Fraszki i facecje_2009 [Kadasylan Nowokracki].pdf

(7499 KB) Pobierz
FRASZKI I FACECJE
WYDZIAŁ POLONISTYKI UNIWERSYTETU WARSZAWSKIEGO
BIBLIOTEKA
DAWNEJ LITERATURY POPULARNEJ
I OKOLICZNOŚCIOWEJ
TOM V
Redakcja naukowa serii
Roman Krzywy
Radosław Grześkowiak
KADASYLAN NOWOKRACKI
FRASZKI I FACECJE
Opracował
RADOSŁAW GRZEŚKOWIAK
Wydawnictwo Neriton
Warszawa 2009
Redakcja i korekta
Małgorzata Świerzyńska
Opracowanie graficzne
Elżbieta Malik
© Copyright by Radosław Grześkowiak
© Copyright by Wydawnictwo Neriton
ISBN 978–83–7543–093–6
Tytuł dotowany przez
Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego
Wydawnictwo Neriton
00–272 Warszawa, Rynek Starego Miasta 29/31, pok. 33
Wydanie I, Warszawa 2009
www.neriton.apnet.pl
neriton@ihpan.edu.pl
Nakład 300 egzemplarzy
Objętość 6 arkuszy wydawniczych
Wstęp
Jako drugorzędny twórca drugorzędnej literatury sowiźrzal-
skiej Kadasylan Nowokracki jest autorem wprost idealnym dla
niniejszej serii. Jego tomiki stanowią odpowiedź na głód litera-
tury komicznej. Z zestawionej przez Karola Badeckiego biblio-
grafii tego typu żartobliwych druków wynika, że produkcja ta na
początku XVII stulecia zalała ówczesny rynek wydawniczy. Jak
pisał Aleksander Brückner:
Co żywo rzuciło się do pióra, nie do wielkich a ciężkich kompozycyj,
lecz do fraszki, satyry, pieśni, tym łatwiej, że nikt nie wymagał „auto-
ra”; że pod pseudonimami albo anonimami można było bezkarnie
piórem szermować, nie bardzo przestrzegać granic własności literackiej,
a co najważniejsze, nie żachać się przed drastycznością porównań, ob-
cesowością mowy, kpinami karczemnymi
1
.
Koniec wieku XVI przyniósł swoisty wyż demograficzny.
W publicystyce owego czasu co rusz natykamy się na utyskiwania
na przyrost szlachty, dla której nie było już miejsca w szczelnie
zapełnionej sieci urzędów dworskich, ziemskich czy grodzkich.
Rozdrobnione folwarki nie były też w stanie zapewnić kolejnym
A. Brückner,
Słowo wstępne,
[w:] K. Badecki,
Literatura mieszczańska
w Polsce XVII wieku. Monografia bibliograficzna,
Lwów 1925, s. XI.
1
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin