Opolskie Smaki nr 4. Smaki i aromaty dzieciństwa.pdf

(2307 KB) Pobierz

Opolskie smaki

nr 4

Smaki i aromaty dzieciństwa

Visit

Opolskie.pl

Oddajemy w Państwa ręce ostatnią z czterech publikacji, która przybli-

ży opolskie smaki bardziej i mniej znane. Tym razem zabieramy Państwa

w sentymentalną podróż w czasy dzieciństwa. Proponujemy przenieść się

w świat tych pierwszych smaków, które pozostają w naszej pamięci na

całe życie, niosą ze sobą żywe obrazy kuchni rodzinnego domu, mamy

zagniatającej drożdżowe ciasto, wspólnego lepienia pierogów z babcią,

czy też zbierania papierówek w sadzie dziadka. Czasem wystarczy zapach

domowego kapuśniaku i nagle mamy znów 10 lat, i biegniemy do stołu

nakrytego białym obrusem.

Wśród wybranych przez nas przepisów na pewno odnajdziecie smaki zna-

ne Państwu z rodzinnego domu. Część z nich to wspomnienia osób waż-

nych dla naszego regionu. O ulubione smaki dzieciństwa zapytaliśmy m.in.

profesor Dorotę Simonides, profesora Stanisława Nicieję, biskupa Alfonsa

Nossola, Andrzeja Bułę czy Barbarę Kurdej-Szatan. Jeśli jesteście ciekawi,

kto najmilej wspomina buchty z sosem truskawkowym, zupę mleczną z za-

cierkami lub barszcz ukraiński – koniecznie oddajcie się lekturze tej publi-

kacji. Jesteśmy przekonani, że oprócz ciekawości, skłoni Państwa ku temu

chęć przeniesienia się w świat własnego dzieciństwa i odnalezienia w tych

daniach uwielbianych przez Was smaków.

Prezentujemy 30 kulinarnych wspomnień. Przy pomocy zawartych w pu-

blikacji przepisów można odtworzyć w domu znajome z dzieciństwa smaki

oraz poznać te, które na Waszych rodzinnych stołach nie gościły. Więk-

szość z tych propozycji to potrawy dość proste i oszczędne w składniki,

jako że wspomnienia pochodzą najczęściej z czasów, kiedy rodziny żyły

skromnie, a gotowało się przeważnie z najłatwiej dostępnych składników

i nierzadko tych najtańszych. Część z nich to potrawy typowo kojarzo-

ne z polską kuchnią, niektóre znane są tylko w naszym regionie. Jednak

wszystkie są wyjątkowe, gdyż przenoszą nas swoim smakiem i zapachem

w świat kuchni naszych mam i babć. Są to smaki, do których bardzo chęt-

nie wracamy i na które zawsze chętnie się skusimy. Przepisy natomiast

z dumą przekazujemy młodszym pokoleniom.

Oddając w Państwa ręce ostatnią część „Opolskich Smaków”, zachęcamy

do odnalezienia w publikacji smaków dzieciństwa, aby wraz z najbliższymi

móc się nimi dzielić przy wspólnym stole i pisać kolejne karty rodzinnej

historii.

Szanowni PańStwo

SPIS TREŚCI

Zupa mleczna (ścierka)

...........................................................................3

Pasty do chleba

......................................................................................4

Barszcz czerwony z fasolą „Jaś” („ukraiński”)

........................................5

Kapuśniak zabielany śmietaną

...............................................................6

Racuchy drożdżowe z jabłkami

.............................................................7

Naleśniki z serem i cukrem

....................................................................7

Knedle ze śliwkami

................................................................................8

Pudding zupa

.........................................................................................9

Pierogi leniwe z masłem i cukrem

........................................................10

Buchetki smażone Babci Basi (z okolic Łambinowic)

..............................10

Buchty z sosem truskawkowym

...........................................................11

Placki na sodzie oczyszczonej

...............................................................12

Pierogi z jagodami

...............................................................................13

Karczek duszony na tłuszczu z gęsiny wg Dziadka Piotra

.....................14

Kotlety mielone z buraczkami

...............................................................15

Fasolka po bretońsku

...........................................................................16

Placki ziemniaczane ze śmietaną i cukrem oraz na słono

.......................17

Kasza gryczana ze skwarkami i kwaśnym mlekiem

..............................18

Kiełbasa Dziadka Leona

......................................................................19

Chleb na zakwasie

..............................................................................20

Tort maślany Eryki

...............................................................................21

