Bena W. - Wędrówki po powiecie Zgorzeleckim.pdf

(39971 KB) Pobierz
Waldemar Bena
Wędrówki
po pomeu1e
zgorzeleckim
Spis
treści
I
lnhaltsverzeichnis:
1.
Środowisko
przyrodnicze
powiatu
zgorzeleckiego
-
Położenie,
7
7
budowa geologiczna
i
klimat ..............
„ „ ••••••••••••••••••••••••••••
„ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ . „ „ „ .. „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ . „ „ „ „ „ „ „ „ . „ „ „ „ „ „ „
-
Świat roślin
17
33
51
54
-
Świat zwierząt
..
........
„ „ „
..
„ ....... „
...
..
„ .. „
....... „
.... „ .......
„ .. „
.. „ „ .......
.
2. Z dziejów Ziemi Zgorzeleckiej
„„„„„„„„„„„„„„„„„„„„„„„„ „„„„„„„
3.
Szlakiem zamków,
pałaców
i dworów
5. O budownictwie
przysłupowym
6.
Puszcza
Zgorzelecka
7. U naszych
sąs
i
adów
„„„„„„„„„„„„„„„„„„„„„„„„„.
4. Obiekty
sakralne w
powiecie zgorzeleckim
„„„„„„„„„„„„„„„„„„„„„
74
86
„„„„„„„„„„„„„„„„„„„„„„„„„„„„„„
„„„„„„„„„„„„„„„„„„„„„„.„„„„„„„„„.„„„„„„„
92
101
.....
„ „
••• „
•••••••••••• „ „ . „ ••••••••• „ „
•••
„ . „
••••••••
„ „ „ •••••••••••
1. Die Naturumwelt des Zgorzelecer Kreises
- Die Pflanzenwelt ..........
„ „
•• „
- Die Tierwelt
„„„„„„„„„„„„„„„„„„„„„„
- Geographische
Lage,
geologische Struktur und Klima
„„„„„ „„„„„„„
•••••••••••• „ . „ . „ ••••••••• „ ••••••••••••• „
••
•• „
•• „ ••••••
127
127
131
135
. „ . „ „ . „ ••••• „ „ „ . „ ••••••••••••• „
•• „
•••••••••••• „ •• „ . „ ••••••••• „ . „ •••••••••••
2.
Die Geschichte des Zgorzelecer Kreises
3.
Die Route der Burgen,
Palaste
und
Hofe
4. Sakralbauten
im
Zgorzelecer Kreis
5. Uber die Umgebindehauser
7. Bei
unseren
N ach barn
„„„„„„„„„„„.„„„„„„„„.„„„„
„„„„„„„„„„„„„„„„„„„„„„„.
146
149
158
„„„„„„„„„„„„„„„„„„„„„„„„„„„.
„„„„„„„„„„„„„„„„„„„„„„„„„„„„„„„„„„
6
.
Puszcza Zgorzelecka
(Die
Gorlitzer
Heide)
Nachweis
der Abbildungen
„„„„„„„„„„„„„„„„„„„„„
„ „„ „ „
„ „ „ „„
„„
„ „ „ „
„ „„
„ „ „ „ „ „
„ „
„ „
„ „ „ „
164
166
170
186
191
„ . „ „ •••••••••••• „ „ . „ ••••••••••• „
•••
„ . „ •••••••• „ ••
•••••••••••
Bibliografia
I
Literatur
.......
•••
•••••••••••• „ „ „ •••••••••••• „ ••••••••••••• „
••••• „
•••••••••••
4
Z
inicjatywy Starostwa
Powiatowego
w
Zgorzelcu wydajemy
publikację
kolejną
nt. powiatu zgorzeleckiego.
Autorem p
ublikacji jest Waldemar
Bena, mieszkaniec naszego powiatu,
mający
dut.y dorobek w
zakresie
wyda-
nych prac o tematyce historycznej i przyrodniczej. Jego profesjonalizm,
determinacja badawcza, a przy
tym
głęboka
pasja twórcza jest
niewątpliw
ie
dowodem
atrakcyjności
wydania
Wędrówek
po powiecie
zgorzeleckim".
Bogata
faktografia, wzbogacona o dotychczas nieznane
okoliczności budzić
mote
zainteresowanie
czytelników.
Przekonany
jestem,
t.e
lektura publikacji
dostarczy wielu
wrat.eń.
H)>dawnictwo ma walor promocyjny naszego powiatu i
stanowić będzie
zachętę
do odwiedzenie tych, jakie ciekawych miejsc.
Polecam
szczególnie
młodym mieszkańcom
naszego regionu. W
wolnym
czasie mot.ecie w sposób ciekawy
poznawać
walory przyrodnicze oraz miejsca
o bogatej historii.
Publikacja
jest
doskonałym
p
rzewodnikiem turystycznym
po powiecie
zgorzeleckim.
Starosta Zgorzelecki
Andrzej
Tyc
AufA
nregung der Starostwo
Powiatowe
(Landratsamt) in Zgorzelec
geben
wir die niichste
Publikation
iiber den Zgorzelecer Kreis heraus.
Autor
dieser
Publikation
ist Waldemar
Bena, Einwohner
unseres Kreises,
von
dem bereits
zahlreiche Schriften zu historischen und naturwissenschaftlichen
Themen
veroffentlicht
worden sind. Seine
Professionalitii.t
und
Entschlossenheit
zu
Forschungen
und seine tiefe schopferische
Passion
sind
zweifelsohne
ein
Beweis
fiir die
A
ttraktivitiit
der
Broschiire
Wanderungen durch
den
Zgorzelecer
Kreis
".
Die
reiche
Faktographie,
die um bisher unbekannten Umstii.nde bereichert
worden ist, kann das
Interesse
der
Leser
anregen.
Ich
bin davonfest iiberzeugt,
dass
die
Lektiire
dieser
Publikation
viele
Eindriicke
vermitteln
wird.
Die Herausgabe
verfiigt
iiber den Werbevorzug fiir unseren Kreis und
wird
eine
Ermunterung
zum
Besuch
dieser so interessanten Orte sein.
Ich
empfehle es
besonders
den
jungen Einwohnern unserer Region.
In
der
Freizeit konnt ihr auf spannende Weise die Naturwerte und Orte
einer
reichen
Geschichte kennenlernen.
Diese Publikation
ist
ein
hervorragender
Reisefiihrer
durch
den Zgorzelecer Kreis.
Der Landrat von
Zgorzelec
Andrzej
Tyc
5
6
Środowisko
przyrodnicze
powiatu
zgorzeleckiego
Położenie,
Poło żony
budowa geologiczna i klimat
na
po łud niowo-zachod nich ru
b
ieżac h
Polski powiat
zgorzelecki
wchodzi w
skład
Górnych
Łużyc,
krainy historyczno-geograficznej,
rozciągającej się
od
Połcznicy
(Pulsnitz)
na
zachodzie
po
Kw isę
na
wschodzie. Ziemia Zgorzelecka
z
838
km
2
zajmuje ponad 11
%
powierzchni
Górnych
Łużyc.
Ze
względu
na cechy
środ owiska
geograficznego
powiat
zgorzelecki
możemy
podzielić
na dwie
części:
północną, nizinną,
wchod zącą
w
skład
Niziny
Śląsko-Łużyckiej,
i
południową, będącą
fragmentem
Sudetów Zachodnich. W
części
nizinnej
możemy
wyod rębn ić
dwa
mikroregiony:
Równinę Węgliniecką
oraz
Równinę
Gozdnicką.
Podczas
zlodowacenia
środkowo
p
o
lskiego
(200-1
80 tys.
lat temu)
nagromad
ziły s
tu
olbrzymie
masy
piasków
przepłukanych
przez
wody
topniejącego lądolodu
. Charakterystyczn ą cechą
krajobrazu
północnej
części
Ziemi Zgorzeleckiej
jest znaczna
ilość
stawów
rozs
ianych
wśród
rozległyc
h
lasów
oraz
występowanie śródleśnych
torfowisk i
wydm
śródlądowych.
Zupełnie
inny
charakter
przedstaw ia
p
ołudniowa część
powiatu,
znaj d
uj
ąca s
w
o
brę bie
Pogórza Izerskiego, którego
łnocne krań
ce
wyznacza
linia
wyznaczona
przez
miejscowości: Jędrzychow ice
-
Żarska
Wieś
- Bielawa
Górna.
Najwyższym
wzniesieniem
Pogórza Izerskiego na
obszarze
powiatu jest
Guślarz
(556
m n.p.m.) kolo
Bogatyni. W
o
bręb
opisywanego obszaru
wcho
dzą
takie mikroregiony jak Wysoczyzna
S
iekierczyńska,
Wzgórza
Zalipiańskie
i Przedgórze Izerskie. Pagórkowata kraina
pogórza
zbudowana
jest
z
glin
morenowych,
zalegaj ących
na
zlep
ieńcach
permskich
i
gnejsach. W okresie
miocenu
doszło
tutaj
do intensywnego
wulkanizmu,
którego
dowodami
liczne
wzgórza
bazaltowe.
Ciągnące
się
wzdłuż
Nysy
Łużyckiej
Obniżenie Żytawsko-Zgorzeleckie
zamyka
Pogórze Izerskie
od zachodu.
Obniżenie
to
obejmuje
na
po łud niu Ko tlinę Turoszows ką,
zapadlisko
wypełnione
trzeciorzęd
owymi
osadami
jeziornymi
z
pokład ami
węgla
brunatnego
oraz
przełomową
dolin ę
Nysy
(pomiędzy
Trzcińcem
a
Posad
ą) .
W
skład
Obniżenia Żytawsko-Zgorzeleckiego
wchodzi
ponadto
Obniżenie
Zawidowskie
(zajmuje
dolinę
Witki) oraz
Równina
Zgorzelecka,
która jest
obszarem
lekko
falistym
i
rolniczym.
Jej krajobraz tylko
gdzieniegdzie
urozmaicają
bazaltowe
pagóry. Najbardziej
po łudniowy,
lecz bardzo niewielki
powierzchniowo
kraniec powiatu
zgorzeleckiego
-
Graniczny Wierch
(6
16 m n.p.m.)
znajduje
się
ju
ż
w
strefie
Gór
Izerskich.
Graniczny
Wierch wznosi
się
nad
B
ogatynią.
7
Zgłoś jeśli naruszono regulamin