2_warsztaty-130129_indd.pdf

(658 KB) Pobierz
„Podręcznik do prowadzenia warsztatów
z umiejętności społeczno-zawodowych
dla uczniów
w szkołach przysposabiających do pracy”
2 warsztaty-130129.indd 67
Process
Black
29.01.2013 12:42:10
Wstęp
Niniejszy podręcznik opracowano na potrzeby nauczycieli i doradców zawodowych prowadzących warsztaty
grupowe z uczniami szkół przysposabiających do pracy. Celem zajęć jest:
• zdobycie przez uczniów nowych kompetencji społecznych, pozwalających zbudować pozytywny obraz
samego siebie i pokonać lęk przed otoczeniem,
• przygotowanie uczniów do samodzielnego podjęcia pracy,
• dostosowanie kompetencji przyszłych absolwentów szkół specjalnych do potrzeb rynku pracy,
• podniesienie jakości kształcenia w szkołach specjalnych.
Podręcznik jest podzielony na 34 rozdziały:
1.
Integracja.
Nauka umiejętności współdziałania z innymi i mówienia o sobie.
2-3.
Kim jestem?
Kształtowanie
świadomości
o samym sobie.
4.
Dbanie o wygląd zewnętrzny i higienę osobistą.
Uzupełnianie wiedzy uczniów na temat higieny osobistej, wyrabianie wrażliwości estetycznej.
5-7.
Samoocena. Czy lubię siebie? Bilans mocnych i słabych stron.
Budowanie pozytywnego obrazu samego siebie, rozwijanie umiejętności nazywania swoich mocnych
i słabych stron.
8-9.
Odkrywanie własnych umiejętności i możliwości.
Analiza własnych zdolności.
10.
Współpraca w grupie.
Kształtowanie umiejętności pracy w grupie, prawidłowych zachowań, poprawa komunikacji między
uczniami.
11-12.
Rozpoznawanie, nazywanie i panowanie nademocjami.
Wyrabianie zdolności rozpoznawania i nazywania emocji, własnych i cudzych.
13-15.
Umiejętność radzenia sobie w trudnych sytuacjach – wyrażanie emocji.
Kontrola negatywnych emocji – złość, gniew, wściekłość.
Kształtowanie umiejętności odróżniania akceptowanych i nieakceptowanych społecznie sposobów
wyrażania emocji/uczuć oraz zdolności radzenia sobie ze złymi emocjami.
16.
Radzenie sobie ze stresem.
Rozwijanie zdolności rozpoznawania stresu i radzenia sobie z nim.
17.
Stawianie i przestrzeganie granic.
Nauka umiejętności określania własnych granic, uświadomienie, jak powinna przebiegać granica
między obcymi ludźmi.
18.
Asertywność.
Kształtowanie zachowań asertywnych.
19.
Rynek pracy – ogólna wiedza w kontekście wyjścia na rynek w celu odbycia praktyk.
Zdefiniowanie pojęcia pracy i pojęć z nią związanych, wskazanie możliwych obszarów zatrudnienia
dla ONI.
20-21.
Moja idealna praca (cz. I). Identyfikacja szans i zagrożeń wynikających z podjęcia zatrudnienia
(cz II).
Rozwój samoświadomości. Stworzenie obrazu swojej idealnej pracy. Uświadomienie zagrożeń
wynikających z podjęcia zatrudnienia.
22.
Umiejętność pracy zgodnie z instrukcją.
Nabywanie i doskonalenie umiejętności postępowania zgodnie z określonymi procedurami.
23.
Dbanie o porządek w miejscu pracy.
Wyrobienie umiejętności dbania o własne miejsce pracy.
24.
Normy społeczne – przestrzeganie określonych zwyczajów.
Utrwalenie podstawowych umiejętności społecznych oraz zasad zachowania się w różnych
sytuacjach społecznych.
68
2 warsztaty-130129.indd 68
Process
Black
29.01.2013 12:42:10
Wstęp
25.
26-27.
28.
29-30.
31.
32.
Znajomość zasad odpowiedniego zachowania się w miejscu pracy.
Kształtowanie umiejętności zachowania się zgodnie z zasadami obowiązującymi w miejscu pracy.
Metody aktywnego poszukiwania pracy.
Prezentacja metod aktywnego poszukiwania pracy.
Przygotowanie dokumentów aplikacyjnych (CV i list motywacyjny).
Zapoznanie z dokumentami aplikacyjnymi oraz stworzenie dokumentów aplikacyjnych uczniów.
Sztuka prowadzenia rozmowy kwalifikacyjnej.
Przekazanie wiedzy na temat zasad zachowania się podczas rozmowy kwalifikacyjnej, utrwalanie
wiedzy poprzez
ćwiczenia
praktyczne.
Umiejętność stawiania sobie realistycznych celów.
Uczenie i doskonalenie umiejętności stawiania sobie w
życiu
celów możliwych do zrealizowania.
Umiejętność planowania.
Uczenie i doskonalenie umiejętności planowania różnych sytuacji.
Kolejność omawianych treści jest propozycją, ale jednocześnie sprawdzonym schematem pracy z uczniami,
przynoszącym pozytywne rezultaty. Był on podstawą zajęć grupowych prowadzonych w ramach projektu EFS
„Edukacja ku niezależności – modernizacja programu przysposobienia do pracy uczniów ze specjalnymi
potrzebami edukacyjnymi”, realizowanego w okresie od czerwca 2011 roku do stycznia 2013 roku.
Zaproponowane w podręczniku
ćwiczenia
mają charakter orientacyjny. Czas poświęcony na realizację
każdego bloku, zawartość poszczególnych rozdziałów, a także metody prezentacji określonej problematyki
powinny być modyfikowane w zależności od potrzeb, zainteresowań i możliwości psychofizycznych uczniów,
jak też możliwości szkoły.
Nabywanie określonych kompetencji oraz osiąganie samoświadomości przez uczniów jest procesem
długotrwałym, dlatego ważne jest, aby zachęcać ich do wykorzystywania umiejętności zdobytych na zajęciach
w realnych sytuacjach. Po zrealizowaniu każdego warsztatu zaleca się utrwalanie treści podczas czynności
wykonywanych w szkole w kolejnych dniach.
Podstawowym celem edukacji i szkolenia zawodowego jest rozwój kompetencji uczniów. Pojawienie się
czy rozwinięcie u nich pewnych umiejętności może pojawić się właśnie dzięki przeprowadzeniu warsztatów
według wskazówek zawartych w niniejszym podręczniku.
Pożądanymi efektami pracy z uczniami powinien być ich rozwój w zakresie:
• przejmowania inicjatywy,
• brania odpowiedzialności za własny rozwój,
• dokonywania realnej oceny siebie i swoich możliwości,
• rozwiązywania problemów,
• stosowania wiedzy teoretycznej w praktycznych kontekstach sytuacyjnych,
• efektywnego pozyskiwania i organizowania informacji,
• efektywnego słuchania,
• porozumiewania się ustnie i pisemnie,
• efektywnej pracy w grupie,
• rozumienia kwestii związanych z bezpieczeństwem i higieną pracy,
• stawiania celów i planowania swoich działań,
• poruszania się po rynku pracy,
• określania swoich zainteresowań zawodowych,
• stosowania się do zasad obowiązujących w miejscu pracy.
W zrealizowaniu programu oraz poszczególnych treści mogą pomóc załączniki zamieszczone na końcu
podręcznika.
69
2 warsztaty-130129.indd 69
Process
Black
29.01.2013 12:42:11
BLOK 1
Temat: „Integracja”
Czas:
decyduje nauczyciel w zależności od możliwości psychofizycznych uczniów.
Przed rozpoczęciem zajęć proponowane jest przeprowadzenie zabawy integracyjnej wybranej przez nas
z załączonej listy (patrz: załącznik nr 1).
Ćwiczenie
1
Cel:
– budowanie zdolności współdziałania z innymi,
– kształtowanie umiejętności przedstawiania się innym,
– utrwalanie pojęcia grupy (zespołu), którą tworzą uczestnicy warsztatów.
Pomoce:
arkusze papieru,
fl
amastry, zdjęcia osób uczestniczących w zajęciach, kredki, identyfikatory.
Przebieg
Po powitaniu uczniów i przedstawieniu się omawiamy główne tematy warsztatów. Rozdajemy identyfikatory
zawierające imię, nazwisko i wiek (może to także zrobić jeden z uczniów).
Wspólnie z uczniami ustalamy zasady, które będą obowiązywały podczas warsztatów. Spisujemy z nimi
kontrakt na dużej kartce papieru i zawieszamy go na
ścianie.
Kontrakt
1. Jesteśmy dorośli i zachowujemy się jak dorośli – możemy do siebie mówić: pani, pan.
2. Przestrzegamy zasad dobrego wychowania – używamy w stosunku do siebie zwrotów grzecznościowych
(proszę, dziękuję, przepraszam).
3. Jeśli chcemy zabrać głos, podnosimy rękę.
4. Mówi tylko jedna osoba.
5. Słuchamy siebie nawzajem z uwagą.
6. Mówimy innym miłe rzeczy.
7. Nie musimy nic mówić, jeśli nie mamy na to ochoty.
8. Jeśli mamy z czymś problem, to prosimy innych o pomoc.
9. Pomagamy innym.
10. Jesteśmy punktualni.
11. Wykonujemy powierzone zadania.
12. Staramy się pracować razem.
13. Zostawiamy po sobie porządek.
14. Zawsze jesteśmy zadbani, mamy na sobie czyste ubrania.
15. Wyciszamy telefony komórkowe.
16. Nie oceniamy wypowiedzi innych.
17. Mamy prawo powiedzieć „nie”, jeśli się z czymś nie zgadzamy.
18. Jak się czegoś boimy, to informujemy o tym grupę.
19. Szkoła przysposabiająca do pracy to taki mały zakład pracy, więc zachowujemy się tak, jak byśmy
chodzili już do pracy.
70
2 warsztaty-130129.indd 70
Process
Black
29.01.2013 12:42:11
Temat: „Integracja”
Ćwiczenie
można przeprowadzić w następujący sposób:
1) Inicjujemy rozmowę na temat zasad, które mają obowiązywać podczas warsztatów i do których
stosować się będą się wszyscy uczniowie. Po ich wspólnym ustaleniu zapisujemy je na planszy (będzie
ona wisiała w widocznym miejscu, w sali, w której są prowadzone warsztaty). Planszę można uzupełnić
odpowiednimi ilustracjami, rysunkami (praca zbiorowa) i obrazkami.
2) Odczytujemy i wyjaśniamy zasady zapisane wcześniej na oddzielnych kartonach. Ewentualnie
możemy przygotować naklejki z zasadami, które zostaną przyklejone do tablic podczas zajęć. Przy
naszej pomocy uczniowie ustalają kolejność umieszczenia ich na dużym arkuszu papieru, biorąc pod
uwagę ich „ważność”. Zasady uzupełniamy rysunkami wykonanymi przez uczniów (nauczyciela) lub
przyklejanymi ilustracjami.
3) Wykorzystujemy elementy „dramy” – scenki, w których uczniowie przedstawiają omawiane podczas
warsztatów zasady. Jeśli zajdzie taka potrzeba, możemy im pomóc w przygotowaniu poszczególnych
scenek. Zasadę przedstawioną w scence wybieramy spośród tych zapisanych na kartonie i umiesz-
czamy ją na dużej planszy.
Ćwiczenie
2
Cel:
– integracja grupy,
– utrwalenie pojęcia grupy (zespołu), którą tworzą wszyscy uczniowie,
– uświadomienie pełnienia ról społecznych.
Pomoce:
fl
ipchart z czystymi kartkami,
fl
amastry, kredki.
Przebieg
Rysujemy na dużej kartce papieru teren wyspy, na której mają się znaleźć wszyscy uczniowie. Uczestnicy
warsztatów muszą porozumieć się miedzy sobą, jakie rzeczy zabiorą. Każdy z uczniów ma za zadanie – po
uzgodnieniu z pozostałymi członkami grupy – narysować tylko jedną rzecz, bez której nie będzie mógł obejść
się na wyspie.
Ćwiczenie
3
Cel:
kształtowanie umiejętności przedstawiania się innym i mówienia o sobie.
Pomoce:
czyste kartki papieru, kolorowe gazety.
Przebieg
Wręczamy uczniom czyste kartki papieru formatu A4 i prosimy o ich podzielenie na cztery równe części.
W pustych polach uczniowie mają za zadanie narysować lub przykleić wycięte z gazet obrazki symbolizujące
np. ich ulubioną potrawę, miejsce czy kolor, ich marzenia, a także sytuacje, w których są radośni. W herbie
można też umieszczać inne informacje, np. o hobby lub ulubionym sposobie spędzania wolnego czasu.
Następnie uczniowie, za pomocą herbu, opowiadają o sobie na forum grupy.
Podsumowanie bloku
Rozmowa kierowana – o czym były zajęcia, czego uczniowie się podczas nich nauczyli.
71
2 warsztaty-130129.indd 71
Process
Black
29.01.2013 12:42:11
BLOK
1

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin