Egzamin z prawa
Przepisy prawa
· Przepisy prawa –jednostki redakcyjne aktu normatywnego
· Rodzaje przepisów (merytoryczne, upoważniające, odsyłające)
Przepis merytoryczny
Art.10.12.Wniosek o wpis do rejestru, załączniki dołączane do tego wniosku oraz wpis do rejestru nie podlegają opłacie skarbowej.
Przepis upoważniający
Minister właściwy do spraw łączności może określić, w drodze rozporządzenia, rodzaje działalności telekomunikacyjnej, o której mowa w ust. 1, zwolnionej z obowiązku dokonania wpisu do rejestru, mając na uwadze charakter, zakres i rodzaj takiej działalności.
Przepis odsyłający
Do wniosku o wpis do rejestru stosuje się odpowiednio art.64 Kodeksu postępowania administracyjnego.
Normy prawne
· Normy prawne
o generalne określenie adresata
o abstrakcyjne określenie zachowania
· Struktura normy prawnej (przykład):
o hipoteza (adresat, okoliczności)
o dyspozycja (powinne zachowanie)
o sankcja (reakcja państwa)
§ kara
§ egzekucja
§ nieważność
· Norma sankcjonowana i sankcjonująca (adresat pierwotny i adresat wtórny)
Do wniosku o wpis do rejestru stosuje się odpowiednio art. 64 Kodeksu postępowania administracyjnego.
Wykładnia prawa
Wykładnia prawa – podmioty dokonujące wykładni:
· Autentyczna
o minister interpretuje rozporządzenie
· Legalna
o organ powołany do interpretacji (TK do 1997 roku)
· Operatywna
o organy stosujące prawo (sąd, organ administracji)
o organ wyższej instancji
o interpretacje urzędów administracji publicznej (np. GUS, MF, UOKiK)
· Doktrynalna
o autorzy komentarzy, podręczników, artykułów
·
Wykładnia prawa – środki wykładni:
· Wykładnia językowa
o znaczenie słów i zwrotów na gruncie języka potocznego lub prawnego
· Wykładnia systemowa
o poziom aktu normatywnego, gałęzi prawa, systemu prawa
· Wykładnia funkcjonalna
o cele regulacji
· Wykładnia porównawcza
o inne państwa
· Wykładnia historyczna
o ewolucja stanu prawnego
· Kolejność stosowania środków wykładni – pierwszeństwo wykładni językowej
Wykładnia prawa - wynik wykładni:
· Wykładnia literalna
· Wykładnia rozszerzająca – zakaz w prawie karnym, podatkowym, w przepisach szczególnych
· Wykładnia zwężająca
· Wykładnia statyczna (intencje prawodawcy) i dynamiczna (wola aktualnego prawodawcy)
· Wykładnia wiążąca (powszechna i ograniczona) i niewiążąca
Wykładnia prawa – usuwanie kolizji:
· Przepis o wyższej mocy prawnej uchyla przepis o niższej mocy
· Przepis późniejszy uchyla przepis wcześniejszy tej samej mocy
· Przepis szczególny uchyla przepis ogólny tej samej mocy
· Wnioskowania prawnicze
o analogia
o wnioskowanie z przeciwieństwa (a contrario)
o wnioskowanie z większego na mniejsze (a fortiori)
o założenie racjonalności ustawodawcy
Oznaczenia jednostek redakcyjnych
· Kodeksy
o Art.1 (art.)
o § 1. (§)
o 1) (pkt 1)
o a) (lit.)
o - (tiret)
· Ustawy P
o 1. (ust.)
· Akty podustawowe P
· Jednostki redakcyjne nadrzędne
o rozdziały, działy, tytuły
o w kodeksie – księgi, części
Stosunki prawne
· Stosunek prawny - stosunek społeczny uregulowany prawem
o Art.3531Kodeksu cywilnego
§ Strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny, według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.
· Fakty prawne – jako przyczyna powstania, zmiany oraz wygaśnięcia stosunku prawnego
o z reguły przewidziane w hipotezie normy prawnej
o wielość klasyfikacji, typologii
Rodzaje stosunków prawnych
· Stosunki cywilne – równorzędność stron, dobrowolność nawiązania stosunku, swobodne określanie treści, sankcja egzekucyjna, nieważności
· Stosunki administracyjne – jedną stroną stosunku organ publiczny, nierównorzędność stron, stosunki nawiązywane za zgodą obu stron lub jednostronnie, treść stosunku ustalona normami bezwzględnie obowiązującymi lub rozstrzygnięciem organu, sankcja egzekucyjna
· Stosunki prawnokarne – nawiązywane w wyniku popełnienia czynu zabronionego, pomiędzy państwem, sprawcą i pokrzywdzonym, bezwzględnie obowiązujące normy, sankcje karne
· Stosunki dwustronne (umowa sprzedaży) i wielostronne (umowa spółki)
Źródła Prawa
· Akty normatywne (źródła prawa) - dokumenty odpowiednio ustanowione przez organy władzy publicznej, które zawierają przepisy prawa, stanowiące podstawę do wnioskowania o obowiązujących normach prawnych
· Konstytucyjna struktura źródeł prawa
o hierarchia źródeł prawa
· art. 87 Konstytucji
o konstytucja
o ustawy, ratyfikowane umowy międzynarodowe, rozporządzenia Prezydenta w okresie stanu wojennego
o rozporządzenia
o akty prawa miejscowego
· art. 93 Konstytucji
o uchwały Rady Ministrów
o zarządzenia Prezydenta, Prezesa Rady Ministrów, ministrów
o zarządzenia centralnych i terenowych organów administracji rządowej
o normatywne uchwały Sejmu, Senatu
Działalność gospodarcza
· Legalna definicja działalności gospodarczej (skutki)
· Art.2 SDG.Działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.
· Uniwersalny charakter definicji - przedmiot działalności gospodarczej – brak definicji rodzajów działalności
· Problem działalności zawodowej – brak definicji, jeden z rodzajów działalności gospodarczej. Dotyczy głównie wolnych zawodów polegających na osobistym wykonywaniu czynności gospodarczych.
· Wyłączenia – działalność wytwórcza w rolnictwie w zakresie upraw rolnych oraz chowu i hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego, wynajmowania przez rolników pokoi, sprzedaży posiłków domowych i świadczenia w gospodarstwach rolnych innych usług związanych z pobytem turystów
· Zarobkowy charakter (zaspokajanie cudzych potrzeb, działalność odpłatna, zamiar osiągnięcia zysku, niezależnie od rzeczywistego wyniku działalności)
· SN – ...
Ritita