Meskalina, LSD, Psilocybina a zmiana osobowości - Sanford M. Unger.pdf

(197 KB) Pobierz
Meskalina, LSD, Psilocybina a zmiana osobowości
by
dr filoz. Sanford M. Unger*
Z:
Psychiatry: Journal for the Study of Interpersonal Processes
Wol. 26, Nr 2, Maj 1963
© The William Alanson White Psychiatric Foundation
original report:
http://www.druglibrary.org/schaffer/lsd/unger.htm
[ tłumaczenie: cjuchu ]
* B.A. Antioch College, '53; M.A., '55; Ph.D., '60 Cornell Univ. U.S. Army (Criminal Investigation Division) '5G'56; Grant
Foundation Fellow in Human Development '57-'58; Senior Fellow, Cornell Graduate School '58-'59; Chairrnan, Psychology
Curriculum, Shimer College '59-'60; Rsc. Psychologist, Lab. of Psychology, NIMH '60.
Spis Tresci:
Podobne działanie meskaliny, LSD-25, oraz psilocybiny
Niezmienne reakcje lekowe
Metka "Psychozomimetyk"
Zmienna reakcji lekowych i zmienne ekstralekowe
Gwałtowna zmiana osobowości
Przykłady nie związane z dragami
Zmiana osobowości wspomagana lekami: "Nowa koncepcja" w psychoterapii
Pojęcia objaśniające
Podziękowania
Odnośniki
... nasza normalna świadomość stanu czuwania ... jest tylko jednym szczególnym rodzajem
świadomości, natomiast obok niej, oddzielone najzwiewniejszymi parawanami, leżą zupełnie inne
potencjalne formy świadomości ... Żaden opis wszechświata w jego całkowitości, który je pomija,
nie może być rozstrzygający. Pytanie jak je traktować - gdyż są tak niespójne ze zwykłą
świadomością. - William James
1
.
W ostatnich latach, to, w jaki sposób traktować "zupełnie inne formy świadomości", wywoływane przez
meskalinę, LSD-25, oraz psilocybinę, powodowało pozornie kłopotliwy problem. Artykułowanym
samoeksperymentatorom od Mitchell'a do Huxley'a, meskalina dała niezwykle wspaniałe doświadczenia
wzrokowe, lub poszerzający życie pobyt na "Antypodach umysłu"
2
. Warto przypomnieć, że dla Stockings'a
meskalina wytworzyła schizofrenię kontrolowaną
3
- teza, która zdobyła brązowy medal Królewskiego
Stowarzyszenia Medyczno-Psychologicznego (Royal Medico-Psychological Association) i najwidoczniej
rozpoczęła, w połączeniu z nadejściem LSD-25, epokę skoordynowanej aktywności chemicznej w badaniu i
eksperymentalnym wywoływaniu "psychoz modelowych"
4
. W kontrapunkcie, te tak zwane
"psychozomimetyczne" LSD w coraz większym stopniu znajdowało zastosowanie jako celowa interwencja lub
"adiuwant" w psychoterapii
5
. Niedawno przybyłe "magiczne grzyby", psilocybinowe, były podobnie dwuznaczne
- "psychozogenne" dla jednych, "mistykomimetyczne" dla innych
6
. Niniejsza praca dokona przeglądu literatury
o doznaniu lekowym - zwracając szczególną uwagę na efekty zmiennych
ekstralekowych,
by uświadomić zakres
ich potencjalnego wpływu, dopiero niedawno skrystalizowanego, i obiecuje trochę zmniejszyć bujny nieład na
tym obszarze.
Szczegółowo zostanie omówione zjawisko gwałtownej zmiany osobowości lub zachowania związanych z lekiem.
Na przykład, wiele ośrodków leczenia alkoholizmu, zwłaszcza w Kanadzie, sprawozdało całkowitą abstynencję
7
wielu swych pacjentów po pojedynczej sesji LSD . Ogólnie mówiąc, dolegliwości neurotyczne w całym zakresie
zostały opisane jako praktycznie rozwiane
8
. Biorąc pod uwagę ten obraz, oraz obecny stan i praktykę sztuki
soma rights re-served
1
od 10.12.2013 na
www.psilosophy.info/
meskalina lsd psilocybina a zmiana osobowości
www.psilosophy.info/shlyyzvibyjrbtcxchaxbgfo
terapeutycznej, nie dziwi znalezienie przynajmniej jednego psychiatry przewidującego "... terapię masową:
instytucje, w których każdy pacjent z neurozą mógłby otrzymać leczenie LSD i głównie sam przepracować
swoje problemy"
9
. James byłby bardziej przyciągnięty przez "spektakularne i prawie niewiarygodne wyniki"
10
,
sprawozdane na współczesnej scenie lekowej; a ich faktyczne podobieństwo do "natychmiastowych
transformacji" towarzyszących "mistycznym" nawróceniom religijnym - które tak dobitnie omówił - może
okazać się bardziej niż powierzchowne i wydaje się godne uwagi.
Podobne działanie meskaliny, LSD-25, oraz psilocybiny
Ponieważ dowody i zeznania zebrane przez lata do każdego z dragów zostaną potraktowane naprzemiennie,
nasuwa to wstępną uwagę o pewnym znaczeniu. Choć wniosek opóźnił się zarówno przez różnice w ich
strukturze chemicznej jak i różnice w sposobach wprowadzania do społeczności naukowej, dość powszechnie
uznaje się teraz, że subiektywne skutki meskaliny, LSD-25, oraz psilocybiny są podobne, równorzędne, bądź
nie do odróżnienia. Zarówno Isbell jak i Abramson podali LSD i psilocybinę w tym samym badaniu; Wolbach i
jego współpracownicy podali wszystkie trzy. Wszyscy stwierdzili, że ich badani nie byli w stanie odróżnić
dragów
11
.
Sprawozdana równowartość reakcji subiektywnych wydaje się dość spójna - lub przynajmniej nie sprzeczna - z
obecną wiedzą farmakodynamiczną. Badania nad radioaktywnie znakowaną meskaliną i LSD wykazały, że
związki te w znacznym stopniu znikają z mózgu w stosunkowo krótkim czasie - w rzeczywistości, mniej więcej
w tym samym czasie, gdy pojawiają się pierwsze "zjawiska psychiczne"
12
. Skutkiem tego, zaproponowano
wstępnie, że charakterystyczne efekty, utrzymujące się przez stosunkowo długi czas, przypisywane są nie
działaniu samego dragu, lecz jakiemuś jeszcze niezidentyfikowanemu aspektowi łańcucha wydarzeń
odpalanego
przez podanie dragu. Isbell, obserwując "uderzająco podobne" reakcje na LSD i psilocybinę,
postawił hipotezę, że za efekty jest odpowiedzialny "jakiś wspólny mechanizm biochemiczny lub fizjologiczny" -
to jest, że różne związki podzielają końcową drogę wspólną
13
. Najbardziej bezpośrednie wsparcie tego
wnioskowania, dotyczące biologicznej tożsamości podstawowego mechanizmu działania, pochodzi z badań
tolerancji krzyżowej, w których badani okazujący odporność na jeden drag - to jest, niereagujący po
powtórnych podaniach - mierzyli się następnie z innym dragiem. Obecne objawy wskazują, że między dragami
rzeczywiście rozwija się tolerancja krzyżowa
14
.
Nie ma to sugerować, że doznanie lekowe jest niezmienne u badanych - wręcz odwrotnie. W rzeczywistości,
15
nawet doznania tego samego badanego różnią się z sesji na sesję . Lecz gdy kontrolowane są stosowne
zmienne ekstralekowe, wariancja wewnątrz lekowa najwyraźniej współistnieje z wariancją międzylekową, i jest
związana z wszechobecnymi różnicami osobowości; innymi słowy, chociaż zakres reakcji jest odnotowany dla
wszystkich
dragów, nie ma reakcji, która byłaby szczególnie powiązana z konkretnym dragiem. Za większość
niezgodności mylnie przypisywanych konkretnemu działaniu leku najwyraźniej odpowiedzialne są zmienne
ekstralekowe, które były niekontrolowane i w dużej mierze nierozpoznane aż do niedawna.
Niezmienne reakcje lekowe
Zgodnie z powszechną aprobatą, doznanie dragowe jest paranormalne - to jest, ponad, lub poza zasięgiem
normalności i codzienności. W literaturze stale pojawiają się okrzyki "nieopisywalności". Jednakże, ilekroć
podejmowane są próby opisu, pojawia się względna jednomyślność odnośnie pewnych cech. Można by
powiedzieć, że są one przypisywane podaniu dragu,
per se,
niezależnie od osobowości badanego, otoczenia,
lub oczekiwań badacza lub badanego. Przykłady z literatury raportów subiektywnych i zeznań mogą
zakomunikować, lub przynajmniej oddać klimat tych niezmiennych reakcji.
Pierwszą, i chyba najłatwiej przekazywaną, jest cecha charakterystyczna doznania lekowego nazwana przez
Ellis "saturnalia" lub "orgia" wizji
16
. Kolejni autorzy byli jedynie nieco bardziej powściągliwi:
Przewaga doznań wzrokowych na obrazie widzenia jest uderzająca - nie tylko ze względu na
trwałe halucynacje i złudzenia, lecz przez imponującość widzianych obiektów rzeczywistych, ich
17
kształt i kolor...
Ma miejsce wielka intensyfikacja światła; intensyfikacja ta jest doznawana zarówno przy
soma rights re-served
2
od 10.12.2013 na
www.psilosophy.info/
meskalina lsd psilocybina a zmiana osobowości
www.psilosophy.info/shlyyzvibyjrbtcxchaxbgfo
zamkniętych oczach jak przy otwartych... Za tą intensyfikacją światła idzie ogromne wzmocnienie
koloru, i dotyczy to zarówno świata zewnętrznego jak również świata wewnętrznego
18
.
Gdy zamknąłem oczy... doznałem fantastycznych obrazów niezwykłej plastyczności. Były one
związane z intensywną, kalejdoskopową grą kolorów
19
.
Zmiany w postrzeganiu form wzrokowych występują praktycznie u każdego... Systematycznie
sprawozdawana [jest] plastyczność, którą przybierają formy świata wizualnego... podkreślenie gry
światła i koloru, jak gdyby światło żyło
20
Drugi niezmienny zestaw reakcji dragowych, trudniejszy do scharakteryzowania lub zakomunikowania, został
nazwany różnie, depersonalizacja, dysocjacja, lewitacja, derealizacja, nienormalne oddzielenie, zniekształcenie
lub zmiana obrazu ciała, i temu podobne:
Istnieje świadomość nienormalnego dystansu między jaźnią a tym, co dzieje się w jej świadomości;
z drugiej strony, doznanie nienormalnego stopienia się podmiotu i przedmiotu
21
.
Moje pojmowanie przestrzeni było dziwnie nie do opisania. Widziałem siebie od głowy po stopy,
jak również sofę, na której leżałem. Wokół mnie była nicość, absolutnie pusta przestrzeń.
Unosiłem się na samotnej wyspie w eterze. Żadna część mego ciała nie podlegała prawu
grawitacji
22
.
Co zaszło podczas doznania na LSD? ... wszechświat jest otwarcie zorganizowany pod względem
identyfikacji między postrzegającym a rzeczą postrzeganą. Słyszysz muzykę gdzieś w dole jaskini,
i nagle to ty znajdujesz się w dole jaskini. Czy teraz jesteś muzyką, lub czy muzyka jest teraz u
wylotu jaskini? Czy zamieniłeś je miejscami? I tak dalej?
23
Podczas każdego doznania LSD w pewnym stopniu występuje prawdopodobnie depersonalizacja
... oddzielenie świadomego ja, jakby oderwanego ego. Ta jaźń jest w kontakcie z rzeczywistością
oraz w kontakcie z jaźnią doświadczającą zjawiska psychicznego
24
.
Niezależnie od tego, jakie doznanie dragowe się uwzględni, z dużą pewnością można przewidzieć, jak opisano
powyżej, zmiany w doświadczaniu wzrokowym i doświadczaniu siebie
25
.
W powiązaniu z tak zwanym zjawiskiem dysocjacji - i w świetle konotacji metek "psychozomimetyczny" i
"intoksykant" - dobrze podkreślić, że doznania lekowe, przynajmniej u większości osób niepsychotycznych, nie
wydają się przypominać delirium:
Pijący meskalinę pozostaje spokojny i skupiony wśród otaczającej go sensualnej zawieruchy; jego
osąd jest tak wyraźny jak w stanie normalnym...
26
Trudno jest zaklasyfikować stan świadomości podczas intoksykacji, pozwalający na taką
samoobserwację i zdający się czasem sprzyjać odłączeniu i autoanalizie
27
.
... w stanie czystej świadomości [podmiot] ... jest w stanie szczegółowo opisać różnorodne zmiany
mentalne podczas intoksykacji dragiem
28
.
Niedeliryczny stan normalnych ochotników, przynajmniej przy niskiej lub umiarkowanej dawce leku, został
obiektywnie potwierdzony ich zdolnością do wykonania testów psychologicznych. Najbardziej wyczerpujące
serie badań w tym kierunku przeprowadził na LSD Abramson i jego współpracownicy
29
. Generalnie, choć nie
konsekwentnie, badani ukazali nieznaczne spadki wydajności - przynajmniej niektóre z nich mogą być także
związane z odmienionym stanem uwagi-motywacji-afektu. Jednakże, doznanie lekowe zdaje się
zanieczyszczone samą oprawą testu; Savage, między innymi, odnotował "nie tak głęboki wpływ, gdy badani
30
zajęci są wykonywaniem testów psychologicznych..."
Kolejny i ostatni zestaw pozornie niezmiennych reakcji dotyczy retrospektywnej potęgi doznania lekowego.
Seria poświadczeń tego efektu jest uderzającym i istotnym aspektem historii badań nad tymi związkami:
soma rights re-served
3
od 10.12.2013 na
www.psilosophy.info/
meskalina lsd psilocybina a zmiana osobowości
www.psilosophy.info/shlyyzvibyjrbtcxchaxbgfo
U pewnych osób "ivresse divine" ("upojenie boskie" - fr.) jest raczej "ivresse diabolique"
("upojenie diaboliczne" - fr.). Lecz w obu przypadkach ... patrzy się "poza horyzont" normalnego
świata, a to "poza" często jest tak imponujące lub nawet wstrząsające, że jego następstwa
utrzymują się w pamięci przez lata
31
.
Doświadczenie intoksykacji, jak zaobserwował również Beringer, sprawia szczególnie głębokie
wrażenie... Dotykana jest istota osobowości prowadzonej do krain życia psychicznego
niezbadanego w inny sposób; światło pada na granice, które inaczej są ciemne i nieznane, czym
można udzielić trochę pomocy Existenzerhellung (iluminacji istnienia)
32
.
... większość badanych uważała doznanie za wartościowe, niektórzy uważali je za przerażające, a
wielu mówi, że jest ono wyjątkowo urocze... Dla mnie, moje doświadczenia z tymi substancjami
były najbardziej dziwnymi, najbardziej niesamowitymi, i były pośród najpiękniejszych rzeczy w
różnorodnym i pomyślnym życiu
33
.
Wyrwanie z rutyny zwyczajnej percepcji... jest doświadczeniem nieocenionej wartości dla
każdego, a zwłaszcza dla intelektualisty... człowiek, który wraca przez Drzwi w Murze nigdy nie
będzie całkowicie taki sam, co człowiek, który wychodził
34
.
...całe doznanie jest (oraz jest jak) przemożny kawałek wiedzy. Jest to niezatarte doświadczenie;
jest ono znane na zawsze. Poznałem siebie w sposób, który wątpię, by kiedykolwiek się zdarzył,
prócz tego, jak miało to miejsce
35
.
Metka "Psychozomimetyk"
Po powyższych interpretacjach, narzekający czytelnik mógłby być zaniepokojony określeniem "leki
psychozomimetyczne". Tak jak zbyt wielu współczesnych badaczy i terapeutów, aby ich wymieniać. Holliday
dostarczył stanowczej analizy tego, "w jaki sposób semantyka na polu psychofarmakologii stała się taka zawiła
i ogólnie myląca"
36
; tutaj zostanie podanych jedynie kilka punktów.
Wczesne badania meskaliny wyraźnie złagodziły porównania między stanem wywołanym meskaliną a
halucynacjami i dysocjacjami psychozy endogennej. Już w roku 1930, odkryto, że gdy chronicznym
schizofrenikom cierpiącym na stałe halucynacje podano meskalinę, odróżniali zjawiska meskalinowe,
zauważając ich wystąpienie, i zazwyczaj przypisując je tym samym prześladowcom, którzy molestowali ich
37
poprzednio . Kluver, choć przewidział i obszernie omówił "modelowe" wartości meskalu, upierał się przy
38
nazywaniu go "boską rośliną" . Najwyraźniej trudno było traktować substancję sakramentalną - "komfort,
39
uzdrowiciela, oraz przewodnika nas biednych Indian ... wielkiego nauczyciela" - jako jednoznacznie
psychozomimetyczną.
Z LSD, dragiem powstałym w laboratorium, nieborykającym się z historią, sytuacja ulega zmianie. Ryzykowny
Hofmann, pamiętnego dnia w 1943, rozpoczął eksperyment na sobie z 250 mikrogramami LSD, myśląc, jak to
ujął, że taka mała ilość będzie prawdopodobnie niegroźna. Jego reakcja na tę dość dużą dawkę - pod względem
współczesnych standardów eksperymentalnych - była następująca:
Zauważyłem z przerażeniem, że moje otoczenie przechodziło stopniową zmianę. Wszystko
wydawało się dziwne a największą trudność miałem z wyrażaniem się. Moje pola widzenia drżały i
wszystko wydawało się zdeformowane, jak w wadliwym lustrze. Byłem owładnięty strachem, że
wariowałem, najgorszą częścią było to, że byłem wyraźnie świadom mego stanu. Umysł i siła
obserwacji były najwyraźniej nienaruszone
40
.
Hofmann wymienił swe najbardziej widoczne objawy jako, zakłócenia wzrokowe, niepokój ruchowy
występujący na przemian z paraliżem, oraz duszące uczucie, i dodał: "Sporadycznie czułem jakbym był na
zewnątrz mego ciała. Moje "ego" zdawało się zawieszone w przestrzeni. ..."
41
Stoll, który w 1947 zrelacjonował eksperymentalne potwierdzenie doznania Hofmann'a, uchodzi powszechnie
za tego, który ostrzegł nieoficjalnie o przypadku samobójstwa w następstwie próby badawczej. Wkrótce potem,
najpowszechniejsze relacje zawierały psychotyczną kobietę, która popełnia samobójstwo dwa tygodnie po
soma rights re-served
4
od 10.12.2013 na
www.psilosophy.info/
meskalina lsd psilocybina a zmiana osobowości
www.psilosophy.info/shlyyzvibyjrbtcxchaxbgfo
podaniu; lub, w innej wersji, osobę popełniającą samobójstwo po podaniu dragu bez jej wiedzy. W każdym
razie, historia ta, choć sama nigdy nie ukazała się w druku, wspominana jest w takiej, czy innej postaci w
niemal całej wczesnej pracy nad LSD; najwidoczniej na wiele lat wpłynęła na postawy eksperymentatora.
Z wielu różnych powodów, zbyt zawiłych by je tu prześledzić, początkowe sformułowanie właściwości
"modelowej psychozy" LSD było źródłem olbrzymiego entuzjazmu dochodzeniowego. W takim klimacie, ukryte
zastrzeżenia w sprawie psychozomimetyków przechodziły na ogół bezdźwięcznie. Jednak w nowszej,
poentuzjastycznej erze, zastrzeżenia zostały wyrażone bardziej lub mniej energicznie - na przykład:
Między objawami schizofrenicznymi a indukowanymi LSD istnieją znaczne różnice. Przy LSD
nieobecny jest charakterystyczny autyzm i dysocjacja schizofrenii. Zaburzenia postrzegania
spowodowane LSD różnią się od spowodowanych schizofrenią, i z zasady nie są prawdziwymi
halucynacjami. Ostatecznie, zakłócenia świadomości następujące po LSD nie przypominają tych,
które występują przy schizofrenii
42
.
Ostatnio zaproponowano wiele alternatyw dla "psychozomimetycznej" charakterystyki środków
"halucynogennych". W 1957, Osmond zaproponował, między innymi, "psychelytic" (odprężający umysł) oraz
"psychedelic" (objawiający umysł)
43
. Inni badacze zaproponowali poszerzający świadomość, transcendentalny,
emocjonalogenny, mistykomimetyczny, i tak dalej. Choć coraz oczywistszym staje się, że te stare metki nigdy
nie zginą
44
Zmienna reakcji lekowych i zmienne ekstralekowe
Można prawdopodobnie stwierdzić za powszechnikiem farmakopeicznym, że efekty podania każdego rodzaju
leku będą najpewniej spotęgowane czynnikami innymi niż określone działanie farmakologiczne. Często jest to
przypisywane "osobowości", różnicom indywidualnym
45
. Jednakże, mimo iż, jak dotąd było bardzo niewiele
badań kontrolowanych przypadku rozważanych tu leków, stało się aż nazbyt jasne, po
systematycznej
niestałości relacjonowanej w reakcjach badanego i pacjenta - zarówno w wymiarach afektywnych i ideowych
doznania lekowego - że kwestią są również czynniki inne niż "osobowość".
Reakcje afektywne towarzyszące podaniu leku były różne, zgodnie z raportami, od ekstazy hiperforycznej aż do
niewyrażalnego przerażenia - choć nie u wszystkich badaczy. Lider tej opinii, Hoch, poprzez dekadę
obserwacji, konsekwentnie utrzymywał:
LSD i meskalina dezorganizują integrację psychiczną osoby...
46
... meskalina i LSD są w zasadzie dragami wytwarzającymi niepokój...
47
W 1959 na konferencji o stosowaniu LSD w psychoterapii, która odbyła się pod patronatem Josiah Macy, Jr.
Foundation, została zarejestrowana poniższa wymiana:
Hoch:
Tak naprawdę, z mojego doświadczenia wynika, że żaden pacjent nie prosił o to [LSD]
ponownie.
Katzenelbogen:
Mogę powiedzieć to samo.
Denber:
Ja stosowałem meskalinę w biurze ... a doznanie było takie, że pacjent powiedział, "Raz
wystarczy". To samo stało się w szpitalu. Spytałem tam pacjentów czy chcieliby, na ochotnika,
wziąć to ponownie. Odpowiedzią ponad 200 razy było "Nie"
48
.
Później, Malitz stwierdził również:
Żaden z naszych normalnych ochotników nie chciał wziąć tego [LSD] ponowie
49
W przeciwieństwie do tego, DeShon i jego współpracownicy, następująco sprawozdali wyniki pierwszego
badania LSD zrobionego z normalnymi badanymi w tym kraju:
... niepokój był rzadki, przejściowy, i nigdy wyraźny... Wszyscy badani chcieli powtórzyć test
50
.
Doznanie badaczy było podobne:
soma rights re-served
5
od 10.12.2013 na
www.psilosophy.info/

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin