Zdrowy kregoslup.PDF.pdf

(5667 KB) Pobierz
PORADY LEKARZA RODZINNEGO
Ćwiczenia dla każdego
Spis treści
Anatomia kręgosłupa – budowa
1
Rodzaje kręgów ..................................................................................................1
Stawy, więzadła i mięśnie ................................................................................3
Nerwy i rdzeń kręgowy ....................................................................................5
Funkcje kręgosłupa ...........................................................................................6
Prawidłowa postawa .........................................................................................6
Nieprawidłowa postawa ..................................................................................7
Skrzywienia kręgosłupa ...................................................................................7
Objawy i przyczyny bólu .................................................................................7
Jak dbać o kręgosłup
8
Pozycja siedząca .................................................................................................8
Niewłaściwa pozycja siedząca .......................................................................8
Jak prawidłowo siedzieć ..................................................................................8
Ćwiczenia w pozycji siedzącej .......................................................................9
Prawidłowe zginanie się i np. zawiązywanie buta ...............................10
Prawidłowe dźwiganie przedmiotów .......................................................11
Przesuwanie ciężkich przedmiotów ..........................................................12
Prawidłowe wsiadanie do auta i pozycja podczas jazdy ....................13
Prawidłowa pozycja podczas snu ...............................................................14
Prawidłowe wstawanie z łóżka ....................................................................15
Kręgosłup – ból
16
Bóle ostre i nagłe ..............................................................................................16
Masaż ....................................................................................................................17
Kręgosłup – ćwiczenia
18
Przeciwwskazania do ćwiczeń .....................................................................18
Wskazania do ćwiczeń ....................................................................................19
Ćwiczenia wzmacniające mięśnie kręgosłupa
Zdrowy styl życia
20
32
Dieta ......................................................................................................................32
Unikaj stresu .......................................................................................................32
Jak szybko uśmierzyć ból ..............................................................................32
Copyright © by LITERAT, Toruń
ISBN 978-83-7774-406-2
KRĘGOSŁUP
Budowa
Anatomia kręgosłupa
1
Anatomia kręgosłupa
kręg szczytowy
Plecy są szczególnie podatne na ura-
zy. Na
bóle pleców
skarży się niemal
90% Polaków. Ta uciążliwa dolegli-
wość znacznie utrudnia, a niekiedy
nawet uniemożliwia wykonywanie
codziennych zajęć. Oprócz prze-
ziębień i grypy jest też najczęstszą
przyczyną nieobecności w pracy.
Negatywnie wpływa na ogólne
samopoczucie.
Kręgosłup stanowi kolumna kręgów
składająca się z walcowatych kości.
Jeżeli patrzy się na niego z boku,
kształtem przypomina literę S. Kości
kręgosłupa przedzielone są krążkami
międzykręgowymi zbudowanymi ze
spoistej, elastycznej tkanki zwanej
chrząstką.
Dzięki swojemu ukształtowaniu
i budowie kręgosłup zachowuje się
jak sprężyna – wystarczająco silna
do utrzymania ciężaru ciała i na tyle
giętka, aby można je było skręcać
i obracać. Odcinek piersiowy kręgo-
słupa łączy się stawowo z 12 parami
żeber, tworząc z mostkiem klatkę
piersiową.
kręg wystający
kręg obrotowy
część
szyjna
7 kręgów
otwory
międzykręgowe
część
piersiowa
12 kręgów
część
lędźwiowa
5 kręgów
wzgórek
kość krzyżowa
kość guziczna
czaszką a kręgosłupem piersio-
wym:
• kręg szczytowy
– najwyższy kręg
kręgosłupa, podtrzymuje czaszkę
• kręg obrotowy
– za pomocą
zęba kostnego łączy się z kręgiem
szczytowym na zasadzie bolca
i pierścienia
• kręgi piersiowe
– 12 kręgów pier-
siowych składa się na część kręgo-
słupa pomiędzy szyją a dolną częścią
Rodzaje kręgów
• kręgi szyjne
– 7 kręgów szyjnych two-
rzy górną część kręgosłupa między
2
KRĘGOSŁUP
pleców; tylko kręgi piersiowe mają
miseczkowate powierzchnie stawo-
we, tworzące ruchome połączenia
z żebrami
• kręgi lędźwiowe
– 5 największych
i najsilniejszych kręgów; ich masyw-
ny kształt odpowiada pełnionej przez
nie funkcji podporowej; ostatni, piąty
kręg lędźwiowy łączy się z kością
krzyżową.
Trzony kręgów spełniają funkcję
podporową i ochronną dla rdzenia
kręgowego. Wyrostki kręgów tworzą
przyczepy dla mięśni i więzadeł stabi-
lizujących kręgosłup. Innym ważnym
elementem kręgosłupa jest
krążek
międzykręgowy
zwany potocznie
„dyskiem”. W części centralnej krążka
jest jądro miażdżyste mające cha-
rakter galaretowatej masy, w której
90% zawartości tworzy woda.
Rolą jądra miażdżystego jest
amortyzacja obciążeń, wstrząsów
i nacisków, na jakie narażony jest
kręgosłup podczas chodzenia,
biegania, skakania, a także siedze-
nia.
Pierścień włóknisty otacza jądro
i dzięki swojej strukturze utrzymuje
i delikatnie blokuje w części central-
nej jądro.
kręg szczytowy
kręg szyjny
Jeżeli dojdzie do osłabienia mięśni
i więzadeł oraz częstych zgięć, po-
chylania się do przodu zwłaszcza na
prostych nogach i przy zgarbionych
plecach, a także nieprawidłowego
dźwigania ciężkich przedmiotów,
może dojść do uszkodzenia
pierście-
nia włóknistego.
pierścień włóknisty
jądro miażdżyste
kierunek wypadania
jądra miażdżystego
korzeń nerwu
rdzeń kręgowy
wyrostek poprzeczny
Wypadnięcie jądra miażdżystego
(widok z góry)
Uszkodzenie to może doprowadzić
do destabilizacji krążka międzykrę-
gowego określanej terminem „wy-
padnięcia dysku” – czyli
przepukliny
krążka międzykręgowego.
kręg obrotowy
kręg piersiowy
Anatomia kręgosłupa
wcale nie umożliwiają ruchu lub
czynią to w ograniczonym zakresie,
np.
stawy łączące odcinki kręgosłu-
pa.
Większość stawów daje jednak
możliwość ruchu.
Stawy składają się przede wszystkim
z powierzchni stawowych sąsiadu-
jących kości oraz torebki stawowej,
wewnątrz której znajduje się jama
stawowa, a w niej maź stawowa, wy-
twarzana przez wewnętrzną warstwę
torebki stawowej.
Ze względu na liczbę kości biorących
udział w tworzeniu stawu można
wyróżnić stawy proste i złożone.
Biorąc pod uwagę kształt powierzch-
ni stawowych, można mówić o nastę-
pujących stawach w naszym ciele:
• kulistych wolnych
i panewkowych (stawy ra-
mienny i biodrowy)
• eliptycznych (staw
promieniowo-nadgarstkowy)
• zawiasowych (staw
międzypaliczkowy)
• obrotowych (staw
promieniowo-łokciowy
bliższy)
• płaskich (staw
krzyżowo-biodrowy)
• śrubowych (staw
szczytowo-obrotowy).
3
rdzeń kręgowy
jądro miażdżyste
pierścień
włóknisty
nerw rdzeniowy
Ucisk jądra miażdżystego
na korzeń nerwu
kręg
Stawy, więzadła
i mięśnie
Kręgosłup swoją stabilność i dyna-
miczność zawdzięcza więzadłom oraz
mięśniom łączącym kręgi ze sobą.
Elastyczne, silne i sprawne więzadła
i mięśnie zapobiegają przemiesz-
czaniu się kości kręgosłupa. Jednak
kiedy się garbimy, układ więzadłowo-
-mięśniowy ulega nadmiernemu
rozciągnięciu i napięciu, co może
prowadzić do dolegliwości bólowych
w wyniku destabilizacji kręgosłupa.
Natomiast wzmocnione i pracujące
prawidłowo mięśnie odciążają kości,
wyrostki kręgowe i krążek między-
kręgowy.
Możemy się poruszać dzięki temu, iż
nasz szkielet składa się z wielu kości
połączonych stawami, które z kolei
połączone są więzadłami. Funkcje
i budowa stawów są różne, niektóre
Zgłoś jeśli naruszono regulamin