POSTĘPOWANIE-CYWILNE.rtf

25.10.2015

Dziś kwestia dopuszczalności drogi sądowej.

Pojęcie przesłanek procesowych – to pojęcie oznacza pewne warunki od których istnienia albo nieistnienia zależy skuteczne, ważne przeprowadzenie postępowania cywilnego. Warunki, które muszą wystąpić, żeby skutecznie przeprowadzić postępowanie cywilne – to przesłanki pozytywne. A te które nie mogą wystąpić – to przesłanki negatywne. Kwestia drogi sądowej to jedna z przesłanek procesowych.
Dopuszczalność drogi sądowej oznacza możliwość rozpoznania w postępowaniu cywilnym sprawy cywilnej. Kwestia pojęcia sprawy cywilnej – o sprawie cywilnej stanowi artykuł 1 KPC (lepiej pamiętać datę kiedy powstał i ile nowelizacji). Sprawa cywilna – w znaczeniu materialnym i formalnym.
Sprawą cywilną ww znaczeniu materialnym jest sprawa z zakresu prawa cywilnego, rodzinnego i opiekuńczego oraz prawa pracy.

W znaczeniu formalnym to taka sprawa, która została przekazana do rozpoznania w postępowaniu cywilnym przez przepis szczególny. Przepis szczególny, może się znajdować wszędzie – wprost w KPC (np. sprawy z zakresu ubezpieczeń społecznych). Przepis szczególny najczęściej znajduje się poza KPC, w różnych ustawach szczególnych.

Droga sądowa wystąpi wtedy, kiedy sprawa jest sprawą cywilną w znaczeniu materialnym albo formalnym. Może zdarzyć się tak, że dana sprawa cywilna jest  sprawą w znaczeniu materialnym, ale została przez przepisy odesłana do postępowania administracyjnego (są roszczenia cywilnoprawne rozpoznawane w postępowaniu karnym). Sąd cywilny nie wydaje formalnego postanowienia, że dana sprawa należy do postępowania cywilnego. Sąd z urzędu sprawdza dopuszczalność drogi sądowej – ale nie wydaje postanowienia pozytywnego. Wydaje jedynie negatywne o niedopuszczalności drogi sądowej. Działanie sądu z urzędu nie wyłącza możliwości podniesienia przez stronę zarzutu. Nie można zrobić odwrotnie – jeżeli przepis stanowi, że coś się robi na wniosek strony.

Niedopuszczalność drogi sądowej zachodzi gdy sprawa nie jest sprawą cywilną w znaczeniu materialnym ani w formalnym, albo jest sprawą w znaczeniu materialnym, ale została wyłączona z drogi postępowania cywilnego.

Kwestia niedopuszczalności drogi sądowej wiąże się z kwestią tego jaki organ prowadzi postępowanie cywilne. Sprawa musi podlegać załatwieniu przez sąd powszechny
(mamy sądy powszechne i sądy szczególne – np. 11 sądów apelacyjnych). (dygresja: tworzy, znosi, dzieli, łączy sądy powszechne minister sprawiedliwości). Sąd najwyższy jest naczelnym organem wymiaru sprawiedliwości, jego zadaniem jest  nadzorowanie spójności orzecznictwa sądów powszechnych, kontrola wykładni prawa w sądach (rozpoznaje też skargę o niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia sądowego, podejmuje uchwałę w sprawie udziela odpowiedzi na pytania prawne [Ta uchwała wiąże tylko w tej konkretnej sprawie sąd, który zadał pytanie prawne, a nie wszystkie sądy] – ogólnie trzeba dowiedzieć się na ten temat; jakie są 4 izby sądu najwyższego; na czele stoi pierwszy prezes SN).

Sądy szczególne w Polsce – sądy wojskowe (garnizonowe i okręgowe), administracyjne (a tutaj NSA oraz WSA).

Z kwestią dopuszczalności drogi sądowej wiąże się kwestia co jest przedmiotem procesu?
Przedmiotem procesu jest roszczenie procesowe. Ta koncepcja powstała w doktrynie niemieckiej w międzywojniu. Co to jest roszczenie procesowe?
Roszczenie procesowe to twierdzenie powoda o przysługiwaniu mu normy indywidualno – konkretnej.

Po stwierdzeniu dopuszczalności drogi sądowej – możemy przejść na etap merytorycznego rozpoznania sprawy. To jest już inna płaszczyzna – merytorycznego rozpoznania sprawy. Dopuszczalność drogi sądowej zachodzi w każdym przypadku gdy powód powołuje się na jakieś zdarzenia, które mogą rodzić odpowiedzialność cywilną. Kwestia merytorycznego badania sprawy jest jej rozpoznanie.

Mamy rozróżniać oddalenie, odrzucenie oraz zwrot.
Zwrot to czynność formalnoprocesowa przewodniczącego i dotyczy pisma procesowego, którego braki formalne nie zostały usunięte. Z punktu widzenia formalnego pismo ma braki i wtedy następuje zwrot pisma procesowego 130 kpc.

Odrzucenie to również decyzja formalno procesowa – art 99 – bo w sprawie zachodzą sprawy formalno procesowe.

Oddalenie to rozstrzygnięcie merytoryczne.

Niedopuszczalność drogi sądowej jest różna – dzielimy niedopuszczalność na:
1. Bezwzględną i względną – w ramach niedopuszczalności względnej wyróżniamy niedopuszczalność względną wynikającą z przemienności drogi postępowania cywilnego i drogi innego postępowania (podmiot ma wybór – czy skorzysta z drogi postępowania cywilnnego albo skorzysta z innej drogi, np. pracownik kieruje drogę postępowania cywilnego albo do komisji pojednawczej) oraz czasową (występuje ona czasowo – aby otworzyła się droga sądowa – podmiot musi skorzystać z innej drogi postępowania).
2. Niedopuszczalność drogi sądowej o charakterze pierwotnym i następczym. Niedopuszczalność wtórna powstaje dopiero w toku postępowania sądowego.
Skutki niedopuszczalności drogi sądowej, Jeżeli mamy do czynienia z niedopuszczalnością drogi sądowej o charakterze bezwzględnym oraz o charakterze pierwotnym to wówczas sąd wyda postanowienie o odrzuceniu pozwu (art. 199 par. 1 punkt 1 KPC - ART 199 DO NAUCZENIA NA PAMIĘĆ!!! ze znaczkami też

PADŁ MI KOMPUTER I BRAKUJE 20 MINUT WYKŁADU

WYKŁAD Z DNIA 8 – 11 – 2015

Przypomnienie przesłanek:
1. Sprawa spełnia przesłanki materialne i procesowe.

2. Została wniesiona do sądu powszechnego.

Powód twierdzi, że przysługuje mu jakieś roszczenie, inną sprawą jest czy znajdzie takie oparcie w prawie materialnym czy też nie. Przedmiotem procesu jest samo twierdzenie. To twierdzenie bazuje na zdarzeniach cywilnoprawnych. Wówczas sprawa podlega rozpoznaniu merytorycznemu. Jeśli nie ma podstaw materialnoprawnych – wówczas sąd powództwo oddali.
 

ZASADY POSTĘPOWANIA CYWILNEGO

Zasady te są dyrektywami sprawności postępowania, które mają zapewnić realizację funkcji postępowania cywilnego. Jaką mamy funkcję postępowania cywilnego? Podstawową jest ROZSTRZYGNIĘCIE O NORMIE PRAWNEJ INDYWIDUALNO-KONKRETNEJ przywiedzionej w powództwie lub wniosku. Sądy prowadzą rejestry i księgi wieczyste – co również jest funkcją postępowania cywilnego (prowadzenie stosownych rejestrów i dbanie by te rejestry były zgodne z rzeczywistością). Wydawanie zezwoleń na dokonywanie określonych czynności.

Zasady postępowania podzielimy na dwie grupy – zasady naczelne i dotyczące wycinkowych zagadnień z zakresu postępowania cywilnego.
ZASADY NACZELNE:
Wyróżniamy wśród nich zasady naczelne wymiaru sprawiedliwości oraz zasady naczelne postępowania cywilnego jako takiego. Zasad tych szukamy w konstytucji (zasada prawa do sądu, zasada instancyjności) mamy też ustawę prawo o ustroju sądów powszechnych, ustawę o sądzie najwyższym (stąd zasada jawności postępowania).
ZASADY DOTYCZĄCE WYCINKOWYCH ZAGADNIEŃ Z ZAKRESU POSTĘPOWANIA CYWILNEGO:
Znajdziemy wśród nich zasadę swobodnej oceny dowodów, zasada wyrokowania.
ZASADY NACZELNE:
1. Zasada prawdy.
2. Zasada kontradyktoryjności.
3. Zasada dyspozycyjności.
4. Zasada równouprawnienia stron.
5. Zasada bezpośredniości.
6. Zasada koncentracji materiału procesowego.
7. Zasada ustności i pisemności.
8. Zasada formalizmu postępowania.
9. Zasada inicjatywy organów procesowych i egzekucyjnych co do toku postępowania.
10. Zasada jawności.

1. Zasada prawdy – sąd ma zgodnie z rzeczywistością rozstrzygać sprawy zgodnie z rzeczywistością. Wyróżniamy prawdę materialną i formalną, ale profesor mówi, że to jest guzik prawda, bo zasada prawdy jest niezwykle istotna, ale doktor mówi, że jest jedna prawda i nie ma prawdy dzielone na materialną i formalną bo sąd dojdzie do prawdy tylko takiej i w takim zakresie w jakim strony postępowania będą chcieli by tę prawdę poznał.
Zasada prawdy materialnej polega na tym, że sąd ma dążyć do odkrycia prawdy zgodnej z rzeczywistością. Zasada prawdy formalnej – sąd odkrywa prawdę zgodną z procesowym. (Zapamiętaj!!! Pojęcie materiału procesowego – składają się nań materiał faktyczny i dowodowy!). Zasada prawdy formalnej to tzw. prawda aktów, czyli prawda wynikająca z akt sprawy. Nasz ustawodawca dąży do prawdy materialnej.

2. Zasada kontradyktoryjności – zasada sporności – jej przeciwieństwem jest zasada inkwizycyjne (zasada śledcza).Wskazuje na to kto w postępowaniu cywilnym gromadzi materiał procesowy. Ten materiał gromadzą strony, a sąd jedynie waży, ocenia dowody, które przynoszą strony. Sąd nie angażuje się w gromadzenie materiału procesowego. Na tę kontradyktoryjność wskazuje np. art 232 KPC albo art. 6 KC. Mimo wszystko sąd może dopuścić dowód nie wskazany przez stronę – pozwala na dopuszczanie dowodów z urzędu, bez wniosków strony (art. 232 zdanie drugie). Przepis ten nie może jednak doprowadzić do tego, że sąd zastąpi stronę w gromadzeniu materiału. Stosuje się go w wypadkach naprawdę wyjątkowych. Jeśli sąd gromadziłby materiał – wówczas zachwiana jest zasada równouprawnienia stron – bo jest to korzystne dla strony na której rzecz działa, a na stronę drugą – już nie. Profesor mówi, że przydaje się w wypadku fałszywego procesu, by uzyskać np. tytuł egzekucyjny i uzyskać jakąś kwotę. Wówczas chodzi o oszustwo procesowe i wtedy ten przepis się najbardziej przydaje. Inny przykład –...