Iwona Zuraszek-Rys - Nazwy miejscowe powiatu zielonogórskiego.pdf

(8880 KB) Pobierz
IWONA
ŻURASZEK-RYŚ
.)f"
NAZWY MIEJSCOWE
POWIATU ZIELONOGÓRSKIEGO
ZIELONA GÓRA 2009
RADA WYDAWNICZA
KrzysztofUrbanowski
(przewodniczący),
Marian Adamski,
Rafał
Ciesielski,
Michał
Drab, Maria Fic, Bohdan Halczak,
Andrzej Maciejewski, Janusz Matkowski,
Anna Walicka,
Zdzisław Wołk,
Ryszard
Błażyński
(sekretarz)
UNIWERSYTET
Z.IELDNOGÓRSKI
RECENZJA
Irena Sarnowska-Giefi.ng
REDAKCJA
Beata Szczeszek
PROJEKT
OKŁADKI
Włodzimierz
Jacek Papla
©
Copyright by Uniwersytet Zielonogórski
Zielona Góra 2009
ISBN 978-83-7481-288-7
Mapa i herb powiatu zielonogórskiego
zostały
opublikowane
dzięki uprzejmości
Starostwa Powiatowego w Zielonej Górze
OFICYNA WYDAWNICZA
UNIWERSYTETU ZIELONOGÓRSKIEGO
65-246 Zielona Góra; ul. Podgórna 50
tel./faks (068) 328 78 64; e-mail: oficynawydawnicza@adm.uz.zgora.pl
WSTĘP
~
CHARAKTERYSTYKA l ZARYS HISTORII
POWIATU ZIELONOGÓRSKIEGO
Obecny powiat zielonogórski
powstał
w 1999 r. W jego
skład
wchodzi dzie-
sięć
charakterystycznie
położonych
gmin (dzieli je
kręta
linia Odry): Ba-
bimost,
Bojadła, Czerwieńsk,
Kargowa, Nowogród
Bobrzański,
Sulechów,
Świdnica,
Trzebiechów, Zabór; Zielona Góra.
Składa się
on
więc
z dwóch
starych powiatów (sprzed 1975 r.)- sulechowskiego i zielonogórskiego. Po-
wierzchnia powiatu zielonogórskiego wynosi 1571 km
2,
a liczba
ludności-
88
939.
W jego charakterystyce gospodarczej
można wyróżnić
dwa obszary:
gminy
leżące
po zachodniej stronie Odry, gdzie dominuje
przemysł,
i gminy
po wschodniej stronie rzeki- z
przewagą
rolnictwa.
Największą atrakcją
tego
regionu
są rozległe
lasy, malownicze jeziora i liczne zabytki.
Najstarsze
ślady
osadnictwa na badanym obszarze
pochodzą
z
końca
star-
szej epoki kamiennej. Pierwsi
mieszkańcy
byli
myśliwymi przemieszczający­
mi
się
w
ślad
za reniferami, które w
miarę
tajania lodowców
pokrywających
Niż Północnopolski cofały się
ku
północy.
W
początkach młodszej
epoki
kamiennej
pojawiła się
tu pierwsza
ludność
rolnicza
pochodząca
znad
środ­
kowego Dunaju, która
przyniosła
z
sobą umiejętność
lepienia
naczyń
glinia-
nych i
ulepszoną technikę
obróbki
narzędzi
kamiennych. Pod koniec epoki
kamiennej
dotarła
tutaj natomiast
ludność zdobiąca
swe naczynia odciskiem
sznura. W niej upatruje
się
pierwszych Indoeuropejczyków. W II okresie
1
Urząd
Stan na 2004 r. (za:
Województwo lubuskie 2005
-
podregiony, powiaty, gminy,
wyd.
Statystyczny
w
Zielonej Górze, Zielona Góra 2005, s. 80).
6
Wstęp
epoki
ta sama
ludność,
jaka
zamieszkiwała
równocześnie Wielkopolskę, śląsk
i
Łużyce.
Byli to przedstawiciele kultury
obszar ten
brązowej
zajmowała
przedłużyckief.
Badany przeze mnie obszar obejmuje ziemie, które
w
ciągu
stuleci wcho-
dziły
w
skład różnych
organizmów
państwowych:
w
początkach państwowo­
ści
polskiej
znajdował się
on najprawdopodobniej w
obrębie
granic organizo-
wanego przez Mieszka
I
państwa
polskiego, przy czym i wówczas
stanowił
części różnych
jego dzielnic,
następnie należał
do
śląska, później znalazł się
pod panowaniem Czech i Brandenburgii, od XVI w. pod
berłami
Habsbur-
gów i Hohenzollernów, a od XVIII w. pod panowaniem pruskim.
Państwo
polskie
powstało
w dorzeczach Odry i
Wisły,
zasiedlonych przez
plemiona
zachodniosłowiańskie.
Jednoczenie tych plemion
rozpoczęła
dy-
nastia Piastów z
ośrodka gnieźnieńsko-poznańskiego,
a
budowę państwa
polskiego
zakończył Bolesław
Chrobry. W 1025 r.
objęło
ono
całość
ziem
etnicznie polskich w ich przyrodzonych granicach, a
także
na
przykład Łu­
życe
i Milsko czy Morawy.
W okresie rozbicia dzielnicowego
(decyzją
testamentu
Bolesława
Krzywo-
ustego z 1138 r. Polska
została
podzielona na dzielnice) omawiany teren
wszedł
w
skład
dzielnicy
śląskiej.
W tym czasie
Śląsk dzielił się
na kasztelanie,
będące
terytorialnymi
okręgami zarządu
administracyjnego kraju. W
świetle dostęp­
nych
źródeł
z XIII
i
XIV w.
sieć
grodów
kasztelańskich
na
interesującym
nas te-
renie
przedstawiała się następująco:
Bytom nad
Odrą, Głogów, Kożuchów,
Kro-
sno, Nowogród
Bobrzański,
Szprotawa, Tarnów Jezierny,
Żagań
i
Szydłów.
Po
śmierci
Henryka
Pobożnego
(1241)
doszło
do kolejnego
podziału Ślą­
ska.
Rozpadł się
on na wiele
księstw, rządzonych
przez Piastów.
śląsk
Dolny
z
Legnicą
i
Głogowem otrzymał Bolesław
Rogatka, syn Henryka
Pobożnego.
Miał
on
sprawować rządy
nad tym obszarem wspólnie ze swoim bratem,
Konradem. Konrad
zażądał
jednak wydzielenia
odrębnej
dzielnicy. W ten
sposób
doszło
do utworzenia dzielnicy
głogowskiej,
która
objęła część
inte-
resującego
nas terenu.
Równocześnie
jednak
Bolesław
Rogatka
odstąpił
zie-
mię lubuską
(1249) arcybiskupowi magdeburskiemu za pomoc
udzieloną
mu
w czasie sporu
śląskiego.
Początek
XIV w.
przyniósł Śląskowi
wzrost
wpływów
czeskich. Wówczas
to
znalazł się
on poza granicami Polski,
gdyż
królestwo zjednoczone przez
Łokietka
nie
objęło Śląska,
który
stał się
lennem czeskim.
J.
Kostrzewski,
Pradzieje
człowieka,
[w:]
Ziemia Lubuska,
red. M. Sczaniecki i S. Zaj-
chowska,
Poznań
1950, s. 57-70.
2

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin