BAZA DANYCH jest zbiorem struktur danych służących do organizowania i przechowania danych
ENCJA w bazach danych to reprezentacja wyobrażonego lub rzeczywistego obiektu (grupy obiektów) stosowana przy modelowaniu danych podczas analizy informatycznej. Charakterystyczną cechą encji jest to, że włącza ona do swojego obszaru znaczeniowego obok obiektów fizycznych również obiekty niematerialne. Encja może stanowić pojęcie, fakt, wydarzenie
ENCJA REGULARNA oznacza dowolny znaczący element, o którym informacja powinna być znana albo utrzymywana (częściowe uczestnictwo w związku).
ENCJA SŁABA – jest to encja, która może istnieć tylko wtedy, gdy jest związana z innymi encjami lub też nie posiada własnych atrybutów kluczowych (całkowite uczestnictwo w związku)
REKORD (zapis) podstawowa jednostka informacji z bazie danych zawierająca pełny zestaw informacji o gromadzonych obiektach (np. opis bibliograficzny)
TYP REKORDU to nazwana struktura danych, złożona ze zbioru nazwanych pól; każde pole służy do zapisu pojedynczego atrybutu obiektu opisywanego przez rekord, i charakteryzuje się określonym typem danych, np. data
ATRYBUT- jest cechą, elementem charakteryzującym encje i związki w badanej dziedzinie przedmiotowej. Atrybut ma jedno z pięciu zadań: identyfikować, opisywać, klasyfikować, określać ilość lub wyrażać stan encji.
ATRYBUT PROSTY-atrybut zawierający tylko jedna składową która może istnieć niezależnie ATRYBUT ZLOZONY- atrybut zbudowany z wielu składowych z których każdy może istnieć z innymi
ATRYBUT JEDNOWARTOSCIOWY- ma tylko jedna wartość dla kaczego wysttsst encji ATRYBUT POCHODNY-atrybut reprezentujący wartość która jest wyliczona z podanego atrybutu lub ze zbiorów artybutów niekoniecznie pochodzących z tego samego zbioru encji
KROTKI wiersze relacji, poza wierszem nagłówka zawierającym atrybut relacji są nazywane krotkami w krotce każdy atrybut ma swój odpowiednik w postaci składowej
POLE nazywamy najmniejszą część rekordu, która przechowuje jedną daną
TABELA w bazie danych nazywamy zbiór rekordów opisujących obiekty np. pracownicy, zawierających informacje o tych obiektach w sposób ujednolicony
DZIEDZINY w modelu relacyjnym każda składowa każdej relacji musi mieć określony typ atomowy to znaczy jej typ musi należeć do typów elementarnych na przykład musi być to liczba całkowita lub znak
DWA TYPY JEZYKOW –DDL -język do definiowania danych (definiuje się np. encje, atrybuty) ddl aktualizuje metadane przechowywane w słowniku danych
DML- jesyk który umozliwia operowanie na danych jest podstawowym mechanizmem stosowanym przy określeniu transakcji wykonywanej na bazie danych
FUNKCJA DBMS system oprogramowania który pozwala użytkowniką definiować, tworzyć i utrzymywać bazę danych oraz kontrolować do niej dostęp funkcje DBMS–zapis, odczyt i aktualizacja danych -katalog dostępny dla użytkowników -obsluga transakcji danych -sterowanie współbieżnością- obsluga odtwarzania bazy -obsługa autoryzacji i obsługa transmisji danych -obsługa integralności danych -uslugi wspierające nizaleznosc danych -programy narzędziowe do efektywnego zarządzania bazą danych –uslugi wspierające niezależność danych
TRADYCYJNA DUWARSTWOWA ARCHITEKTORA klient-serwer -klient (warstwa 1) zarządza interfejsem użytkownika i obsługuję aplikacje –serwer (warstwa 2) przechowuje bazę danych i DBMS –
ZALETY – szerszy dostęp do istniejących baz danych –wyższa wydajność systemu -możliwość redukcji kosztów sprzętu redukuje koszty komunikacji
TROJWARSTWOWA ARCHTEKTORA klient-serwer – w tradycyjnej architekturze były dwa problemy umożliwiające skalowalność systemu a)”gruby” klient wymagał znaczących zasobów do efektywnej obsługi na komputerze klienta b) znaczące nakłady na administracje po stronie klienta
ZALETY: -:”cienki” klient wymaga mniej kosztownego sprzętu –konserwacja aplikacji jest scentralizowana –łatwiejsza w modyfikacji, czy zastępowaniu jednej warstwy inna bez efektów ubocznych -łatwa migracja do środowiska internetowego
MODEL DANYCH-spójny zestaw pojęć służący do opisywania danych i związków między nimi oraz do manipulowania danymi i ich związkami a także do wyrażania więzów nałożonych nadane
HIERARCHICZNY MODEL DANYCH -W modelu hierarchicznym dane są na zasadzie rekordów nadrzędnych-podrzędnych, tzn. rekordy przypominają strukturę drzewa. Każdy rekord (za wyjątkiem głównego) jest związany z dokładnie jednym rekordem nadrzędnym. Dane w takim modelu są znajdowanie na zasadzie wyszukiwania rekordów podrzędnych względem rekordu nadrzędnego.
RELACYJNY MODEL DANYCH (RDBS) Dane w takim modelu przechowywane są w tabelach, z których każda ma stałą ilość kolumn i dowolną ilość wierszy. Każda tabela (relacja) ma zdefiniowany klucz danych (key) - wyróżniony atrybut lub kilka takich atrybutów, którego wartość jednoznacznie identyfikuje dany wiersz. Wyszukiwanie danych odbywa się za pomocą odwołania się programu do danego klucza i identyfikacji danego wiersza za pomocą tegoż.
SIECIOWY MODEL DANYCH Sieciowy model danych w ogólnym zarysie niewiele odbiega od hierarchicznego. W miejsce związku nadrzędny-podrzędny pomiędzy rekordami wprowadza się w nim tzw. typ kolekcji (set), który jest złożonym typem danych pola zawierającym odniesienia do innych rekordów określonego typu. Tzn. określenie typu kolekcji polega na podaniu typu rekordu-,,właściciela'' i typu rekordów-elementów kolekcji (oraz ew. klucza porządkowania elementów).
OBIEKTOWY MODEL DANYCH oparty na znaczeniu modelowanej rzeczywistosci
ARCHITEKTÓRA ANSI-SPARC w 1975r ansi-sparc zaproponował trzy poziomowa architekturę dla baz danych, architektura ta wyroznia trzy poziomy abstrakcji, poziomy te nazwane są czasem schematami lub widokami –poziom wewnętrzny –poziom konceptualny –poziom wewnetrzy
MATEMATYCZNA DEFINICJA RELACJI –iloczyn kartezjański n zbioru (D1,D2….Dn) to:D1*D2*…*Dn={(d1,d2…dn) d1 należy D2, d2 należy D2,… dn należy do Dn dowolny zbior n z tego iloczynu kartezjańskiego jest relacja n-zbiorow
ZWIAZEK- stanowi naturalne powiązanie pomiędzy dwoma lub więcej encjami w badanej dziedzinie przedmiotowej. W identyfikowaniu i modelowaniu związków encji bierze się pod uwagę następujące cechy: stopień związku (lub liczebność związku) i opcjonalność (lub uczestnictwo encji).
STOPIEN ZWIAZKU – oznacza stosunek ilościowy między liczebnością wystąpień poszczególnych encji, uczestniczących w danym związku. Stopień związku mówi o tym, ile wystąpień encji jednego rodzaju jest powiązanych z iloma wystąpieniami encji innego rodzaju
SYSTEM ZARZĄDZANIA BAZĄ DANYCH (SZBD) oprogramowanie umożliwiające współprace człowieka z bazą danych –dostarcza narzędzia opisu danych (język DDL) – umożliwia przetwarzanie danych (język DML) – zapewnia integralność i spójność danych –zapewnia poufność danych –umożliwia dostęp współbieżny do danych –zapewnia niezawodność dostępu do danych –umożliwia administracje BD
INTEGRALNOŚĆ DANYCH zbiór reguł określających, które stany bazy danych są poprawne (a więc zarazem jakie operacje prowadzące do modyfikacji danych są dozwolone).Podstawowe warunki integralności:- Każdy rekord
(z wyjątkiem korzenia) musi być powiązany z rekordem nadrzędnym właściwego typu - Zawartość każdego pola rekordu musi odpowiadać typowi danych z definicji danego typu rekordu.
INTEGRALOŚĆ ENCJI każda tabela musi posiadać klucz główny, a wartości klucza głównego muszą być w ramach tabeli unikalne i nie równe NULL. W szczególności, zapobiega to wystąpieniu w tabeli powtórzeń wierszy.
INTEGRALNOŚĆ REFERENCYJNA każda wartość klucza obcego może być albo równa jakiejś wartości klucza głównego występującej w tabeli powiązanej, lub (ewentualnie) NULL.
DIAGRAM ZWIAZKOW ENCJI jest grafrm reprezentującym zbiory encji, atrybuty i związki. Elementy tych różnych typów są reprezentowane jako wierzchołki graów i dla oznaczania poszczególnych typow urzywa się:-prostokaty to zbiory encji- owale to atrybuty -związki rąbami
ILOCZYN KARTEZJANSKI R x S
(lub produktem) zbiorów R i S nazywa się zbiór wszystkich par uporządkowanych, z których pierwszy element pary należy do zbioru R, a drugi do zbioru S. taki iloczyn oznacza się R x S definicja jest taka sama gdy zbiorami są relacje. Jednak ponieważ elementami R i S są krotki w których może występować wiele składowych wiec w wyniku utworzenia pary krotek z jednej krotki S i jednej R otrzymuje się się nową dłuższą krotke która zawiera wszystkie składowe z krotek które wchodza w skład pary
OPCJONALNOŚĆ dotyczy zaangażowania encji w związek . Z uwagi na tę cechę wyróżnia się dwa typy związków:-wymagane(obowiązkowe) – zachodzi wówczas, jeśli wszystkie wystąpienia encji muszą uczestniczyć w związku;-opcjonalne - zachodzi wówczas, jeśli istnieje, co najmniej jedno wystąpienie encji, które nie uczestniczy w związku.
MODEL DANYCH-spojny zestaw pojec sluzacy do opisywania danych i związków miedzy nimi oraz do manipulowania danymi i ich związkami..
MODELOWANIE KONCEPTUALNE (LOGICZNE)-modelowanie konceptualne stanowi podsatwe sysemu,na ktoryvh oparte sz wszystki perspektywy użytkowników-modelowanie konceptualne jest procesem opracowywania modeli wykorzystania KATALOG SYSTEMOWY: -repozytorium informacji opisujących dane przechowywane w bazie nazywanych inaczej metadanymi , jest to jedna z podstawowych składników Demszazwyczaj zawiera:- naze,typ irozmiat elementów
RZUTOWANIE z operatora rzutowania korzysta się przy tworzeniu nowej relacji która powstaje z relacji R przez usunięcie z niej penych kolumn.
RZUT-dzialanie na jednej relacji która zawiera „pionowy” wycinek R powstały przez wybarnie wartości określonych atrybutow R i pominiecie duplikatow krotek
SUMA ZBIOROW R u S suma dwuch relacji R i S definiuje relacje zawierajaca wszystkie krotki R jaki i S przy czym duplikaty krotek są eliminowane R i S musza mieć zgodne schamty czyli R i S maja takie same atrybuty jeżeli R i S maja odpowiedni i oraz j krotek to ich sume otrzymujemy łącząc obie relacje w jedną zawierając maksymalną i+j krotek
ROZNICA ZBIOROW R-S definiują relacje składające się ze wszystkich krotek zawartych w relacji R ale nie należących do relacji S R i S musza mieć zgodne schematy
PRZEKROJ ZBIOROW R n S definiuje relacje składające się ze wszystkich krotek należących zarówno do relacji R jak i do relacji S R i S musza mieć zgodne schematy
ILORAZ R\S wynikiem ilorazu jest relacja posiadająca atrybuty C i zawierajaca zboir takich krotek z relacji R które w połączeniu z kazda krotą z relacji S stworzą kombinacje wystepujaca w relacji R
SKLADNIKI ZARZADCY BAZ DANYCH (DM) –moduł harmonogrowania –modul rejestrujący przeprowadzane zmiany, zadania PRZEDTWARZANIE ZDALNE- architektura tradycyjna-komputer centralny z wieloma terminalami-architektora zanikająca
1)SERWE PLIKOW –do serwera plikow podlaczonych jest wiele stacji roboczych poprzez siec- DBMS i aplikacje sa zainstalowane na każdej ze stacji roboczej
WADY;- duze natężenie ruchu w sieci-dla każdej stacji roboczej potrzebna pełana kopia DMBS- trodniejsze w realizacji są wspolbiernosc, odzyskiwanie danych po awariach i kontrola integralności danych 2)
MONITORY PRZETWARZANIA TRANSMISJI (TPM ) to program który steruje przepływem danych pomiedzy klientami z serwerem
RELACJA BAZ DANYCH schemat relacji; -relacja zdefiniowana przez podanie nazwy oraz par składających się z nazw artykułłow i nazw zwiazanych z nimi dziedzin
SCHEMAT RELACYJNY BAZ DANYCH zbior schematow relacji różniących się nazwami Jeżeli R1,rR2…Rn jest zbiorem schemato relacji to możemy zapisac schemat relacyjneh bazy danych R jako R={R1,R2,…,Rn}
WŁASNOSCI RELACJI: -relacja ma nazwe inna niż nazwy pozostałych relacji danego schematu relacyjnego – kazda „komorka” relacji zawiera jedna wartość elementarna –każdy atrybut ma inna nazwe –wszystkie wartości atrybutu pochodza z tej samej dziedziny –kolejnosc atrybutow nie ma znaczenia – teoretycznie kolejność kratek nie ma znacznia KLUCZE RELACJI
a)nadklucz-atrybut lub zbior atrybutow, które pozwalaja jednoczesnie zdefiniowac relacje, taki nadklucz może zawierac nadmiarowe atrybuty które nie są potrzebne do jednoznacznej identyfikacji
b) klucz kandydujący- nadklucz kandydujący relacji R to klucz który nie zawiera właściwego podzbioru będącego nadkluczem relacji.
c) klucz głowny –klucz kandydujący wybrany by jednoznacznie odnajdować kratki w relacjach
d) klucz alternatywny kulcze kandydujące które nie zostaly wybrane do klucz glowny
e)klucz obcy- atrybut lub zbior atrybutow z jednej relacji który odpowiada kluczowi kandydującemu pewej relacji
WIEZY INTEGRALNOSCI
a) wartośc pusta(noll)-reprezentuje wartość artykulu która w danej chwili nie jest znana lub nie może zostac ustalona, ma zastosowanie przy danych niekapletnych lub wyjatkach, reprezentuje brak wartości
b)integralność encji-w relacji bazowej żaden atrybut klucza głównego nie może być pusty
c) integralność referencyjna- jeżeli w relacji istnieje klucz opcy, to jego wartość musi być rowna wartości klucza kandydującego pewnej kratki relacji nadrzednej
d)wiezy ogólne- dodatkowe warunki poprawności danych określone przez użytkowników lub administratora baz danych PERSPEKTYWY perspektywa to relacja, którą można traktowac jak istniejaca w rzeczywistości i można na niej wykonywac operacje zawartość perspektywy jest definiowana jako zapytanie dotyczące jednej lub wielu relacji bazowych relacja perspektywa dynamicznie oblicza wyniki jednej lub wielu operacji relacyjnych tworzących nowa relacje z relacj bazowej. Perspektywa jest relacja wirtualna która nie musi istniec fizycznie w bazie danch
RELACJA BAZOWA-relacja o ustalonej nazwie odpowiadajaca zbiorowi encji ze schematu konceptualnego. Kratki tej relacji sa fizycznie obecne w bazie danych
ZADANIA MECHANIZMU PERSPEKTYW – a)jest silnym i elastycznym narzędziem dzieki ukrywaniu czesi bazy danych przed użytkownikami b) dostep roznych użytkowników do danych jest dostosowany do ich potrzeb, rozni użytkownicy mogą widziec te same dane w różny sposób c)można uprosci skomplikowane operacje na relacjach bazowych
ZŁĄCZENIA złaczenie jest operacja pochodna iloczynu kartezjańskiego polega na wykonaniu selekcji na argumencie będącym iloczynem kartezjańskim dwóch relacji, jeden z najtrudniejszych problemow implementacji DBMS i często pogarsza sprawność ich dzialania ODMIANY OPERACJI ZŁACZEŃ –teta złączenie –równozłączenie –złaczenie naturalne- złaczenie zewnętrzne –polzłaczenie
TETA-ZLACZENIE wynikiem operacji tetazłaczenia jest relacja zawierajaca krotki iloczynu kartezjańskiego R i S spełniającego pewen warunek F
ZŁACZENIE NATURALNE powstaje z rownoałaczenia dwuch tabel poprzez zrzutowanie usuwające powtarzające się kolumny złączenia NORMALIZACJA- jest to proces mający na celu eliminacje powtarzających się danych w relacyjnej bazie danych. Główna idea polega na trzymaniu danych w jednym miejscu, a w razie potrzeby linkowania do danych. Taki sposób tworzenia bazy danych zwiększa bezpieczeństwo danych i zmniejsza ryzyko powstania niespójności
CEL NORMALIZACJI a)Cechy charakterystyczne odpowiedniego zbioru relacji to:-minimalna liczba atrybutow niezbędnych do spełniania wymagan danych danego przedsiębiorstwa –atrybuty blisko ze soba logicznie związane są w tej samej relacji b) korzystanie z odpowiedniego zbioru sprawia za baza danych;-cechuje się łatwością dostępu do danych i ich aktualizacja –zajmuje minimalna objestosc pamieci komputera
POSTAC NIEZNORMALIZOWANA tabela zwierajaca jedna lub wiecej grup powtórzeniowych
ZALEZNOSCI FUNKCYJNE(FD) istotne pojecie związane z normalizacjami –zaleznosc funkcjonalna opisuje związek pomiedzy atrybutami
CECHY ZALEZNOSCI FUNKCYJNYCH a)związek pomiedzy atrybutami z lewej i prawej strony zależności jest jednoznaczny b)zależność zachodzi zawsze c)zależność jest nie trywialna. Trywialna to taka gdy nie jest możliwe by nie zachodziła gdy jej prawa strona jest podzbiorem jej lewej strony(wyznacznik)
ANOMALIE takie problemy jak redundancje które powstają gdy próbujemy do pojedynczej relacji włączyć zbyt wiele danych SA nazwane anomaliami rodzaje anomalii: - redundancja –anomalie modyfikacji –anomalie usunięć
JĘZYK ODL język modelowania obiektowo-relacyjnego Składnia języka ODL jest wzorowana na składni języka C++. Podstawowym pojęciem jest obiekt. Zakłada się, że każdy obiekt posiada jednoznaczny identyfikator (OID), który odróżnia go od innych obiektów. ...
madafak1