Fizjologia Na Podstawie Wykładów - Skrypt 2000-2001.pdf

(2823 KB) Pobierz
1
MiDeMa Upgrade 2000/20001
F
IZJOLOGIA
NA PODSTAWIE WYKŁADÓW
Upgrade 2000/2001
Wskazówki:
1. Kolejność wykładów została zmieniona w stosunku do roku
2000/2001, aby tworzyły jakąś całość (mniej lub bardziej logicz-
ną.)
2. Zaniechano podziału na kolejne wykłady, zastąpiono go podziałem
na tematy.
3. W rodziale Regulacja krążenia, większość pozostawiono po stare-
mu (tzn. z roku 1998/1999), a w podrozdziale „streszczenie po
nowemu”
niewszystkie
nowości zostały zawarte.
4.
W rozdziale Układ nerwowy wszystko jest po nowemu, a co było
więcej w starej wersji jest w odp. podrozdziale.Tam gdzie jest kilka
znaków zapytania (np. „???????”) tekst nie jest do końca pewny.
Należy to sprawdzić.
R
OZPOWSZECHNIANIE
BEZ OPŁAT
TZN PO CENIE KSERA I EW
.
BINDOWANIA
.
K
TO ZARABIA NA TYCH WYKŁADACH
„
TEN JEST CH
..
EM I NIECH SP
.....
LA
.”
NA
M
ARSA
.
2
MiDeMa Upgrade 2000/20001
1
WIADOMOŚCI WSTĘPNE. HOMEOSTAZA. ........................................................................................ 5
1.1
L
IGANDY
. ................................................................................................................................................. 7
1.1.1 Podział ligandów. ................................................................................................................................ 7
1.1.2 Mediatory układu współczulnego i przywspółczulnego i receptory dlań ........................................... 8
1.1.3 Związki powstające w obrębie osocza i działające regulacyjnie – angiotensyny i kininy .................. 9
2
BŁONA KOMÓRKOWA .......................................................................................................................... 10
2.1 F
UNKCJE BŁONY KOMÓRKOWEJ
: ............................................................................................................. 10
2.2
S
KŁAD BŁONY
: ....................................................................................................................................... 11
2.3
P
RZEMIANY W BŁONIE KOMÓRKOWEJ
(
EIKOZANOIDY
, IP
3
, DAG).......................................................... 12
2.3.1 Eikozanoidy ....................................................................................................................................... 12
2.3.1.1
Etapy biosyntezy eikozainodów: ............................................................................................................... 13
2.4
R
ECEPTORY KOMÓRKOWE
..................................................................................................................... 15
2.4.1 Receptory jądrowe i cytoplazmatyczne ............................................................................................. 15
2.4.2 Receptory błonowe. ........................................................................................................................... 16
2.4.2.1Receptory jonotropowe .................................................................................................................................... 16
Opis poszczególnych receptorów : ......................................................................................................................... 17
2.4.2.2
Receptory metabotropowe ......................................................................................................................... 18
O działaniu kinazy tyrozynowej ............................................................................................................................. 18
Oddziaływanie za pośrednictwem białka G: ........................................................................................................... 19
2.4.3 Białka G ............................................................................................................................................ 20
2.5
P
RZEKAŹNIKI
II
RZĘDU
.......................................................................................................................... 23
2.5.1 cAMP ................................................................................................................................................. 23
2.5.2 cGMP ................................................................................................................................................ 24
2.5.3 DAG i IP
3
.......................................................................................................................................... 24
2.6
T
RANSPORT BŁONOWY
........................................................................................................................... 27
2.6.1 Czynny ............................................................................................................................................... 27
2.6.2 Bierny ................................................................................................................................................ 28
2.6.2.1
Podstawowe kanały jonowe ....................................................................................................................... 31
3
TKANKI POBUDLIWE
............................................................................................................................... 33
3.1
T
KANKA
N
ERWOWA
.............................................................................................................................. 34
3.2
T
KANKA MIĘŚNIOWA
............................................................................................................................. 38
3.2.1 Krótki wstępik.................................................................................................................................... 38
3.2.2 Źródła energii do skurczu mięśnia: ................................................................................................... 38
3.2.2.1
3.2.2.2
Wydolność fizyczna: ................................................................................................................................. 39
Ciepło wydzielane przez mięśnie............................................................................................................... 39
3.2.3 Fizjologia mięśni szkieletowych ........................................................................................................ 40
3.2.3.1
Mechanizm skurczu ................................................................................................................................... 42
3.2.3.1.1 Ciąg przyczynowo-skutkowy prowadzący do skurczu: ........................................................................ 43
3.2.3.2
Właściwości mechaniczne mięśni szkieletowych ...................................................................................... 44
3.2.3.3
Regulacja heterometryczna ........................................................................................................................ 44
3.2.3.4
Regulacja homeometryczna ....................................................................................................................... 45
3.2.4 Mięśnie gładkie ................................................................................................................................. 46
3.2.4.1
3.2.4.2
3.2.4.2.1
3.2.4.2.2
3.2.4.2.3
3.2.4.2.4
3.2.4.2.5
3.2.4.3
3.2.4.4
Podstawowe cechy strukturalne komórek mięśni gładkich ........................................................................ 46
Skurcz mięśnia gładkiego .......................................................................................................................... 48
Błona komórkowa miocytów gładkich .................................................................................................. 48
Mechanizmy prowadzące do wzrostu stężenia jonów Ca
2+
w cytoplazmie ........................................... 48
Napięcie mięśni gładkich, sprzężenia .................................................................................................... 48
Mechanizm skurczu .............................................................................................................................. 50
Charakterystyka skurczu mięśnia gładkiego ......................................................................................... 50
Właściwości elektrofizjologiczne mięśni gładkich .................................................................................... 50
Rodzaje mięśni gładkich (wielojednostkowe, jednostkowe) ..................................................................... 52
4
SERCE ......................................................................................................................................................... 52
4.1
M
IĘSIEŃ SERCOWY
................................................................................................................................. 52
4.1.1 Komórki serca ................................................................................................................................... 52
4.1.2 Kanały jonowe kardiomiocytów: ....................................................................................................... 53
4.1.3 Specyficzne właściwości mięśnia sercowego ..................................................................................... 53
4.2
U
KŁAD BODŹCOPRZEWODZĄCY
............................................................................................................. 54
4.2.1.1
4.2.1.2
Węzeł zatokowo – przedsionkowy ............................................................................................................ 54
Węzeł przedsionkowo komorowy.............................................................................................................. 54
R
OZPOWSZECHNIANIE
BEZ OPŁAT
TZN PO CENIE KSERA I EW
.
BINDOWANIA
.
K
TO ZARABIA NA TYCH WYKŁADACH
„
TEN JEST CH
..
EM I NIECH SP
.....
LA
.”
NA
M
ARSA
.
3
MiDeMa Upgrade 2000/20001
4.3
S
KURCZE SERCA
..................................................................................................................................... 55
4.3.1 Potencjał czynnościowy komórek mięśnia sercowego ....................................................................... 55
4.3.1.1
4.3.1.2
4.3.1.3
4.3.1.4
Fazy potencjału komórek roboczych ......................................................................................................... 55
Potencjał komórek P .................................................................................................................................. 56
Regulacja rytmu serca ............................................................................................................................... 57
Kształty potencjału w różnych częściach serca ......................................................................................... 58
4.3.2 Wpływ stężenia jonów na serce ......................................................................................................... 59
4.3.3 Metabolizm jonów wapnia w kardiomiocycie ................................................................................... 59
4.3.3.1
4.3.3.2
4.3.3.3
Zmiany siły skurczu i rytmu serca ............................................................................................................ 61
Prawa związane z sercem .......................................................................................................................... 62
Akcja serca a napływ wapnia..................................................................................................................... 63
4.4
H
EMODYNAMIKA SERCA
........................................................................................................................ 63
4.4.1 Charakterystyka funkcji przedsionka ................................................................................................ 63
4.4.2 Charakterystyka funkcji komór ......................................................................................................... 64
4.4.3 Praca serca ....................................................................................................................................... 64
4.4.4 Pojemność minutowa i maksymalna częstotliwość skurczów serca .................................................. 65
4.4.5 Objętości serca .................................................................................................................................. 66
4.4.6 Fazy cyklu sercowego........................................................................................................................ 67
4.4.7 Tony serca, fonokardiografia ............................................................................................................ 68
4.5
R
EGULACJA CZYNNOŚCI SERCA
.............................................................................................................. 70
4.5.1 Rezerwy czynnościowe serca i prawo Hilla ...................................................................................... 70
4.5.2 Regulacja siły skurczu komór ............................................................................................................ 71
4.5.3 Regulacja heterometryczna i obciążenia serca ................................................................................. 71
4.5.4 Regulacja zewnętrzna czynności serca .............................................................................................. 76
5
UKŁAD KRĄŻENIA .................................................................................................................................. 79
5.1
Z
NACZENIE
,
ORGANIZACJA
,
PODZIAŁ
...................................................................................................... 79
5.2
U
KŁAD TĘTNICZY
................................................................................................................................... 80
5.2.1 Ciśnienie w układzie tętniczym .......................................................................................................... 80
5.2.2 Tętno.................................................................................................................................................. 82
5.2.3 Cechy układu tętniczego .................................................................................................................... 83
5.2.4 Prawo Poiseuille’ a ........................................................................................................................... 83
5.3
M
IKROKRĄŻENIE
................................................................................................................................... 84
5.4
N
ACZYNIA OPOROWE
............................................................................................................................. 85
5.5
O
PÓR I NAPIĘCIE NACZYŃ KRWIONOŚNYCH
........................................................................................... 85
5.6
O
PÓR OBWODOWY
................................................................................................................................. 88
5.6.1 Autoregulacja przepływu................................................................................................................... 89
5.6.2 Wymiana między krwią a ECF .......................................................................................................... 90
5.7
U
KŁAD ŻYLNY
....................................................................................................................................... 91
5.7.1 Zbiorniki krwi .................................................................................................................................... 92
5.7.2 Rozmieszczenie krwi .......................................................................................................................... 92
5.8
R
EGULACJA UKŁADU KRĄŻENIA
. ........................................................................................................... 93
5.8.1 Regulacja napięcia ............................................................................................................................ 93
5.8.1.1
5.8.1.2
5.8.1.3
5.8.2.1
5.8.2.2
5.8.2.3
5.8.2.4
Rodzaje włókien wasodylatacyjnych ......................................................................................................... 94
Czynniki śródbłonka regulujące napięcie naczyń krwionośnych ............................................................... 95
Metabolity regulujące napięcie naczyń krwionośnych .............................................................................. 96
Ogólna charakterystyka regulacji nerwowej .............................................................................................. 97
Ośrodki sercowo – naczyniowe ................................................................................................................. 98
Baroreceptory .......................................................................................................................................... 104
Chemoreceptory ...................................................................................................................................... 107
5.8.2 Regulacja nerwowa ........................................................................................................................... 97
5.9
O
BSZARY NACZYNIOWE
....................................................................................................................... 109
5.9.1 Mięśnie szkieletowe : ....................................................................................................................... 109
5.9.2 Krążenie wieńcowe.......................................................................................................................... 111
5.9.3 Krążenie mózgowe .......................................................................................................................... 114
5.9.4 Krążenie trzewne ............................................................................................................................. 117
6
WYMIANA GAZOWA ............................................................................................................................ 119
6.1
W
STĘPIK
.............................................................................................................................................. 119
6.2
P
ROCES WYMIANY GAZOWEJ
................................................................................................................ 120
6.2.1 Przecieki, V
A
/Q ................................................................................................................................ 121
6.3
K
RĄŻENIE PŁUCNE
............................................................................................................................... 122
R
OZPOWSZECHNIANIE
BEZ OPŁAT
TZN PO CENIE KSERA I EW
.
BINDOWANIA
.
K
TO ZARABIA NA TYCH WYKŁADACH
„
TEN JEST CH
..
EM I NIECH SP
.....
LA
.”
NA
M
ARSA
.
4
MiDeMa Upgrade 2000/20001
6.4
D
ROGI ODDECHOWE
............................................................................................................................. 126
6.4.1 Napięcie mięśni gładkich ................................................................................................................ 126
6.4.1 Znaczenie dróg oddechowych : ....................................................................................................... 128
6.4.2 Objętośici, pojemności .................................................................................................................... 128
6.5
M
ECHANIZM ODDYCHANIA
: ................................................................................................................. 130
6.5.1 Tory oddychania : ........................................................................................................................... 131
6.5.2 Mechanizm rozciągania płuc - ciśnienie w jamie opłucnowej ........................................................ 131
6.5.3 Podatność płuca .............................................................................................................................. 131
6.5.4 Opory oddechowe............................................................................................................................ 132
6.5.5 Ciśnienie w jamie opłucnej, pętla podatności. ................................................................................ 133
6.6
R
EGULACJA ODDYCHANIA
................................................................................................................... 135
7
NERKA ...................................................................................................................................................... 138
7.1
K
RĄŻENIE NERKOWE
........................................................................................................................... 139
7.1.1 Rozkład ciśnień................................................................................................................................ 139
7.1.2 Regulacja krążenia nerkowego ....................................................................................................... 140
7.2
C
ZYNNOŚĆ NEFRONU
, .......................................................................................................................... 141
7.2.1 Pojęcia nerkowe .............................................................................................................................. 141
7.2.2 Ciałko nerkowe i problem filtracji kłębuszkowej ............................................................................ 144
7.2.2.1
7.2.2.2
7.2.2.3
Siła sprawcza filtracji - efektywne ciśnieni filtracyjne EFP .................................................................... 145
Wielkość filtracji kłębuszkowej – objętość moczu pierwotnego GFR..................................................... 146
Skład moczu pierwotnego : ..................................................................................................................... 146
7.3
C
ZYNNOŚĆ KANALIKA
......................................................................................................................... 147
7.3.1 Zadania kanalika i cewek zbiorczych .............................................................................................. 147
7.3.2 Czynność poszczególnych części, pH, i potncjał elek. ..................................................................... 147
7.3.3 Warunki i mechanizmy transportu kanalikowego ........................................................................... 149
7.3.3.1
7.3.3.2
7.3.3.3
7.3.3.4
7.3.3.5
Droga paracelularna :............................................................................................................................... 150
Reabsorpcja jonów sodowych ( i związany z nią transport kanalikowy jonów i związków organicznych)
151
Reabsorpcja potasu .................................................................................................................................. 152
Reabsorpcja wapnia ................................................................................................................................. 152
Reabsorpcja wody i zagęszczanie moczu ................................................................................................ 153
8
UKŁAD NERWOWY. .............................................................................................................................. 155
8.1
B
UDOWA I OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA
............................................................................................. 155
8.2
W
ŁOKNA NERWOWE
............................................................................................................................ 157
8.3
F
IZJOLOGIA NEURONÓW
. ...................................................................................................................... 158
8.4
W
ARUNKI PRZEWODZENIA
,
POBUDZENIA
,
INFORMACJA W
OUN. ........................................................ 159
8.4.1 Ośrodki nerwowe ............................................................................................................................ 159
8.5
P
ODZIAŁ UKŁ
. N
ERWOWEGO
(
CZ
.
AFERENTNA
…) ................................................................................ 159
8.5.1 Podział czucia ................................................................................................................................. 160
8.5.2 Podział receptorów ......................................................................................................................... 160
8.5.3 Pobudzenie receptorów. .................................................................................................................. 161
8.5.4 Drogi aferentne = wstępujące: ....................................................................................................... 162
8.5.4.1
8.5.4.2
8.5.4.3
Rdzeń kręgowy: ....................................................................................................................................... 162
Drogi rdzeniowo – wzgórzowe: ............................................................................................................... 162
Drogi rdzeniowe domóżdżkowe .............................................................................................................. 164
8.5.5 Receptory ........................................................................................................................................ 164
8.6
C
ZUCIE TEMPERATURY
........................................................................................................................ 165
8.7
C
ZUCIE INTEROCEPTYWNE
................................................................................................................... 165
8.8
C
ZUCIE BÓLU
. ...................................................................................................................................... 165
8.8.1 Ból trzewny ...................................................................................................................................... 169
8.9
C
ZUCIE GŁĘBOKIE
: .............................................................................................................................. 171
8.9.1 Opis wrzecionek nerwowo – mięśniowych ..................................................................................... 171
8.9.2 Ciałka buławkowate – golgiego ...................................................................................................... 173
8.10 R
EGULACJA MOTORYKI
: ...................................................................................................................... 175
8.10.1
Regulacja rdzeniowa : ................................................................................................................. 175
8.11 O
DRUCHY Z RDZENIA
........................................................................................................................... 176
8.12 R
ESZTA O UKŁADZIE NERWOWYM ZE STARYCH WYKŁADÓW
............................................................... 176
8.12.1
Układ nerwowy ............................................................................................................................ 176
8.12.2
Regulacja motoryki ..................................................................................................................... 177
R
OZPOWSZECHNIANIE
BEZ OPŁAT
TZN PO CENIE KSERA I EW
.
BINDOWANIA
.
K
TO ZARABIA NA TYCH WYKŁADACH
„
TEN JEST CH
..
EM I NIECH SP
.....
LA
.”
NA
M
ARSA
.
5
MiDeMa Upgrade 2000/20001
1
Wiadomości wstępne. Homeostaza.
1) Człowiek egzystuje w środowisku, którego warunki fizyko-chemiczne nie sprzyjają prze-
życiu. Organizm jest więc od niego odgrodzony. Są tzw.
powierzchnie kontaktu
między
środowiskiem zewnętrznym. a wewnętrznym.
skóra
płuca
przewód pokarmowy
nerki.
Są na nich wyspecjalizowane struktury :
umożliwiają kontrolę wymiany materii i energii
otrzymują informację o zmiennych warunkach otoczenia, wykorzystywane do utrzy-
mania homeostazy
receptory skórne odbierają informacje z otoczenia kształtujące różne formy działania
np. ucieczka, agresja
Jednocześnie te struktury zapewniają nienaruszalność biologiczną i integralność organizmu:
nie pozwalają na wniknięcie obcych elementów biologicznych ( komórki i białka ) – stra-
wienie
Gdy jednak te ciała wnikną uruchamiają się mechanizmy ich niszczenia swoiste i nieswoiste.
2) Człowiek zbudowany jest z bilionów komórek o zróżnicowanej budowie i czynnościach.
Współdziałanie tych komórek zapewnia sprawne działanie organizmu jako zintegrowane-
go systemu biologicznego.
3)
Bezpośrednie środowisko życia komórek to płyn
okołokomórkowy – środowisko we-
wnętrzne życia.
Warunkiem prawidłowego przebiegu życiowych procesów wewnątrzkomórkowych jest
utrzymywanie parametrów fizykochemicznych tego środowiska na względnie stałym pozio-
mie = homeostaza. Fizjologia to nauka o homeostazie.
HOMEOSTAZA
– (twórcą Cannon) stan dynamicznej równowagi czynnościowej orga-
nizmu, której zachwianie prowadzi do choroby lub śmierci
stan zdrowia = utrzymywanie homeostazy
choroba = zaburzenie homeostazy
Każda czynność w organizmie powoduje zaburzenie homeostazy, które u zdrowego człowie-
ka jest usuwane
Wyróżniki homeostazy:
izojonia – stałość składu jonowego
izotonia – stałość ciśnienia osmotycznego
izohydria – stałość stęż. jonów H
+
(pH)
izohydremia – stałość nawodnienia
izotermia– stałość temperatury
utrzymanie optymalnych ciśnień parcjalnych O
2
i CO
2
Homeostaza jest utrzymywana gdy wszystkie te czynniki są utrzymywane na stałym pozio-
mie.
R
OZPOWSZECHNIANIE
BEZ OPŁAT
TZN PO CENIE KSERA I EW
.
BINDOWANIA
.
K
TO ZARABIA NA TYCH WYKŁADACH
„
TEN JEST CH
..
EM I NIECH SP
.....
LA
.”
NA
M
ARSA
.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin