Laboratorium Podstaw Fizyki
Nr ćwiczenia 1
Temat ćwiczenia: Wyznaczanie momentu bezwładności ciał metoda wahadła fizycznego grawitacyjnego i sprawdzanie twierdzenia Steinera.
Nazwisko i Imię prowadzącego kurs: Dr inż. Anna-Maria Sitek
Wykonawca:
Imię i Nazwisko
Nr indeksu, wydział
Wydział Chemiczny
Termin zajęć: dzień tygodnia, godzina
Czwartek, 17.05- 18.45
Numer grupy ćwiczeniowej
C00-04v
Data oddania sprawozdania:
19.04.2012
Ocena końcowa
1. Wstęp teoretyczny
Ruch drgający- ruch lub zmiana stanu, które charakteryzuje powtarzalność w czasie wartości wielkości fizycznych, określających ten ruch lub stan. Jeżeli wartości wielkości fizycznych zmieniające się podczas drgań powtarzają się w równych odstępach czasu to ruch taki nazywamy ruchem okresowym. Najprostszy rodzaj drgań okresowych są drgania harmoniczne.
Okres drgań harmonicznych [T] wahadła fizycznego można wyznaczyć korzystając ze wzoru:
.
Twierdzenie Steinera.
Po przekształceniu wzoru na okres drgań (w/w) otrzymujemy następujące wyrażenie na moment bezwładności:
Moment ten jest mierzony względem osi obrotu wahadła.
Do wyznaczenia momentu bezwładności ciała względem osi przechodzącej przez środek masy ciała korzysta się z twierdzenia Steinera, które brzmi następująco: różnica momentów bezwładności ciała względem dwu równoległych osi, z których jedna przechodzi przez środek masy, równa jest iloczynowi masy ciała m i kwadratu odległości d między osiami:
Dla dwu różnych odległości i od osi przechodzącej przez środek masy ciała mamy:
Po podstawieniu poprzedniego wzoru otrzymujemy:
Otrzymana doświadczalnie stała wartość powyższych wyrażeń może służyć jako potwierdzenie twierdzenia Steinera.
Stała C pozwala obliczyć moment bezwładności ciała względem osi przechodzącej przez środek masy:
2. Cel ćwiczenia:
Stwierdzenie, że okres małych drgań fizycznego wahadła grawitacyjnego zależy od momentu bezwładności ciała. Doświadczalne sprawdzenie twierdzenia Steinera. Wyznaczanie momentu bezwładności ciała względem osi środkowej.
3. Przebieg pomiarów i obliczeń:
a) Tarcza metalowa z otworami:
Tabela 1. Pomiar masy, wahnięcia dla tarczy metalowej z otworami
m
Δm
n
Δn
[g]
966,0
0,1
100,0
Tabela 2. Pomiar odległości d , czasu dla n = 100 wahnięć, oraz obliczenia okresu drgań.
Lp.
2d
Δ2d
d
Δd
ti
t
∆t
T
ΔT
[mm]
[s]
1
132
0,05
66
64,41
64,788
0,57
0,65
0,006
66,87
64,47
64,77
63,42
2
62
31
59,05
64,578
1,42
Beretek