Badanie wad refrakcji oka.pdf
(
127 KB
)
Pobierz
BADANIE WAD REFRAKCJI OKA
TEORETYCZNE I TECHNICZNE PODSTAWY BADANIA
Określenie refrakcji oka przeprowadza się metodą przedmiotową (skiaskopii, oftalmometrii,
refraktometrii) oraz podmiotową, subiektywną (metodą Dondersa).
Skiaskopia
Skiaskopia (z greckiego skia = cień) polega na obserwacji cienia poruszającego się w obrębie źrenicy
przy oświetleniu oka. Kierunek ruchu cienia w źrenicy zależy od refrakcji oka.
Oftalmometria
Oftalmometria określa krzywiznę powierzchni załamujących (tu rogówki) oka na podstawie wielkości i
ustawienia obrazów odbitych od tych powierzchni jak od zwierciadła wypukłego.
Refraktometria
Refraktometria polega na obserwacji figur testowych rzutowanych przez dwa źródła świetlne, które po
odbiciu się od siatkówki i przejściu przez układ optyczny oka dają ostry obraz widziany w przyrządzie
zwanym refraktometrem.
Metoda subiektywna Dondersa
Metoda subiektywna Dondersa polega na dobieraniu szkieł korekcyjnych, przy których uzyskuje się
najlepszą ostrość wzroku. Jest to metoda niedokładna i powinna być stosowana po obiektywnym
określeniu wady wzroku.
CZEMU SŁUŻY BADANIE?
Badanie refrakcji oka określa wadę wzroku wyrażoną w dioptriach, na podstawie której dobiera się
okulary, jak również stanowi podstawę do stwierdzenia różnych zmian chorobowych oka związanych z
wadą wzroku.
WSKAZANIA DO WYKONANIA BADANIA
Stwierdzenie niepełnej ostrości wzroku, kiedy nie znajduje się przyczyny w chorobie oka lub
układzie nerwowym. U dzieci, pomimo pełnej ostrości wzroku (spowodowanej dużą zdolnością
akomodacji), badanie przeprowadza się między innymi u dziecka zezującego, przy mrużeniu
oczu, przy przewlekłym zapaleniu brzegów powiek i bólach głowy.
Badanie jest wykonywane na zlecenie lekarza
BADANIA PORZEDZAJĄCE
Wskazane jest zbadanie ostrości wzroku.
SPOSÓB PRZYGOTOWANIA DO BADANIA
Ażeby dokładnie określić wadę refrakcji i na tej podstawie dobrze dobrać okulary,, trzeba zawsze
porazić całkowicie akomodację w badanym oku. W tym celu stosuje się następujące leki w postaci
kropli ocznych: najsilniej działającą Atropinę, Cyklopentolat oraz najsłabiej działający i pozostawiający
akomodację resztkową Tropikamid. U dzieci zdolność akomodacji jest bardzo duża, więc Atropinę
podaje się przez kilka dni dwa razy dziennie po 12 kropli do każdego oka. (Atropinę wpuszczają
dziecku do oka w domu rodzice). U małych dzieci w trakcie zakraplania Atropiny należy ucisnąć
palcem kanalik łzowy (ucisnąć palcem dolną powiekę w przyśrodkowym kącie oka). Trzeba także
uważać, aby lek nie dostał się do ust dziecka. Atropinę należy stosować ściśle według wskazówek
lekarza; jest to lek,, który przy przedawkowaniu jest silną trucizną. Pozostałe dwa leki stosuje się u
dorosłych a zapuszcza je lekarz podczas badania. Oprócz porażenia akomodacji, powyższe leki
rozszerzają źrenicę. Najdłużej działa Atropina do 10 dni, krócej Tropikamid i Cyclopentolat do kilku
godzin. W czasie rozszerzenia źrenicy i porażenia akomodacji źle widzi się z bliska oraz występuje
światłowstręt.
OPIS BADANIA
W czasie badania należy patrzeć prosto przed siebie i nie ruszać okiem.
Skiaskopia
Badanie przeprowadza się w ciemni
przy użyciu skiaskopu (Ryc.712).
Jest to przyrząd w kształcie walca o
długości około 20 cm, który w dolnej
swej części ma źródło zasilania, a w
górnej źródło światła i optykę. Badany
siada w odległości 1 m od lekarza,
który skierowuje do oka badanego
strumień światła ze skiaskopu,
przystawionego do swojego oka.
Lekarz obserwuje zmiany oświetlenia
źrenicy przez ruch powstającego
cienia. W nadwzroczności cień
porusza się zgodnie z ruchem światła
Ryc.712 Badanie wady refrakcji metodą skiaskopii
skiaskopu, w krótkowzroczności
odwrotnie. Przed oko badanego lekarz przystawia tzw. listwy skiaskopowe, posiadające rząd szkieł
skupiających (plusowych) i rozpraszających (minusowych) o wzrastającej sile. Za pomocą tych
soczewek i zmiany ruchu cienia określa się refrakcję badanego oka.
Oftalmometria
W przypadku astygmatyzmu, spowodowanego przeważnie przez rogówkę, trzeba określić jej krzywiznę
oftalmometrem. Aparat składa się z części lunetowej ze specjalnym układem optycznym, po bokach
lunety znajduje się źródło światła rzutujące na rogówkę cztery obrazki figur geometrycznych. Badanie
przeprowadza się w ciemni, bez rozszerzenia źrenicy. Pacjent siada przy aparacie mając, opartą głowę
i czoło na specjalnych podpórkach. Lekarz siedzi po przeciwnej stronie aparatu i przez lunetę
obserwuje obraz figur odbitych z powierzchni rogówki. Badanie polega na odpowiednim ustawieniu tych
figur za pomocą pokręteł; na skali odczytuje się siłę łamiącą rogówki w dioptriach oraz osie, w których
przeprowadza się te odczyty.
Refraktometria
Refraktometr spełnia zadanie oftalmometru i skiaskopu. Przygotowanie do badania jest takie samo jak
do skiaskopii. Przebieg badania jest identyczny jak w oftalmometrii, z tym wyjątkiem, że lekarz widzi
inne figury i odpowiednio je ustawia w celu dokonania odczytu. Możliwe jest też wykonanie
refraktometrii automatycznej ("komputerowe badanie wady wzroku") jest to szybkie badanie
zakończone gotowym wydrukiem z podaną wadą wzroku, osiami, w których należy zapisać szkła
cylindryczne oraz rozstaw źrenic potrzebny do wykonania okularów. Osoby dorosłe, u których
akomodacja jest znikoma, mogą mieć wykonane to badanie bez porażenia akomodacji. Refraktometria
automatyczna nie eliminuje całkowicie akomodacji, mogą więc pojawić się istotne błędy wydruku,
zwłaszcza u dzieci i młodzieży. Zatem refraktometria automatyczna nie może zastępować tradycyjnej
skiaskopii, ale jest bardzo pomocna jako badanie uzupełniające. Zawsze trzeba sprawdzić tolerancję
odczytanej korekcji przez pacjenta.
Wynik badania przekazywany jest w formie opisu lub wydruku.
CZAS
Badanie trwa od kilku do kilkudziesięciu minut
INFORMACJE, KTÓRE NALEŻY ZGŁOSIĆ WYKONUJĄCEMU BADANIE
Przed badaniem
Jaskra.
JAK NALEŻY ZACHOWYWAĆ SIĘ PO BADANIU?
Nie ma specjalnych zaleceń.
MOŻLIWE POWIKŁANIA PO BADANIU
Niekiedy mogą wystąpić powikłania po podaniu leków rozszerzających źrenicę u pacjentów z
niewykrytą jaskrą zamkniętego kąta przy prawidłowym ciśnieniu ocznym. W wyniku tego może
nastąpić jatrogenny atak jaskry, objawiający się silnym bólem oka i niekiedy głowy,
pogorszeniem widzenia; czasem mogą wystąpić nudności i wymioty; gałka oczna jest twarda z
powodu wysokiego ciśnienia ocznego. Atak występuje najczęściej w kilka godzin po podaniu
leków rozszerzających źrenicę. Należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza okulisty celem
przerwania ataku. W przeciwnym razie długotrwały atak, może nawet zakończyć się ślepotą
oka. Jeśli jest to niemożliwe natychmiast, można zażyć tabletkę Diuramidu (o ile nie ma
przeciwwskazań do jego stosowania), wpuścić do oka lek zwężający źrenicę (Pilocarpinę 2% lub
4%) i starać się jak najszybciej dotrzeć do okulisty.
Podczas podawania Atropiny może dojść do nadwrażliwości lub przedawkowania leku. Objawia
się to zaczerwienieniem oraz suchością skóry i śluzówek, podwyższoną temperaturą a także
szybszą akcją serca. Zwykle wystarcza przerwanie podawania Atropiny. W przypadku
silniejszego zatrucia należy zgłosić się do lekarza pediatry lub internisty. Dawka śmiertelna
Atropiny dla małego dziecka wynosi około 10 mg (10 ml flakon 1% Atropiny zawiera 100 mg
tego leku). Lek trzeba chronić przed dziećmi. Po skończeniu stosowania Atropiny lek należy
wylać, dobrze wypłukać buteleczkę i następnie ją wyrzucić. Badanie może być powtarzane
wielokrotnie. Wykonywane jest u pacjentów w każdym wieku, a także u kobiet ciężarnych.
<<< Powrót
Opracowano na podstawie:
dr n. med. Urszula KozakTuleta
Badanie wad refrakcji oka
"Encyklopedia Badań Medycznych"
Wydawnictwo Medyczne MAKmed, Gdańsk 1996
Plik z chomika:
kf.mtsw
Inne pliki z tego folderu:
Anatomia i fizjologia oczu.pdf
(189 KB)
Badanie ciśnienia ocznego.pdf
(127 KB)
Choroby oczu.pdf
(122 KB)
Badanie ostrości wzroku.pdf
(134 KB)
Badanie przedniego odcinka oka.pdf
(96 KB)
Inne foldery tego chomika:
Spektroskopia
Zgłoś jeśli
naruszono regulamin