· Wentylacja
· Dyfuzja pęcherzykowa
· Transport z krwią
· Obronna (transport śluzowo-migawkowy)
ü I oddychanie zewnętrzne – wymiana między powietrzem atmosferycznym a płucami
ü II oddychanie pośrednie – pomiędzy płucami a krwią
ü III oddychanie wewnętrzne
Funkcja:
· Obronna
· Buforowanie krwi
Interakcja układu krążenia z oddechowym
Relacje opłucna – płuca
· Jama opłucnowa
· Opłucna płuca
· Opłucna ścienna
Klatka piersiowa i płuca ściśle połączone.Wdech, wydech:
· Płaszczyzna górno-dolna à skurcz przepony
· Płaszczyzna tył-przód à odsunięcie mostka od kręgosłupa
· Płaszczyzna poprzeczna à skurcz mięśni międzyżebrowych
Wydech – akt bierny, nie angażuje mięśni à skurcz mięśni międzyżebrowych wewnętrznych, przyciąganie żeber
Wdech – żebra skierowane w dół, mięśnie międzyżebrowe zewnętrzne w stronę kręgosłupa àpowiększenie klatki piersiowej
Dodatkowe mięśnie wdechowe:
· Wdech à mięśnie pochyłe szyi, mięsień mostkowo-obojczykowo-barkowy
· Wydech à mięśnie pochyłe brzucha, mięsień prosty brzucha
Wdech – ciśnienie ujemne, musi być niższe od atmosferycznego
Wydech – ciśnienie dodatnie
Spoczynek:
· Ciśnienie w pęcherzykach = ciśnienie atmosferyczne
· Brak ruchu powietrza
· Ciśnienie w opłucnej < atmosferyczne (inaczej zapadałyby się pęcherzyki i zlepiały)
Siły elektrostatyczne klatki piersiowej = sile elektrostatycznej płuc
Wdech:
· Siła skurczu mięśni
· Ciśnienie w pęcherzykach < ciśnienie atmosferyczne
· W opłucnej bez zmian
Wydech:
· Siła elektrostatyczna płuc
· Ciśnienie w pęcherzykach > ciśnienie atmosferyczne à powietrze na zewnątrz
· Zwiększenie wymiarów klatki piersiowej à spadek ciśnienia w klatce
· Do połowy wdechu spadek ciśnienia w pęcherzykach, gdyż ujemne ciśnienie warunkuje napływ powietrza w pęcherzykach à pęcherzyki wypełniają się à ciśnienie w pęcherzykach (początek fazy wydechu) = ciśnieniu atmosferycznemu
· Ciśnienie w jamie płucnej rośnie w stronę +
· Objętość pęcherzyków coraz mniejsza
· Na połowie wydechu pęcherzyki puste à spada w nich ciśnienie
Ciśnienie w jamie opłucnej zawsze ujemne!!
Geneza ujemnego ciśnienia w klatce piersiowej:
· W pęcherzyku do którego weszło powietrze ma jakieś ciśnienie
· Ciśnienie atmosferyczne działa na zewnątrz. Pr – ciśnienie sprężystości rozciąganych pęcherzyków płucnych zależy od: 30% siły sprężyste tkanki płucnej, 70% siły napięcia powierzchniowego na granicy faz powietrze-woda
Prawo Lapleac’a:
· Ciśnienie w danej kuli jest wprost proporcjonalne do podwójnego napięcia powierzchniowego na granicy 2 faz i odwrotnie proporcjonalne do promienia
· W małym pęcherzyku większe ciśnienie
· Ciśnienie przepychane z mniejszych do większych (zabezpieczenie przed pęknięciem dużych pęcherzyków)
Surfaktant – związek chemiczny.
· Osłabienie napięcia powierzchniowego
· Spadek pracy oddechowej gdyż spadek napięcia powierzchniowego à spadeg siły retrakcji à wzrost podatności płuc
· Bierze udział w utrzymywaniu suchości pęcherzyków czyli zapobieganie obrzękowi płuc
· Wcześniki à zespół błon szklistych
· Ułatwienie współistnienia pęcherzyków różnej średnicy
Przestrzeń nieużyteczna – ta część układu oddechowego która nie jest zaangażowana w wymianę gazową w pęcherzykach
Budowa:
Funkcje: ogrzanie i nasycanie parą wodną powietrza, usuwanie ciał obcych, mieszanie porcji powietrza wdechowego i wydechowego
Tam gdzie wentylacja przeważa nad przepływem, część pęcherzyków nie wykorzystanych w wymianie gazowej
Regulacja przepływu płucnego:
1) Czynniki mechaniczne à ruchy oddechowe
Wdech
Wydech
Ciśnienie śródpłucnowe
↓
↑
Magazynowanie krwi w naczyniach płucnych
Powrót żylny
Objętość wyrzutowa PK
Przepływ krwi w tętnicach płucnych
Max. Zmiany V w naczyniach płucnych
600ml à 1000ml
600ml à 200ml
Objętość wyrzutowa LK
2) Czynniki nerwowe
3) Czynniki humoralne
Wpływ substancji chemicznych i pochodzących z krwi na naczynia płucne:
· Hipoksja – spadek PO2 w pęcherzykach płucnych à skurcz tętnicy dochodzącej do tego pęcherzyka
· Skurczowe NA, angiotensyna II , 5 – Ht, endotelina, rozkurczowe Ach, izoprenalina
Znaczenie krążenia płucnego
1) Doprowadza krew do pęcherzyków
2) Funkcja filtru krwi
3) Funkcja metaboliczna – synteza lub magazynowanie i uwalnianie do krwi PG w tym PGI2, HA, Kalikreina
Wpływ grawitacji:
1) Powyżej ciśnienie krwi niższe, ciśnienie klatki piersiowej bardziej ujemne
2) Poniżej ciśnienie krwi wyższe, ciśnienie klatki piersiowej mniej ujemne.
Pęcherzykowa przestrzeń nieużyteczna
· Przepływ krwi mniejszy na górze
· Fizjologiczny przeciek płucny i przepływ przeważa nad wentylacją tam gdzie wentylacja przeważa nad przepływem. Przecinek płucny ta część objętości minutowej serca która nie zostaje utleniona
· Anatomiczny – żyły oskrzelowe krwiobieg duży àpoprzez zespolenia àżyły płucne. Żyły płucne z pominięciem pęcherzyków. Krążenie wieńcowe àmałe żyły krwi żylnej z mięśnia LK i LP à krwi tętniczej w lewej połowie serca
Po2
Pco2
Atmosferyczne
158
93
Wydychane
116
32
Pęcherzykowe
100
jiso