SUPLEMENTY DIETYKorzyści i ryzyko wynikające z ich stosowania.
„ Organizm człowieka jest niezwykle skomplikowaną maszynerią. Funkcjonującą bez zarzutu tylko dzięki współpracy białek, tłuszczów, węglowodanów. Oprócz nich do prawidłowego wzrostu i rozwoju niezbędne są mu witaminy i składniki mineralne- związki, których organizm nie potrafi syntetyzować i dlatego musi otrzymywać je wraz z pożywieniem. Śmiało można powiedzieć, że dobrą kondycję naszego organizmu, a w rezultacie także zdrowia, zawdzięczamy właśnie witaminom i minerałom”
Mała Encyklopedia Witamin i Minerałów ss.6
Każdy z nas aby właściwie funkcjonować potrzebuje codziennej porcji składników odżywczych: białek, tłuszczów, węglowodanów. Odpowiednie proporcje witamin i minerałów sprawiają, że cały organizm działa jak należy.
Badania pokazują, że większość Polaków cierpi na znaczne, utrzymujące się średnio na poziomie 30% niedobory witamin i składników mineralnych w organizmie spowodowanych głównie niewłaściwym i nieregularnym odżywianiem.
Możemy to ocenić na podstawie badań krwi gdyż istnieje wiele objawów, które mogą sugerować nam jakiej suplementacji w danym okresie naszego życia potrzebujemy np. gdy jesteśmy przepracowani, niewyspani bądź też w życiu kobiety kiedy oczekuje dziecka lub w momencie przekwitania.
Wtedy nie wystarczy już „łatanie dziur” za pomocą warzywno- owocowej diety lecz należy wtedy sięgnąć po bardziej efektywne i szybciej działające środki czyli apteczne preparaty tzw. suplementy diety.
DEFINICJA
„Definicja suplementów diety określa je jako środki spożywcze, których celem jest uzupełnienie normalnej diety, będące skoncentrowanym źródłem witamin, składników mineralnych bądź innych substancji wykazujących efekt odżywczy bądź inny fizjologiczny, pojedynczy czy też złożony.
Wprowadzonych do obrotu w postaci kapsułek, tabletek, drażetek, saszetek z proszkiem, ampułek z płynem, butelek z kroplomierzem lub innych postaciach umożliwiających dawkowanie małych, odmierzonych ilościach jednostkowych. Mogą one spełniać bardzo ważną rolę w zapobieganiu niedoborom niektórych składników.”
Suplementy diety wpływające na poprawę biologicznej aktywności skóry
Suplementy diety spełniają bardzo ważną rolę w zmniejszeniu ryzyka występowania niedoborów wielu składników, a także zaburzeń stanu zdrowia. Stanowią skoncentrowane źródło witamin, składników mineralnych lub innych substancji wykazujących efekt odżywczy bądź fizjologiczny. Obserwuje się rozwój rynku suplementów diety. Pojawiło się nowe pojęcie „nutrikosmetyki”, czyli suplementy oddziałujące korzystnie na naszą skórę poprzez dostarczanie drogą pokarmową odpowiednich składników.
Wiele z tych składników korzystnie działa na skórę. Warto wymienić tutaj;
Witamina E / TOKOFEROL/- ma właściwości oksydacyjne. Chroni ustrój przed nagromadzeniem się wolnych rodników, zapobiega uszkodzeniu naczyń krwionośnych.
Witamina A /RETINOL i jego pochodne/- bierze udział w procesach wzrostowych, szczególnie zaś wpływa na różnicowanie się komórek nabłonka. Jest niezbędna do utrzymania prawidłowego stanu nabłonka skóry. Pełni również istotną rolę w ochronie ustroju przed szkodliwym działaniem nadmiernych ilości wolnych rodników.
Witamina C / KWAS ASKORBINOWY/- jest silnym antyoksydantem. Bierze udział m-dzy innymi w syntezie kolagenu, siecie elastycznych włókien od którego zależy jędrność skóry.
Biotyna- uczestniczy w metabolizmie tłuszczów oraz aminokwasów i węglowodanów. Przeciwdziała wypadaniu włosów i łysieniu. Wpływa na utrzymanie dobrego stanu skóry, łagodzi wyprsyki i procesy zapalne.
Izoflawony sojowe- należą do grupy flawonoidów. Mają korzystny wpływ na niektóre zaburzenia towarzyszące menopauzie.
Olejek z wiesiołka- jest źródłem kwasu GLA( gammalinolenowego), który wzmacnia układ odpornościowy, skórę, paznokcie a także przyspiesza gojenie się ran.
Skrzyp polny- zawiera kwas krzemowy. Ziele skrzypu stosuje się w celu poprawy elastyczności skóry oraz wzmocnienia włosów i paznokci.
Pokrzywa- jest źródłem związków mineralnych (takich jak; sole wapnia, żelaza, potasu, kwasu krzemowego) flawonoidów, karotenoidów, witaminy A i C oraz witaminy z grupy B. Ekstrakt z liści wykorzystywany jest do pielęgnacji skóry i włosów skłonnych do przetłuszczania się.
Kwas krzemowy- ma działanie ogólnoustrojowe, jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Ma właściwości wzmacniające. Kwas krzemowy zapewnia odpowiednią elastyczność i sprężystość skóry oraz naczyń krwionośnych, ogranicza wypadanie włosów, przyspiesza ich wzrost, zwiększa wytrzymałość paznokci.
Likopen- jest naturalnym składnikiem roślinnym z grupy karotenoidów. Jest silnym antyoksydantem, który stymuluje namnażanie keratynocytów i przeciwdziała tym samym zmniejszeniu grubości naskórka.
Czy suplementy diety można przedawkować?
Jak każdy składnik pokarmowy przyjmowany w nadmiarze może mieć działanie niepożądane. Dotyczy to również suplementów diety, które przyjmowane w nadmiarze mogą wywołać odmienne skutki do zamierzonych.
Racjonalne dawki witamin, minerałów, ziół przyjmowane w postaci jednej tabletki preparatu wielowitaminowego dziennie nie są w stanie wywołać żadnych niepokojących zaburzeń w stanie zdrowia, a na pewno mogą wzbogacić naszą coraz to uboższą dietę. Jednak gdy będzie ona dodatkiem do zjadanej w dużych ilościach witaminizowanej żywności np. soków owocowych, płatków śniadaniowych lub rozpuszczalnego kakao może się okazać, że witaminy zamiast pomagać zaszkodzą.
Zdrowy rozsądek i zastosowanie się do zaleceń producenta jest bardzo wskazane.
Kto jest odpowiedzialny za zapewnienie bezpieczeństwa i skuteczności suplementów?
Suplementy diety nie są badane przez organizacje rządowe przed wprowadzeniem na rynek!
Wiele suplementów obecnych na polskim rynku w ogóle nie jest zgłoszonych do Głównego Inspektora Sanitarnego. Sprowadzane są z zagranicy i sprzedawane przez firmy internetowe, a tego nikt nie kontroluje. Może znajdować się w nich wszystko. Wystrzegajmy się więc takich preparatów.
Zgodnie z prawem, wytwórca suplementów diety jest odpowiedzialny za bezpieczeństwo stosowania preparatu oraz za rzetelną i zgodną z prawdą treść na etykiecie danego preparatu- suplementu diety.
Informacje zawarte na opakowaniu, ulotce nie mogą wprowadzać w błąd zainteresowanego.
Podejmowanie świadomej decyzji i ocena informacji
Przed rozpoczęciem kuracji uzupełniającej zwróćmy uwagę na ilość substancji aktywnych, gdyż to one są najważniejsze ponieważ stanowią o tym jakie korzyści przyniesie dla naszego organizmu łykanie danego preparatu.
Im więcej w danym preparacie znajduje się substancji pomocniczych tzw. wypełniaczy, które poprawiają wygląd tabletki jak i zarówno przyspieszają jej rozkład tym gorzej dla naszego organizmu gdyż kuracja takimi suplementami mija się z zamierzonym celem.
Substancje pomocnicze nie są zbyt szkodliwe dla organizmu człowieka lecz gdy jest ich zbyt dużo mogą one podrażniać żołądek i jelita.
Kupujmy preparaty suplementacyjne tylko w aptece!
Mamy pewność, że zakupiony przez nas produkt był przechowywany we właściwy sposób a skład zgadza się z informacjami załączonymi na ulotce. Jeśli mamy do wyboru produkt w plastikowym opakowaniu i szklanym, zawsze wybierajmy ten drugi. Naturalne substancje, takie jak witaminy, minerały czy zioła są bardzo wrażliwe na temperaturę, wilgoć, światło. Szkło, zwłaszcza ciemne, chroni cenne składniki zawarte w preparacie.
Wybór oraz decyzja o stosowaniu suplementów diety powinna być decyzją mądrą i przynieść wiele a nawet same korzyści zdrowotne.
Konsultacja lekarska przed rozpoczęciem kuracji uzupełniającej
Biorąc pod uwagę fakt iż mnogość dostępnej, często sprzecznej informacji na temat danego suplementu diety możemy potrzebować pomocy specjalisty aby umieć rozdzielić informacje wiarygodne od tych wątpliwych.
Suplementy diety w niektórych okolicznościach mogą nie być wolne od ryzyka ich stosowania np. gdy kobieta jest w ciąży, w okresie laktacji, bądź człowiek przewlekle chory.
Suplementy diety mogą wchodzić w interakcję z równocześnie stosowanymi lekami na receptę bądź lekami wydawanymi bez recepty. Stosowanie różnych suplementów diety łącznie z lekami może wywołać pojawienie się niepożądanych reakcji na skutek interakcji pomiędzy składnikami preparatów
Czasem taka reakcja może być groźna dla życia.
• Aspiryna, która jest lekiem wydawanym bez recepty i witamina E, która jest suplementem diety. Każda z tych substancji/ produktów rozrzedza krew. Stosowanie ich jednocześnie zwiększa ryzyko krwawienia wewnętrznego
• Preparaty dziurawca stosowane równocześnie z pewnymi lekami przeciw HIV znacząco obniżają ich skuteczność.
• Preparaty z dziurawca mogą również zmniejszyć efektywność leków przepisywanych przez lekarza; nasercowych, antydepresyjnych, przeciw padaczkowych, niektórych leków przeciw nowotworowych oraz leków antykoncepcyjnych
• Niektóre suplementy diety mogą również wywołać niepożądane reakcje podczas zabiegu chirurgicznego. Lekarz może poprosić o zaprzestanie przyjmowania preparatów 2-3tygodni przed planowanym zabiegiem aby uniknąć możliwych niebezpiecznych interakcji leków i suplementów diety takich jak; zmiana rytmu serca, ciśnienie krwi, zwiększenie krwawienia podczas zabiegu, które mogą niekorzystnie wpłynąć na przebieg operacji
Odżywanie podczas kuracji uzupełniającej
Suplementy diety są stosowane jako uzupełnienie diety! Nie mogą być stosowane jako środki zastępujące zbilansowane i zróżnicowane przyjmowanie pożywienia.
Kiedy należy rozważyć stosowanie suplementów diety?
– preparaty witaminowo- mineralne należy przyjmować przede wszystkim w okresie wczesnej wiosny. Nasz organizm jest zmęczony po zimie, a dostęp do witamin w postaci naturalnej mamy utrudniony.
– w zimowych miesiącach, kiedy nasza odporność spada, zaleca się z jednej strony zmianę na bardziej kaloryczną dietę, z drugiej zaś przyjmowanie odpowiednich preparatów wzbogaconych w składniki mineralne i witaminy
– dzieci w okresie szybkiego wzrostu czyli 12-14 lat borykające się z niedoborem składników mineralnych i witamin. Dzieci te powinny przyjmować przede wszystkim wapń
– kobiety w ciąży, które również mają do czynienia z niedoborem wielu związków; żelazo, wapń, kwas foliowy
– osoby po 50 r.ż narażone na osteoporozę powinny przyjmować wapń
– seniorzy, którzy obserwują u siebie pierwsze zaniki pamięci, mogą siegnąć po antyoksydanty; wit.E, wit.C, selen, luteinę oraz beta- karoten
Dlaczego warto stosować suplementy diety na co dzień?
Współczesne wyniki badań naukowych jednoznacznie wskazują, że w wyniku przetwarzania żywności, uprzemysłowienia, skażenia środowiska oraz złego odżywiania, nie jesteśmy w stanie pokryć zapotrzebowania na ważne dla zdrowia składniki odżywcze co doprowadza do powstawania chorób cywilizacyjnych tj. otyłość, nadwaga, cukrzyca, miażdżyca, nadciśnienie tętnicze, choroby serca, choroby zwyrodnieniowe i reumatyczne.
Okazuje się, że nasze zapotrzebowanie na określone białka, tłuszcze, witaminy i minerały wciąż się zwiększa.
Żywność staje się małowartościowa i nie pokrywa dziennego zapotrzebowania na podstawowe składniki odżywcze. Brak ich w codziennym pożywieniu doprowadza do niedoboru i występowania chorób.
Aby więc zapobiec takiej sytuacji uzupełnienie naszego codziennego pożywienia w składniki odżywcze i witaminy staje się koniecznością.
Człowiek zrozumiał już, że sama ilość spożywanego pokarmu nie ma decydującego znaczenia dla zdrowia i prawidłowego funkcjonowania organizmu. Jakość spożywanych białek, węglowodanów, tłuszczy, witamin i minerałów ma ogromne znaczenie.
Dlatego zanim sięgniemy po jakiekolwiek suplementy diety, sprawdźmy i zastanówmy się czy rzeczywiście ich potrzebujemy. Czy nie jesteśmy w stanie uzupełnić braków składników mineralnych i witamin poprzez zbilansowaną dietę.
Dziękuję za uwagę.
Agata Młynarska
Justa_21