Prawo_2007_1_70-78.pdf

(117 KB) Pobierz

ZASADY W PRAWIE ADMINISTRACYJNYM

dr Przemys³aw Szustkiewicz

Prawo ochrony œrodowiska to czêœæ sze-

roko pojêtego prawa administracyjnego. Oso-

ba zajmuj¹ca siê prawem ochrony œrodowiska

dokonuj¹c analizy jego przepisów musi odwo-

³ywaæ siê do ogólnych regu³ rz¹dz¹cych pra-

wem administracyjnym. Nie jest to zadanie

³atwe. Nale¿y bowiem przyjrzeæ siê szerzej za-

sadom prawa administracyjnego, wyodrêbnia-

j¹c je z g¹szczu ró¿norakich interpretacji i ko-

mentarzy. Warto wiêc spróbowaæ podsumowaæ

to, co na ten temat zawieraj¹ teksty dotycz¹ce

doktryny nauki prawa administracyjnego oraz

jak do tej problematyki podchodzi orzecznic-

two s¹dów powszechnych, administracyjnych

i S¹du Konstytucyjnego.

Polskie prawo administracyjne, w przeci-

wieñstwie do prawa cywilnego, nie posiada, ani

nigdy w swej historii nie posiada³o, czêœci ogól-

nej, z której mo¿na by³oby wprost wywieœæ ka-

talog zasad obowi¹zuj¹cych dla ca³ego syste-

mu. W Polsce podjêto co prawda w latach osiem-

dziesi¹tych XX wieku próbê skonstruowania

ustawy Przepisy ogólne prawa administracyj-

nego, ale projekt ten nie doczeka³ siê realiza-

cji. W tej sytuacji nauka prawa administracyj-

nego sama próbuje w oparciu o obowi¹zuj¹ce

przepisy skonstruowaæ katalog zasad, które

mog³yby byæ podstaw¹ ca³ego prawa admini-

stracyjnego, choæ zdarzaj¹ siê tak¿e przewrot-

ne g³osy: „czy istnieje czêœæ ogólna prawa ad-

ministracyjnego?”,

a wiêc jeœli jej nie ma, to

czy w ogóle istniej¹ w prawie administracyj-

nym zasady ogólne odnosz¹ce siê do ca³ej tej

ga³êzi prawa. Co ciekawe, zagadnienie to nie

by³o przejawem refleksji naukowej w okresie

miêdzywojennym.

Problem pojawi³ siê dopie-

ro po wojnie, gdy zaczêto budowaæ pañstwo o

gospodarce centralnie planowej, w którym dzia-

³ania administracyjne mia³y bardzo du¿e zna-

czenie, a samo pañstwo przy pomocy prawa ad-

ministracyjnego ingerowa³o w dziedziny ¿ycia,

które przedtem by³y domen¹ innych ga³êzi pra-

wa, albo w ogóle nie by³y regulowane przez

prawo. Taka szeroka ingerencja wymaga³a pew-

nego ujednolicenia, st¹d „niejednokrotnie po-

jawia³y siê próby skonstruowania ustawy o prze-

pisach ogólnych prawa administracyjnego, któ-

re jednak nie da³y rezultatu. Inn¹ prób¹, w tym

samym celu, jest wyodrêbnienie przez naukê

zasad ogólnych, teoretycznych lub znormaty-

wizowanych, maj¹cych za zadanie porz¹dku-

j¹ce, kompleksowe, podstawowe ujêcie zjawisk

prawnych, jakie zachodz¹ w administracji”.

Skoro zatem nie uda³o siê stworzyæ aktu praw-

nego, który zawiera³by katalog zasad ogólnych,

wówczas pozostawiono to zadanie doktrynie,

która dokonuj¹c analizy przepisów, orzeczeñ

s¹dów administracyjnych, Trybuna³u Konsty-

tucyjnego, a tak¿e dokumentów z dzia³alnoœci

Rzecznika Praw Obywatelskich wywodzi kata-

log odpowiednich zasad. Choæ pojawi³y siê

g³osy, i¿ „nie widzi siê mo¿liwoœci wyliczenia

zasad ogólnych prawa administracyjnego. Ta-

kie stanowisko jest o tyle logiczne, ¿e ka¿da

nowa ustawa objêta ramami prawa administra-

cyjnego mo¿e w sobie zawieraæ ogólne zasady

prawa”.

Pogl¹dy takie nale¿¹ jednak do rzad-

koœci, a warto wskazaæ, i¿ sam autor sobie za-

Dziennikarska Agencja Wydawnicza

Nr 1 (53)/08

przecza, twierdz¹c najpierw, ¿e nie da siê okre-

œliæ katalogu zasad prawa administracyjnego, a

potem, i¿ ka¿dy akt prawny zaliczany do prawa

administracyjnego zawiera w sobie elementy,

które mo¿na uznaæ za zasady ogólne.

Jak ju¿ wspomniano, pierwsze próby

wskazania przez doktrynê zasad prawa admini-

stracyjnego pojawia³y siê ju¿ od pocz¹tku ist-

nienia Polski Ludowej. Niew¹tpliwie wywo³a-

³a je poza wy¿ej wymienionymi powodami tak-

¿e dyskusja nad ustawowym uregulowaniem

czêœci ogólnej prawa administracyjnego. W

zwi¹zku z tym, ¿e dzia³alnoœæ administracji

by³a podporz¹dkowana panuj¹cej ideologii, jak

zauwa¿ono w jednym z opracowañ pochodz¹-

cym z tego okresu, „wœród tych zasad nale¿y

jednak wyodrêbniæ te, które to zasady przes¹-

dzaj¹ o typie administracji jako administracji

pañstwa socjalistycznego, które najœciœlej cha-

rakteryzuje administracjê tego w³aœnie pañ-

stwa”.

Administracja by³a podporz¹dkowana

modelowi pañstwa i zasady dotyczy³y wiêc

przed wszystkim jego organizacji i zasad dzia-

³ania. Zaliczono do nich przed wszystkim zasa-

dy polityczne, wywodzone z tekstu ustawy z

22 lipca 1952 r. Konstytucji Polskiej Rzeczy-

pospolitej Ludowej.

By³y to zasady:

kierowniczej roli partii komunistycznej,

centralizmu demokratycznego,

udzia³u obywateli w administrowaniu,

praworz¹dnoœci,

gospodarki planowej.

Zasady polityczne mia³y wymiar nie tyl-

ko odnosz¹cy siê do samej organizacji pañstwa,

ale „zgodnie z zasadami politycznymi powin-

no byæ zorganizowane spo³eczeñstwo”.

Tak

rozumiane zasady mia³y s³u¿yæ temu, aby ad-

ministracja nie tyle rozwi¹zywa³a problemy

obywateli, ale raczej by³a narzêdziem do prze-

kszta³cenia pañstwa i spo³eczeñstwa wedle

modelu marksistowsko-leninowskiego, bowiem

„w zakresie prawa administracyjnego obowi¹-

zuje wynikaj¹cy bezpoœrednio z Konstytucji

(chodzi oczywiœcie o Konstytucjê z 22 lipca

1952 r. – przypis autora) przepis, który nakazu-

je t³umaczyæ i stosowaæ przepisy tego prawa

zgodnie z zasadami ustroju i celami Polskiej

Rzeczpospolitej Ludowej”.

Widaæ wiêc wy-

raŸny prymat polityki i ideologii nad dzia³a-

niami administracji. W tym modelu trudno by³o

ŒRODOWISKO

mówiæ o s³u¿ebnej roli administracji wobec

obywateli. Tu raczej obywatel jest podporz¹d-

kowany administracji, a ta z kolei realizuje dy-

rektywy polityczno-ideologiczne rz¹dz¹cej

partii.

Dyskusja nad rol¹ i katalogiem zasad pra-

wa administracyjnego nie skoñczy³a siê wraz z

przemianami, jakie nast¹pi³y w Polsce po roku

1989. Nawet mo¿na powiedzieæ, i¿ ta dyskusja

rozwinê³a siê na nowo. Szczególnie zmiany,

jakie nast¹pi³y w tekœcie Konstytucji z 1952

roku, a nastêpnie uchwalenie Konstytucji Rze-

czypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r.

da³y

asumpt do dalszych rozwa¿añ nad zagadnie-

niem zasad prawa administracyjnego. Zw³asz-

cza, i¿ doœwiadczenia z okresu Polski Ludowej

nakazywa³y z du¿¹ nieufnoœci¹ podchodziæ do

dzia³añ administracji. Po latach administrowa-

nia wszystkim i wszêdzie by³o naturalne, i¿ sta-

rano siê budowaæ pañstwo, w którym ingeren-

cja administracji w ¿ycie obywateli bêdzie ogra-

niczona do niezbêdnego minimum, a sam oby-

watel bêdzie chroniony przed bezprawn¹ inge-

rencj¹ administracji, albowiem „pierwszopla-

nowe miejsce zaczê³a zajmowaæ nie uprzednio

dominuj¹ca administracja, lecz jednostka z jej

obowi¹zkami, ale tak¿e publicznymi prawami

podmiotowymi i szerzej ujmowanym prawnie

chronionym interesem”.

Obywatel jako pod-

miot w demokratycznym pañstwie nie mo¿e byæ

poddany niepewnoœci w zwi¹zku ze stosowa-

niem przez administracjê prawa. Musi wiedzieæ,

jakie s¹ ogólne regu³y interpretacji przepisów

prawa materialnego, powinien znaæ swoje

uprawnienia podczas postêpowania przed or-

ganem administracji, czy wreszcie zasady jej

organizacji. Obywatel ma tak¿e uprawnienie do

kontrolowania i oceny administracji, co czyni

zarówno uczestnicz¹c w wyborach (np. ocena

pracy administracji gminnej jest dokonywana

przez uprawnionych mieszkañców danej gmi-

ny poprzez udzia³ w bezpoœrednich wyborach

wójta, burmistrza czy prezydenta), jak i poprzez

ujawnianie nieprawid³owoœci czy nawet nad-

u¿yæ w œrodkach masowego przekazu. W in-

nym wypadku postêpowanie organów admini-

stracji jawi siê obywatelom jako nieskoordy-

nowany, chaotyczny zestaw dzia³añ, które bar-

dziej przypominaj¹ magiê ni¿ racjonalne funk-

cjonowanie pañstwa. W oczywisty sposób, gdy-

PRAWO i

Dziennikarska Agencja Wydawnicza

ŒRODOWISKO

PRAWO i

Nr 1 (53)/08

by administracja postêpowa³a w taki sposób, nych, maj¹cych swe Ÿród³o w Konstytucji Rze-

zaufanie obywateli do swojego pañstwa by³o- czypospolitej Polskiej, mo¿na zaliczyæ:

by znikome, a jakoœæ i skutecznoœæ dzia³añ sa-

1. Zasadê demokratycznego pañstwa praw-

mej administracji by³aby niewielka. Co wiêcej,

nego ujêt¹ w art. 2 Konstytucji, zgodnie

w sytuacji transformacji i nieustannych zmian

z któr¹ wkraczanie pañstwa w sferê praw

spowodowanych najpierw przekszta³ceniem

i obowi¹zków obywateli nie mo¿e do-

pañstwa socjalistycznego w pañstwo o modelu

konywaæ siê w inny sposób, jak na pod-

ustrojowym demokratyczno-liberalnym, a na-

stawie wyraŸnego ustawowego upraw-

stêpnie zmianami zwi¹zanymi z akcesj¹ Polski

nienia danego organom administracji.

do Unii Europejskiej i koniecznoœci¹ dostoso-

Jeœli wiêc organ administracji takiego

wania wielu przepisów prawa polskiego do norm

uprawnienia nie ma, wówczas nie mo¿e

prawa europejskiego, zasady prawa administra-

w sposób w³adczy kszta³towaæ praw i

cyjnego pe³ni¹ rolê swego rodzaju wyznaczni-

obowi¹zków obywatelskich. Zasada ta

ków umo¿liwiaj¹cych harmonizowanie przepi-

wskazuje na prymat prawa w stosunkach

sów pochodz¹cych z ro¿nych epok i ro¿nych

obywatel – administracja. Inaczej mó-

systemów prawnych. Prowadzona od pocz¹tku

wi¹c, „dla administracji publicznej ro-

lat dziewiêædziesi¹tych dyskusja nad rol¹ za-

dzi to obowi¹zek dzia³ania na podsta-

sad prawa administracyjnego spowodowa³a, i¿

wie i w granicach prawa wykazuj¹cego

w doktrynie przyjêto podzia³ zasad na: zasady

okreœlone wartoœci, obowi¹zek respek-

ogólne, zasady ustrojowe i zasady postêpowa-

towania praw i wolnoœci jednostek oraz

nia administracyjnego.

poddania swoich dzia³añ kontroli s¹-

Wyodrêbnienie zasad ogólnych prawa

dów”.

Z tej zasady orzecznictwo Try-

buna³u Konstytucyjnego oraz Naczelne-

administracyjnego wi¹¿e siê ze wzmocnieniem

go S¹du Administracyjnego wywiod³o

prawnej roli Konstytucji w prawie administra-

inne zasady, takie jak zasada zaufania

cyjnym. O ile bowiem w Polsce Ludowej Kon-

obywateli do pañstwa, wskazuj¹ca na

stytucja by³a traktowana raczej jako zbiór po-

zakaz ograniczania praw i wolnoœci oby-

stulatów czy nawet celów, ale nie maj¹cych bez-

watelskich, jeœli nie wymaga tego wa¿-

poœredniego znaczenia w funkcjonowaniu pañ-

ny interes spo³eczny lub wa¿ny interes

stwa, o tyle zmiany, które nast¹pi³y po roku

obywatela; zasada nie dzia³ania prawa

1980 – powo³anie Trybuna³u Konstytucyjne-

wstecz, która nie ma jednak charakteru

go i urzêdu Rzecznika Praw Obywatelskich, a

bezwzglêdnego, bowiem Polski S¹d

nastêpnie przemiany ustrojowe po roku 1989,

Konstytucyjny opieraj¹c siê na art. 2

zmieni³y te sytuacjê. Szczególne znaczenie ma

Ustawy Zasadniczej dopuœci³ odstêp-

tu art. 8 ust. 1 Ustawy Zasadniczej z 1997 r.,

stwa od zasady nie retroakcji, ale tylko

który wskazuje na Konstytucjê jako nadrzêdne

wtedy, jeœli jest to konieczne dla reali-

w stosunku do innych aktów prawnych Ÿród³o

zacji wartoœci konstytucyjnych, ocenia-

prawa i art. 8 ust. 2 zezwalaj¹cy na bezpoœred-

nych jako wa¿niejszych od zakazu re-

nie stosowanie Konstytucji oraz art. 87 ust 1,

troakcji;

zasada ochrony praw s³usz-

wedle którego Konstytucja jest Ÿród³em prawa

nie nabytych, która zakazuje pozbawie-

powszechnie obowi¹zuj¹cego. Tak wiêc nie ma

nia obywateli dotychczasowych praw

mowy, aby Ustawê Zasadnicz¹ przedstawiaæ

podmiotowych; zasada zachowania od-

tylko jako zbiór postulatów czy te¿ idea³ów, do

powiedniego

vacatio legis

przy wpro-

których niedoskona³a administracja ma d¹¿yæ.

Zasady te odnosz¹ siê do stosowania przepi-

wadzaniu nowych rozwi¹zañ prawnych

sów prawa materialnego przez administracjê.

– Trybuna³ uzna³, bowiem, i¿ ustawo-

Inaczej mówi¹c s¹ to dyrektywy, którymi powi-

dawca nie mo¿e zaskakiwaæ obywateli

nien kierowaæ siê zawsze organ administracji

nowymi rozwi¹zaniami prawnymi, któ-

stosuj¹c konkretny przepis prawa materialne-

re s¹ wprowadzane bez stosownego okre-

go oraz do zasad ustrojowych administracji,

su daj¹cego im czas na zapoznanie siê z

wedle których on funkcjonuje. Do zasad ogól-

now¹ regulacj¹ i zasada przyzwoitej le-

Dziennikarska Agencja Wydawnicza

Nr 1 (53)/08

gislacji zakazuj¹cej tworzenia przepisów

nieprzejrzystych, niedookreœlonych, na

podstawie których organy administracji

otrzymuj¹ du¿e uprawnienia do kszta³-

towania sytuacji prawnej obywateli.

Zasada demokratycznego pañstwa pra-

wa jest zatem bardzo pojemna i orzecz-

nictwo S¹du Konstytucyjnego stale j¹

rozwija, wskazuj¹c przede wszystkim na

jej ochronne znaczenie dla obywateli.

Dziêki stosowaniu tej zasady obywatel

ma uzyskaæ pewnoœæ, i¿ nie bêdzie wo-

bec niego podejmowanych dzia³añ, któ-

re nie maj¹ oparcia w powszechnie obo-

wi¹zuj¹cych przepisach prawa, a same

przepisy, które bêd¹ go dotyczyæ, s¹

dobrze przygotowane i nie zaskocz¹ go

niekorzystnymi regulacjami.

2. Zasadê równoœci wobec prawa i zakaz

dyskryminacji, która nakazuje organom

administracji traktowanie wszystkich

podmiotów w taki sam sposób. Prawo

samo w sobie nie mo¿e faworyzowaæ jed-

nych podmiotów kosztem drugich. Pod-

mioty znajduj¹ce siê w tej samej sytu-

acji prawnej powinny byæ traktowane w

jednolity sposób. Zakazane jest w jaki-

kolwiek sposób dyskryminowanie osób

ze wzglêdu na pogl¹dy religijne, œwia-

topogl¹d, rasê, narodowoœæ czy pocho-

dzenie spo³eczne.

3. Zasadê proporcjonalnoœci, która wywo-

dzona jest z art. 2 Konstytucji i art. 7

Kodeksu postêpowania administracyj-

nego. Wskazuje on na to, i¿ pañstwo, w

tym jego administracja publiczna, nie

mo¿e nadmiernie ingerowaæ w prawa i

wolnoœci obywatelskie. Ingerencja po-

winna byæ adekwatna do zamierzonego

celu. Z zasady tej wynikaj¹ powinno-

œci: „wprowadzenie regulacji jedynie

wówczas, gdy jest to niezbêdne dla

ochrony interesu publicznego, kszta³to-

wania unormowania w sposób zapewnia-

j¹cy osi¹gniêcie zamierzonych celów,

utrzymania proporcji pomiêdzy efekta-

mi uregulowania a zwi¹zanym z nimi

ciê¿arami b¹dŸ niedogodnoœciami dla

obywateli”.

Zatem ingerencja ustawo-

dawcy musi byæ adekwatna do osi¹gniê-

ŒRODOWISKO

tych celów. Obywatel nie mo¿e byæ nad-

miernie obci¹¿any obowi¹zkami na³o-

¿onymi przez prawo, jeœli nie ma to uza-

sadnienia w zamierzonych lub ju¿ osi¹-

gniêtych efektach.

4. Zasadê jawnoœci opisan¹ w art. 61 Kon-

stytucji i rozszerzon¹ w ustawie z 6 wrze-

œnia 2001 o dostêpie do informacji pu-

blicznej.

Oznacza ona, ¿e „administra-

cja w toku za³atwiania i rozstrzygania

spraw powinna dzia³aæ jawnie”.

Ka¿-

dy ma dostêp do wiadomoœci o funkcjo-

nowaniu administracji i mo¿e nawet

przygl¹daæ siê obradom organów pocho-

dz¹cych z powszechnych wyborów. Jaw-

noœæ mo¿e byæ ograniczona tylko ze

wzglêdu na wa¿ny interes spo³eczny lub

wa¿ny interes strony, a upowa¿nienie do

jej ograniczenia mo¿e byæ tylko usta-

wowe. Zasada ta jest wa¿nym elemen-

tem kontroli przez obywateli administra-

cji. Maj¹c bowiem wgl¹d w dzia³alnoœæ

organów obywatele mog¹ podejmowaæ

racjonalne decyzje podczas wyborów.

5. Zasadê prawa do s¹du wskazan¹ w art.

45 Konstytucji, zgodnie z którym ka¿-

dy ma prawo do sprawiedliwego i jaw-

nego rozpatrzenia sprawy przez s¹d, który

jest niezale¿ny, bezstronny i niezawis³y.

Z kolei w art. 77 ust. 2 Konstytucji wska-

zano, i¿ ustawa nie mo¿e nikomu zamy-

kaæ drogi s¹dowej dochodzenia naru-

szonych wolnoœci lub praw. Na gruncie

prawa administracyjnego ta zasada ozna-

cza, i¿ decyzje i inne akty wydane przez

organy administracyjne s¹ poddane kon-

troli s¹dów administracyjnych. Oznacza

to, ¿e „samo istnienie tych sadów i ich

szeroka, choæ niewyczerpuj¹ca kompe-

tencja s¹ dowodem na to, ¿e w zakresie

prawa administracyjnego zasada prawa

do s¹du jest realizowana”.

Tak zatem

istnienie dwuinstancyjnego s¹downic-

twa administracyjnego gwarantuje, i¿ ta

zasada jest przestrzegana;

6. Zasadê legalizmu, która nakazuje orga-

nom administracji przestrzegaæ przepi-

sy prawa materialnego, ustrojowego i

procesowego. Oznacza ona, i¿ „organ

administracji powinien podejmowaæ

PRAWO i

Dziennikarska Agencja Wydawnicza

ŒRODOWISKO

dzia³ania, do których zosta³ prawnie

upowa¿niony”.

Okreœlony organ ad-

ministracji publicznej nie mo¿e podej-

mowaæ dzia³añ, co których nie ma wy-

raŸnie okreœlonego prawa. Ka¿dego jego

dzia³anie powinno mieæ okreœlon¹, skon-

kretyzowan¹ podstawê prawn¹, a on sam

z urzêdu musi przestrzegaæ swojej w³a-

œciwoœci miejscowej, rzeczowej i funk-

cjonalnej.

Zasady ustrojowe odnosz¹ce siê do organi-

zacji administracji pokazuj¹, w jaki spo-

sób ona funkcjonuje, skoro bowiem

„prawo ustrojowe kszta³tuje system or-

ganizacji i funkcjonowania administra-

cji publicznej, wskazuje organ w³aœci-

wy do za³atwienia danej sprawy”,

zasady odnosz¹ce siê do tej czêœci pra-

wa administracyjnego s¹ dyrektywami,

wedle których kszta³towany jest system

organów administracji, w tym ich w³a-

œciwoœæ i sposób wspó³pracy z obywa-

telami. Do tej grupy zasad zaliczamy:

1. Zasadê subsydiarnoœci, zwan¹ tak¿e za-

sad¹ pomocniczoœci. Wywodzi siê j¹ z

treœci preambu³y Konstytucji Rzeczypo-

spolitej Polskiej. Ta zasada wskazuje, ¿e

organy administracji powinny pomagaæ

obywatelom w rozwi¹zywaniu ich pro-

blemów. Regulacje prawne, w tym usy-

tuowanie organów administracji, powin-

no iœæ w tym kierunku, aby obywatele i

stworzone przez nich podmioty uzyski-

wa³y jak najwiêksz¹ niezale¿noœæ, a ich

dzia³ania nie by³y „krêpowane” przez

nadmiernie rozroœniêt¹ biurokracjê. Ina-

czej mówi¹c, „to obywatele przez swoje

struktury formowane oddolnie powinni

mieæ maksymaln¹ swobodê wykonywa-

niu zadañ publicznych, a pañstwo po-

winno braæ na siebie tylko tê czêœæ za-

dañ, której obywatele nie s¹ w stanie

zrealizowaæ”.

Administracja danego

kraju musi wiêc dzia³aæ z ogromnym wy-

czuciem, aby nie ograniczaæ dzia³añ

swoich obywateli. W innym wypadku

niszczy ona inicjatywê w³asnych oby-

wateli, ubezw³asnowolnia ich, hamuj¹c

w ten sposób rozwój kraju.

2. Zasadê kompetencyjnoœci, która ³¹czy

PRAWO i

Nr 1 (53)/08

siê z pojêciem kompetencji organu ad-

ministracji. Pokazuje ona, ¿e tylko je-

den organ mo¿e za³atwiæ w okreœlonej

formie (ma kompetencjê) okreœlon¹ ka-

tegoriê spraw. Kompetencje uzyskuje siê

na podstawie przepisu prawa i organ nie

mo¿e sam sobie takiej kompetencji przy-

znaæ. Organ posiadaj¹cy stosowne kom-

petencje do za³atwienia danej kategorii

spraw jest nazywany organem w³aœci-

wym i ma on obowi¹zek z urzêdu prze-

strzegaæ swojej w³aœciwoœci.

3. Zasadê resortowoœci. Zak³ada ona, i¿

wykonywanie zadañ administracji pañ-

stwowej jest podzielone przede wszyst-

kim na szczeblu centralnym na nieza-

le¿ne od siebie struktury organizacyjne

– resorty, na których czele stoj¹ mini-

strowie. Pierwsze nowoczesne resorty

powo³ano do ¿ycia w XVII wieku we

Francji i ten model administracji zosta³

nastêpnie przeszczepiony do innych

krajów.

Zasada ta jest obecnie os³abio-

na poprzez pozycjê i stanowisko woje-

wodów oraz mo¿liwoœci swobodnego

kszta³towania przez premiera kompeten-

cji okreœlonych ministrów, niemniej jed-

nak nadal „resortowoœæ” w dzia³aniach

administracji jest silnie zaznaczona.

4. Zasadê zespolenia administracyjnego.

Jest to regu³a okreœlaj¹ca sposób orga-

nizacji administracji na szczeblach te-

renowych. Zgodnie z t¹ zasad¹, kompe-

tencje rozdzielone wedle zasady resor-

towoœci na szczeblu centralnym powin-

ny byæ skupione w rêku jednego organu

na szczeblu terenowym. W Polsce zasa-

da zespolenia ma miejsce w przypadku

wojewody i starosty, którzy zgodnie z

ustawami ustrojowymi zespalaj¹ w jed-

nym urzêdzie pod swoim zwierzchnic-

twem s³u¿by, inspekcje i stra¿e.

5. Zasadê efektywnoœci, która wskazuje na

to, ¿e organy administracji powinny

osi¹gaæ zamierzone cele przy pomocy

jak najmniejszych œrodków i jak naj-

mniejszym nak³adem pracy. Administra-

cja powinna pamiêtaæ, ¿e anga¿uje œrod-

ki, które pochodz¹ z kieszeni podatni-

ków. St¹d nie mo¿e marnotrawiæ tych

Dziennikarska Agencja Wydawnicza

Plik z chomika:

junosza1755

Inne pliki z tego folderu:

Historia administracji-Hubert Izdebski.PDF (334075 KB)
Historia Administracji - dr Gałędek.rar (211 KB)
informator_z089_334306_tadm_popr.pdf (4430 KB)
adm_teoria-ustroj.pdf (1693 KB)
Polityka władz wobec mniejszości wyznaniowych PRL.pdf (180 KB)

Prawo_2007_1_70-78.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: