10 Jan Długosz, Roczniki czyli Kroniki Sławnego Królestwa Polskiego. Księgai 12 (1445-1461.pdf

(20283 KB) Pobierz
sławnego
p o l s k ie g o
bjięto c) ciaodnego5 i | * g g -
IH p /w g
kanonika krakowskiego
gorliwego badac
3
a f^iejów
swego narodu
jestawione^ najwięksja,
sforannościa,
o prawdę
\)is[oxuc}i\ą
KSIĘGA 12
1445-1461
id
bałością
W Y D A W N I C T W O
N A U K O W E
PWN
J OANNI S D L U GO S S I I
A NN AL E S SEU CRONICAE
INCLITI REGNI POLONIAE
LIBER D U O D E C IM U S
WYDAWNIC TWO NAUKOWE PWN
JANA DŁU GOS Z A
ROCZNIKI CZYLI KRONIKI
SŁAWNEGO KRÓLESTWA POLSKIEGO
KSIĘGA DWUNASTA
1445-1461
WARSZAWA 2009
Komitet redakcyjny
KRZYSZTOF BĄCZKOWSKI, MARIA KOWALCZYK,
KRZYSZTOF OŻÓG, CZESŁAWA PIROŻYŃSKA, DANUTA TURKOWSKA,
JERZY WYROZUMSKI
Opracowanie tekstu łacińskiego
DANUTA TURKOWSKA z udziałem CZESŁAWY PIROŻYŃSKIEJ
Przekład na język polski
JULIA MRUKÓWNA
Weryfikacja przekładu
JERZY WYROZUMSKI, KRZYSZTOF OŻÓG
Komentarz
KRZYSZTOF OŻÓG
Redakcja
JERZY WYROZUMSKI
Opracowanie graficzne
ANDRZEJ RUDZIŃSKI
Redaktor
JOLANTA KOWALCZUK JUSTYNA PEŁKA
Redaktor techniczny
MARIA CZEKAJ
Korekta
BOŻENNA FRANKOWSKA
Zrealizowano przy współpracy Polskiej Akademii Umiejętności
Copyright © by Wydawnictwo N aukow e PWN SA
W arszawa 2004
ISBN 978-83-01-16077-7
Wydawnictwo N aukow e PWN SA
02-676 W arszawa, ul. Postępu 18
tel. 022 69 54 321; faks 022 69 54 031
e-mail: pwn@pwn.com.pl
www.pwn.pl
P R Z E D M O W A
Przedostatni już tom wielkiego dzieła Jana Długosza, obejmujący lata 1445-1461 i stanowiący część
jego księgi XII, przedstawia dla badaczy szczególny walor. Dotyczy nie tylko czasów Długoszowi
współczesnych, ale łączy się nadto z jego wielką aktywnością przy Zbigniewie Oleśnickim, biskupie
krakowskim i kardynale (od 1449 r.). Wprawdzie rola Oleśnickiego jako pierwszej osoby w państwie
dobiegła kresu, gdy na tron polski wstąpił w 1447 r. Kazimierz Jagiellończyk, pozostał on jednak mężem
stanu pilnie obserwującym bieg wydarzeń, jeżeli nawet nie mógł na nie bezpośrednio wpływać. Jan
Długosz jako jego kanclerz, zarządca dworu i powiernik, blisko z nim związany od 1433 r., jemu
zawdzięczał nie tylko inspirację do twórczości historiograficznej, ale przy nim zdobył i wiedzę,
i doświadczenie, które wytyczyło jego polityczny horyzont. N a te doświadczenia nałożyły się rychło inne,
nie mniej ważne, a może nawet ważniejsze. Po śmierci Oleśnickiego (1455) Długosz sam wszedł na scenę
polityczną w królewskiej służbie dyplomatycznej, związanej z trzynastoletnią wojną Polski z państwem
Zakonu Krzyżackiego w Prusach (1454-1466). Ze świadka wydarzeń stał się w pewnym zakresie ich
aktorem.
Swoje wielkie dzieło tworzył Jan Długosz już po śmierci Zbigniewa Oleśnickiego, odciążony od wielu
obowiązków, a zarazem wiemy jego inspiracjom i wyraźnemu przesłaniu opracowania dziejów ojczystych.
Zaczął od lat 1410-1434, odpowiadających księdze XI jego dzieła, zatem do opracowania księgi XII
przystąpił, mając ugruntowane doświadczenie historiografa, które pozwalało m u z większą ostrością
i wnikliwością patrzeć n a wydarzenia współczesne. Księga XII jest więc wytworem nie tylko talentu, jakim
obdarzyła Długosza Clio, ale także dojrzałości, jakiej nabył we własnym pracowitym, nacechowanym
troską o sprawy publiczne życiu i we własnym doświadczeniu n a polu pisarstwa historycznego.
Wyjaśnienia wymaga okoliczność, dlaczego część księgi XII, obejmującą lata 1435-1444, połączyliśmy
w jednym tomie z częścią księgi XI. Nie chodziło tu tylko o utrzymanie w miarę jednakowej objętości
poszczególnych tomów, ale podyktowane to było tradycją rękopiśmienną Długpszowego dzieła. Otóż
niektóre rękopisy kończyły się na roku 1444: Kodeks wrocławski z Biblioteki Ossolińskich (sygn. 109),

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin