PRAWO PODATKOWE
Wykłady od 17 X 2009 do 10 I 2010
V rok 2009/2010 (prof. Kalinowski)
Egzamin wyłącznie pisemny!!!!!!!!!!!
Test wielokrotnego wyboru- 15 minut
12-13 pytań od 3 do 4 wariantów odpowiedzi!!!!!
PODATEK-podatek jest to przymusowe, bezzwrotne i nieodpłatne świadczenie pieniężne o charakterze ogólnym, nakładane jednostronnie przez państwo , charakteryzujące się przewłaszczeniem.
CECHY PODATKU (Świadczenia):
PRZYMUSOWE- ma odróżnić „podatek” jako świadczenie na rzecz państwa czy innego organu publicznego od innych świadczeń, które płacone są dobrowolnie , o jego uiszczeniu bądź nie uiszczeniu nie decyduje świadczący czy jego wola , tylko wola państwa , które nakłada i wymaga by był uiszczony, jednocześnie jest świadczeniem, które pobierane jest przymusowo(możliwość zastosowania przymusu publicznego).
BEZZWROTNE- ma odróżniać podatek od różnego rodzaju świadczeń na rzecz państwa , które są świadczeniami zwrotnymi ( np.pożyczki publiczne)
NIEODPŁATNE-w zamian za spełnienie tego świadczenia nie otrzymamy żadnego świadczenia wzajemnego.(Degi- kontrowersyjny pogląd ,że państwo wykonuje pewne funkcje np. w zakresie bezpieczeństwa wewnętrznego „niby odpłatne” tym się państwo odpłaca np. kibicom” )
PIENIĘŻNE-ma odróżnić podatki od różnego rodzaju świadczeń osobistych (np. obowiązkowa służba wojskowa) Wykształciły się w gospodarce towarowo-pieniężnej, zdarza się ,że występują kryzysy, prowadzące do zamierania gospodarki -pieniężnej. Wówczas pieniądz zostaje wyparty z rynku, a towary wymieniane są na towary. Państwo wówczas żąda od obywatela nie pieniędzy, a towarów. Następowało przekształcenie charakteru podatku z pieniężnego na niepieniężne(zdarza się rzadko)
OGÓLNE- podatek jest świadczeniem ogólnym, które:
a)nie jest pobierane w związku z jakimiś szczególnymi cechami podmiotu
b)nie jest to świadczenie pobierane na określony cel
c)pobierane na pokrycie wydatków związanych z potrzebami ogółu
JEDNOSTRONNIE NAKŁADANE PRZEZ PAŃSTWO- zostaje nałożona na podatnika przez państwo , czy inny związek publiczno-prawny w drodze jednostronnego aktu.(ustawa)poniekąd wyrażamy zgodę na płacenie podatków-wybierając przedstawicieli do Parlamentu.
PRZEWŁASZCZENIE-ma wskazywać, że skutek nałożenia podatku i zapłaty go , wówczas własność środków pieniężnych przechodzi na rzecz państwa lub innego związku publiczno-prawnego;
wg prof. Kalinowskiego jeśli nałożymy podatek na jednostkę budżetową, to nie następuje przeniesienie własności (przewłaszczenie)
ELEMENTY KONSTRUKCJI PODATKU
ELEMENTY STAŁE PODATKU :
Podmiot, przedmiot, podstawa opodatkowania, stawka
Elementy zmienne (mogą ale nie muszą występować w konstrukcji podatku) : ulgi, zwolnienia, zwyżki, terminy płatności, forma zapłaty
1.PODMIOT- tu mamy na myśli jedynie pomiot zobowiązany PODATNIKA- Zobowiązany, bo ciąży na nim obowiązek podatkowy . Pewne osoby mogą być odpowiedzialne np. inkasent, płatnik każdy z nich jest odpowiedzialny za pobranie i odprowadzenie podatku, nie ciąży na nich obowiązek podatkowy ale są zobowiązani. Podatnikiem może być wszystko i wszyscy. Każdy podatek ma swojego podatnika , określona ustawa wskazuje , kto w danym przypadku jest podatnikiem.
PŁATNIK – nalicza, potrąca, odprowadza podatek we właściwym terminie na właściwy rachunek .
Odpowiada całym swoim majątkiem za te czynności do wysokości należnego podatku, ale w związku z tym ma prawo do prowizji jako formy wynagrodzenia Płatnikiem może być pracodawca w PDOF. Termin odprowadzania podatku ze stosunku pracy to do 20 dnia następnego miesiąca – termin wymagalności.
PODATNIK – ponosi ciężar podatku. Podatek obciąża jego przychód, dochód, a w skrajnych przypadkach posiadany majątek.
Odpowiada całym swoim majątkiem za ciążący na nim podatek do pełnej wysokości podatku.
INKASENT – pobiera i odprowadza podatek na rachunek organu podatkowego.
Odpowiada całym swoim majątkiem ale do wysokości pobranych, a nie odprowadzonych kwot (faktycznie pobranych).
Instytucję inkasenta przewiduje ustawa regulująca przepisy dotyczące podatku i opłat lokalnych. Rada Gminy w drodze uchwały ustala inkasenta np. w podatku rolnym, leśnym, od nieruchomości - najczęściej są to Sołtysi.
Inkasent jest też od: podatku od posiadania psa, w spółdzielniach mieszkaniowych pobiera czynsz, w opłacie targowej (prowadzący targowisko), w opłacie miejscowej tzw. klimatyczne (prowadzący hotel).
2.PRZEDMIOT- zdarzenia prawne o bardzo zróżnicowanym charakterze , z których zaistnieniem przepisy prawa podatkowego wiążą powstanie obowiązku zapłaty podatku. Te zdarzenia lub zjawiska maja charakter ekonomiczny np. osiąganie dochodów, w prawie spadkowym przedmiotem jest nabycie spadku. Opłata od psów jest podatkiem-przedmiotem tego podatku jest posiadanie psa (charakter nieekonomiczny) opłaty środowiskowe, uzdrowiskowe również nieekonomiczny.
3.PODSTAWA OPODATKOWANIA –skwantyfikowany, ujęty wymiernie ilościowo lub wartościowo przedmiot podatku
Np. w podatku dochodowym od osób fizycznych – przedmiotem -dochód
Np. w podatku od spadków i darowizn-przedmiotem- nabycie spadku
Łatwiej kiedy miara wartościowa.
Przy ilościowej np. ilość sztuk czy ml. w przypadku akcyzy. Podstawa opodatkowania dla nieruchomości- ich powierzchnia domu lub gruntu (ilościowo).
4.STAWKI I SKALE PODATKOWE
Stawki- obok podstawy drugi element pozwalający obliczyć podatek .
Formuła obliczania podatku- iloczyn podstawy opodatkowania oraz stawki podatkowej.
BUDOWA NORMY:
HIPOTEZA: DYSPOZYCJA:
1.podmiot 1.podstawa opodatkowania
2.przedmiot 2.stawka podatkowa
Występują dwa typy stawek podatkowych:
a)procentowe np. 12%, 5% (wcześniej wyrażane ułamkiem) jaką część podstawy opodatkowania zapłacimy w postaci podatku.
b)kwotowe np. 1000 zł/1 jaka kwotę zapłacimy w postaci podatku za daną jednostkę podstawy opodatkowania.
-Zazwyczaj ustawodawca stosuje wobec określonej podstawy opodatkowania –określoną , tę samą stawkę podatkową (np. dla gruntów pod jeziorami wynosić może max. 3,90 zł/1ha w 2009r.
Podatek od nieruchomości
okres obowiązywania: od 01-01-2010 do 31-12-2010 Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych rada gminy określa wysokość stawek podatku od nieruchomości, z tym że stawki nie mogą przekroczyć:
Okres
w 2010 r.
Od gruntów: - związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, bez względu na sposób zakwalifikowania w ewidencji gruntów i budynków od 1 m2 powierzchni - pod jeziorami, zajętych na zbiorniki wodne retencyjne lub elektrowni wodnych od 1 ha powierzchni - pozostałych, w tym zajętych na prowadzenie odpłatnej statutowej działalności pożytku publicznego przez organizacje pożytku publicznego od 1 m2 powierzchni
0,77 zł
4,04 zł 0,39 zł
Od budynków lub ich części: - mieszkalnych od 1 m2 powierzchni użytkowej
- związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej oraz od budynków mieszkalnych lub ich części zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej od 1 m2 powierzchni użytkowej - zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie obrotu kwalifikowanym materiałem siewnym od 1 m2 powierzchni użytkowej - zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie udzielania świadczeń zdrowotnych od 1 m2 powierzchni użytkowej - pozostałych, w tym zajętych na prowadzenie odpłatnej statutowej działalności pożytku publicznego przez organizacje pożytku publicznego od 1 m2 pow.użytkowej
0,65 zł 20,51 zł 9,57 zł 4,16 zł 6,88 zł
Podstawa prawna:
(Mon. Pol.z 2009 r.nr 52, poz. 742
Od budowli
2% wartości
-zdarza się, że ustawodawca do konstrukcji podatku dla jednej podstawy opodatkowania tworzy więcej stawek( np. przy nieruchomościach do określonej powierzchni 1 stawka, po jej przekroczeniu stawka wyższa ??????) chyba w innym państwie???????
Podatek od środków transportowych
okres obowiązywania: od 01-01-2010 do 31-12-2010 Na podstawie art. 10 ust. 1 rada gminy określa wysokość stawek podatku od środków transportowych, z tym że stawka podatku od jednego środka transportowego nie może przekroczyć:
1) od samochodu ciężarowego, o którym mowa w art. 8 pkt 1, w zależności od dopuszczalnej masy całkowitej pojazdu:
a) powyżej 3,5 tony do 5,5 tony włącznie
b) powyżej 5,5 tony do 9 ton włącznie
c) powyżej 9 ton
729,28 zł
1.216,64 zł
1.459,96 zł
2) od samochodu ciężarowego, o którym mowa w art. 8 pkt 2 (z tym że w zależności od liczby osi, dopuszczalnej masy całkowitej pojazdu i rodzaju zawieszenia stawki podatku nie mogą być niższe od kwot określonych w załączniku nr 1 do ustawy)
2.786,03 zł
3) od ciągnika siodłowego lub balastowego, o których mowa w art. 8 pkt 3
1.703,27 zł
4) od ciągnika siodłowego lub balastowego, o których mowa w art. 8 pkt 4, w zależności od dopuszczalnej masy całkowitej zespołu pojazdów:
a) do 36 ton włącznie
b) powyżej 36 ton
(z tym że w zależności od liczby osi, dopuszczalnej masy całkowitej pojazdu i rodzaju zawieszenia stawki podatku nie mogą być niższe od kwot określonych w załączniku nr 2 do ustawy)
2.153,41 zł
5) od przyczepy lub naczepy, o których mowa w art. 8 pkt 5
6) od przyczepy lub naczepy, o których mowa w art. 8 pkt 6, w zależności od dopuszczalnej masy całkowitej zespołu pojazdów:
(z tym że w zależności od liczby osi, dopuszczalnej masy całkowitej pojazdu i rodzaju zawieszenia stawki podatku nie mogą być niższe od kwot określonych w załączniku nr 3 do ustawy)
...
katybekier