Forum Historii Nysy - Wielki Młyn.pdf

(1434 KB) Pobierz
Forum Historii Nysy
Serwis społecznościowy poświęcony historii miasta Nysa.
Pierwsza informacja o młynie biskupim nad rzeką Nysą, prawdopodobnie o istniejącym do
dziś Wielkim Młynie, pochodzi z 1555 roku. Wiadomo, że w roku 1602 biskup wrocławski
Johann von Sitsch wybudował przed Bramą Berlińską Wielki Młyn (Grosse
Mühle),
który w
dniu 12 stycznia 1741 roku, tuż przed pruskim oblężeniem austriackiej wtenczas Nysy, został
ze względów bezpieczeństwa spalony. W roku 1746 biskup wrocławski Philipp Ludwig von
Sinzendorf odbudował Wielki Młyn, jednak ze względu na ówczesną rozbudowę fortyfikacji
młyn nie mógł stanąć w swoim starym miejscu więc został przeniesiony na tzw. Wyspę
Młyńską, gdzie stoi do dzisiaj. Do roku 1819 młyn był w rękach Skarbu Państwa będąc
użytkowanym przez dzierżawców. Dopiero w dniu 2 września 1819 roku młyn wraz z
wszelkimi prawami kupił mistrz młynarski Hampel. W dniu 15 grudnia 1864 roku młyn nabył
właściciel ziemski Gustav von Langendorff i w roku 1867 gruntownie go przebudował -
cztery dotychczasowe pancerne koła młyńskie zostały zastąpione czterema turbinami. Co
więcej, zgodnie z planami profesora Hermanna Wiebe (ur. 1818 - zm. 1881), wnętrze młyna
zostało całkowicie odnowione. Dzięki tej hojnej renowacji obiekt wszedł w poczet młynów
handlowych na Śląsku pod nazwą
"G. von Langendorff'sche Grosse Mühle Neisse"
i dzięki
swej sprawności mógł podbić i utrzymać jedno z pierwszych miejsc w swojej branży. Od roku
1895 do roku 1923, w którym dokonano zmiany formy prawnej młyna na spółkę akcyjną,
dziedzice Gustava von Langendorffa kładli duży nacisk na to aby młyn wyposażony był w
najnowsze osiągnięcia techniki, w celu zachowania konkurencyjności. Ta troska, ale przede
wszystkim położenie młyna w najlepszej strefie pszenicznej na Śląsku, gdzie uprawiało się
dużo pszenicy bogatej w gluten, spowodowało, że nyska mąka do pieczenia przewyższała
jakością produkt pszenicy angielskiej, którą faworyzowali wielcy właściciele ziemscy. Dzięki
temu produkty z Wielkiego Młyna w Nysie cieszyły się największym szacunkiem wśród
konsumentów daleko poza granicami Śląska i były zawsze chętnie kupowane. Po II wojnie
światowej, w dniu 8 czerwca 1945 roku, Wielki Młyn przejęły władze miasta, a we wrześniu
tego samego roku przekazany został Powszechnej Spółdzielni Spożywców „Społem”.
(zał.1) Współczesne zdjęcie satelitarne. Niebieskim okręgiem zaznaczono Wielki Młyn.
(zał.2) Plan z 1905 roku. Niebieskim okręgiem zaznaczono Wielki Młyn.
(zał.3) Zdjęcie z ok. 1875 roku. Widok z kurtyny łączącej bastion XVIII z bastionem IX
na rawelin 'Berlin' i Wielki Młyn.
(zał.4) Zdjęcie z ok. 1925 roku. Widok na Wielki Młyn z kamienicy przy ul. Mostowej.
(zał.5) Zdjęcie z ok. 1925 roku. Widok na Wielki Młyn z kamienicy przy ul. Armii Krajowej. W
tle wieża kościoła garnizonowego.
(zał.6) Widok na Wielki Młyn od strony ujścia młynówki do Nysy Kłodzkiej. W tle po prawej
wieża kościoła garnizonowego.
(zał.7) Rysunki techniczne dotyczące Wielkiego Młyna.
Źródło: "Atlas zur Zeitschrift für Bauwesen", Berlin 1870 (rocznik XX).
(zał.8) Rysunki techniczne dotyczące Wielkiego Młyna.
Źródło: "Atlas zur Zeitschrift für Bauwesen", Berlin 1870 (rocznik XX).
Zgłoś jeśli naruszono regulamin