sciaga11.doc

Cele opracowywania mech-chem kanalu: *mechaniczne: -usunięcie pozostałej miazgi zapalnej lub zgorzelinowej (zmniejszenie ilosc DU i odsłonięcie szerszego swiatla kanalików co pozwala na lepsze dzialanie srodkow odkażających), -udrożnienie i poszerzenie kanalu przez usunięcie zębiny ze ścian kanalu i kanalików zębinowych przylegających do kanalu, które są zakażone, -udrożnienie i poszerzenie, nadanie odpowiedniego rozmiaru iksztaltu stożka ma na celu umożliwienie wprowadzenia mat wypelniajacego, *wygladzenie ścian kanalu i zapewnienie przylegania materialów; *chemiczne: -usunięcie resztek miazgi, opilków zębiny powstających przy oprac mech, -usunięcie skrzepów krwii i wysięków surowiczych i ropnych, -rozpuszczenie martwych tkanek z miejsc niedostępnych dla narzędzi np. odgałęzienia boczne, -dezynfekcja kanalu (dzialanie bakteriobójcze i –statyczne), -usuwanie w-wy mazistej i stwarzanie warunków dla odpowiedniego przylegania mat wypelniajacego, -tworzy poślizg dla narzędzi, zapobiega zaklinowywaniu się w zębinie i zmniejsza ryzyko zlamania, -ulatwia i wspomaga mech opracowanie kanalu i znacząco skraca czas trwania zabiegu
Środki do plukania kanalów: *podchloryn sodu 0,5-5,25%, *woda utl 3-5%, *woda destylowana 3-5%, *r-r chlorheksydyny 0,2%, *chelatory tj EDTA, *nadtlenek mocznika
Metody wypelniania kanalów: -m.jednego ćwieka (konwencjonalna), -m.kondensacji bocznej, -m.kondensacji pionowej cieplej gutaperki, -m kondensacji termomechanicznej,
-m. termoplastyczna (Thermafill, Obtura II, SystemB, Microseal, Softcore), -m.mieszane
Podzial:  # metody do wypełniania zębów stalych  w pelni uformowanych:
àsamym materialem plastycznym, àpastą i ćwiekiem (met ćwieka pojedynczego), àmetody kondensacji ćwieków gutaperkowych:
*met kondensacji bocznej (zimne cwieki),  *met kondensacji ćwieków gut uplastycznionych term: met kondensacji bocznej ćwieków gut podgrzanych w kanale, met kondensacji pionowej, system B, *met termomechaniczne  àmet wypelniania gut uplastycznioną term poza kanalem: *wstrzykiwanie plynnej gutaperki, *wprowadzenie plynnej gut  za pomoca narzędzi kanalowych, metody wypelnienia obturatorem gutaperkowym uplastycznionej gutaperki   #zęby stale nie w pelni uformowane: àzmodyfikowana metoda pojedynczego ćwieka: *dopasowanie ćwieka do okw części kanalu, *dopasowanie odwróconego ćwieka, *wykonanie ćwieka na miarę, àmet wypelniania przy całkowitej obliteracji otworu wierzcholkowego   #zęby mleczne: à met wypelniania samym materialem plastycznym ulegającym resorpcji Pomiar dlugości kanalu za pomocą endometru: à zalożenie czynnej elektrody na narzędzie z ogranicznikiem, które wprowadzamy do kanalu – rozmiar narzędzia powinien być tak dobrany, aby jego koniec przylegal do ścian przywierzchołkowej części kanalu i lekko się klinowal, àw przypadku stosowania endometru częstotliwościowego kanal powinien być wypelniony plunem jonizującym, np. podchlorynem sodu, àzalożenie biernej elektrosy na wargę pacjenta àwlączenie endometru, à określenie punktu referencyjnego – miejsce od którego mierzymy dlugość roboczą do otworu fizjologicznego, àrozpoczęcie wprowadzania narzędzia pomiarowego do kanalu – narzędzie należy przesuwać powoli w gląb kanalu obserwując jednocześnie ekran endometru, àzbliżanie się do otworu fizjologicznego sygnalizowane jest sygnalem dźwiękowym lub wizualnym przez endometr – po przekroczeniu otworu fizj zapala się czerwona lampka  *należy unikać kontaktu narzędzia pomiarowego z met wypełnienia i uzupełnieniami protetycznymi **edometr częst – lokalizuje otwór fizjologiczny na zasadzie pomiaru spadku impedancji dwu- lub więcej prądów o różnej częstotliwości – malej i dużej ***enometr oporowy – rejestruje opór całkowity będący sumą rezystencji tkanek i oporu pojemnościowego, który zależny jest od wilgotności i szerokości kanalu.
Dewitalizacja – w celu dewitalizacji miazgi zęba stosuje się preparaty na bazie para formaldehydu, np. Parapasta, Depulpin. Uwalniany formaldehyd powoduje koagulację bialek miazgi, co prowadzi do denaturacji i do utraty funkcji życiowych miazgi. Stan ten jest nieodwracalny. Oprócz dzialanie de witalizującego preparaty te mają właściwości mumifikacyjne dlatego też wytwarza się linia demarkacyjna na granicy z ozębną. Środek ten jest zakładany bezpośrednio na obnażoną miazgę, unikając ucisku i następnie przykryty jest kulką waty i zostaje zalożony szczelny opatrunek czasowy. By uśmiercić miazgę zęba, preparat pozostawiamy na okres 1-2tyg. Powiklania: àbóle następcze wynikające z samego dzialania pasty z formaldehydem, często też przyczyną jest zbyt mocny nacisk wypelnienia czasowego, àprzesączanie na przyzębie brzeżne które doprowadzić może do martwicy dziąsła, gdy nieprawidłowo zalożony jest opatrunek czasowy, àpodrażnienie lub zapalenie tk okw w skutek nalożenia nadmiernej ilości preparatu, à martwica przyleglej kości i wytwarzanie martwaków, à uszkodzenie tkanki miazgowo-ozebnowej, która nie wytwarza twardej blizny zamykającej otwór wierzcholkowy i przez to nie stanowi bariery dla bodźców patogennych
Zęby posiadające dno komory(wielokorzeniowe): *szczęka – przedtrzonowe (zwykle pierwszy) i trzonowce, *żuchwy – trzonowce // Nie posiadające dna (jednokorzeniowe): *szczęka: kly, siekacze, zwykle przedtrzonowiec drugi , *żuchwy – siekacze, kly, przedtrzonowe.
Powiklania leczenia endodontycznego: *niecałkowite wyluszczenie miazgi, *pominięcie opracowywania kanalów dodatkowych, *pozostawienie próchnicy na ścianie zęba, *niewłaściwe zastosowanie środka dewitalizującego, *powiklania związane z nieprawidłowym opracowaniem kanalów (utrata  dl roboczej lub jej zle oznaczenie, poszerzenie otworu fizjologicznego, odchylenie od naturalnego przebiegu kanalu, opracowanie do zbyt malego rozmiaru, -zlamanie instrumentu w kanale), *zlamanie korony zęba, *perforacja w obrębie korzenia lub korony, *nieprawidłowe wypelnienie kanalu (za malo materialu wypełniającego, przepchnięcie mat poza wierzcholek, nieszczelność mat wypelniającego, przepchniecie mat wypełniającego do zat szczękowej lub kanalu żuchwowego co może wywołać bóle, parestezje nerwów i zburzenia czucia), *podrażnienie lub zapalenie tk okw, *pionowe zlamanie korzenia, *odma powietrzna, *przebarwienia korony zęba, *aspiracja narzędzi kanalowych do dróg oddechowych, *powiklania późne:przewlekle zapalenie tk okw, resorpcja wew ścian kanalu
Przydatność badania radiol w diagnostyce i leczeniu Endo: *diagnostyka: -ocena anatomii oraz pat zębów i otaczających tk, -wstępne wyznaczenie dl zęba, -ocena wielkości komory i jej położenia, -ocena rozległości wypelnienie i głębokości próchnicy, -ocena liczby, przebiegu, szerokosci i stopnia zakrzywienia kanałów, -sprawdzenie obecności zmian okw, -wyznaczanie grubości sklepienia komory; *leczenie Endo: -wyznaczanie dl roboczej kanalu, -ocena głębokości i kierunku opracowywania, -ocena dopasowania cwieka GL w kanale, -ocena wypelnienie kanałów, -sprawdzenie postępu w leczeniu zmian okw, -po amputacji przyżyciowej: sprawdzenie obecności mostów zębinowych, zmian w świetle kanalu (perforacje, wapnienie, zamkniecie ujscia kanalu, resorpcja korzenia)
Pozostawienie sklepienia komory: -zly dostęp do jam zęba, -nieodpowiedni wgląd w pole zabiegowe, -niewlasciwe oczyszczanie kanalów, -trudność w użyciu narzędzi kanalowych, -pozostawienie odłamanych fragmentów zębiny (stany zapalne), -utrudnione poszukiwanie ujść kanalów, -niedokladne usunięcie zmienionej chorobowo miazgi, -przebarwienie spowodowane rozpadem pozostawionej miazgi, -zle wyplukanie uszczelniacza z komory, co również może powodować przebarwienia, -infekcje tk okw,
-możliwość reinfekcji przy niewłaściwie opracowanym kanale
Sytuacje sprzyjające perforacji korzenia: -brak ogranicznika na narzędziach kanalowych, -brak pomiaru dl roboczej kanalu, -brak zdjęcia RTG, -nieostrożna praca narzędziami w kanale, -zbyt cienka ściana kanalu, -nieznajomość budowy kanalu, -zęby osób młodych (szeroki otwór wierzcholkowy), -zakrzywiony przebieg kanalów, -nieodpowiednie narzędzie o zle dobranym rozmiarze, -nierozważność lekarza, -narzędzia z tnącymi wierzcholkami, -nieprzestrzeganie zasady utrzymywania kształtu i przebiegu kanalu, -zbyt duży nacisk podczas pracy narzędziami, -nieodpowiednio wykalibrowane narzędzie, -niedostosowanie kształtu narzędzia do przebiegu kanalu, -preparaty rozmiękczające zębinę
Materialy używane do zamykania perforacji kanalów: -Pro Root MTA,
-mat twardowiążące na bazie Ca(OH)2, -glassjonomer, -amalgamat
Przyczyny przebarwień: 1) miejscowe: -urazy zębów prowadzące do przerwania pęczka naczyniowo nerwowego i wylew krwi do jamy zęba, -zabieg ekstyrpacji w znieczuleniu podczas którego krew może wniknąć w kanaliki zębinowe, obecność martwej miazgi w jamie zęba i rozklad mas zgorzelinowych, -lekkie urazy i zabiegi lecznicze prowadzące do powstania zębiny reparacyjnej, -materialy stosowane do odbudowy twardych tkanek zęba, -materialy do wypelniania kanalów:pasty rezorcynowe, pasty jodoformowe, -pasty Tl cynk eugenol, -nie wymycie endomethazonu, -zbyt wysokie obcięcie ćwieków gutaperkowych, , -tetracykliny