Reforma monetarna. Lepszy system monetarny dla Islandii tzw. Raport islandzki (2015).pdf

(2074 KB) Pobierz
REFORMA
MONETARNA
LEPSZY SYSTEM MONETARNY DLA ISLANDII
RAPORT SPORZĄDZONY PRZEZ FROSTI SIguRjÓNSSONA
NA ZLECENIE PREMIERA ISLANDII
Tytuł oryginału:
Monetary Reform – A better monetary system for Iceland
Wydanie 1.0, marzec 2015
Rejkjavik – ISLANDIA
© 2015 Frosti Sigurjónsson
Tłumaczenie na język polski: Krzysztof Lewandowski
Konsultacja merytoryczna: Stanisław Adamczyk
Skład: Spółdzielnia Socjalna FAKTORIA
Wydawca: Fundacja Jesteśmy Zmianą
Warszawa, maj 2015
Polski przekład udostępniony przez Fundację Jesteśmy Zmianą
i Tłumacza na zasadach Creative Commons z podaniem źródła.
Spis treści
Od Fundacji Jesteśmy Zmianą ......................................................................... 5
Przedmowa Adaira Turnera ............................................................................. 9
1.1
1.2
1.3
1.4
Wstęp ...................................................................................................................... 11
1. Ogólny zarys i podsumowanie ............................................................... 13
2. Problemy monetarne w Islandii ............................................................ 25
3. Mechanizm kreacji pieniądza ................................................................. 27
4. Zwiększanie podaży pieniądza .............................................................. 53
4.1
4.2
4.3
4.4
4.5
3.1 W jaki sposób banki komercyjne tworzą pieniądz ............... 28
3.2 Sposób tworzenia pieniądza przez
Bank Centralny Islandii .................................................................... 33
3.3 Zadania Banku Centralnego ........................................................... 34
3.4 Zachęta dla kreacji pieniądza ........................................................ 37
3.5 Czy Bank Centralny Islandii może powstrzymać
kreację pieniądza? .............................................................................. 40
3.6 Czy banki po prostu pożyczają istniejące pieniądze? .......... 46
Streszczenie ........................................................................................... 13
Potrzeba reformy monetarnej ....................................................... 14
Alternatywy wobec systemu rezerwy cząstkowej ............... 19
Zalecenia ................................................................................................. 23
5. Kwestie związane z rezerwą cząstkową ............................................. 77
5.1 Ubezpieczenie depozytów .............................................................. 77
5.2 Kredyty służące spekulacji vs wzrost gospodarczy ............. 81
5.3 Banki komercyjne kontrolują podaż pieniądza ..................... 84
Miary pieniądza ................................................................................... 53
Depozyty wzrosły 19-krotnie w okresie 14 lat ...................... 55
Zmiany polityki monetarnej dokonane w roku 2001 .......... 55
Podaż pieniądza a inflacja ............................................................... 59
Co umożliwiło zwiększenie podaży pieniądza
w pierwszej dekadzie 21 wieku? ................................................. 66
6. Alternatywy wobec rezerwy cząstkowej ........................................... 87
6.1 Druga odsłona Planu Chicagowskiego ....................................... 87
6.2 Okrojona bankowość ......................................................................... 89
6.3 Bankowość Ograniczonych Celów ............................................... 93
7. Propozycja Pieniądza Suwerennego .................................................... 97
8. Kreacja Pieniądza Suwerennego ........................................................ 109
8.1
8.2
8.3
8.4
8.5
8.6
9.1
9.2
9.3
9.4
Oddzielenie kreacji i alokacji pieniądza ................................. 109
Komitet Kreacji Pieniądza ............................................................ 109
Decydowanie o wielkości kreacji pieniądza ......................... 110
Wprowadzanie nowego pieniądza na rynek ........................ 111
Usuwanie pieniądza z rynku ....................................................... 113
Księgowość Pieniądza Suwerennego ....................................... 114
7.1 Główne zalety Systemu Pieniądza Suwerennego .................. 97
7.2 System Pieniądza Suwerennego w szczegółach ................... 100
7.3 Płatności, pożyczki i zmiana okresu zapadalności ............ 106
9. Przejście do pieniądza suwerennego ............................................... 117
Konwersje kont ................................................................................. 118
Dostępność kredytu bankowego po reformie ...................... 119
Skutki wprowadzenia Systemu Pieniądza Suwerennego .... 121
Międzynarodowe skutki wprowadzenia
pieniądza suwerennego ................................................................. 125
9.5 Sceptycyzm odnośnie Pieniądza Suwerennego .................. 125
Bibliografia ......................................................................................................... 133
4
Od Fundacji jesteśmy Zmianą
Kolejne sto stron to lektura obowiązkowa dla wszystkich cieka-
wych tego, jak działa państwo, a zwłaszcza bankowość w systemie
rezerwy cząstkowej. Polecamy go w pierwszym rzędzie osobom peł-
niącym lub aspirującym do funkcji państwowych, czy społecznych.
Aby odpowiedzialnie rządzić, dyskutować o polityce i gospodarce,
należy przede wszystkim zrozumieć mechanizm emisji i funkcje re-
alizowane przez pieniądz.
Wobec kolejnych wybuchających w Polsce skandali (kredyty
denominowane w CHF, polisolokaty) nie możemy dłużej milczeć
– powinniśmy rozważyć zakwestionowanie obecnych przywilejów
systemowych, jakie nadaliśmy sektorowi bankowemu. Pieniądz i sto-
sunki finansowe są umową społeczną, której celem powinna być
zrównoważona realizacja celów wszystkich interesariuszy.
Życie pokazuje, że sektor finansowy oderwał się od sensu i celu
jego utworzenia, tzw. „jądra społecznej wartości” – służby człowie-
kowi i usprawniania obrotu w gospodarce. Banki wykorzystują na-
dane im przywileje (emisja pieniądza, zwolnienie akcjonariuszy
z odpowiedzialności, prawo emisji akcji oraz gwarancje państwa)
przeciwko nam. W tej chwili intytucje te nie są niczym innym, jak
„systemem do prywatyzacji zysków, a uspołeczniania kosztów i ry-
zyk”. Sytuacja taka jest nieakceptowalna.
Islandzki
Raport monetarny
Frosta Sigurjónssona, z marca
2015 roku, sporządzony na zamówienie premiera tego kraju, ujaw-
nia w sposób prosty nawet dla laika faktyczny obraz rzeczywistości
monetarnej, której konsekwencje ponosi obecnie większość z nas.
Z konstytucji różnych krajów, także Polski, dowiadujemy się,
że państwo ma monopol na kreację pieniądza, a bank centralny
kontroluje podaż pieniądza oraz inflację. Podręczniki do ekonomii
mówią nam, że banki tylko transferują środki pieniężne od oszczę-
dzających do kredytobiorców. Jakże inaczej wygląda to jednak
w praktyce.
5

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin