Rozpoznawanie chorob infekcyjnych drzew lesnych.pdf

(11001 KB) Pobierz
See discussions, stats, and author profiles for this publication at: https://www.researchgate.net/publication/275208892
Rozpoznawanie chorób infekcyjnych drzew
leśnych
Book · December 2014
CITATIONS
READS
0
2 authors:
Zbigniew Sierota
University of Warmia and Mazury in Olsztyn
79
PUBLICATIONS
233
CITATIONS
SEE PROFILE
4,137
Andrzej Szczepkowski
Warsaw University Of Life Sciences
73
PUBLICATIONS
108
CITATIONS
SEE PROFILE
Some of the authors of this publication are also working on these related projects:
Possibilities of Tuber aestivum growing and protection
View project
The influence of Polish pony on lower layers of forest stands
View project
All content following this page was uploaded by Andrzej Szczepkowski on 20 April 2015.
The user has requested enhancement of the downloaded file. All in-text references underlined in blue are added to the original document
and are linked to publications on ResearchGate, letting you access and read them immediately.
W drzewostanie gospodarczym, w którym prowadzona
jest racjonalna gospodarka leśna oparta na podstawach
ekologicznych, „choroba” jest zjawiskiem niepożądanym,
oznacza bowiem stan odmienny od „zdrowego, normalnego”
wzrostu drzew, w tym funkcjonowania poszczególnych
komórek, tkanek i organów. Ten odmienny rozwój drzew może
się wyrazić więdnięciem liści czy całych pędów, zmniejszeniem
lub wstrzymaniem przyrostu, zasychaniem wierzchołków
czy też częściowym lub całkowitym zamarciem drzewa,
grupy drzew, a nawet całego drzewostanu. Takie niepokojące
symptomy są oznaką rozwijającej się w organizmie choroby.
Pojęcie „choroby” ma ścisły związek z jej sprawcą i odnosi się
zwykle do jednej lub wielu przyczyn – czynników wywołujących
chorobę i uczestniczących w jej przebiegu. Chorobę
rozpoznajemy zwykle po jej symptomach, chociaż często są
one niespecyficzne, podobne bowiem objawy mogą wynikać
z różnych przyczyn.
W prezentowanym poradniku przedstawiono objawy
najważniejszych – z punktu widzenia gospodarki leśnej –
chorób oraz ich sprawców w celu szybkiego skojarzenia stanu
drzewa i widocznych symptomów z patogenem – sprawcą
choroby lub grzybem powodującym rozkład drewna.
Zbigniew Sierota
Andrzej Szczepkowski
Rozpoznawanie chorób infekcyjnych drzew leśnych
ROZPOZNAWANIE
CHORÓB INFEKCYJNYCH
DRZEW LEŚNYCH
Lasy Państwowe
ISBN 978-83-63895-37-2
okładka DRUK.indd 1
2015-01-13 12:46:54
Zbigniew Sierota
Andrzej Szczepkowski
ROZPOZNAWANIE
CHORÓB INFEKCYJNYCH
DRZEW LEŚNYCH
Poradnik 4 kor.indd 1
2014-12-12 08:19:18
Wydano na zlecenie
Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych
Warszawa 2014
© Centrum Informacyjne Lasów Państwowych
ul. Bitwy Warszawskiej 1920 r. nr 3
02-362 Warszawa
tel.: (22) 822-49-31
faks: (22) 823-96-79
e-mail: cilp@cilp.lasy.gov.pl
www.lasy.gov.pl
Autorzy
prof. dr hab. Zbigniew Sierota – Instytut Badawczy Leśnictwa, Sękocin Stary, ul. Braci Leśnej 3,
05-090 Raszyn
dr hab. inż. Andrzej Szczepkowski – Wydział Leśny SGGW, ul. Nowoursynowska 159,
02-776 Warszawa
Recenzenci
dr inż. Łukasz Brodziak
prof. dr hab. Tadeusz Kowalski
Redakcja
Barbara Butwiłowska
Autorzy zdjęć
Wojciech Grodzki [WG], Wojciech Janiszewski [WJ], Tadeusz Kowalski [TK], Monika Małecka [MM],
Katarzyna Nowik [KN], Jarosław Plata [JP], Zbigniew Sierota [ZS],
Andrzej Szczepkowski [AS], Hanna Szmidla [HS], Janusz Szwałkiewicz [JS],
Miłosz Tkaczyk [MT], Marta Wrzosek [MW]
Zdjęcia na okładce
Tadeusz Kowalski (duże), Tadeusz Kowalski i Zbigniew Sierota (małe)
Projekt graficzny
Jakub Łoś
Korekta
Agata Przybysz
ISBN 978-83-63895-37-2
Przygotowanie do druku
EDO – Jakub Łoś
Druk i oprawa
Ośrodek Rozwojowo-Wdrożeniowy
Lasów Państwowych w Bedoniu
Poradnik 4 kor.indd 2
2014-12-12 08:19:18
SPIS TREŚCI
1. Charakterystyka pojęcia „choroby infekcyjne drzew leśnych”
5
2. Klasyfikowanie i badanie objawów chorobowych pod kątem
praktycznym
�½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½
9
3. Występowanie chorób i sprawców według gatunku drzewa-
-gospodarza i wieku drzew
�½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½
11
4. Choroby drzew i ich sprawcy
�½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½
17
4.1. Fytoftorozy drzew (Phytophthora spp.)
�½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½
19
4.2. Huba korzeni – sosna, modrzew, gatunki liściaste
(Heterobasidion
annosum)
�½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½
23
4.3. Huba korzeni – świerk (Heterobasidion
parviporum)
�½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½
31
4.4. Huba sosny – zgnilizna biała jamkowata sosny
(Porodaedalea/
Phellinus pini)
�½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½
37
4.5. Mączniak prawdziwy dębu (Erysiphe/Microsphaera
alphitoides)
�½ �½ �½ �½ �½
41
4.6. Opadzina modrzewia (Meria
laricis)
�½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½
45
4.7. Opieńkowa zgnilizna korzeni (Armillaria
spp.)
�½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½
47
4.8. Osutka wiosenna sosny (Lophodermium
seditiosum)�½
�½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½
53
4.9. Osutka jesienna sosny (kilku sprawców)
�½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½
57
4.10. Osutki świerka i jodły (Lirula
spp. i inni sprawcy)
�½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½
61
4.11. Rdze igieł świerka i jodły (Chrysomyxa
spp. i inni sprawcy)
�½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½
65
4.12. Rak modrzewia (Lachnellula/
Dasyscyphus willkommii)
�½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½
69
4.13. Rdza jodły i goździkowatych (Melampsorella
caryophyllacearum)
�½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½ �½
71
Poradnik 4 kor.indd 3
2014-12-12 08:19:18
Zgłoś jeśli naruszono regulamin