Szarlotka..............................................................................................22

Murzynek

............................................................................................23

Jagodzianki

.........................................................................................24

Andruty/wafle

.....................................................................................25

Blok czekoladowy

...............................................................................26

Rogaliki z konfiturą

.............................................................................27

Mazurek tradycyjny

.............................................................................28

Ciastka półkruche z maszynki

.............................................................29

Szyszki ryżowe z toffi

..........................................................................29

Ogórki kiszone małosolne

....................................................................30

Powidła śliwkowe.................................................................................31

fot. Anna Grochalska

Zupa mleczna „zacierka” w województwie opolskim jest często zwana „ścierką” i tak została wpi-

sana na Listę Produktów Tradycyjnych Województwa Opolskiego.

Pani Danuta Szelejewska,

zwyciężczyni konkursu o smakach dzieciństwa, organizowanego przez Opolską Regionalną

Organizację Turystyczną, wspomina: „Ja i moje siostry z utęsknieniem czekałyśmy na przy-

jazd babci. Wiedziałyśmy, że nikt lepiej niż ona nie ugotuje „ścierki”. Nazwa tej tradycyjnej

potrawy zawsze wywoływała w nas śmiech, kojarzyła się bowiem ze ścierką, której używa-

łyśmy do robienia porządków. (...) Role były podzielone: jedna rozbijała jajka, druga sypała

mąkę, a babcia wyrabiała ciasto (jeżeli któraś z nas wyrabiała ciasto, to nie trwało to długo,

szybko bowiem zaczynały nas boleć ręce i babcia przejmowała tę czynność). Następnie

ciasto ścierała na tarce i gotowała na mleku, dodając sól, cukier oraz masło lub stopioną

słoninę. Zupa miała smak słodko-słony, była gęsta. Najbardziej podobało nam się rozgryza-

nie grudek mączno-jajecznych. Babcia powtarzała, że jest to zupa pożywna i lekkostrawna,

więc bez obaw i bez ograniczeń powinnyśmy ją jeść – co też czyniłyśmy bez ociągania się”.

zuPa mleczna

(ścierka)

Liczba porcji: 4

Czas wykonania: 10 minut

Składniki:

• 130 g mąki

• 1 jajko

• szczypta soli

• 1 l mleka

• �½ łyżeczki soli

Przygotowanie:

Mąkę przesiewamy na blat, dodajemy szczyp-

tę soli, robimy wgłębienie i wbijamy do niego

jajko. Mieszamy całość widelcem, następnie

przez dłuższą chwilę zagniatamy energicz-

nie ciasto. Obok, w garnuszku zagotowuje-

my mleko z �½ łyżeczki soli. Ciasto ścieramy

wprost do gotującego się mleka, na dużych

oczkach tarki. Można je obtaczać w mące, je-

śli się za bardzo klei do tarki. Gotujemy całość

przez chwilę. Gotową zupę mleczną wlewa-

my do miseczek.

fot. Anna Zbożna

Pasty do chleba sprawdzają się idealnie, gdy

musimy przygotować kanapki dla całej rodzi-

ny. Są tanie, robi się je bardzo szybko, a co

najważniejsze – smakują wybornie. Wspo-

mnienia z dzieciństwa to przede wszystkim

pasta jajeczna oraz pasta z makreli. Często

niedoceniane i nielubiane przez dzieci, ale

mimo to z sentymentem przywoływane jako

smak dzieciństwa. Wystarczy kromka świeże-

go pieczywa, ulubiona pasta, ogórek mało-

solny i wyborne śniadanie gotowe!

PaSty do chleba

Pasta jajeczna

Liczba porcji: 3–4

Czas przygotowania: 30 minut

Składniki:

• 3 jajka

• �½ pęczka drobnego szczypiorku

• 2 łyżki majonezu

• 1 łyżeczka musztardy

• sól, pieprz do smaku

Przygotowanie:

Jajka gotujemy na twardo, studzimy, obiera-

my i kroimy w bardzo drobną kostkę. Szczy-

piorek siekamy drobno, dodajemy do jajek.

Mieszamy z majonezem i musztardą, dopra-

wiamy do smaku solą i pieprzem. Tradycyjna

pasta jajeczna może być bazą do kolejnych

past wzbogaconych o dodatkowe składniki,

np. ogórki konserwowe, łososia wędzonego

czy szynkę. Wystarczy drobno pokroić wy-

brany składnik i dodać do pasty bazowej.

Pasta z makreli

Liczba porcji: 3–4

Czas przygotowania: 30 minut

Składniki:

• 1 mała wędzona makrela

• 3 jajka

• �½ pęczka drobnego szczypiorku

• 2 łyżki majonezu

• sól, pieprz do smaku

Przygotowanie:

Jajka gotujemy na twardo, studzimy, obiera-

my i kroimy w bardzo drobną kostkę. Makre-

lę obieramy dokładnie z ości. Przekładamy do

miski rybę oraz pokrojone jajka. Szczypiorek

myjemy i drobno siekamy, następnie dodaje-

my do miski z makrelą i jajkami. Dodajemy

majonez, doprawiamy do smaku solą i pie-

przem. Dokładnie mieszamy.

fot. Marta Wolna

Barszcz ukraiński przywędrował do województwa opolskiego wraz z napływem ludności kresowej.

Również z Kresów, a dokładniej z miejscowości Wierzbowiec, pochodzi mama

pana Andrzeja

Buły,

Marszałka Województwa Opolskiego. Marszałek wspomina, że mama Anna gotowała

najlepszy barszcz ukraiński w okolicy. Z mięsną wkładką i obowiązkowo z dodatkiem białej

fasoli. To jedna z bardziej pożywnych i aromatycznych zup, które większości z nas kojarzą

się z czasem beztroskiego dzieciństwa.

barSzcz czerwony

z faSolą „Jaś”

(„ukraińSki”)

Liczba porcji: 5

Czas przygotowania: 2 godziny

Składniki na wywar:

• 200 g drobiu lub mięsa wołowego

• 4 suszone grzyby (np. prawdziwki)

• 3 liście laurowe

• 4 ziarna ziela angielskiego

Składniki na barszcz:

• 200 g białej fasoli Jaś

• 6 buraków

• 5 ziemniaków

• 3 marchewki

• 1 pietruszka

• �½ pora

• �½ selera

• 3 łyżki przecieru pomidorowego

• 4 ząbki czosnku

• 1 łyżka soku z cytryny

• 6 łyżek zakwasu z buraków

• sól, pieprz i cukier do smaku

Przygotowanie:

Fasolę zalewamy wodą i zostawiamy namo-

czoną na całą noc. Następnego dnia płucze-

my, zalewamy świeżą wodą i gotujemy do

miękkości. Mięso i grzyby zalewamy wodą,

dodajemy liście laurowe oraz ziele angielskie

i gotujemy 40 minut. Po tym czasie dodaje-

my umyte, oczyszczone i pokrojone w kostkę

warzywa: marchewki, pietruszkę, seler, bura-

ki i ziemniaki. Por kroimy w talarki i również

dodajemy do zupy. Gotujemy 30 minut, po

tym czasie wyjmujemy mięso i kroimy je na

kawałki. Dodajemy ponownie do zupy, razem

z ugotowaną wcześniej fasolą. Dodajemy

przecier pomidorowy. Przyprawiamy obra-

nym i przeciśniętym przez praskę czosnkiem,

sokiem z cytryny oraz zakwasem z buraków.

Doprawiamy solą, pieprzem i odrobiną cukru.

Zupę można podawać ze śmietaną, posypaną

świeżą pietruszką lub koperkiem.

fot. Ewa Krawczyk

Plik z chomika:

campanila

Inne pliki z tego folderu:

kuchnia arabska.pdf (5605 KB)
Smaki regionów. 50 przepisów konkursowych z zastosowaniem polskich produktów regionalnych.pdf (2953 KB)
Dobre smaki polsko-czeskie. Przyjaciele od kuchni.pdf (4567 KB)
Opolskie Smaki nr 4. Smaki i aromaty dzieciństwa.pdf (2307 KB)
Opolskie Smaki nr 3. Opolskie nieznane.pdf (4413 KB)

Opolskie Smaki nr 4. Smaki i aromaty dzieciństwa.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: