d z e n ie
Okoliczności powstania
Księga Psalmów
to zbiór stu pięćdziesięciu liturgicznych modlitw-pieśni Izraela. Tradycja
nazywa go
Psałterzem Dawida,
dlatego że imię tego króla widnieje w tytułach blisko poło­
wy psalmów. Dawid odegrał istotną rolę w powstaniu liturgicznej tradycji Izraela, dlatego
jego imieniem objęto całą księgę, choć tytuły kilkudziesięciu pieśni wskazują na innych
autorów. I tak siedemdziesiąt trzy psalmy zostały przypisane Dawidowi, dwa Salomonowi
(Ps 72; 126), dwanaście Asafowi (Ps 50; 73 - 83), jedenaście synom Koracha (Ps 42 - 49;
84; 85; 87; 88) oraz po jednym Mojżeszowi (Ps 90), Hemanowi (Ps 88) i Etanowi (Ps 89).
Czas powstania większości utworów można określić jedynie w przybliżeniu. Starożyt­
ne pieśni Izraela towarzyszyły ludowi Bożemu w jego długiej historii, we wciąż zmieniają­
cych się okolicznościach. Z czasem utraciły bezpośrednie odniesienie do sytuacji, w któ­
rej powstały, a zyskały znaczenie uniwersalne jako liturgiczna i osobista modlitwa
wiernych. Aktualność psalmów polega na tym, że odwołują się one do typowych postaw
ludzkich, przez co w pełnych ekspresji słowach psalmisty każdy modlący się bez trudu roz­
poznaje własne przeżycia.
Odkrycia w Qumran nad Morzem Martwym potwierdziły wcześniejsze przypuszczenia,
że obecna forma
Księgi Psalmów
istniała już w II wieku przed Chr. W tym okresie inten­
sywnego życia liturgicznego, skupionego wokół świątyni jerozolimskiej, nauczyciele Pisma
połączyli wcześniejsze kolekcje psalmów w jeden zbiór, tzw.
Pięcioksiąg Dawida.
Podział
na pięć ksiąg nawiązuje do
Pięcioksięgu Mojżesza
i został zaznaczony charakterystycznymi
doksologiami, czyli formułami głoszącymi chwałę Boga (Ps 41,14; 72,18n; 89,53; 106,48).
Treść i teologia
Psałterz
charakteryzuje się bogactwem gatunków literackich. Przyjmując je za kryterium
podziału, można wyróżnić kilka grup utworów: 1) hymny - uroczyste pieśni pochwalne ku
czci Boga (np. Ps 8; 19; 29; 100; 111; 148 - 150), które mogą wyrażać podziw nad dziełem
stwórczym Boga (np. Ps 104) i nad Jego działaniem w historii (np. Ps 105). 2) lamenta­
cje - liczne skargi i prośby o pomoc udręczonemu psalmiście, mogą być zbiorowe i indy­
widualne (np. Ps 3; 5; 13; 22; 44). Wśród lamentacji występują psalmy ufności (np. Ps 4;
11; 16; 62; 121), psalmy dziękczynne jednostki (np. Ps 30; 34; 92, 103) i wspólnoty (np.
Ps 66; 117; 124) oraz kolekcja siedmiu psalmów pokutnych (Ps 6; 32; 38; 51; 102; 130;
143). 3) psalmy królewskie, które sławią królowanie Boga (np. Ps 47; 93 - 99), przeja­
wiające się także w rządach dynastii Dawida (np. Ps 2; 18; 21; 45; 89; 110; 132). 4) pie­
śni Syjonu - modlitwy, które odgrywały szczególną rolę w liturgii świątynnej (Ps 15; 24;
46; 48; 76; 84; 87; 122; 134). Do nich należą też psalmy pielgrzymkowe (np. Ps 122; 126),
sławiące świętą Jerozolimę i wyrażające radość ze spotkania z Bogiem w Jego ziemskiej
świątyni. 5) pieśni liturgiczne, śpiewane podczas wieczerzy paschalnej i wielkich świąt
Izraela. Szczególnie ważny jest tu zbiór hymnów: Hallelu (Ps 113 - 118) i Wielkiego Hal-
lelu (Ps 136). Na ich prorocki charakter wskazał Chrystus, modląc się nimi w ostatnich
godzinach ziemskiego życia (np. Mt 26,30). 6) psalmy dydaktyczne, które zawierają poucze­
nia o wartości prawa Bożego (Ps 25; 34; 111; 119), o sprawiedliwości i dobroci Boga (np.
Ps 78; 145), rozważają problem odpłaty za dobre i złe uczynki (np. Ps 37; 49; 73; 112).
7) Psalmy mesjańskie, które wprost wyrażają oczekiwanie na Pomazańca Pańskiego (np.
Ps 2; 110). Tęsknota za Chrystusem, tj. Mesjaszem, obecna jest także w psalmach kró­
lewskich i pieśniach Syjonu. W każdym niemal psalmie można wyróżnić różne gatunki li­
terackie, które nie pozwalają zaklasyfikować ich wyłącznie do jednej grupy.
Psalmy są utworami poetyckimi. Autorzy zastosowali w nich liczne środki stylistyczne.
Najbardziej charakterystycznym elementem poetyki hebrajskiej był paralelizm członów, czy­
li stychów wersetu. Polegał on na tym, że najczęściej daną myśl poeta zawarł w dwóch na­
stępujących po sobie stychach, które tworzyły najmniejszą jednostkę literacką utworu. Z in­
nych środków należy wymienić rym i rytm. Niekiedy psalmiści komponowali swoje dzieła
w formie akrostychów, czyli utworów alfabetycznych (Ps 25; 34; 37; 111; 112; 119; 145).Wer-
sety czy strofy psalmu rozpoczynały się wtedy od kolejnych liter alfabetu hebrajskiego.
Pomimo tak wielkiej różnorodności, będącej wyrazem rozwoju duchowego Izraela,
Psał­
terz
stanowi jedną zwartą księgę. Myśl przewodnia całego zbioru została zawarta we wpro­
wadzeniu (Ps 1 - 2). Człowiek ma do wyboru dwie drogi życiowe: droga posłuszeństwa
Bożemu Prawu, która prowadzi do szczęścia, oraz droga buntu, wiodąca do zagłady. Ca­
ła historia świata jest wypadkową tego podstawowego wyboru. Psalmista często posługu­
je się pojęciem
bezbożny
(Ps 1,3-4), które może oznaczać wrogie narody albo człowieka, któ­
ry sprowadza sprawiedliwych z właściwej drogi. Może nim być nawet nieprzyjaciel
wewnętrzny - zło ukryte w sercu ludzkim. Obrazy wojenne, tak często pojawiające się
w psalmach, można więc tłumaczyć jako ilustracje walki duchowej.
Łatwo dostrzec w psalmach rozwój idei szczęścia. Z początku pojmuje się je material­
nie jako spokojne życie, posiadanie ziemi, bogactwo, rodzinę, która zapewnia przyszłość.
Stopniowo jednak człowiek odkrywa, że prawdziwe szczęście kryje się głębiej. Wypełnia­
nie Prawa prowadzi go do odkrycia wartości nieprzemijalnych. Pociąga to za sobą prze­
mianę relacji z bliźnimi. Pragnienie zemsty na wrogach ustępuje miejsca oczekiwaniu na
ich nawrócenie. Podobnie ewoluuje rozumienie nagrody za sprawiedliwe życie i kary za po­
pełnione zło. Początkowo psalmista, który widzi ziemskie powodzenie grzeszników, głośno
krzyczy o swej niewinności i domaga się za nią odpłaty. Z czasem jednak uświadamia so­
bie własną grzeszność i przynależność do grzesznego ludu i pozostawia Bogu wymierzenie
wszystkim sprawiedliwości.
Grecki przekład Biblii,
Septuaginta
(LXX), powstały w egipskiej Aleksandrii już w n w.
przed Chr., pogłębia historyczną lekturę
Psałterza,
interpretując go jako proroctwo. W ślad
za tą żydowską tradycją, Kościół dostrzega w psalmach zapowiedź tajemnicy Chrystusa
i doskonałej wspólnoty czasów ostatecznych. Stąd nasza lektura odwołuje się nie tylko
do sensu wyrazowego (dosłownego, historycznego) psalmów, ale szuka także wypełnienia
ich treści w Chrystusie i w Kościele.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin