As_1936_nr37.pdf

(15996 KB) Pobierz

13 WRZEŚNIA 1936 R.

CENA EG Z. 40 GROSZY

ŚWIATŁOCIENIE

"Robert Taylor, partner

Joan Crawford.

"^oT^TechJuien, Hollv4r

od.

tolica... oto słowo, zawierające w so-

bie tysiąc znaczeń

Stolica—oto kierunek polityki, centrala

władz i urzędów. Oto dyktatura mody, oto

wzór nowego jesiennego kapelusza, lub no-

wa przebojowa piosenka.

Stolica — „miasto pałaców" — jak zwano

kiedyś Warszawę. Miasto przepychu królew-

skiego i możnej szlachty. Miasto, które dziś

W a r s z a w a -miasto dni

minionych

i miasto

jutra

b u d u j e swą przyszłość w nowoczesnych gma-

chach, w lśniącym asfalcie i barwnych neo-

nach

Stolica... zamierające „wczoraj' w tysiącu

przestarzałych dorożek konnych, w nielicz-

nych już ulicznych latarniach gazowych. Bu

dujące się wspaniałe „ j u t r o " w zelektryfiko-

wanym węźle kolejowym, w nowej europej-

skiej dzielnicy, która powstanie na nieprze-

mierzonych obszarach pól mokotowskich...

Warszawa., miasto dni minionych. War-

szawa — miasto jutra...

— Karnawał spędzimy w stolicy!. . —

marzyła przed setką lat panienka na wy-

daniu.

Pakowało się kufry i rozstawnymi koń-

mi, bądź własną czwórką, zaprzężoną w zło-

Dorożka konna na Placu Zamkowym.

na karnawał w stolicy

stała

się

przeżytkiem...

Dziś — przybysz do mia-

sta — to przedewszyst-

kiem — turysta..

Utrwalił się

zwyczaj

urządzania

przez

po-

szczególne miasta swoich

„dni". Były „Dni Krako-

wa". Bieżący tydzień jest

świętem stolicy. Odbywa

się „Tydzień Warszawy".

Trzeba

przyznać,

że

Warszawa

przygotowała

się do swego „Tygodnia"

starannie i z dużym roz-

machem. Zasługa to w

pierwszym rzędzie gospodarza zjazdu Związ-

ku Propagandy Turystycznej m. st War-

szawy. Takie atrakcje, jak wielka Krajo-

wa Wystawa Przemysłu Metalowego i Elek-

trotechnicznego, jak przyjazd słynnej Ce-

cile Sorel, światowego rozgłosu tenora Jó-

zefa Schmidta, mecz piłkarski

Polska—

Niemcy, to wszystko pochłonie Warszawa

i tysiące przybyszów w ciągu owego tygo-

dnia. Są widowiska niewidziane dotych-

czas w Polsce. Wielka Wystawa Niezależ-

nych Malarzy na ulicach miasta — jak w pa-

ryskim Montrmatrze. Specjalnie sprowadze-

ni z Italji pirotechnicy przygotowują na

zakończenie tygodnia wielką rewję ogni

sztucznych. Podobno zobaczy się cuda, o ja-

kich dotychczas nie mieliśmy pojęcia..

Jadą ludzie z da-

lekich stron. Nie

rozstawnymi

koń-

mi, lecz

miękko

niosącymi

pullma-

nami.

Ktoś jedzie po

chwilę zadumy nad

pomnikiem

prze-

szłości. Ktoś chce

żyć kilka dni w po-

nętnej

atmosferze

wielkiego

miasta

Chce widzieć urze-

czywistnienie

fa-

scynujących

słów:

high-life,

garden

party, Yacht-Club...

Tysiąc słów, ty-

siąc pojęć zawarł

w sobie

miljono-

wy wir — stolica.

coną landarę, podróżowało długie dni. Na

pół roku naprzód uprzedzona ciocia, posia-

dająca własny dworek na przedmieściu War-

szawy spraszała znajomych, młodzież, orga-

nizowała nerwowo „żurki" i zabawy.

Zmieniają się czasy.

Dziś — pociąg popularny, zniżka kolejo-

wa, „karta uczestnictwa" ze zniżkami do kin

Oto marzenia mieszkańców miast i miaste-

czek, pragnących odwiedzić stolicę. Podróż

Powyżej: Rynek

Starego Miasta.

Zdjęcia: Ze zbiorów

Zw. Prop,

lurysł.

m. tł.

Warszawy.

Na prawo: Grób

Nieznanego Żoł-

nierza na Placu

Marszałka

Piłsudskiego.

rb.

ILUSTROWANY

MAGAZYN

TYGODNIOWY

ILUSTROWANY

MAGAZYN

TYGODNIOWY

WYDAWCA: SPÓŁKA WYDAWNICZA „KURYER" S. A.

REDAKTOR ODPOWIEDZIALNY: JAN STANKIEWICZ

KIEROWNIK LITERACKI: JULJUSZ LEO.

KIEROWNIK GRAFICZNY: JANUSZ MARJA BRZESKI.

ADRES REDAKCJI i ADMINISTRACJI: KRAKÓW,WIELOPOLE 1 (PAŁAC

PRASY). - TEL. 150-60, 150-61, 150-62, 150-63, 150-64, 150-65, 150-66

KONTO P. K. O. KRAKÓW NR. 400.200.

Numer 37

ASY NUMERU 37-GOs

WARSZAWA — MIASTO

MINIONYCH DNI

I MIASTO JUTRA.

Stollcw w uroczystej szacie świę-

ci swój „Tydzień".

•StT. 2.

Niedziela 13 września 1936

CENA NUMERU GROSZY

PRENUMERATA KWARTALNA 4 ZŁ. 50 GR.

CENY OGŁOSZEŃ: Wysokość kolumny 275 mm. — Szerokość kolumny

200 mm. — Strona dzieli się na 3 łamy, szerokość łamu 63 mm. Cała stro-

na zł. 600 Pół strony zł. 300.1 m. w

łamie 90 gr. Za ogłoszenie kolorowe

doliczamy dodatkowo 50°fo za każdy kolor, prócz zasadniczego. Żadnych

zastrzeżeń co do miejsca zamieszczenia ogłoszenia nie przyjmujemy

Rok II

JAK PRACUJE

MUZEUM NA RODOWE 1

Krakowska skarbniica narodowych

pamiątek odsłania tajniki mecha-

nizmu swych warsztatów.

Str. 4—5—6.

LE MONT SAINT MICHEL.

Jakich wrażeń doznaje turysta,

stojąc w obliczu wspaniałej ar-

chi/tektury apacitwa benedykityń-

sklego w Bretoiniji.

Str. 8.

RAJ MŁODZIEŻY

UNIWERSYTECKIEJ.

„Citś Universiaire", które z Pa-

ryża uczyniło cetnitrum uczącej się

międzynarodowej młodzieży.

Stor. d(k—11.

NA DRODZE SŁAWY.

Dzieje życia jednej z najgłośniej-

szych artystek filmowych, Marle-

ny Dietrich.

Str. 12.

U ,vKRÓLA" KRÓLIKÓW.

Tajemnice farmy, na której pro-

dukuje się wełnę ang»rsiką.

Srti*. 14—il 5.

W TORPEDZIE PRZEZ

PRERJE...

Jak odbywała się podróż przez

stepy Ameryki dawniej, a jak

dziń jalakietn Indjan podąża luk-

susowy pociąg.torpeda.

Sfcr. 16—17.

2Y0IE HANNY WALSKIEJ.

Królowa tulipanów. — Działaczka

społeczna. — Zona miljanera

•l

U. S. A. — Artystka śpiewacaka.

8t*. 18.

UPIORNY GRÓD.

Baśnie, które snują sfię wokół mu-

rów zaimku Bolszaóskiego.

Str. 19—30.

Nasz przebój muzyczny!

KOCHAM TU —KOCHAM TAM. .

Slowfox z repertuaru Igo Syma.

Muzyka JuljusZa Leo i Jaiua

Schóppla. Słowa Witolda Zechen-

tera.

Str. »

LAUREATKA

OLJMPJADY TANECZNEJ.

Jak powstał słynny taniec Ziuty

Buczyńskliiej

,JZ

księgi Dżungli".

Str. 28.

Powieść. — Nowela-. — Życfiie to

warzyiskie n artystyczne. — Ko-

ronki klockowe. — Dział ifosipo-

darstwa domowego. — Humor. —

Na scenie. — Program radjawy.

Presae Photo — Berlin.

„Z wody — w przestworza** — oto najwłaściwszy tytuł dla powyższe}

fotograf}!, przedstawiające} świetną pływaczkę holenderską Nidę

Senff, zdobywczynię złotego medalu na ostatnie} OIimp}adzie w pły-

waniu na 100 metrów na wznak — podczas pierwsze} lekc}i pilotażu.

AS 3

JAK PRACUJE

MUZEUM NARODOWE

Rozwój współczesnego muzealni-

ctwa kłam zadaje twierdzeniu

Johna Ruskina, iż muzea to gro-

by sztuki.

Italja reorganizuje na wielką

skalę swe muzea, łącząc ich roz-

budowę z rozwojem turystyki. Podobnie dy-

rektor Louvru, M. Verne wprowadził efekto-

wne oświetlenie sal, dając w ten sposób

'możność wieczornego zwiedzania zbiorów, co

zresztą w Polsce nie jest nowością, gdyż

przed dziesiątkiem lat zrobiło to już nasze

Muzeum Narodowe. Sowieckie galerje sztuki

stają się żywem centrem oświatowem, w któ-

rem odbywają się stale wykłady rozmaitych

przedmiotów szkolnych. W Niemczech, w

epoce największego kryzysu finansowego w

r. 1933 zbudowano kosztem 30 miljonów mk.

niem. trzy nowe muzea w Berlinie: perga-

mońskie, niemieckiej sztuki i azjatyckiej. Na

liczne ataki prasy z powodu wysokich ko-

sztów, odpowiedział dyrektor, iż gdyby tę

sumę podzielono pomiędzy mieszkańców

Niemiec, to wypadłoby zaledwie po kilka-

dziesiąt fenigów na każdego Niemca, a na-

tomiast przez budowę nowych muzeów zy-

skało pracę i zarobek około 100.000 robotni-

ków, a Niemcy, zaimponowały światu mo-

numentalną rozbudową swoich muzeów.

Powstanie i rozkwit krakowskiego Mu-

zeum Narodowego świadczy, iż nie jest ono

li tylko skarbcem zabytków sztuki ojczy-

stej („monumenta patriae naufragio erepta")

jak brzmi napis na gmachu Hutten-Czap-

skiego, lecz przez swoją działalność stało się

ożywczem źródłem duchowego życia narodu,

szerząc kult piękna i przeszłości.

Widok Sukiennic na Rynku krakowskim,

w których mieści się Muzeum Narodowe.

stworzył przy pomocy

obywateli b. trzech

zaborów tą pożyteczną

instytucję.

Pomysł

założenia

Muzeum przypadł w

udziale prezydentom

m. Krakowa Józefowi

Dietlowi i Mikołajowi

Zyblikiewiczowi.

Józef Dietl w dniu 5

,stycznia il871 r. w

swym projekcie „U-

porządkowania

mia-

sta Krakowa" pisze:

„Kraków powinien

być miastem pomni-

ków. Na placach na-

szych podziwiane być

powinny posągi Bole-

sławów

Chrobrych,

Kazimierzów

Wiel-

kich, Koperników, Ko-

ściuszków itd. W od-

restaurowanych

Su-

Muzeum krakowskie

nie jest li tylko z na-

zwy narodowe! Po-

wstało ono i rozwija

się dzięki ofiarności

obywatelskiej całego

narodu, który jeszcze

w okresie

niewoli

W kole: Dyrektor Mu-

zeum

Narodowego

prof. dr. Feliks Ko-

pera w swoim gabine-

cie, w

towarzystwie

kustosza

p• Józefa

Kwiatkowskiego.

Każdy nowy nabytek zostaje wciągnięty

w ewidencję jeszcze przed

zinwentary-

zowaniem (kustosz Władysław

Prajer).

Na prawo:

Zbiór monet i medali

w specjalnych stalowych

szafach

(kustosz dr. Marja Boniecka).

4AS

V fttnlBM

Jam©

^hw^StmatiBa.

• , iRs?

^'JPs Tm

wgra ••tBBj*

VJ M ^y^ipfcf 1

kiennicach urządziłby wypadało galerję królów, bohaterów, uczo- • ^ N H H H •

nych i artystów polskich. Tam historyczne obrazy uwieczniające

wielkie zdarzenia narodu, tam zbiory etnograficzne, tam kształty

dawnych wojsk polskich, ozdabiać powinny sale, prawdziwe mu-

zeum nrodowe stanowiące".

Po śmierci prez. Dietla zabrakło szerszej inicjatywy w tej spra-

wie, lecz myśl stworzenia kulturalnej narodowej placówki nie za-

ginęła, bo znalazła w całem społeczeństwie sprzyjającą dla siebie

satmosferę. T. Ziemięcki w r. 1879 wydał broszurę p. t. „Muzeum

Narodowe w Krakowie". Było to w okresie wielkich uroczystości

ku czci działalności pisarskiej Józefa Kraszewskiego. W dniu 5-go

października tegoż roku znakomity malarz Henryk Siemiradzki

ofiarował swój monumentalny obraz, zatytułowany „Świecznik

chrzęścijństwa", jako- pierwszy dar dla powstającego' Muzeum Na-

rodowego, w części północnej gmachu Sukiennic, podczas gdy w

drugiej pomieszczono wystawę Twa Przyjaciół Sztuk Pięknych.

W dniu 11 września 1883 r. następuje uroczyste otwarcie Muzeum

Narodowego, którego pierwszym dyrektorem był znakomity ba-

dacz historji sztuki prof. Wład. Łuszczkiewicz. Dary z całej Polski

napływały w tak gwałtownem tempie, iż już w r. 1894 narzekał dyr.

Łuszczkiewicz, posiadający w owym czasie 10.364 przedmio-

tów, iż „przyszliśmy do tego, że poczynamy uważać sale muzealne

wskutek gromadzących się darów, jako skład raczej, jak porząd-

ne rozmieszczenie przedmiotów".

„Ten kłopot bogactwa" stał się aż do dni dzisiejszych nieule-

czalną bolączką dyrekcji Muzeum Narodowego. Po śmierci prof.

Poniżej: W osobnych gablotkach mieści się wspaniały zbiór por-

celany (kustosz dr. E. Łepkowski).

Łuszczkiewicza objął dyrekcję dr Feliks

Kopera i kustosz dr Juljan Pagaczewski.

Dzięki zabiegom dyr. Feliksa Kopery mia-

sto pozyskało w

okresie prezydentury, twór-

cy wielkiego Krakowa, prez. Juljusza Lea,

niezmiernie szacowny zbiór numizmatów,

najrzadszych druków i archiwaljów hr Eme-

ryk Hutten-Gzapskiego, który własnoręcznie

kolekcję swą segregował i katalogi rycin i

książek spisywał. Zmarły w r. 1896 hr Eme-

ryk Hutten-Czapski powierzył zbiory swej

żonie Elżbiecie, która odstąpiła za umiarko-

waną cenę 176.000 koron realność przy ul.

Wolskiej wraz z ogniotrwałym pawilonem

muzealnym i mieszkalnym pałacykiem, prze-

kazując miastu swe niezmiernie wartościo-

we zbiory bezinteresownie. Pierwszym kiero-

wnikiem tego muzeum był znakomity numi-

zmatyk dr. Marjan Gumowski.

Dzięki energji i staraniom niezmiernie za-

służonego dyr. Muzeum Narodowego Kopery

inwentarz zabytków sztuki wzrastał z każ-

dym rokiem. Trudności z rozmieszczeniem

zabytków rozwiązywano mniej lub więcej

szczęśliwie. W obecnych czasach Muzeum

Narodowe czyni gorączkowe przygotowania

do przeprowadzki, do nowej siedziby, a per-

X"'

taa|

• H l r ?

fcr

tli

l | i

•

i^ł^reeaiiŁL Ł ^

l i

m/000*

I i^f

IBltjP^Jflsnl

i AJ

C i LiadB 15^1

łlmi^T

fflPfBH

lt 'Kil

I i.', l.«

I P ^ l i ^ l l ^ ^ ^ l J

R ł s ttL^i tiffliff^clf

JflI

flp

^B V l i * "

B i

I^JL^IBjI

S i l

sonal naukowy przeprowadza żmudne badawcze prace inwe-

taryzacyjne 150.000 pozycyj katalogowych. Praca rozplano-

wana jest systematycznie pomiędzy kustoszami, prowadzą-

cymi samodzielne swoje działy. Dyrektor Kopera, jeden z

filarów polskiego muzealnictwa, jest autorem około 90 zna-

komitych naukowych dzieł z dziedziny historji sztuki w Pol-

sce. Jego zastępca kustosz dr Józef Kwiatkowski opracował

z dyrektorem podstawowe dzieło p. t. „Malarstwo i rzeźby

średniowieczne". Dr inż. Kazimierz Buczkowski, kustosz Mu-

zeum Narodowego jest specjalistą w dziale przemysłu arty-

stycznego, zwłaszcza szkieł polskich. Dr Zbigniew Bocheń-

ski, kustosz Muzeum i kierownik oddziału im. Fr. Jasiń-

AS 5

Plik z chomika:

bzbij

Inne pliki z tego folderu:

As_1936_nr52.pdf (22048 KB)
As_1936_nr50.pdf (16396 KB)
As_1936_nr46.pdf (15663 KB)
As_1936_nr51.pdf (15638 KB)
As_1936_nr49.pdf (15619 KB)

As_1936_nr37.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: