IS10 - Jachty Żaglowe (1983).pdf

(23806 KB) Pobierz
Wszystko, co ciekawe
w
Ilustracjach
Samoprzylepnyc h.
do
kolekcjonowania
w
specjalnie
opracowanych
zeszytach
.
.
.
*
HISTORIA UBIORU
.
*
POLSKA BRON
PANCERNA
*
JACHTY
ŻAGLOWE
*
PODBÓJ
GŁEBIN
*
DRUGA WOJNA
SWIATOWA
/w
trzech
zeszytach/
*
PTAKI EGZOTYCZNE
*
POLSKIE SAMOCHODY
OSOBOWE
INNE W PRZYGOTOWAN IU
1
~
tmllm
KRAJOWA
AG
ENCJA
WYDAWNICZA
IIJ~
ALBUM DLA I<OLEI<CJONEROW
"'
Autor tekstu
LESZEK
BŁASZCZYK
Ilustracje samoprzyl epne
i opracowan
ie
techniczne
ADAM
JOŃCA
Redaktor
serii
ADAM
KOŁODZIEJCZYK
Redaktor
techniczny
LUDWIK
SUSKI
teglarstwo jest niemal tak stare, jak stara jest
ludzkość. Już
przed w1eloma
tystącamt
lat
czfo·
wtek
spostrzegt.
że
gdy pfyme
stę
przez
jezioro
na
pmu drzewa, na którym
jeszcze
gafęzte.
to taka
,.fódż"
posuwa
się
szybctej,
gdyż
jest pchana wia·
trem. Z czasem czfowiek
wydfubal
z pnia prymi·
tywne czófno i
postawif
na nim maszt. na którym
zawiesi!
skórę
zabitego zwierza. Taki
byf
początek
żagla.
Później
żagiel
panowal
niepodzieln ie
przez
kilka
tysięcy
lat. Znali
go
Babilończycy,
Fenicjanie,
a
także
Egipcjanie.
Statki, które pfywafy
pod
żagla­
mi, byfy coraz
większe
i
piękniejsze. Siużyty
gfów·
nie do przenoszen ia
się
z miejsca na miejsce,
przede
wszystkim
w
pobliżu
brzegów.
Siużyty też
do przewozów towarów, ale
także
i
do pfywania
dla samej
przyjemności. Już
królowa
egipska Kle·
opatra miala swój wlasny siatek,
który
można
by
dziś nazwać
jachtem, bo
slużyf
nie do handlu,
ale
do pfywania
..
przyjemnościowego
".
Jednak
właściwy
jachting
wywodzi
się
z Holan·
dii,
jak
również
slowo
jacht,
które
oznaczalo
statek
nie przeznaczony
do
celów handlowych ani
wo·
jennych,
a tylko do uprzyjemniania
życia
bogatych
kupców.
Już
w
XVII
wieku
wiele takich
jachtów
pfywalo
po holendersk ich
kana/ach
oraz przy brzegach
tego kraju.
Organizowa no
wówczas
nawet
rega·
jednak sport
żeglarskt
narodzif
się
w
Anglii
i
w
Rosji. Tam powstafy pierwsze kluby
że·
glarskie
w
dzisiejszym tego slowa znaczeniu, któ·
rych glównym celem byfo organizowanie regat.
W
Rosji na
przykfad taki klub
istniał już
za cara Piotra
Wielkiego.
Jedna
z lodzi
żaglowych
z
tego klubu
znajduje
się dziś
w Muzeum Morskim
w
Leningra·
dzie.
W
XX
wieku
żeglarstwo
weszlo
również
do
programu olimpijskiego. Ostatnio rozwija
się
na
cafym
świecie
bardzo
burzliwie.
Uprawiają
ten
sport miliony ludzi.
Odbywają się
regaty-giganty,
jak
na przykfad regaty samotnych przez
Atlanty,~.
regaty
dookoła świata,
nie
licząc
wtelu
pomniej·
szych. Rozwija
się też
turystyka
żeglarska.
zarów·
no morska
jak i
śródlądowa.
Polska
należy
do
kra-
JÓW,
w
których
żeglarstwo
w
ostatmch
latach roz·
winę/o się
szczególnie silnie.
Jest
to obecnie
dys·
cyplina
sportu
prawie
równie masowa co pilka
no-
żna,
chociaż oczywiście
nie ma tylu kibiców,
bo
jachting
uprawia
się
przecież
nie
na boiskach.
Polacy
mają duże osiągnięcia
sportowe
w
żę!
glarstwie,
liczące
się
w
cafym
świecie.
Takie
ńa·
Właściwy
ty.
Skład:
RSW
.Prasa-Książka-Ruch"
Zakł. Wklęsłodrukowe,
W
·
w
a, ul. Okopow a
zwiska stawnych polskich
żeglarzy
jak Leomda
Teltgt, Krzysztofa Baranowsk iego, Krystyny ChOJ·
nowsktej·Ltskiewicz. Kazimierza Jaworskteg o 1
Henryka Jaskufy
znane nie tylko
w
Polsce, ale
wśród
żeglarzy
cafego
świata.
W
naszym kraju istnieje obecnie okofo
1000
klu-
bów
i sekcji
żeglarskich,
a
liczbę żeglarzy
oblicza
się
na
ponad
250
tys.
osób,
które
posiadają
uprawnienia
żeglarskie.
Trzeba
prży
tym
pamiętać,
że
do prowadzeni a fodzi
żaglowych
o
powierzchn i
żagla
nie
przekraczającej
7
m
2
nie
potrzeba
żad·
nych
uprawnień żeglarskich,
wystarczy tylko karta
pfywacka.
teglarstwo
-
albo jak
mówią
niektórzy
-
laCh·
ting dzteli
się
z grubsza na
dwie wielkie
dziedzmy:
żeglarstwo
morskie i
śródlądowe
.
Te z
kolet
dztelą
się
na
żeglarstwo
regatowe i
żeglarstwo
turystycz-
ne.
Często się
jednak zdarza.
że żeglarze
turyśct
chętnie biorą
udziaf
w
różnego
rodzaju regatach,
a
regatowcy
spędzają
urlopy na przykfad
na
Mazu-
rach.
Żeglarstwo
morskie i
śródlądowe
dtieli
zasad·
nicza
ró~nica
ze
względu
na
sprzęt.
Jachty
mor·
skie, które
żeglują
w
znacznie trudniejszych
wa·
runkach nit
jachty
na rzekach
czy jeziorach,
muszą
mieć
silniejszą
budowę
i
być
niewywracalne.
Dla·
tego
też
mają
one
większe
zanurzenie
i
na
końcu
tak zwanego kila czyli dna jachtu
mają
zazwyczaj
przymocow any balast
że1iwny
lub ofowtany.
Toteż
gdy
w1dzi
s1ę
z
brzegu
jacht morski
w
czaste Stlne-
go
wiatru,
wydaje
się, że
za
chwilę
tak
się
przechy·
li,
grozi mu przewrócen ie
się.
Nic
podobnego .
Jacht
morski
mając
balast pod
dnem, zachowuje
się
jak
znana
dzieciom
laleczka.
tak
zwana
Wańka·
Wstańka.
Jachty
pfywające
po
jeziorach i
rzekach
z
regufy nie
posiadają
takiego
balastu pod dnem,
natomiast
żeby
mogfy
poruszać się
do przodu nie
wystarczy
sam
żagiel,
bo
jeśli
wiatr wieje
z
boku,
to
jacht nie posuwalby
się
do
przodu lecz
w bok.
Dlatego
też
jachty
śródlądowe mają
tak zwane
miecze czyli piaty blachy
stalowej
lub aluminiowej,
a nawet z drewna, które
z lodzt
wypuszczane
przez
specjalną
wąską studzienkę
nazywaną
skrzynką mieczową.
Druk
i opraw a: RSW
.Prasa·Ksią
żka·Ruch"
Prasowe
Za
kłady
Graficzne
Warszaw
a,
ul.
Srebrna
16
Za
m.
2306/83.
N
akład
1
00.000
-
360
egz.
W
arszawa
1
983
r.
lol
·l
ISBN
83·03· 00230·9
Oczywiście, że
istnieje
także pofączeme
obu
systemów przy niektórych
typach
jachtów.
Mają
one oprócz
miecza
również
balast,
ale
podwiesza·
ny pod
samym
dnem. aby nie
zwiększać
zanurze·
nia
lodzi.
Takie
jachty
nazywają
się
mieczowo·
balastowe
i
najczęściej
stosowane
w
turystyce,
a
więc
tam
gdzie jest
dość
duży
1acht z
kabmą
t
w
czaste stlntejszego
wiatru trudno
byłoby załodze
bez tego dodatkowe go
balastu
me
dopuśctć
do
wywrócema
stę
jachtu.
Jachty
są ożaglowane
na
różny
sposób, naj-
prostsze ozaglowanie to jeden
żagtel,
nazywa
się
wtedy
ten sposób
ożaglowania
ket,
gdy jacht ma
jeden
duży żagiel
na maszcie a mniejszy zawie-
szony
na lmce od
dziobu do
szczytu masztu, nazy-
wamy to
ożaglowanie
slup.
Jeśli
jacht ma dwa
maszty
i
co
najmniej 3
żagle:
1
dziobowy (fok), 2
największy
(grot) i 3 mniejszy (bezan). to
wtedy
mamy do czynienia
z
ożaglowaniem
typu
kecz,
jeśli
przedni maszt jest mniejszy od tylnego, to
wtedy
mówimy,
że
jest to
ożaglowante
typu
szku-
ner,
przednt maszt nazywa
stę
wówczas fok-
maszt. a tylny grotmaszt. Odpowtednto do tego
zmtemone
nazwy
żagli.
Popatrzcte
zresztą
na
tlustraCje
w
poszczegól nych
informacjach o jach-
tach. Z
pewnością
potraficie
rozróżmć
typy
ożaglo­
wama.
Ta
książeczka
nie jest
podręczniktern że­
glarstwa,
więc
nie
możemy mówić
bardziej
szczegófowo o
wszystkich sprawach
związanych
z
uprawianiem jachtingu.
Jeśli żeglarstwo
Was
zain-
teresuje,
zwróćcie się
do
najbliższego
klubu
że­
glarskiego albo do redakcji czasopisma zeglar-
skiego ZAGLE
i
JACHTING
MOT
OWY.
wyda-
wanego
przez
Mfodzieżową
Agenc
ydawniczą
(00-545 Warszawa, ul.
Marszafkaw
66). Z pew-
nośctą
otrzymacie tam
wyczerpuj
c
informaCje
dotyczące mozltwości
uprawiania
rstwa oraz
zaptsania
stę
na kurs
żeglarski.
Przedstaw/One tutaj jachty z
kof1t'Rr.rności
sta-
nowią
tylko skromny i
nie
zawsze
w
efni repre-
zentatywny wybór.
Żeby pokazać
iarę
pefny
zestaw
interesujących
i
sfawnyc ja
htów,
po-
trzebna
byłaby książeczka
przynaJ ni
~
trzy razy
grubsza.
.
SŁAWNE
JACHTY,
CIEKAWE KONSTRUKCJE
JACHT HOLENDERSKI
z
XVII
w.
Jest
zupełnie
niepodobny do
współczesnych
smukłych
jachtów
żaglowych. Słuzył
jednak do tych
samych celów, a
w1ęc
do
pływania
dla
przyjemności.
a czasem nawet
do regat
Długość
tych
jednostek
była różna.
Mniejsze
miały
po 7-8
metrów,
w1ększe dochodziły
nawet
do
20.
Zalezało
to od
zamożności
armatora
(właściciela
statku). Sto-
sunek
długości
do
szerokości
1
:
3.
Były
to jednostki
przeważnie
jedno-
masztowe
o powierzchni
ożaglowa­
nia
od
20
do
150
m
2 •
Charaktery-
styczną
ich
cechą były
boczne mie-
cze.
które
zresztą
do
dziś są
używa­
ne
w w1elu
holenderski ch jachtach,
stylizowanych na dawne jednostki
1
1
·
AI:IIJHCA.
Jeden
z
najsławniejszych
jachtów
w
historii
morskiego
żeglarstwa
'
regatowego. Zbudowany specjalnie
w
1851
r.
na regaty
w Cowes (Anglia),
tym czasie
rewelacją techniczną
w
zakresie budowy jachtów.
Jego
długość
WAJinn.
siła
po
pokładzie
28,5 m,
długość
z
bukszprytem
38,25
m,
szerokość
6,68
zanurzenie 3,35 m.
Ożaglowany
jako szkuner dwumasztowy
z
pochylonymi do
tyłu
żaglami.
Powierzchnia
łączna głównych
żagli wynosiła
·:
Konstruktorem jachtu
był
znany
amerykański
projektant
George Steers.
··
drodze do Europy
osiągał średnie
dobowe
szybkości
ok. 12
węzłów.
Nowego Jorku do Hawru
we
Francji
przepłynął
w czasie
w
regatach,
w
których
zwyciężali
dotychczas Anglicy
hvłrl"'ulii'
·
ówczesnym
świecie żeglarskim
.
Jacht
pływał
przez 95
i
zo
rozebrany
·
ro
w
1946
r. W
21 lat
póżniej
,
w celach reklamowych zbudowano
dolkła,:Jnc
szkunera,
którą mogliśmy oglądać
w 1974
roku w Gdyni,
w
czasie
Zagiel''.
SEA SERPENT.
Jeden z najmniejszych
jachtów,
jakie
kiedykolwiek
przepłynęły
Atlantyk. Zbudowany
został
w
Stanach Zjednoczonych przez J.
W.
Lawlora,
który
wezwał
do samotnych regat na jachtach o
długości
nie
większej
niż
4,5 m. Jego wyzwanie
przyjął
tylko
jeden
żeglarl,
"!<tóry
zresztą
nie
ukończył
regat.
Start
nastąpił
2l czerwca 1891 roku i po 45 dniach
żeglugi
J
.
W.
Lawlor
dotarł
do Coverack
w
Kornwalii (Anglia).
Wymiary
jachtu nie
są dziś dokładnie
znane z
wyją­
tkiem
długoś.ci
,
która
wynos
iła
4,5 m.
Szerokość
wy-
nosiła
prawdopodobnie
1,5-1
,6
m, a powierzchnia
ożaglowania
rozprzowego
ok. 12 m
2
(z fokiem).
,
SPRAY.
Jacht emerytowanego kapitana
amerykań
­
skiej marynarki
handlowej,
Joshuy Slocuma. Kpt Jos-
hua Slocum
odbudował
go z
wraka
statku, który przez
około
100
lat
służył
do
połowu
ostryg.
Pracował
przy
.
nim
osobiście
przez 13
miesięcy
.
2
lipca 1895
roku
wyruszył
z Gloucester w USA w
samotną podróż
do-
.
okoła świata,
którą
zakończył
po trzech latach,
dwóch
miesiącach
i
dwóch
dniach,
przybijając
do portu
wyjś­
cia 27 czerwca 1898
roku.
Długość
jachtu
12,49 m,
·
szerokość
4,31 m,
zanurzenie
1,27
m.
lączna
powierz-
chnia
ożaglowania
94m
2 ,
wyporność
16,31 ton.
.__
;__:...~wM:tllli~
2
'
GREAT WES'IERN.
5
Amerykański żeglarz
Howa rd Black burn. z zawodu rybak, który
w czasie jedne go z rejsów,
w
czasie
poło­
wu na Burge o Bank
koło
Nowe j Fundl andii
został odepchnięty
w czasie sztorm u od
swego statku (rybac y
poławiali
wówc zas
ryby na
małych łodz1ach
tzw.
"dory" ,
które
.
spusz czano ze statku rybackiego), przez
kilka dni
błądził
po morzu.
Odmroził
sobie
wówc zas
ręce
i
stracił
wszys tkie palce u
rąk
i
część
palców u nóg. Mimo to po kilku
latach w1edziony
tęsknotą
za morze m wy-
ruszył
w rejs na jachci e GREAT WESTERN
do Europy.
Wypłynął
z Glouc ester
(USA)
18
czerw ca 1899 roku
i
po 62 dniach
żeglugi
dotarł
do Wielki ej Brytanii w
pobliżu
Bristo -
lu. Wymia ry jachtu :
długość
9,14 m, szero-
kość
2,60 m.
Ożaglowanie
typu slup ok. 30
m
2
Wyporność
4,7 tony.
7
z jednym
członkiem załogi
na odpow iednio
przyst osowa nej pirodz e
indiańskiej
w
rejs
dookoła
świata. lódż była
wykon ana z jedne go pnia czer-
woneg o kanad yjskie go cedru.
M
iała
16,6 m
dłu­
gości
(z tego sam
pokład
13m), 1,65 m
szerokości
i
0,65 m zanurzenia. Powie rzchni a
ożaglowania
li-
czyła
21 m
2
TIUKU M
wypłynął
z Victor ii na za-
chodn im brzegu Kanady,
kierując się
do Wysp Fi-
dżi.
Po wielu przygo dach i
ciężkich przejściach
dopłynął
we
wrześniu
1904 roku do Londy nu.
TILIKUM.
7 lipca 1901 roku 43-letni Kanadyjczyk
duńskiego
pochOdzema John Claus Voss, wyru-
szył
l
FIRECREST.
Jacht
pisze sam Alain Gerbault w swej
książ.pe
pt.
"W
pogon i za
słońcem" był
to kuter zaprojektow any
przez Oixona Kemp
,
a zbudo wany w 1892 r. w Anglii.
Był
to typow y kuter angiel ski,
wąski
i
głęboki
w stosun ku do swe1
długości
.
..Ma
jedenaście
metró w
długości
i
dziewięć
metró w na hnii wodne j.
Największa
1ego
szerokość
wynos1 dwa metry
sześćdziesiąt"
-
pisał żeglarz.
Jacht
miał
1,8 m
zanurzenia i
ożaglowanie
ok. 50 m
2
.
Alain Gerba ult
wszedł
do h1stoni
żeglarstwa
jako
żeglarz
~omantyk,
który po przezyc1ach l wojny
światoweJ chciał
na morzu
znaleźć
nowe
wartości
w
życiu.
legiował
po
świecie
n1emal do
końca życia. Zmarł
w czasie 11 wojny
światowej
i
został
pocho wany
na wyspi e Bora-B ora w swej ukoch anej Polinezji.
wszedł
do histor ii
żeglarstwa dzięki wspaniałemu żeglarzowi
francu skiem u
Alainow1 Gerbaultowi, który w latach dwudz iestyc h
opłynął
na tym jachci e
świat dookoła.
Jak
3
Zgłoś jeśli naruszono regulamin