+5-polski-2015-26%.pdf

(621 KB) Pobierz
Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu.
Układ graficzny © CKE 2013
UZUPEŁNIA ZDAJĄCY
KOD
PESEL
Miejsce
na naklejkę
z kodem
dysleksja
EGZAMIN MATURALNY
Z JĘZYKA POLSKIEGO
POZIOM PODSTAWOWY
4 MAJA 2015
Instrukcja dla zdającego
1. Sprawdź, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 20 stron.
Ewentualny brak zgłoś przewodniczącemu zespołu
nadzorującego egzamin.
2. Rozwiązania zadań zamieść w miejscu na to
przeznaczonym.
3. Pisz czytelnie. Używaj długopisu/pióra tylko z czarnym
tuszem/atramentem.
4. Nie używaj korektora, a błędne zapisy wyraźnie przekreśl.
5. Pamiętaj, że zapisy w brudnopisie nie będą oceniane.
6. Możesz korzystać ze słownika poprawnej polszczyzny
i słownika ortograficznego.
7. Na tej stronie oraz na karcie odpowiedzi wpisz swój numer
PESEL i przyklej naklejkę z kodem.
8. Nie wpisuj żadnych znaków w częściach przeznaczonych
dla egzaminatora.
Godzina rozpoczęcia:
9:00
Czas pracy:
170 minut
Liczba punktów
do uzyskania: 70
Część I – 20 pkt
Część II – 50 pkt
MPO_P1_
1
P-152
Egzamin maturalny z języka polskiego
Poziom podstawowy
Część I – rozumienie czytanego tekstu
Przeczytaj uważnie tekst, a następnie wykonaj zadania umieszczone pod nim. Odpowiadaj
na podstawie tekstu i tylko
własnymi słowami
– chyba że w zadaniu polecono inaczej.
Udzielaj tylu odpowiedzi, o ile jesteś proszona/y.
Marcin Zamorski
HIPERMARKET KULTURY
1.
Występy Maryli Rodowicz,
Perfectu,
Kory i
Maanamu,
Beaty Kozidrak i
Bajmu,
Elektrycznych Gitar, Arki Noego,
Norbiego oraz aktorów z serialu
Klan
to nie program
festiwalu w Opolu. Najlepsi polscy artyści rozrywkowi koncertują w hipermarketach.
W wielu polskich mallach
1
działają już kina, galerie, organizowane są pokazy mody, występy
mimów i konkursy karaoke. Jest tylko kwestią czasu, kiedy pojawi się tam pierwszy stały
teatr.
2.
Wizyta w hipermarkecie to spektakl. Aby zapewnić mu odpowiednią oprawę,
wykorzystuje się – jak pisze Guy Debord w książce
Społeczeństwo spektaklu
– elementy
typowe dla widowisk i feerii: światło, kolor, dźwięk, szkło, dzieła sztuki (w tym
performance), parady. W ten sposób sprzedaż towarów staje się częścią nowej dziedziny
zwanej detrozrywką (rozrywkowa sprzedaż detaliczna). Malle są więc łączone z parkami
i centrami rozrywki, parkami tematycznymi czy kasynami (tzw. kasynotele). W
Mall of
America
klientów kusi plan filmowy. Każdy może wziąć tam udział w zdjęciach próbnych,
a potem sprawdzić się przed kamerą. Wszystko po to, by kupowanie w mallach było tylko
jedną z form spędzania wolnego czasu.
3.
Według badań Demoskopu już 22 procent mieszkańców dużych miast robi zakupy
w hipermarketach. Najczęstszymi gośćmi centrów handlowych (bywają tam raz w miesiącu
i częściej) są przedstawiciele inteligencji (81 proc.) i właściciele firm (39 proc.). Osoby te są
jednocześnie największymi konsumentami kultury. Zarządzający hipermarketami zachowują
się więc racjonalnie, łącząc handel z rozrywką. Hipermarket to współczesny teatr konsumpcji.
4.
Niektóre amerykańskie malle budowano tak, by ich galerie kojarzyły się z wnętrzami
teatralnymi. „Hipermarkety tworzą przestrzeń, w której ludzie mają możliwość autoekspresji.
Takimi przestrzeniami były starożytne agory
2
czy średniowieczne jarmarki. Ludyczne,
zabawowe formy były nieodłącznym elementem ducha tych miejsc. Współczesne galerie
handlowe tylko do tamtych wzorców nawiązują” – mówi Marta Bucholc, socjolog z Polskiej
Akademii Nauk. „Hipermarket pełni obecnie takie funkcje, jakie do XIX wieku pełnił rynek,
który był forum wymiany opinii, obrotu dobrami, a jednocześnie miejscem, gdzie
prezentowali się muzykanci, trupy teatralne, sztukmistrzowie, gdzie publicznie ogłaszano
ważne komunikaty albo wymierzano sprawiedliwość. Zamiast heroldów mamy promocje,
zamiast chłosty i egzekucji – koncerty i pokazy. Bez zmian pozostały tylko występy
muzyczne i teatralne” – mówi profesor Ireneusz Białecki, socjolog.
5.
Przed trzema laty obok nowo otwieranych hipermarketów, hal i sklepów zaczęto
budować sceny. Jedna z pierwszych powstała wiosną 1999 r. w warszawskiej galerii
handlowej. Zaprezentowały się na niej zespół taneczny i kabaret, swój pokaz mieli też
iluzjoniści. Artyści występują również w galeriach handlowych przed świętami Bożego
Narodzenia, z okazji walentynek, Dnia Dziecka, Dnia Matki, a także podczas obchodów
kolejnych rocznic powstania centrów handlowych. W 2001 r. z okazji piątej rocznicy
powstania centrum pod Warszawą zagrał zespół
Bad Boys Blue,
grupa święcąca triumfy na
przełomie lat 80. i 90. To była największa impreza koncertowa w historii polskich centrów
1
2
Mall – w kulturze amerykańskiej centrum handlowe.
Agora – centralny plac miasta-państwa w starożytnej Grecji stanowiący miejsce zgromadzeń obywateli.
Strona 2 z 20
MPO_1P
Egzamin maturalny z języka polskiego
Poziom podstawowy
handlowych, rozmachem przebijająca wiele festiwali. Otwarcie nowego centrum handlowego
na południu Polski uświetnił koncert Kory i
Maanamu.
„Dotychczas zagraliśmy dwa duże
koncerty w centrach handlowych. Były bardzo profesjonalnie przygotowane, jak w salach
koncertowych czy na festiwalach” – mówi menedżer grupy
Maanam.
W hipermarketach
często występują osoby znane z telewizji. W innym centrum odbył się na przykład spektakl
Klan na żywo.
Aktorzy
Klanu
zagrali na żywo odcinek tej telenoweli. Część z nich, m.in.
Tomasz Stockinger (dr Lubicz z
Klanu),
uważa, że „granie do koszyka” to nowa forma
chałtury, czyli tego, co kiedyś określano mianem „grania do kotleta”. To typowo polskie
podejście, ponieważ na Zachodzie aktorzy nie lekceważą żadnej publiczności. „Smuci mnie,
że niektórzy artyści uważają występy w hipermarketach za chałturę. Ja się tego nie wstydzę:
taki mam zawód i jeżeli ktoś chce mnie słuchać w centrum handlowym, to nie odmawiam” –
mówi Norbi.
6.
Na co dzień w centrach handlowych organizowanych jest wiele imprez mniejszego
kalibru, zwanych animacjami. Polegają one głównie na występach „charakterów”, czyli osób
przebranych za postacie z bajek. W niektórych hipermarketach na etatach zatrudniani są
piosenkarze specjalizujący się w repertuarze dziecięcym. Dla dorosłych występują zespoły
grające przeróbki znanych przebojów albo pianiści prezentujący utwory zarówno
z klasycznego, jak i popularnego repertuaru. W centrum handlowym w jednej z miejscowości
pod Warszawą wystąpił nawet kwartet smyczkowy. Centra coraz częściej pełnią funkcje
tradycyjnych domów kultury. „W ramach imprezy
Fiesta Latina
zorganizowaliśmy
tygodniowy kurs tańców latynoskich. Główną nagrodą była roczna nauka w profesjonalnej
szkole tańca” – opowiada pracownik warszawskiego centrum. W tej galerii handlowej
zatrudniani są instruktorzy z domów kultury, którzy prowadzą weekendowe zajęcia
plastyczne dla dzieci. Często występuje tam dziecięcy zespół taneczny
Boogie-rock
działający
w domu kultury
Zacisze.
W innym centrum handlowym zorganizowano z kolei aukcję
obrazów olejnych i tkanin powstałych w sekcji plastycznej
Zacisza.
W hipermarketach coraz
częściej pojawiają się też zawodowi plastycy. W jednym z warszawskich centrów
handlowych zorganizowano wystawę nowoczesnych rzeźb.
7.
Galerie handlowe przejmują także funkcję edukacyjną. W jednej z nich pokazano
wystawę dinozaurów z muzeum geologicznego. W ramach
Weekendu z Danią
zaprezentowano duńskich artystów ludowych, wyroby rzemiosła i muzykę wikingów.
W amerykańskich mallach pojawiły się już swego rodzaju szkoły dla odwiedzających je
dzieci – w
Mall of America
działa na przykład
National College.
Imprezy kulturalne
i edukacyjne organizowane w hipermarketach są skoordynowane z promocją towarów.
Wystawa dinozaurów była związana z premierą kolejnej części filmu
Park Jurajski.
Urządzanie dni poświęconych kulturze różnych krajów to zachęta do odwiedzania stoisk firm
pochodzących z tych państw.
8.
Średniowieczne jarmarki, do których nawiązują centra handlowe, były nie tylko
miejscem wymiany towarów i konsumpcji. Jarmarki zlokalizowane na skrzyżowaniu dróg
z Flandrii, Niemiec, Włoch czy Prowansji tworzyły swoiste centrum cywilizacyjne.
Hipermarkety i galerie handlowe nie muszą odgrywać aż takiej roli, ale coraz ostrzejsza
konkurencja wymusza, żeby nie tylko były zwykłymi sklepami, lecz także centrami
detrozrywki.
Na podstawie: Marcin Zamorski,
Hipermarket kultury,
„Wprost”, nr 50/2002.
MPO_1P
Strona 3 z 20
Egzamin maturalny z języka polskiego
Poziom podstawowy
Zadanie 1.
(1 pkt)
Z akapitu 3. przytocz zdanie stanowiące tezę artykułu.
…………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………...
Zadanie 2.
(1 pkt)
Wyjaśnij, na czym polega detrozrywka.
…………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………...
………………………………………………………………………………………………...…
Zadanie 3.
(1 pkt)
Na podstawie tekstu wyjaśnij pojęcie ‘konsument kultury’.
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
Zadanie 4.
(2 pkt)
Odwołując się do akapitu 4., wymień trzy funkcje kulturowe, jakie pełni współczesny
hipermarket.
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
Zadanie 5.
(1 pkt)
Na podstawie akapitu 4. wyjaśnij, czym – zdaniem Ireneusza Białeckiego – różni się
hipermarket od tradycyjnego rynku.
………………………………………………………………………………………………...…
………………………………………………………………………………………………...…
………………………………………………………………………………………………...…
Strona 4 z 20
MPO_1P
Egzamin maturalny z języka polskiego
Poziom podstawowy
Zadanie 6.
(2 pkt)
Określ prawdziwość zdań. Zaznacz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F – jeśli jest
fałszywe.
Wnętrza niektórych amerykańskich centrów handlowych urządzono tak, by
przypominały teatr.
Współczesne centra handlowe są wiernym odwzorowaniem starożytnej
2.
agory lub średniowiecznego jarmarku.
1.
3.
W centrach handlowych odbywają się aukcje dzieł wybitnych artystów.
P
P
P
F
F
F
Zadanie 7.
(1 pkt)
Napisz, jakie zabarwienie emocjonalne mają w języku polskim wyrażenia
grać do
kotleta, grać do koszyka.
……………………………………………………………………………………...……………
………………………………………………………………………………………...…………
Zadanie 8.
(1 pkt)
Na czym, zdaniem autora, polega różnica w podejściu do występów w supermarketach
artystów polskich i artystów na Zachodzie (na podstawie akapitu 5.)?
………………………………………………………………………………………………...…
………………………………………………………………………………………………...…
………………………………………………………………………………………………...…
Zadanie 9.
(2 pkt)
Z akapitu 5. wypisz przykład zdania w mowie niezależnej. Wyjaśnij, w jakim celu autor
posłużył się tym zabiegiem językowym.
…………………………………………………………………………………………...………
…………………………………………………………………………………………...………
…………………………………………………………………………………………...………
…………………………………………………………………………………………...………
MPO_1P
Strona 5 z 20
Zgłoś jeśli naruszono regulamin