„Non scholae, sed vitae discimus” Seneca Lucius = Nie dla szkoły, lecz dla życia uczymy się.
„Nulla aetas ad discendum sera” = Nigdy na naukę nie jest za późno
Honorowi profesorowie PK
Jan Paweł II - honorowy senator i profesor Politechniki Krakowskiej (1999)
Marcel Hubert van de VOORDE - profesor Delft University of Technology (1998)
Herbert BÜHLER - profesor Tachhochschule Münster (1999)
P. Herbert OSANNA - profesor Vienna University of Technology (1999)
Walerian Nikołajewicz BLINICZEW - profesor Ivanowo State of Chemistry and Technology (2001)
Richard E. ALLLSOP - profesor Centre for Transport Studies, University College London (2001)
Ryszard KOWALCZYK - profesor Universidade da Beira Interior (2001)
Andrzej S. NOWAK - profesor University of Michigan (2002)
Oskar Bitner - profesor Bauhaus Universität Weimar (2004)
Allan N. HAYHURST - profesor University of Cambridge (2004)
Günter WOZNY - profesor Technische Universität Berlin (2004)
Arthur Mc GARITY - profesor Engineering Department Swarthmore College (2005)
Tadeusz GODYCKI-ĆWIRKO - profesor Politechniki Gdańskiej (2005)
Budowlane Obiekty Inteligentne - Technologie inteligentnego budynku wykorzystują powszechnie zasady optymalnego sterowania oraz zapewniają współdziałanie wielu podsystemów, takich jak: ogrzewanie, klimatyzacja, wentylacja, oświetlenie, różne formy transportu poziomego i pionowego, monitorowanie stanu urządzeń energetycznych, wykrywanie pożaru, oddymianie, gaszenie pożarów, wykrywanie włamania, kontrola dostępu, telewizja dozorowa oraz urządzenia przeciwdziałające trzęsieniu ziemi które utrzymują budynek w pionie pomimo ruchów ziemi. Wszystkie te urządzenia mają możliwość wymiany informacji między sobą.
Proces inwestycyjny i jego uczestnicy:
· Inwestor (inspektor nadzoru inwestorskiego)
· Projektant
· Wykonawca (kierownik budowy)
· Nadzór budowlany
Cykl inwestycyjny: studia przedinwestycyjne, decyzja o przedmiocie inwestycyjnym (tytuł inwestycyjny) i koordynacja procesu.
Etapy procesu inwestycyjnego:
1. Studia i analizy przedprojektowe
2. Przygotowanie dokumentacji przedprojektowej
3. Przygotowanie projektu inwestycji
4. Realizacja inwestycji
5. Odbiór końcowy i rozliczenie inwestycyjne
Inwestor (bezpośredni) – osoba fizyczna lub prawnie podejmująca budowę i będąca prawnym uczestnikiem procesu inwestycyjnego w rozumieniu prawa budowlanego. Musi zorganizować i kierować procesem inwestycyjnym lub powierzyć to w drodze umowy. Zabezpieczyć finanse na koszty i dokonanie zapłaty za realizacje materiały i inne świadectwa zgodnie z umowami.
Od charakteru inwestycji zależy kto zaczyna proces projektowania; potem musi być zatwierdzone przed organy państwowe dalej realizacja i odbiór oraz rozliczenie.
Umowa o zastępstwo inwestycyjne: zamówienie firmy , która zajmuje się prowadzeniem inwestycji (jej bezpośredni inwestor powierzy kierowaniu inwestycji).
Generalny projektant – tradycyjna nazwa projektanta kierującego opracowaniem kompleksowego projektu inwestycji przez wielobranżowy zespół projektantów różnych specjalności będących projektantami poszczególnych obiektów budowlanych lub ich części i opracować branżowych.
Generalny wykonawca – przedsiębiorca budowlany, będący zlecenioodbiorcą kompleksowej realizacji całego przedsięwzięcia lub tylko zadania inwestycyjnego, który wykonuje robot siłami własnym, ale także przy pomocy wyspecjalizowanych podwykonawców. Generalny wykonawca jest obowiązany do ustanowienia kierownika budowy oraz zapewnienia ustanowienia kierowników robót budowlanych dla poszczególnych specjalności.
Cykl realizacji inwestycji – cykl trwający od daty przekazania wykonawcy przez inwestora terenu budowy z projektem budowlanym, pozwoleniem na budowę, szczegółową inwentaryzację istniejącego zagospodarowania nadziemnego i podziemnego placu budowy, wytycznymi realizacji inwestycji oraz rysunków wykonawczych w zakresie określonym w umowie o roboty budowlane – do dnia odbioru zakończonej inwestycji lub kolejnego zadania inwestycyjnego. po uprzednim dokonaniu prób i sprawdzeń instalacji oraz urządzeń technicznych, jak również przeprowadzenia rozruchu technologicznego. Do cyklu realizacji inwestycji wliczasię prace przygotowawcze na terenie budowy, ale nie wlicza się robót związanych z likwidacją istniejącego zagospodarowania terenu, jeśli tego nie uwzględniono w umowie o roboty budowlane.
Organizacja i planowanie budowy
Rysunek historyczny rozwoju dyscypliny
· Twórcy nauk o organizacji pracy F.W. Taylor (1856 -1915)
· H. Fayol (1841-1925)
· F. Gilbreth(1868 – 1924)
· H. Le Chatalier (1850-1936)
· Polski wkład prof. T. Kotarbiński (1886-1981) oraz K. Adamiecki (1866-1933)
· Kotarbiński „Traktat o dobrej robocie”
Adamiecki: zasady harmonizacji pracy, zasady planowania i kontroli pracy, pierwszy twórcy
Specjalność TECHNOLOGIA I ORGANIZACJA BUDOWNICTWA kształci inżyniera budownictwa przygotowanego do planowania i zarządzania realizacją procesów budowlanych, do kierowania budowlanymi przedsiębiorstwami (firmami) wykonawczymi, a także do pracy w jednostkach projektowych i badawczych z zakresu przygotowania produkcji budowlanej.
Specjalność ta przygotowuje absolwenta w zakresie inżynierii do projektowania podstawowych konstrukcji inżynierskich, technologii robót, ekonomiki oraz organizacji i zarządzania w budownictwie. Ukierunkowana jest na inżyniera budownictwa z wykreowaną równocześnie postawą sukcesu menedżera. Absolwent tej specjalności jest przygotowywany do podejmowania decyzji w zakresie budowlanych rozwiązań inżynierskich i technologicznych, kosztorysowania oraz planowania robót budowlanych, umiejętności negocjacji warunków wykonania robót. działalności rynkowej firm budowlanych, prawa budowlanego.
Organizowanie i planowanie budowy w czasie
· Technologia i techniki wykonywania robót
· Planowanie poprzez harmonogramy i techniki sieciowe (systemy)
Organizowanie budowy w przestrzeni
· Organizacja zaplecza produkcyjnego budowy
Plan zagosp. placu, drogi dojazdowej wewnętrzne systemy komunikacyjne, obiekty socjalne, uzbrojenie pacy budowy zaopatrzenia budowy w środki prąd, energię, wodę, ochrony środowiska, plan BIOZ i inne.
Administrowanie budowy
a) Dokumentacja budowy – obejmuje decyzje wł. org. O pozwolenie na budowę w załączonym projektem budowlanym, rysunki i opisy wykonawcze służące realizacji obiektu, aparaty geodezyjne opracowania org. bud., dziennik budowy, protokołów odbiorów końcowych i częściowych.
b) Dokumentacja realizacji budowy- protokoły przejmowania terenu budowy, dziennik budowy, protokołów odbiorów końcowych i częściowych, protokołów odbiorów technicznych i odbiorów inwestorskich(częściowa i końcowa).
Dokumentacja inwestycji:
1. wyniki studiów i analiz, stanowiących podstawę podjęcia decyzji inwestorskiej o celowości, programie użytkowym (produkcyjnym) oraz warunkach wyjściowych do przygotowania i realizacji inwestycji,
2. decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu (działki budowlanej),
3. dokument określający prawo do terenu w celu realizacji inwestycji,
4. projekt inwestycji składający się z projektu technologicznego, projektu budowlanego, zbiorczego zestawienia kosztów inwestycji i zestawień kosztów zadań inwestycyjnych, kosztorysów inwestorskich oraz wytycznych realizacji inwestycji,
5. pozwolenie na budowę
6. dokumentację przetargową oraz umowy o wykonanie budowy i dostawy inwestycyjne,
7. wykonawcze opracowanie projektowe:
• techniczno-budowlane,
• technologiczne i organizacyjne,
8. plan (biznes-plan) i umowy dotyczące finansowania oraz kredytowania inwestycji
Osoby pełniące funkcje techniczne w budownictwie
To osoby mające odpowiednie kwalifikacje i uprawnienia budowlane, wykonują działalność zawodową związana z koniecznością oceny zjawisk technicznych lub samodzielnego rozwiązywania zagadnień arch. I tech. oraz techniczno- organizacyjnych, a w szczególności działalność obejmującą:
1. Projektowania, sprawdzania projekty architektoniczno – budowlanego.
2. Kierowanie budową Luc rodzajami robot budowlanych
3. Kierowanie wytwarzaniem konstrukcyjnych elementów budowlanych oraz nadzór i kontrolę techniczna ich wytwarzania.
4. Wykonywanie nadzoru inwestorskiego
5. Sprawowanie kontroli technicznej utrzymania obiektów budowlanych.
6. Wykonanie Nadzowy budowy
7. Rzeczoznawstwo budowy
8.
Seneca: Dzieła filozoficzne: „o łagodności”, „o życiu szczęśliwym”, „o gniewie”, 20 ksiąg listów molarnych.
7 cudów świata:
Swiatynia Artemidy, piramidy, wiszace ogrody w Babilonii, mauzoleum w Halikaruasie, kolos rodyjski, posad zeusa olimpijskiego, latarnia morska na Faros.
Współczesnie: kościół Mariacki 78m 1320;krzywa wieza w Pizie 55m 1174, konstanty gambion (wieza, maszt radiowy) 646m 1974, został zniszczony przy wymianie odciągów w 1991; wieża telewizyjna w Toronto 553m, 1976.
Na początku buduje się model fizyczny
Model – reprezentacja obiektu prezentująca jego istotne cechy(np. prętu, podparcia, powiązania ze środowiskiem) przedstawione w sposób użytkowy.
Model fizyczny – zawiera fizyczną interpretację wtórnych części (elementy posiadają fizyczne cechy)
Zjawisko modelowania:
· Model fizyczny
· Model matematyczny
· Realizacja
Początek wieku XIX
· Rudolf Modrzejewski 1861-1940 - mosty
· Gabriel Narutowicz 1865-1922 – budownictwo wodne
· Maksymilian Tytus Huber 1872-1950 – teoria wytężenia materiału
· Maksymilian Thullie 1853-1939 teoria żelbetu
· Maksymilian Matakiewicz 1870-1940
· Stefan Bryła.
Profesorowie politechniki :
Izydor Stella Sawicki, Romuald Kosłowski, Wacław Żenczykowski, Witold Nowacki
Uczyc się na bledach innych – poznawać przyczyny awarii budowlanych
Rozdzial 7 prawa budowlanego stanowi o katastrofach:
Katastrofy: kształcące, gdyż poznajemy przyczyny o możemy analizować
Informacje: raporty, konferencje
Katastrofy:
· Most Takana: zależność wirów na przęśle, wiatr spowodował drgania, V=16.8-18.7 m/s wiatru = 45min do katastrofy, 7.11.1940
· Wzbudzenie wirowe 13.1.2000 r V=3.5-4 m/s
· Komin stalowy 5.9.1991 T=2s, wzbudzenie wirowe, maszty z odciągami: oblodzenie, wiatr, drgania
· Katastrofa budynku mieszkalnego 17.4.1995
· Katastrofa budynku mieszkalnego, wybuch gazu w piwnicy, budynek się nie zawalił ale stał. Znaczne widoczne pęknięcia. Przełącza gazowe były w piwnicy wew. – możliwość powstania nieszczelności, które nikt nie zauważył. Wniosek: przełącza gazowe budowane na zew.
· WTC 11..9.2001 projektant wziął pod uwagę uderzenie samolotu ( ale mniejszego i wolniejszego), konstrukcja była rewelacyjna bo dawała możliwość dowolnej aranżacji wnętrza, ale konstrukcje kratowe pierwsze spadają, ulegają zniszczeniu, usztywnienie przestało istnieć, katastrofa postępująca…
· Most millenium nad Tamiza, dawniej i teraz nowe rozwiązania człowiek może zmieniać konstrukcje, przeciwdziałać drganiem kładki, konstrukcje uwzględniające drgania wywołane przez ludzi.
· Maszt – 646m, światły inżynier, projektant zaprojektował masz mając do dyspozycji plany dotyczące masztów do 300m wysokości. Zastosował ekstrapolację, przed oddaniem masztu trzeba było przebadać min właściwości dynamiczne. W 1991 maszt zniszczono w trakcie remontu. Podczas wymiany lin, jedna wyślizgnęła się z zacisków i konstrukcja uległa zniszczeniu.
Księga obiektu- bardzo ważny materiał - oraz dokładne informacje o dokumentacji obiektu, trzeba wiedzieć jakim przeróbkom została poddawana konstrukcja.
Zjawisko galopowania: Do drgań samowzbudnych należą galopowanie i flatter. Po osiągnięciu przez wiatr prędkości krytycznej galopowania lub flatteru amplituda drgań teoretycznie rośnie w czasie aż do zniszczenia drgającego elementu. Galopowanie jest zjawiskiem zachodzącym dla przęseł i cięgien, rzadko dla pylonów; flatter - dla przęseł.
Aby zbudować budynek należy:
1. Uwzględnić plan zagospodarowania przestrzennego i ukształtowanie terenu oraz wykonać projekt architektoniczny (urbanistyka i architektura) a potem go wytyczyć- geodezja.
2. Zbadać grunt na jakim ma być usadowiony – geologia i mechanika gruntów i poziom wód gruntowych
3. Zaprojektować fundamenty- fundamentowanie
4. Zaprojektować konstrukcje budynku (słupów, ścian, stropów) – Mechanika budowli, Konstrukcje żelbetowe, konstrukcje metalowe
5. Zbudować fundamenty, słupy, ściany – Materiały budowlane – technologia betonu,- budownictwo ogólne
6. Przy projektowaniu wszystkich elementów – budownictwo ogólne i fizyczne budowli(ciepło, ściany i izolacja), hydraulika i hydrologia
7. Zorganizować proces budowy – technologie i organizowanie budowli.
Aby zbudować most/estakady należy:
1. Uwzględnić zagospodarowanie i ukształtowanie terenu oraz wykonać proj. arch. – urbanistyka i arch. A potem go wytyczyć – geodezja
2. Zbadac na jakim gruncie ma być posadowiony – Geologia i Mechanika Gruntów
3. Zbadac problem wód przepływów i obszarów zalewanych –Hydrologia i Bud.
Wodne
4. Zaprojektowac fundamenty – Fundamentowanie
Inżynieria ruchu oraz przedmioty z wyboru:
· Organizowanie i sterowanie ruchu drogowego
· Analiza i bezpieczeństwo ruchu
· Komp wspomaganie inż. ruchu
· Komunikacja miejska
· Zaplecze tech komunikacji.
Inżynieria ruchu – problemy optymalnego wykorzystania sieci drogowej
· 1991 – rekord zabitych – 8000
· 1997 ponad 87 000 rannych
· 2002 5800 zabitych
Granica trzeźwości:
0.0 ‰ Słowacja, Czechy, Węgry
0.2 ‰ Polska, Szwecja
0.5 ‰ Belgia, Niemcy, Finlandia, Grecja, Jugosławia, Chorwacja, Słowenia, Holandia, Norwegia, Portugalia,
0.8 ‰ Dania, Anglia, Włochy, Luksemburg, Austria, Szwajcaria, Hiszpania.
Pomiary ruchu i analizy pozwalają optymalnie zaprojektować drogę
W latach 90 zabitych 7000 rocznie, rannych 70000 rocznie
Beton asfaltowy ma nawierzchnię 1.00 -1.20m, rzymskie drogi 0.8-1.40 m
Inne przedmioty:
Stan dróg- autostrady 660km, w ogóle krajowych 18 036 km
Autostrada – droga przeznaczona do szybkiego przemieszania się wyłącznie pojazdów samochodowych nie obsługująca przyległego terenu, charakteryzuje sie tym ze ma co najmniej dwie jednokierunkowe jezdnie, rozdzielone trwałym pasem zieleni, krzyżuje się z innymi drogami tylko na poziemnych węzłach, wjazdy i wyjazdy tylko na węzłach, ma pasy awaryjne, jest wyposażona w MOP-y(miejsce obsługi podróżnych) przeznaczone wyłącznie dla jej użytkowników, jest oznakowana specjalnym znakiem autostrada.
Rodzaje węzłów: koniczyna, harfa, turbina, krzyż maltański
Nawierzchnie: betonowe, bitumiczne, asfaltowe
A-1 – 597 km Gdańsk – Czechy
A-2 – 626 km Świecko – Białoruś
A-4, A-12 – 738km Jędrzychowice – Niemcy – Ukraina
Ogólne informacje o transporcie szynowym
Umowy AGC oraz AGTC
Niektóre wytyczne: min prędkość 160 km/h, dopuszczalny nacisk na oś225 kN, dł peronów 400m
Miejski transport szynowy – infrastruktura – projekty linii kolejowych
Zagadnienia transportowe:
· Technologia budowy i utrzymanie linii kolejowych
· Diagnostyka i badania nawierzchni
· Koleje na poduszkach powietrznych
Firmy:
Budimex – Drauex,Budostal, PKP, Skańska, Skańska, Strail, Sika, Vossloh
Projekty: Jakko Poyry, Jacobs GIBB. Kolprojekt
radekbee