1. Opisać metody ochrony przed opieńką i uzasadnić
Opieńkowa zgnilizna korzeni
a) Patogeny: Armillaria mellaa sensu lata
Armillaria mellea sensu stricto
Armillaria obscura –Opieńka ciemna; najbardziej szkodliwa
A. Borealis
A. Bulbosa
A. Cepistipes
Ochrona A.Obscura
· Przebudowa litych drzewostanów iglastych
· Unikanie zakładania drzewostanów iglastych po liściastych
· Dbałość o stan sanitarny lasu
· Ograniczenie mechanicznego przygotowania gleby przed zakładaniem upraw, żeby nie przerwać rosnących w glebie ryzofor, które po zranieniach regenerują się i łatwiej zanikają
Pniaki – biopreparaty
Iglaste – Phlebiopis gigantea
Liściaste- Plenrotus ostreatus
2. Wrota infekcji
Specjalne drogi wejścia patogenów do roślin, łatwo dostępne ,jak szeroko otwarte wrota- np. zranienia, organów rośliny nie przykryte kutykulą oraz naturalne otwory( szparki, przetchlinki, hydatody, miejsca wyrastania korzeni bocznych).
Wirusy- rany
Bakteria – rany, naturalne otwory, miejsca nieokryte tkanką okrywającą
Grzyby- rany , naturalne otwory, miejsca nieokryte tkanką okrywającą, ( nieuszkodzona tkanką okrywającą?)
3. Budowa i funkcjonowanie wirusów
Rdzeń DNA i płaszcz białkowy
Kształt: kulisty, pałeczkowaty, nitkowaty
30nmX20nmx1200nm (1nm=10-9mm)
1. Co to jest choroba i jej stadia,
Choroba roślin ( Mańka)- odpowiednie silne zakłócenie przez czynniki zewnętrzne proces fizjologiczny, na tyle długotrwały, że prowadzący do nieodwracalnych zmian strukturalnych ( wyrażających się objawami) tego organizmy a tym samym do śmierci lub nieodwracalnego rozwoju danej rośliny.
Wg Karola Zalewskiego: roślina zdrowa- obfity plon dobrej jakości; roślina chora- niski plon złej jakości.
Choroba infekcyjna- stadia
· Zakażenia (infekcja)
Okres od zetknięcia się zarazka z rośliną- gospodarzem do nawiązania z tym ostatnim trwałego stosunku pasożytującego
· Wylęganie( inkubacja)
Okres do końca infekcji do występowania na roślinie- gospodarzu pierwszych objaw chorobotwórczych
· Ujawnianie się choroby (synptomacja) lub wybuch choroby –okres od pojawienia się na roślinie- gospodarzu pierwszego symptomu choroby do jego śmierci lub wyzdrowienia (dotąd- choroba właściwa)
· Wyzdrowienie powrót rośliny-gospodarza do normalnych funkcji fizjologicznych
· Wyrównanie –odrobienie strat poniesionych przez roślinę-gospodarza w skutek przebytej choroby.
2. ochrona przed zgorzelą siewek,
Eliminując ze szkółki, tunelu i innych miejsc produkcji siewek czynniki sprzyjające występowaniu zgorzeli działa się już na rzecz ochrony przed tą chorobą, mianowicie za pomocą zabiegów profilaktyki dyspozycyjnej (cel: obniżenie poziomu predyspozycji chorobowej gospodarza) i profilaktyki infekcyjnej (cel: uniemożliwienie zakażenia gospodarza przez patogena). Po wystąpieniu choroby można zastosować zabiegi zmierzające do zahamowania jej postępu, które określamy jako lecznicze (terapia).
Profilaktyka dyspozycyjna
Profilaktyka dyspozycyjna, mająca na celu zapobieganie upodatnieniu roślin na zakażenie przez zarazki, przykłada dużą wagę m.in. do wyboru miejsca pod szkółkę leśną. Zaleca ona unikać gleb zbyt ciężkich i wilgotnych, ale także zbytnio piaszczystych, na których łatwo o niedostatki wilgotnościowe i pokarmowe. W obu skrajnie niekorzystnych przypadkach (gleb bardzo lekkich i bardzo ciężkich) korzystnie wpływa na strukturę gleby dodatek torfu wysokiego. Odczyn gleby powinien wynosić dla siewek drzew iglastych 4,5—5,5, a dla siewek drzew liściastych 5,5—6,0 pH. Szkółki powinny być osłonięte przed wiatrami i tak zlokalizowane, żeby ich teren był możliwie mało narażony na utratę wody. Siewów należy dokonywać zgodnie z zasadami hylotechniki (we właściwym czasie, odpowiednio głęboko i gęsto itd.), unikając przenawożenia azotowego i używając rodzimego materiału siewnego. W przypadku sosny zwyczajnej za najwartościowsze i dające najmniej podatne na zgorzel siewki uważa się duże, ciemno zabarwione nasiona.
Profilaktyka infekcyjna
Profilaktyka infekcyjna zmierza do zmniejszenia zagrożenia chorobowego siewek przez zredukowanie lub nawet całkowite usunięcie materiału zakaźnego znajdującego się w środowisku szkółki. Gdy patogen już znalazł się na powierzchni siewek albo grozi swym rychłym najściem, trzeba go powstrzymać odpowiednimi zabiegami. Pierwszym zaleceniem profilaktyki infekcyjnej jest chemiczne zaprawianie materiału siewnego. Przykładami zapraw stosowanych do tego celu są Zaprawa Oxafun T, Zaprawa Funaben T, Zaprawa nasienna T zawiesinowa lub Benlate. Najbardziej godne polecenia są zaprawy wieloskładnikowe (Zaprawa Funaben T, Zaprawa Oxafun T) albo mieszaniny kilku zapraw (Apron + Zaprawa Funaben T + Zaprawa Oxafun T), ponieważ skład grzybów, przeciw którym są skierowane bywa szeroki i rozmaita bywa ich wrażliwość na działanie poszczególnych substancji aktywnych. Z kolei należy zapewnić siewom wolne od patogenów podłoże. Materiał infekcyjny znajdujący się w podłożu to zarodniki, przetrwalniki lub strzępki grzybów, które bytują w glebie (m.in. w resztkach pożniwnych). W ramach profilaktyki infekcyjnej staramy się je stamtąd usunąć lub przynajmniej sprowadzić do poziomu nie zagrażającego masowym wystąpieniem choroby. Osiągamy to przez dezynfekcję gleby metodą fizyczną lub chemiczną. Ta pierwsza jest rzadziej stosowana w szkółkarstwie leśnym. Polega głównie na parowaniu podłoża.
Chemiczna metoda dezynfekcji
Chemiczna metoda dezynfekcji podłoży opiera się na poddaniu ich działaniu środków trujących dla grzybów. Środki te mogą mieć postać stałą (proszki lub granulaty), płynną lub gazową. W tym ostatnim przypadku mówimy o fumigacji. Zalecane na przez IBL środki do dezynfekcji gleby to Sadoplon 75 i Previcur N. Pierwszy ma mieć zastosowanie przede wszystkim do gleb zasiedlonych przez grzyby fuzarioidalne, a drugi do gleb, w których zagrażają siewkom grzyby z rodzajów Phytophthora i Pythium. Spośród płynnych środków do odkażania gleby należy wymienić wspomniany wyżej Previcur oraz formalinę (najtańszy i bardzo skuteczny dezynficient). Inne preparaty, które można stosować do dezynfekcji gleby w postaci płynów, to np. Dithane M-45 lub Nemispor. Jeżeli stosuje się wysiew w inspektach i tam występuje zagrożenie zgorzelą, to należy wnętrze inspektów przed wprowadzeniem do niego podłoża (gleby) odkazić formaliną techniczną. Przy produkcji materiału rozmnożeniowego pod osłonami, czyli przede wszystkim w tunelach foliowych i szklarniach, wskazane jest stosowanie izolowanych podłoży, tzn. pojemników lub grzęd oddzielonych od gleby szkółkowej (np. folią), co zapobiega przenikaniu patogenów z głębszych warstw gleby do podłoży, w których mają rosnąć siewki.
Biologiczna metoda ochrony siewek
Biologiczna metoda ochrony siewek przed zgorzelą jest jeszcze na etapie badań. Zasadza się ona głównie na wykorzystaniu mikroorganizmów (zwłaszcza grzybów saprofitycznych lub tworzących mikoryzę z korzeniami siewek) do ochrony przed atakiem patogenicznych grzybów na korzenie. Można ją realizować przez wprowadzanie do gleby grzybów antagonistycznych wobec patogenów, albo przez stwarzanie korzystnych warunków rozwoju tym naturalnym antagonistom, którzy już się w glebie znajdują. Do wprowadzenia do gleby grzybów antagonistycznych wobec patogenów mogą służyć tzw. biopreparaty zawierające np. zarodniki grzybów z rodzaju Trichoderma. Szereg gatunków tego rodzaju odznacza się bardzo szybkim wzrostem i wytwarzaniem antybiotyków szkodliwych dla wielu patogenów, a ponadto może pasożytować na ich strzępkach. Zazwyczaj grzyby z rodzaju Trichoderma występują w glebach leśnych dość licznie. Niestety, dotychczasowe długoletnie praktyki uprawowe polegające na częstym stosowaniu środków chemicznych doprowadziły niekiedy do biologicznej degradacji gleb. Polega ona m.in. na tym, że przy okazji zabiegów z reguły ulegają eliminacji z gleby występujące tam grzyby antagonistyczne względem patogenów oraz grzyby mikoryzowe. W tym świetle każde niezastosowanie zabiegu chemicznego (np. niekoniecznej dezynfekcji gleby) jest już krokiem w kierunku odbudowania takiego składu grzybów glebowych, który by mógł być pożyteczny z punktu widzenia biologicznej ochrony przed zgorzelą.
Terapia
Zabiegi terapeutyczne (lecznicze) polegają głównie na opryskiwaniu lub podlewaniu chorych siewek preparatami chemicznymi po zauważeniu pierwszych objawów zgorzeli. Jeżeli choroba występuje „gniazdowe”, inaczej „placami”, to wskazane jest usuniecie chorych siewek oraz zdrowo jeszcze wyglądających siewek sąsiednich (najlepiej je spalić). Pozostałe rośliny należy opryskać lub podlać fungicydami.
Do podlewania IBL zaleca wymienione poniżej preparaty:
W przypadku zgorzeli powodowanej przez grzyby fuzarioidalne: Furadan St. Combi, Zaprawa Funaben T, Zaprawa nasienna T zawiesinowa, Funaben 50 + Bravo 500, Bravo 500 + Zaprawa Funaben T.
W przypadku zgorzeli powodowanej przez Altetnaria spp.: Euparen i Bravo 500.
W przypadku zgorzeli powodowanej przez Phytophthora spp. i Pythium spp.: Previcur N — zapobiegawczo lub interwencyjnie, oraz Ridomil MZ 58.
W przypadku zgorzeli powodowanej przez Rhizoctonia solani: Nemispor, Dithane M 45. Zabieg należy powtórzyć 2—3 razy, co może trwać nawet do połowy lipca. Według własnych doświadczeń także Oxafun T może być tu wysoce skuteczny.
Ostatnio zaleca się nawet rezygnowanie z odkażania gleby przed siewem i stosowanie wyłącznie podlewania fungicydami, jeśli zgorzel regularnie występuje na danej powierzchni. Podlewać należy kilkakrotnie, wykonując pierwszy zabieg w chwili, gdy pierwsze wschody ukazują się na powierzchni gleby, a potem powtarzając go co 7—10 dni (w miarę potrzeby, zależnie od tempa szerzenia się choroby).
3. budowa bakterii właściwej i jak zakażają roślinę
wymiary 0,6-4,0mm (10-6 mikrometra)
kształt: paleczkowaty,
1. Budowa i funkcjonowanie huby,
2. opisać zgorzel siewek - objawy z podziałem tych objawów i metody ochrony
Znane są dwa rodzaje zgorzeli: przedwschodowa, gdy już wcześnie choroba poraża kiełki, a siewki przeważnie w ogóle nie ukazują się na powierzchni gleby, ulegając przedtem zgniliźnie i sczernieniu, i powschodowa, gdy kiełki i siewki zostają porażone dopiero po ukazaniu się tych ostatnich na powierzchni gleby. Do mniej więcej trzeciego tygodnia od ukazania się siewek zagrożenie zgorzelą bywa najsilniejsze, później (najpóźniej do 6-go tygodnia) siewki uodporniają się na nią. Do objawów zgorzeli powschodowej należy sczernienie korzenia głównego i silne zniszczenie korzeni bocznych, przez co chore siewki wyciąga się z gleby łatwiej niż zdrowe. Z kolei można zauważyć przewężenie i poczernienie łodyżek u ich nasady i przewracanie się siewek w końcowym etapie choroby.
Podczas wilgotnej pogody porażone siewki przewracają się i wygniwają, podczas suchej zaś tylko zasychają całkowicie i brunatnieją. Siewki ginące od podwyższonej temperatury (w czasie upałów), a więc od zgorzeli niezakaźnej, mają z reguły nadliścieniową część zmarniałą i są pozbawione zawiązka pączka szczytowego, gdy tymczasem siewki porażone przez grzyby (przypadek zgorzeli zakaźnej) mają tę część często nietkniętą i choćby słabo wykształcony pączek na szczycie.
????Objawy zewnętrzne i wewnętrzne
Objawy makroskopowe( to takie, które można dostrzec okiem nieuzbrojonym i przez lupę) i mikroskopowe ( z użyciem mikroskopu )
Objawy istotny= stale związany występowaniem danej choroby objawy nieistotny- nie wykazuje tej stałości
a) obecność owocnika na strzale,
b) po opadnięciu owocnika pozostają wgłębienia z resztkami miąższu
c) zjawisko pustowatości, czyli zmiennej reakcji akustycznej surowca na opukiwanie,
d) zgnilizna biała jamkowata – obejmuje tylko twardzielà nazywana czerwoną zgnilizna pierścieniową.
1. Opisać metody ochrony przed hubą sosny i uzasadnić,
choroba ta nazywana jest także hubą sosny, huba sosnową. Sprawca jest Phellinus pini (Brot.) Bondartser et Singer (Basidiomycota, Basidiomycetes, Hymenochaetales) - czyreń sosnowy. Pewnymi objawami porażenia są owocniki patogena, kształtu konsolowatego, pojawiające się zwykle w miejscach pierwotnych infekcji od odziomka do górnych części strzały. Często zlokalizowane są na 8-10 m wysokości starzały. Dziuple są często objawem wskazującym na zgniliznę drewna wewnątrz strzał sosnowych. Mogą występować jeszcze tzw. owocniki ślepe. patogen powoduje zgniliznę białą jamkowatą twardzieli sosny, nazywaną często czerwoną zgnilizna pierścieniową ze względu na fakt, że drewno zmienia zabarwienie na ciemniejsze oraz partie zgnilizny ułożone koliście lub w kształcie półksiężyców przedzielone są partiami drewna pozornie zdrowego. do zakażenia dochodzi poprzez rany (po obłamanych gałęziach) pod warunkiem, że zarodnik padnie i skiełkuje w drewnie twardzielowym. Po przedostaniu się do strzały rozrasta się najsilniej wzdłuż strzały. Warunki sprzyjające: liczba porażeń wzrasta z wiekiem drzew (od około 50 roku). Ochrona: podkrzesywanie drzew pomiędzy 25-35 rokiem życia sosen, usuwanie drzew porażonych, unikanie zranień przy pracach trzebieżowych.
2. IPM-definicja, czego dotyczy i data wprowadzenia w EU,
Integralna ochrona roślin to całościowy kolejność nie przypadkowa multidyscyplinarny system działania, łączący na bazie zasad ekonomicznych wszystkie metody ochrony roślin przed czynnikami dziś plagami koegzystującymi w agroekosystemie lub hydroekosystemie.
01.01.14
Wg FAO IPM to łączne wykorzystanie różnych dostępnych metod i sposobów zwalczania agrofagów, a wykorzystywaniem metod agrotechnicznych, odmian odpornych, wrogów naturalnych oraz biologicznych i chemicznych metod ochrony w celu skutecznego bezpiecznego i opłacalnego obniżenia populacji agrofagów do poziomu przy którym nie wykazuje one już szkód gospodarczych.
Abiotyczne czynniki chorobotwórcze – mają wpływ na występowanie choroby infekcyjnej
-czynniki pogodowe
Zbyt niskie lub zbyt wysokie temperatury
Wyładowania atmosferyczne
Gwałtowne wiatry oraz opady deszczu, śniegu lub gradu
- zaopatrzenie w wodę- deficyt lub nadmiar wody
-czynniki pokarmowe – zaburzeniu w odżywianiu
- skażenie środowiska- trujące substancje w środowisku (w wodzie, powietrzu , glebie)
Ozon w powietrzu – marmurkowatość igieł sosny
- czynniki pokarmowe, zaburzenie w odżywianiu niedobór magnezu w liściach winorośli
-herbicydy Randap – oparzenie herbicydami
Fitotoksyczność
1. sposoby ochrony przed huba korzeni
a) w okresie czyszczeń usuwamy wszystkie drzewa martwe razem z korzeniami,
b) pniaki po trzebieżach okorowywać,
c) trzebieże wykonywać w zimie lub w okresie wczesnowiosennym,
d) w trakcie trzebieży staramy się usuwać najcieńsze drzewa,
e) metoda biologiczna – stosowanie na pniaki zawiesiny z grzybem Phlebiopsis gigantea(biopreparat),
f) metody chemiczne – obecnie nie stosowane,
g) metoda mechaniczna – korowanie pniaków i ścinanie z pni krążka o grubości 5-10 cm w czasie od 2 tygod...
cllaudiiee