L. Kondratowicz - Wyzwolenie włościan.docx

                                                                                                                                                                                         Wyzwolenie włościan                                                                                                                                                                              Czytałem wolę dobroczynną Cara,                                                                                                                                        Co prawa ludzi  ludziom przypomina -                                                                                                                                                                                                              I byłem pewien, że żadna ofiara                                                                                                                Nie będzie ciężka dla serca Litwina.                                                                                                                                                    Wróżąc urodzaj tego roku rzadki,,                                                                                                                                                                          Piękne dożynki społecznego żniwa,                                                                                                                                                                    Chodziłem co dzień patrzeć za rogatki,                                                                                                                                 Czy wielu  szlachty do miasta przybywa.                                                                                                                                            Gdy mnie obrzucił pył pańskiej kolaski,                                                                                                                                    Gdym ujrzał postać znajomą w przezroczu,                                                                                                                    Łzy biegły z oka – czy to gryzły piaski?                                                                                                                                         Czy coś spod serca płynęło do oczu?                                                                                                                             Ja nie wiem, nie wiem, skąd ta łza się kręci,                                                                                                             Skąd moje czoło hardzieje wawrzynem:                                                                                                             Że mój praprzad był szczerym Litwinem,                                                                                                                      Że jestem szlachcic, że mam herb w pieczęci.                                                                                                                                                         Myślałem sobie: - na próżno krzykacze                                                                                                                                                                                                       Rzucali błotem na szlacheckie miano!                                                                                                                                               Jutro, pojutrze na oczy zobaczę,                                                                                                                                                                                           Że nas nie darmo szlachetnym zwano;                                                                                                                 Jutro, pojutrze z uniesieniem powie                                                                                                                                                   Moskwa i Polska, cała w Europie,                                                                                                                                                                          Żeśmy Litwini w dobrowolnej zmowie                                                                                                                       Jarzmo i łańcuch rozwiązali z chłopa;                                                                                                                                                                                     I że najpierwsze odbiorą oklaski,                                                                                                                                                                                       I kartę w dziejach, jako przykład światu,                                                                                                                                                             Ci, którzy dzierżą marszałkowskie laski,                                                                                                                                                                                                Którzy są głową i sercem powiatu;                                                                                                                                                                            Jak Zygmunt August oni z własnej chęci                                                                                                             Zrzekną się bicza nie słowem, lecz czynem…                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                      I byłem chlubny, że jestem Litwinem,                                                                                                                                             Że jestem szlachcic, że mam herb w pieczęci.                                                                                                                                                                                   Ze szlachtą w Kownie piłem przed miesiącem                                                                                                  Radosny toast wyzwolenia włości,                                                                                                                                Czytałem z Grodna, jak inkaustem wrzącym                                                                                                    Brat swemu bratu  dawał wiadomości:                                                                                                                                                      „Choć tutaj piaski, choć tu grunt nie żyzny,                                                                                                                Choć do Druskienik pieniądze mieć muszę;                                                                                                                                    Winszuj mi, bracie, zrzekłem się pańszczyzny!                                                                                                                                               Bom ja nie szatan , by posiadać duszę,                                                                                                                Co mi tam w Kownie, co mi tam w Grodnie,                                                                                                  W Wilnie  jest serce mej Litwy rodzonej,                                                                                                  Wilno tę sprawę rozwiąże nam godnie,                                                                                                                Tam wszyscy dobrem ogólnym przejęci                                                                                                     Wodę chrztu Litwy przemieszają z winem…                                                                                                  I byłem chlubny, że jestem Litwinem,                                                                                                                Że jestem szlachcic, że mam herb w pieczęci,                                                                                                  Ze starej Lidy , ze starej Oszmiany,                                                                                                                Z Trok Kiejstutowych Z Wilejki i z Dzisny                                                                                                  Kwiat naszej szlachty dookoła wezwany,                                                                                                                                                                                                                                1109                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                          Wyrok dla ludu podpisze korzystny,                                                                                                                Z takim oklaskiem w tak niedawnej chwili,                                                                                                  Wybrani świetni powstańców ojcowie,                                                                                                                Czyżby się Wilnu wstydzić dozwolili,                                                                                                                Odjąć koronę palemońskiej głowie?                                                                                                                Przecież się stało…Kraju mój rodzony!                                                                                                                Wieniec twej części odarty w tej chwili:                                                                                                                Ojcowie twoi własnymi imiony                                                                                                                              Kajdany ludu pismem utwierdzili!                                                                                                                Podali dziejów ohydnej pamięci;                            ...