Zagadnienia egzaminacyjne z Prawoznawstwa, I-szy rok Europeistyki1. Podział nauk w ramach Prawoznawstwa2. Pojęcie państwa i narodu, państwa narodowe, mniejszości narodowe i etniczne3. Istota władzy państwowej, władza państwowa, publiczna i polityczna, legitymizacja władzy4. Formy przymusu państwowego5. Funkcje i działania państwa /władcze i nie władcze/, Państwo liberalne /koncepcja państwa „stróża nocnego”/, państwo interwencjonistyczne /koncepcja państwa „usług socjalnych”/, państwo neoliberalne /zasada subsydiarności/6. Aparat państwowy, organ, podział organów, urząd, zasady ustrojowe /jednolitości i podziału władzy/ i organizacyjne aparatu państwowego – centralizacji i decentralizacji /autonomia i samorząd jako specyficzne formy decentralizacji/, koncentracji i dekoncentracji7. Państwo jako organizacja terytorialna –pojęcie terytorium państwa, zasada zwierzchnictwa terytorialnego państwa, ludność, obywatele –nabycie obywatelstwa, obywatelstwo europejskie, cudzoziemcy –reżimy traktowania cudzoziemców, bezpaństwowcy8. Suwerenność państwa a suwerenność narodu, suwerenność wewnętrzna i zewnętrzna państwa, ograniczenie suwerenności a ograniczenie wykonywania suwerenności, państwa narodowe a współczesne koncepcje suwerenności9. Pojęcie prawa, pojęcie normy, wypowiedzi opisowe, normatywne i oceniające10. Prawo i moralność –różnice, relacje przedmiotowe, walidacyjne i funkcjonalne11. Granice prawa: przedmiotowe –zakres prawnej regulacji i kwalifikacji /zastosowania prawa/, temporalne i podmiotowe /podmioty prawa a adresaci norm prawnych/12. Funkcje prawa –pojęcie, rodzaje, sprawiedliwość formalna, materialna i proceduralna13. Norma prawna a przypis prawny, treść hipotezy normy prawnej: adresat, zakres zastosowania normy prawnej –fakty prawne i ich podział, treść dyspozycji normy prawnej: obowiązek a uprawnienie, podział uprawnień, prawa podmiotowe, prawa podmiotowe publiczne I-szej do IV-tej generacji, sankcja prawna –podział14. Podział przepisów i norm, zasady prawa15. Obowiązywanie prawa w znaczeniua/ normatywnym, obowiązywanie prawa w czasie –początkowy i końcowy zakres obowiązywania –derogacja wyraźna i milcząca, reguły kolizyjne I-szego i II-giego stopnia, obowiązywanie prawa w przestrzeni i co do osóbb/ faktycznym, utrata faktycznej mocy obowiązującej /desuetudo/ a normatywnej mocy obowiązującejc/ aksjologicznym16. System prawa –pojęcie, systemy-typy, konkretne systemy prawa: kryteria poziomej systematyzacji prawa, gałąź prawa a instytucja prawa, prawo materialne a formalne, kodyfikacja a inkorporacja, prawo publiczne a prywatne: pionowa systematyzacja prawa –pojęcie źródeł prawa, moc prawna a moc obowiązująca, hierarchia aktów normatywnych na przykładzie RP, źródła prawa o mocy powszechnie obowiązującej i akty prawa wewnętrznego, miejsce umów międzynarodowych w systemie źródeł prawa RP; dynamiczny, statyczny i mieszany system prawa, sprzeczności i luki w prawie17. Tworzenie prawa –formy tworzenia prawa18. Tekst prawny i jego budowa: część artykułowana i nieartykułowana, przepisy ogólne szczegółowe, przejściowe, dostosowujące i końcowe, nowelizacja, tekst jednolity19. Prawo między narodowe publiczne a prawo krajowe –różnice: podmiotowe, przedmiotowe, w źródłach prawa i sposobach sankcjonowania, relacje strukturalne –sposoby inkorporacji norm prawa międzynarodowego publicznego do systemu prawa krajowego20. Europejskie Prawo Wspólnotowe a prawo krajowe: podmiotowy i przedmiotowy zakres regulacji, źródła prawa; system prawa międzynarodowego publicznego, Wspólnotowego a krajowego –hierarchia porządków normatywnych21. Stosowanie prawa –pojęcie, typy stosowania prawa, model sylogistyczny i argumentacyjny stosowania prawa, rodzaje luzów decyzyjnych, model decyzyjny stosowania prawa J. Wróblewskiego /etapy sądowego stosowania prawa/, pojęcie dowodu, przedmiot i ciężar dowodu, rodzaje dowodów, zasada swobodnej i legalnej oceny dowodów, domniemania prawne, postępowanie odwoławcze22. Wykładnia prawa –pojęcie, przebieg procesu wykładni /model wykładni operatywnej J. Wróblewskiego/, podział wykładni ze względu na podmiot i moc obowiązującą, zakres, stosunek do prawa obowiązującego /+ zakres stosowania tych wykładni/, sposób dokonywania wykładni /+dyrektywy tych wykładni/; reguły wnioskowań prawniczych, reguły instrumentalnego nakazu i zakazu, materiał wykładni; język prawny, prawniczy i naturalny23. Stosunek prawny: charakterystyka stosunku cywilno-prawnego podmioty, osoby fizyczne i prawne, zdolność prawna i zdolność do czynności prawnych osób fizycznych i prawnych, korporacje a zakłady i fundacje –różnice, tryb powstawania i likwidacji osób prawnych; przedmiot i treść stosunku prawnego; różnica pomiędzy stosunkiem cywilno-, administracyjno- i karno-prawnym24. Państwo prawa /praworządne/ -pojęcie, podmiotowy i przedmiotowy zakres /praworządność formalna i materialna/, gwarancje praworządności, cywilne nie posłuszeństwo a urzędowe odstępstwo od reguł prawnych
umkc