nik-p-12-068-kno.pdf

(6313 KB) Pobierz
kno-4101-09-00/2012
nr ewid. 158/2013/p12068/kno
Informacja o wynikach kontroli
przygotowanIe gmIn I szkół
do objęcIa dzIecI sześcIoletnIch
obowIązkIem szkolnym
marzec
2
01
1
MISJĄ
najwyższej Izby kontroli jest dbałość o gospodarność i skuteczność w służbie
publicznej dla rzeczypospolitej polskiej
WIZJĄ
najwyższej Izby kontroli jest cieszący się powszechnym autorytetem
najwyższy organ kontroli państwowej, którego raporty będą oczekiwanym
i poszukiwanym źródłem informacji dla organów władzy i społeczeństwa
dyrektor departamentu nauki,
oświaty i dziedzictwa narodowego:
piotr prokopczyk
akceptuję:
wojciech misiąg
wiceprezes najwyższej Izby kontroli
zatwierdzam:
jacek jezierski
prezes najwyższej Izby kontroli
dnia
najwyższa Izba kontroli
ul. Filtrowa 57
02-056 warszawa
t/F +48 22 444 50 00
www.nik.gov.pl
sierpnia 2013
s pi s t re ści
1. wprowadzenIe ................................................................................................................................4
1.1. temat kontroli ........................................................................................................................................... 4
1.2. cel i zakres kontroli ................................................................................................................................. 4
1.3. Uzasadnienie podjęcia kontroli .......................................................................................................... 4
2.1. ogólna ocena kontrolowanej działalności ..................................................................................... 7
2.2. Uwagi końcowe i wnioski ..................................................................................................................... 8
2. podsUmowanIe wynIków kontrolI ..................................................................................7
3. ważnIejsze wynIkI kontrolI ............................................................................................... 11
3.1. działania ministra edukacji narodowej w zakresie wdrażania obowiązku
szkolnego dla dzieci sześcioletnich .................................................................................................11
3.2. efekty realizacji programu „radosna szkoła” ................................................................................15
3.3. działania kontrolowanych gmin w zakresie wdrażania obowiązku szkolnego
dla dzieci sześcioletnich ......................................................................................................................17
3.4. przygotowanie kontrolowanych szkół podstawowych do objęcia
dzieci sześcioletnich obowiązkiem szkolnym .............................................................................21
3.5. Inne ustalenia kontroli .........................................................................................................................28
4.1. przygotowanie kontroli .......................................................................................................................31
4.2. postępowanie kontrolne i działania podjęte po zakończeniu kontroli ..............................31
4. InFormacje dodatkowe ........................................................................................................ 31
5. załącznIkI ....................................................................................................................................... 35
1
w pr owadzen I e
1.1
temat kontroli
kontrola planowa pn. Przygotowanie
gmin i szkół do objęcia dzieci sześcioletnich obowiązkiem
szkolnym
(nr p/12/068) została podjęta z inicjatywy najwyższej Izby kontroli.
1.2
cel i zakres kontroli
celem kontroli była ocena stopnia przygotowania gmin i prowadzonych przez nie szkół
podstawowych do objęcia dzieci sześcioletnich obowiązkiem szkolnym.
ocena dotyczyła w szczególności:
1) realizacji przez gminy zadań w zakresie przygotowania szkół podstawowych do objęcia dzieci
sześcioletnich obowiązkiem szkolnym;
2) realizacji przez szkoły podstawowe zadań w zakresie przygotowania do objęcia dzieci sześcioletnich
obowiązkiem szkolnym;
3) wspomagania i monitorowania przez ministerstwo edukacji narodowej (men) gmin oraz szkół
podstawowych w zakresie przygotowania do objęcia obowiązkiem szkolnym dzieci sześcioletnich.
kontrolę przeprowadzono w 49 jednostkach, w tym:
1) w ministerstwie edukacji narodowej – na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 r.
o najwyższej Izbie kontroli („ustawa o nIk”)
1
, z uwzględnieniem kryteriów określonych w art. 5
ust. 1 ustawy, tj. legalności, gospodarności, celowości i rzetelności;
2) w 16 urzędach gmin i 32 samorządowych szkołach podstawowych (z terenu ośmiu województw)
– na podstawie art. 2 ust. 2 ustawy o nIk, z uwzględnieniem kryteriów określonych w art. 5 ust. 2
ustawy, tj. legalności, gospodarności i rzetelności.
kontrolę przeprowadził departament nauki, oświaty i dziedzictwa narodowego oraz delegatury
nIk w: białymstoku, katowicach, kielcach, lublinie, łodzi, olsztynie, opolu i szczecinie. na terenie
każdego z ośmiu województw skontrolowano dwie gminy (jedną miejską i jedną wiejską lub
wiejsko-miejską) oraz dwie szkoły podstawowe prowadzone przez kontrolowane gminy. kontrolę
przeprowadzono w okresie od 8 października 2012 r. do 26 lutego 2013 r., obejmując nią lata
szkolne 2009/2010–2012/2013 (do czasu zakończenia kontroli).
1.3
Uzasadnienie podjęcia kontroli
obowiązek szkolny dla dzieci sześcioletnich wprowadzony został do polskiego systemu edukacji
w 2009 r. na podstawie art. 1 pkt 19 ustawy z 19 marca 2009 r. o zmianie ustawy o systemie
oświaty oraz o zmianie niektórych innych ustaw
2
. zakładało to rozpoczęcie przez wszystkie
dzieci sześcioletnie edukacji szkolnej w dniu 1 września 2012 r. zmiana ta spowodowała protesty
środowisk rodziców. w celu zapewnienia lepszego przygotowania szkół na przyjęcie młodszych
dzieci, obowiązek szkolny przesunięto na dzień 1 września 2014 r.
3
przepisy ustaw zmieniających
system oświaty z 2009 r. i 2012 r. wprowadziły okresy przejściowe, w których dzieci sześcioletnie
mogły podjąć naukę szkolną na wniosek rodziców. objęły one najpierw lata szkolne 2009/2010–
1
2
3
4
dz. U. z 2012 r., poz. 82, ze zm.
dz. U. nr 56, poz. 458, ze zm., zwana dalej: „ustawą z 2009 r. o zmianie systemu oświaty”.
Ustawa z dnia 26 stycznia 2012 r. zmieniająca ustawę o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz o zmianie niektórych innych
ustaw (dz. U. z 2012 r., poz. 176), zwana dalej: „ustawą z 2012 r. o zmianie systemu oświaty”.
w p r o wa d z e n I e
2011/2012, a następnie lata 2012/2013 i 2013/2014. jednocześnie wprowadzono nową podstawę
programową kształcenia ogólnego na pierwszym etapie edukacji
4
, mającą na celu dostosowanie
wymagań edukacyjnych do poziomu dzieci sześcioletnich
5
.
w większości krajów Unii europejskiej naukę szkolną podejmują dzieci młodsze niż siedmioletnie, np.:
od szóstego roku życia w austrii, belgii, czechach, Francji, grecji, hiszpanii, Irlandii, niemczech,
norwegii, portugalii, rumunii, słowacji, słowenii, włoszech i na litwie, od piątego roku życia w anglii,
holandii, szwecji, walii, na węgrzech i na łotwie
6
.
wprowadzenie do polskiego systemu oświaty obowiązku rozpoczynania edukacji szkolnej przez
dzieci sześcioletnie wzbudziło kontrowersje i wywołało publiczną debatę nad jego zasadnością.
część środowisk oświatowych, przedstawicieli samorządu terytorialnego, a także rodziców
wskazywało na niedostateczne przygotowanie szkół do przyjęcia młodszych dzieci.
podjęcie przez nIk kontroli obejmującej proces obniżenia wieku obowiązku szkolnego uzasadniają
istotne czynniki ryzyka zidentyfikowane w tym obszarze. w tym m.in.:
-
niewłaściwe przygotowanie i przeprowadzenie zmian w systemie oświaty;
-
wydłużenie z 2012 r. na 2014 r. terminu objęcia dzieci sześcioletnich obowiązkiem szkolnym;
-
brak określenia standardu przygotowania szkoły do objęcia nauką dzieci sześcioletnich;
-
postępujący od roku szkolnego 2005/2006 systematyczny spadek liczby uczniów w szkołach
podstawowych;
-
brak pełnego zabezpieczenia w subwencji oświatowej środków na finansowanie zadań oświatowych
gmin;
-
ukierunkowanie wsparcia finansowego państwa dla organów prowadzących szkoły, realizowanego
w ramach programu „radosna szkoła”
7
, tylko na tworzenie miejsc i placów zabaw w szkołach;
-
określenie warunków i sposobów realizacji podstawy programowej z 2008 r. na I etapie edukacyjnym
w formie zaleceń (do fakultatywnego zastosowania).
w obowiązującym obecnie stanie prawnym nie ma norm określających sposób przygotowania
szkoły podstawowej do objęcia dzieci sześcioletnich obowiązkiem szkolnym. za podstawę oceny
przygotowania szkoły do objęcia obowiązkiem szkolnym dzieci sześcioletnich nIk przyjęła,
korzystając m.in. z założeń programu „radosna szkoła”, spełnianie przez szkołę łącznie następujących
warunków:
-
prowadzenie nauczania w klasie I w sali lekcyjnej wyposażonej zgodnie z zaleceniami podstawy
programowej kształcenia ogólnego dla I etapu edukacyjnego
8
;
4
5
edukacja wczesnoszkolna stanowi pierwszy etap edukacji w szkole podstawowej obejmujący dzieci z klas I-III.
załącznik nr 2 do rozporządzenia ministra edukacji narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej
wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół („podstawa programowa z 2008 r.”)
– dz. U. z 2009 r. nr 4, poz. 17. od 1 września 2012 r. podstawę programową określa rozporządzenie ministra edukacji
narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia
ogólnego w poszczególnych typach szkół – dz. U. z 2012 r., poz. 977.
Źródło: Uzasadnienie do projektu ustawy z 2009 r. o zmianie systemu oświaty.
rządowy program wspierania w latach 2009-2014 organów prowadzących w zapewnieniu bezpiecznych warunków nauki,
wychowania i opieki w klasach I-III szkół podstawowych i ogólnokształcących szkół muzycznych I stopnia – „radosna
szkoła”, dalej: program „radosna szkoła”.
zgodnie z pkt 3 zalecanych warunków i sposobu realizacji podstawy programowej kształcenia ogólnego dla I etapu
edukacji określonych w podstawie programowej z 2008 r. sala lekcyjna powinna składać się z dwóch części: edukacyjnej
i rekreacyjnej. zalecane jest wyposażenie w pomoce dydaktyczne i przedmioty potrzebne do zajęć, sprzęt audiowizualny,
komputery z dostępem do internetu, gry i zabawki dydaktyczne, kąciki tematyczne, biblioteczkę itp. Uczeń powinien mieć
możliwość pozostawienia w szkole części swoich podręczników i przyborów szkolnych.
6
7
8
5

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin